«…Κένωσε τον εαυτό Του παίρνοντας μορφή δούλου»
(Φιλ. 2:7)

Ένας διευθυντής Υπουργείου, που ήταν χριστιανός, πολλές φορές συνομιλούσε με οικειότητα με την καθαρίστρια του γραφείου του. Φίλοι και συνάδελφοι του συχνά του έκαναν παρατήρηση γι’ αυτό, λέγοντάς του: «Πρέπει να κρατάς τη θέση σου. Δε σου ταιριάζει να συζητάς με καθαρίστριες». Στην παρατήρηση αυτή εκείνος συνήθιζε να απαντά: «Για σκεφτείτε αν ο Κύριος Ιησούς Χριστός κρατούσε τη θέση Του!».
Σκέφτηκες ποτέ τι θα ήταν η ζωή του ανθρώπου αν ο Θεός κρατούσε τη θέση Του και δε συγκατέβαινε να μας πλησιάσει και να σχετιστεί μαζί μας; Η ζωή θα ήταν ένα αίνιγμα, ένας κατασκότεινος δρόμος και μια περιπέτεια χωρίς τελικό αποτέλεσμα. Αλλά χειρότερο κι απ’ αυτό, η ζωή μας θα ήταν χαμένη και καταδικασμένη σε αιώνιο θάνατο, χωρίς ελπίδα λυτρωμού. Ο Ιησούς Χριστός, που πέθανε στο σταυρό για λογαριασμό μας, είναι η συγκατάβαση του Θεού προς εμάς. Αλίμονό μας, λοιπόν, αν ο Θεός κρατούσε τη θέση Του!

«Να υπάρχει μεταξύ σας το ίδιο φρόνημα που υπήρχε στον Ιησού Χριστό, ο οποίος, παρόλο που από τη φύση Του είχε τη μορφή του Θεού, εντούτοις δε θεώρησε την ισότητά Του με το Θεό σαν κάτι από το οποίο θα μπορούσε να αρπαχθεί, αλλά κένωσε τον εαυτό Του και πήρε τη μορφή δούλου»
(Φιλ.2:5-7)

Λίγο καιρό πριν φύγει απ΄ αυτόν τον κόσμο, ο Κύριος Ιησούς, πήρε την περιφρονημένη θέση του δούλου, και έπλυνε τα πόδια των μαθητών Του. «Πόσο με βοήθησε αυτό το παράδειγμα!», έλεγε ο αρχηγός του Στρατού της Σωτηρίας Μπρένγλ, «όταν στη Στρατιωτική Σχολή, μου ζήτησαν από τη δεύτερη μέρα να καθαρίσω και να γυαλίσω ένα ολόκληρο φορτίο με λασπωμένες μπότες, μέσα σ’ ένα μικρό υπόγειο… Ο Σατανάς μου έφερε στο μυαλό, ότι πριν από λίγα χρόνια είχα πάρει το δίπλωμα μου από το Πανεπιστήμιο, έπειτα είχα περάσει άλλα δύο χρόνια στη Θεολογική Σχολή, και κατόπιν είχα εργαστεί στον αγρό του Κυρίου, όπου εκατοντάδες άνθρωποι είχαν ζητήσει και βρει τη σωτηρία τους. Και τώρα βρισκόμουν μέσα στο μικρό υπόγειο, ασχολούμενος με το ξελάσπωμα των παπουτσιών των αγράμματων συστρατιωτών μου! Ο παλιός άνθρωπος, ο διάβολος, μου τα ψιθύριζε όλ’ αυτά. Με τη σειρά μου όμως κι εγώ του θύμισα το παράδειγμα του Κυρίου μου, και τότε ησύχασα και ήμουν χαρούμενος. Εκείνο το μικρό υπόγειο έγινε για μένα ο προθάλαμος τ’ ουρανού».

(Εκδόσεις «Ο Λόγος»)

58. Ένας φτωχός σου ζητεί να τον βοηθήσης. Ο Αρχέκακος προσπαθεί τότε να στρέψη την καρδιά σου προς την αδιαφορία. Πρόσεξε, μην παρασυρθής. Διώξε από μέσα σου τα απάνθρωπα αισθήματα. Ατένισε τον αδελφό σου με αγάπη και οικτιρμούς και βοήθησέ τον πρόθυμα. Είναι μέλος του Χριστού και δικό σου - «αλλήλων μέλη εσμέν» (Εφεσ. δ’ 25) -, είναι ναός του Αγίου Πνεύματος. Ο Θεός τον αγαπά και τον υπολήπτεται όπως και σένα.

59. «Πτωχός τω πνεύματι» ποιος είναι; Όποιος θεωρεί τον εαυτό του ένα τίποτε και τον Θεό το παν. Όποιος τιμά τα λόγια του θεού πάνω από κάθε τι στον κόσμο και ανταποκρίνεται με έργα σ’ αυτά, θυσιάζοντας ακόμη και τη ζωή του. Όποιος ακολουθεί το θείο θέλημα και απαρνείται εξ ολοκλήρου το δικό του.
Για τον «πτωχόν των πνεύματι», ολόκληρος ο κόσμος είναι ένα τίποτε. Παντού, βλέπει μόνο τον Θεό, να δίνη ζωή στα πάντα, να δεσπόζη σε όλα. Γι’ αυτόν, δεν υπάρχει τόπος χωρίς τον Θεό, χρονικό διάστημα χωρίς τον Θεό.
Ο «πτωχός τω πνεύματι» δεν πασχίζει να εννοήση τα ανερμήνευτα, να αποκαλύψη τα μυστήρια του θεού. Πιστεύει απλά στον λόγο του θεού, γνωρίζοντας ότι κάθε λέξις θεία είναι αλήθεια, πνεύμα και αιώνια ζωή. Πιστεύει και στα λόγια της Εκκλησίας, που το Πνεύμα την οδηγεί σε όλη την αλήθεια (Ιω. ιστ’ 13). Πιστεύει όπως το μικρό παιδί τον πατέρα του και τη μητέρα του, χωρίς να ζητή αποδείξεις.
Ο «πτωχός τω πνεύματι» θεωρεί τον εαυτό του πραγματικά έσχατο όλων των ανθρώπων και πρώτον ανάμεσα στους αμαρτωλούς, άξιο να καταπατήται από όλους.

(Η εν Χριστώ ζωή μου - Αγ. Ιωάννου της Κροστάνδης, εκδόσεις Παπαδημητρίου, σελ. 42-43)

712-     Η ΑΞΙΑ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ. Μια ευσεβής νέα αγόρασε μια Καινή Διαθήκη κι άρχισε να υπογραμμίζη τα χωρία που της έκαναν μεγαλύτερη εντύπωσι. Όσο όμως μελετούσε το ιερό κείμενο κι ενεβάθυνε στην έννοιά του αντιλήφθηκε ότι μάταια υπεγράμμιζε ωρισμένα χωρία γιατί όλα είχαν τη σημασία των κι όλα της έκαναν εντύπωσι.

713-     ΕΚ ΣΤΟΜΑΤΟΣ ΝΗΠΙΩΝ. Μια άπιστη δασκάλα, μιλώντας για τον πολλαπλασιασμό των πέντε άρτων στην έρημο, έλεγε στα παιδιά:

            -Εννοείτε ότι αυτή η Ευαγγελική περικοπή είναι συμβολική δηλαδή μιλάει για την πνευματική τροφή.

            Και ένας πιτσιρίκος σηκώνοντας το χεράκι του ρώτησε:

            -Τότε, κυρία, με τι περισσεύματα γέμισαν τα δώδεκα καλάθια;

714-     ΑΣΥΓΚΡΙΤΟ ΒΙΒΛΙΟ. Ένας εργατικός άνθρωπος βρήκε κάπου μια Καινή Διαθήκη και το βράδυ στο σπίτι του άρχισε να την διαβάζη.

            -Γυναίκα, φώναξε, αν αυτό το βιβλίο είναι αληθινό, είμαστε χαμένοι (Λουκά ιθ΄ 10).

            Διαβάζοντας όμως πιο κάτω ξαναφώναξε:

            -Γυναίκα, αν το βιβλίο αυτό λέει αλήθεια, τότε μπορούμε να σωθούμε! (Ιωάννου γ΄ 16).

715-     Η ΜΗΤΕΡΑ ΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ. Ο Φραγκίσκος Κοππέ, διάσημος Γάλλος συγγραφεύς, σε μια τραγωδία του βάζει τον πρωταγωνιστή να ερωτήση τον συνομιλητή του:

            -Ποιος σε έκανε έτσι καλό;

            Και εκείνος απαντά:

            -Η μητέρα μου και το Ευαγγέλιον.

(Θησαυρός Γνώσεων και ευσεβείας, Υακίνθου Γρατιανουπόλεως, σελ. 325-26)

Έχω ανοίξει το στόμα μου και έχω λάβει Πνεύμα και δίνω ό,τι έχω,
και τον εαυτό μου ακόμα, στο Πνεύμα·
και την πράξη δηλαδή, και τον λόγο,
και την απραξία και την σιωπή.
Μόνο ας με έχει και ας κουνάει και το χέρι, και το νου και τη γλώσσα
όπου πρέπει και όπου θέλει.
Και ας με απομακρύνει πάλι από όπου πρέπει και είναι καλύτερο.
Είμαι όργανο του Θεού, όργανο λογικό, όργανο καλού τεχνίτη,
το οποίο προσαρμόζεται και χρησιμοποιείται από το Πνεύμα.
Χθες μου επέβαλε την σιωπή; Απείχα από την ομιλία.
Σήμερα μου παρακινεί το νου; Θα κάνω να ηχήσει ο λόγος και θα χρησιμοποιήσω την ομιλία.
Και δεν είμαι τόσο σιωπηλός και αμόρφωτος,
ώστε να κλείνω τα χείλη μου όταν πρέπει να μιλήσω.
Αλλά ανοίγω και κλείνω το στόμα μου με εντολή του Νου και του Λόγου και του Πνεύματος,
της μίας φυσικής ένωσης και θεότητας.
Θα μιλήσω λοιπόν επειδή αυτή είναι η εντολή την οποία έλαβα.

(Λόγος ΙΒ, εκδ. ΕΠΕ, τόμος 1, σ. 309)

691-     ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΙΝΑΙ ΥΜΝΟΣ ΣΤΟΝ ΘΕΟ. Όταν κτιζόταν ο περίφημος καθεδρικός ναός τους Μιλάνου με τα δυο χιλιάδες διακόσια σαράντα πέντε αγάλματα και τις αναρρίθμητες αψίδες του, ένας επισκέπτης είπε σε ένα γλύπτη: «Προς τι τέτοια κολοσσιαία εργασία; Από κάτω κανείς δεν θα δη τέτοιες λεπτομέρειες και τόσα αγάλματα». «Βέβαια, από κάτω, απήντησε εκείνος, κανείς δεν θα μπορή να τα δη, αλλά ο Θεός τα βλέπει κι αυτό φθάνει» γιατί όλα αυτά θα ψάλλουν τη δόξα του Θεού.

692-     ΤΟ ΚΛΕΙΔΙ ΤΟΥ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΥ. Ένας καλόγερος βρισκόταν στο κρεβάτι του θανάτου. Ξαφνικά ζήτησε από τους αδελφούς να του φέρουν τη βελόνα του, γιατί ήταν ράφτης όλη του τη ζωή μέσα στο μοναστήρι. Αφού του την έφεραν την πήρε και την έδειξε σε όλους τους παρευρισκομένους λέγοντας: « Αυτό είναι για μένα το κλειδί του Παραδείσου».

(Θησαυρός Γνώσεων και ευσεβείας, Υακίνθου Γρατιανουπόλεως, σελ. 318)

"Η εμπειρία του Βασιλείου είναι προσωπική· δεν την είδε, δεν την άκουσε, την έπαθε ο ίδιος, όπως βεβαιώνει ο Γρηγόριος Νύσσης. Από την πρώτη εποχή της αναχωρήσεώς του ο Βασίλειος εργάστηκε σκληρά και για αυτό καρποφόρα. Μελέτη των γραφών, σπουδή της Παραδόσεως και άσκηση τον απορροφούσαν ολοκληρωτικά. Οι ώρες του ύπνου έμειναν ελάχιστες, η άσκηση τον απάλλασσε από τα πάθη, ο νους έμαθε να προσηλώνεται στις θείες αλήθειες και όλα να καθαρίζονται από τις εξωτερικές επιδράσεις. Έτσι γινόταν ικανότερος να εισέρχεται όλο και πιο βαθιά στην αλήθεια.
Την κατεξοχήν καθαρή και υψηλή προσευχή την έκανε τα βράδια και τις νύχτες για πολλές ώρες. Συνήθως μετά την ανάγνωση της Γραφής. Στην εργασία τούτη δεν ήταν πολλά χρόνια. Ίσως μόνο ένα χρόνο. Εν τούτοις η έντονη άσκηση και η πολύωρη προσευχή έφεραν γρήγορα τη θεία χάρη. Ο αρχάριος μοναχός τυλίγεται τη νύχτα με φως. Το πνεύμα του, ολόκληρος, κατακλύζεται από άπλετο και γλυκύτατο φως. Έτσι απρόσμενα, ξαφνικά.
… Αφέθηκε να ζει σε άφατη αγαλλίαση. Ζούσε στο Θεό και ο Θεός ήταν στο πνεύμα του! Οι στιγμές γλυκύτατες. Το πνεύμα του σκληρού αγωνιστή Βασιλείου ήταν τώρα μακάριο, αισθανόταν και είχε μόνο την εμπειρία του Θεού. Τίποτα γύρω του δεν τον ενοχλούσε. Δεν πεινούσε, δεν διψούσε.
Η εξαίσια τούτη κατάσταση της θείας έλλαμψης ήταν οπωσδήποτε σπάνια. Μα συνέβη μερικές φορές ώστε να την αντιληφθούν και αυτοί που περνούσαν κοντά στο σπιτάκι του Βασιλείου. Έτσι μία νύχτα που ο Άγιος είχε δοθεί στη νοερή προσευχή χαριτώθηκε πάλι με το θείο φως. Πάλι στο νου του άστραψε το φως. Πάλι καταλήφθηκε από μακαριότητα. Τούτη όμως τη φορά το φως που άστραψε ήταν αλλιώτικο, δεν φώτιζε μόνο το πνεύμα του, έγινε λάμψη και δυνατό πυρ που φώτιζε ολόκληρο το σπίτι. Έπρεπε να το δουν και άλλοι.
Αν δεν ήξερε κανείς ότι μέσα εκεί λιώνει στην προσευχή ένας μοναχός, θα νόμιζε ότι το σπίτι πήρε φωτιά. Έλαμπε ολόκληρο χωρίς να καίγεται· καιγόταν χωρίς να καταστρέφεται. Πόσο θαυμαστός είσαι Κύριε! Πόσο μεγάλη χάρη δίνεις στον άνθρωπο! Πόσο μεγάλος γίνεται ο άνθρωπος κοντά σου!" 

(Η ζωή ενός Μεγάλου, Στυλιανού Παπαδόπουλου, σ. 138-139)

«Εγκατέλειψε και ο Βασίλειος τους θορύβους της πόλης και το βροντοκόπημα από τα υλικά πράγματά της και ζούσε στην εσχατιά φιλοσοφώντας για το Θεό. Καταφώτισε τον Μωυσή το φως της βάτου. Μπορούμε να πούμε και για αυτόν κάτι συγγενικό με αυτήν την οπτασία. Ήταν νύχτα και γίνεται μία λάμψη από φως ενώ προσευχόταν στο σπίτι. Το φως εκείνο είχε άυλη φύση και καταφώτιζε το σπίτι με τη θεία δύναμη, χωρίς να το ανάβει κάποιο καύσιμο υλικό… Πολλές φορές καταλάβαμε ότι εισερχόταν και μέσα στον γνόφο, όπου ήταν ο Θεός. Ό,τι οι άλλοι δεν μπορούσαν να εξηγήσουν, σε εκείνον το έκανε κατανοητό η διδασκαλία του Πνεύματος, ώστε να φαίνεται πως βρίσκεται μέσα στην περιοχή του γνόφου, όπου μέσα κρύβεται ο Θεός».

(Γρηγορίου Νύσσης, ΕΠΕ, τόμος 11, σ. 305,309)

704-     ΤΟ ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΣΤΗΡΙΓΜΑ. Ο Εσταυρωμένος είναι το καλύτερο στήριγμά μας, ο μεγαλύτερος διδάσκαλός μας. Μας διδάσκει να υποφέρωμε τα πάντα με υπομονή και προσκαρτερία και μας δίνει θάρρος και δύναμι στη ζωή.

            Κάποτε μια ηγουμένη, έλεγε σε μια νέα, που ζητούσε ν’ ασπασθή τη μοναχική ζωή:

            -Ξέρεις, παιδί μου, η ζωή μας είναι πολύ αυστηρή και δεν θα μπορέσης να ανθέξης τον κανονισμό μας.

            -Θα μπορέσω, απάντησε εκείνη αποφασισμένη, αρκεί στο κελλί μου να έχω ένα Εσταυρωμένο.

710-     Ο ΘΡΥΛΟΣ ΤΗΣ ΣΠΥΡΑΛΙΔΑΣ. Μια φλαμανδική παράδοσις αναφέρει το κάτωθι περιστατικόν της σταυρώσεως του Χριστού.

            Ένα μικρό πουλάκι βρισκόταν τρυπωμένο μέσα σε ξύλινο φράκτη κατά την ώρα της σταυρώσεως του Ιησού. Ο δε φράκτης ήταν κοντά στον τόπο της εκτελέσεως.

            Το πουλάκι μόλις είδε τα αγκάθια να τρυπούν το κεφάλι του Χριστού, άρχισε να κλαίη και να λέγη: Κανείς δεν έρχεται να καταπραΰνη τους πόνους του καλού τούτου ανθρώπου. Ας πάω εγώ τουλάχιστον να τον παρηγορήσω».

            Πέταξε κατά τον σταυρό και κατώρθωσε να αφαιρέση ένα αγκάθι. Αλλά μια σταγόνα αίματος έπεσε τη στιγμή εκείνη επάνω στο στήθος του. Ταυτοχρόνως δε του είπε ο Ιησούς:

            -Για ενθύμιο της καλωσύνης σου, μικρό μου πουλί, θα έχετε την χάριν, εσύ και οι απόγονοί σου, να φέρετε αυτήν την κόκκινη κηλίδα επάνω στο στήθος σας.

            Πράγματι, όλες οι πυραλίδες (κοκκινολαίμηδες), φέρουν αυτήν την κόκκινη κηλίδα επάνω στο στήθος τους.

(Θησαυρός Γνώσεων και ευσεβείας, Υακίνθου Γρατιανουπόλεως, σελ. 322,324 )

Η θεία λειτουργία και τα σύκα
Όταν ο π. Βενέδικτος Πετράκης (+1961) ήταν ιεροκήρυκας στα Γιάννενα, πήγε ένα κυριακάτικο πρωινό να λειτουργήσει και να κηρύξει σε κάποια εκκλησία της πόλης.
’Έξω από το ναό είδε έναν άνθρωπο, που πουλούσε με το καροτσάκι του σύκα.
— Σκέπασέ το, ευλογημένε, του λέει, κι έλα μέσα στην εκκλησία να λειτουργηθείς. Μετά τη λειτουργία θα τα πουλήσεις όλα.
— Παπούλη μου, αποκρίθηκε εκείνος με ύφος θρασύ, εσύ στη δουλειά σου κι εγώ στη δουλειά μου!
— Έ, καλά... Τότε να ξέρεις πώς, μέχρι να τελειώσει η λειτουργία, όλα θα σκουληκιάσουν, του λέει προφητικά ο γέροντας.
Και πράγματι, όλα σκουλήκιασαν και τα πέταξε! 'Όταν μετά τη λειτουργία ο π. Βενέδικτος έβγαινε από την εκκλησία, έτρεξε μετανοημένος και του ζήτησε συγχώρηση.
[33]
(Θαύματα και αποκαλύψεις από τη Θεία Λειτουργία εκδ. Ι.Μ. Παρακλήτου, σελ.35)

Η πλάνη του τρισυνθέτου
Ο Ιδρυτής της Αδελφότητος «Ζωή» αρχιμ. Εύσέβιος Ματθόπουλος πήγε κάποτε στην Κεφαλληνία. Καθώς βάδιζε σ’ ένα δρόμο, βλέπει να τον πλησιάζει με γοργά βήματα ένας μάλλον κοντός και ασκητικός Ιερεύς, που χωρίς κανένα πρόλογο η χαιρετισμό του λέει:
- Δύο, δύο! Όχι τρία!
Και λέγοντας αυτά ο άγνωστός του κληρικός απομακρύνθηκε βιαστικά. Ο π. Ευσέβιος απόρησε. Έμαθε όμως ότι αυτός ήταν ο περίφημος παπα-Παναγής Μπασιάς (1801-1888), που πρόσφατα (1986) αναγνωρίσθηκε ως άγιος. Και κατάλαβε oτι οι τρεις εκείνες λέξεις αποτελούσαν την θεοφώτιστη απάντηση στο ζήτημα του τρισυνθέτου, που έντονα τον απασχολούσε. Δύο είναι τα στοιχεία του ανθρώπου (σώμα και ψυχή) του είχε πει ο όσιος Παναγής και όχι τρία (σώμα, πνεύμα και ψυχή), όπως δίδασκε ο Απόστολος Μακράκης.
Ο π. Ευσέβιος συνέχισε τον δρόμο του δοξάζοντας τον Θεό. Η στιγμιαία συνάντησή του με τον άγιο άξιζε περισσότερο από πολλές θεολογικές συζητήσεις. Διότι την φώτιζε το Πνεύμα του Θεού.
(Δύο σύγχρονοι άγιοι)
(Χαρίσματα και χαρισματούχοι, Ι.Μ.Παρακλήτου, τόμος α΄, σελ. 35-36)

(Άθελά του ο Μέγας Βασίλειος "φωτογραφίζει" την δική του ψυχή!).
    Η ψυχή κάνει δικό της το Πνεύμα όχι με το να προσεγγίσει αυτό τοπικά (διότι πώς μπορείς να πλησιάσεις με το σώμα σου το ασώματο;) αλλά με το να απομακρύνει τα πάθη, τα οποία αφού προσκολλήθηκαν στην ψυχή αργότερα, λόγω της αγάπης προς την σάρκα, την απομάκρυναν από την εγγύτητα προς το Θεό.
    Όταν λοιπόν καθαριστεί κανείς από την αισχρότητα, την οποία ντύθηκε με την κακία και επιστρέψει στη φυσική ωραιότητα, και αποδώσει σαν σε εικόνα βασιλική την αρχαία μορφή με τον καθαρισμό της, μόνο έτσι μπορεί να πλησιάσει τον Παράκλητο.
    Αυτός λοιπόν, σαν ήλιος, αφού παραλάβει καθαρισμένα μάτια, θα σου δείξει στον εαυτό του την εικόνα του αόρατου. Στο μακάριο λοιπόν θέαμα της εικόνας θα δεις το ανέκφραστο κάλλος του πρωτοτύπου.
    Με το Πνεύμα ανυψώνονται οι καρδιές, χειραγωγούνται οι ασθενείς, τελειοποιούνται όσοι προκόβουν. Αυτό, αφού φωτίσει αυτούς που έχουν καθαριστεί από κάθε κηλίδα, τούς καθιστά πνευματικούς, λόγω της κοινωνίας τους με Αυτό.
    Και όπως τα λαμπερά και διαφανή σώματα, όταν πέσει πάνω τους κάποια ακτίνα, και τα ίδια λάμπουν περισσότερο και αντανακλούν μόνα τους και άλλη λάμψη, έτσι και οι πνευματοφόρες ψυχές, όταν καταυγαστούν από το Πνεύμα, και οι ίδιες γίνονται πνευματικές και σε άλλους στέλνουν τη χάρη.
    Εδώ οφείλεται η πρόγνωση των μελλόντων, η κατανόηση των μυστηρίων, η γνώση των απόκρυφων, η διανομή των χαρισμάτων, η ουράνια ζωή, η μαζί με τους αγγέλους συμβίωση, η ατέλειωτη ευφροσύνη, η διαμονή με το Θεό, ή ομοίωση με το Θεό, και το ανώτερο από όσα μπορεί κανείς να επιθυμήσει, το να γίνει θεός.
(Περί Αγίου Πνεύματος,κεφ. Θ, εκδ ΕΠΕ, τόμος 10 σελ. 339-341)