48. Αφού ο Θεός προεγνώριζε την πτώση του Αδάμ, γιατί δεν τον εμπόδισε αλλά τον άφησε να πέσει στην καταστροφή;

Το ερώτημα μας βάζει δύσκολα. Βάζει σε μια άχαρη προσπάθεια εμάς, τα μικρά και ελάχιστα πλάσματα, να εισχωρήσουμε με το πενιχρό μυαλό που διαθέτουμε στο βάθος της άπειρης θείας βουλής και να εξερευνήσουμε τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η τριαδική θεία ενέργεια. Το τελευταίο δεν είναι για μας, αλλ΄ είναι προσωπική υπόθεση του Θεού. Ο Θεός λειτουργεί όπως θέλει —όχι φυσικά αυθαίρετα— και δεν δίνει λογαριασμό σε κανέναν. Μόνο ο ίδιος γνωρίζει πώς λειτουργεί η άπειρη φύση του και κανένας άλλος. Βεβαίως τις θείες ενέργειες τις γνωρίζουμε από τα εξωτερικά τους εκδηλώματα και από την αποκάλυψη του Θεού. Έως εδώ όμως και πάντα στο μέτρο των δυνατοτήτων της πεπερασμένης μας φύσεως. Κανένα πλάσμα σ’ οποιαδήποτε κατάσταση κι αν βρίσκεται (άγγελος ή άνθρωπος) δεν μπορεί να εισχωρήσει στο βάθος της θείας απειρίας και να νοήσει τα ακατανόητα και ακατάληπτα.

Το ερώτημα, αν γίνεται από αγαθή συνείδηση, έχει καλώς. Πραγματικά είναι κάτι που τον καθένα μας μπορεί ν' απασχολήσει. Αν όμως προέρχεται από άλλα ελατήρια και έχει άλλους σκοπούς, θέλει δηλαδή να πουλήσει πνεύμα ή να επιφέρει σύγχυση στην πίστη των ανθρώπων, είναι κατάκριτο και πονηρό. Αρκεί ο μόχθος που έχουμε στον αγώνα της πίστης μας· να φορτίζουμε το μυαλό μας και με τόσο σκληρά ερωτήματα;

49. Κάτω από ποιες μορφές νοείται το προπατορικό αμάρτημα;

Κάτω από δύο: Ή είναι η προσωπική αμαρτία του Αδάμ, ή η μολυσμένη ατμόσφαιρα που επηγασε απ’ αυτήν και περιβάλλει κάθε άνθρωπο.

Το πρώτο είναι νοητό. Ο Αδάμ αμάρτησε προσωπικά και αυτόβουλα, κατέστη ένοχος μπροστά στη θεία δικαιοσύνη και τιμωρήθηκε από το Θεό.

Το δεύτερο είναι επίσης νοητό. Όπως εμείς, όταν κάνουμε ένα θανάσιμο αμάρτημα -ένα φόνο λόγου χάρη- πιεζόμαστε εφ όρου ζωής από την πικρή ανάμνηση της αμαρτίας, η οποία δεν λέει να μας εγκαταλείψει έστω κι αν συγχωρεθήκαμε από το Θεό, έτσι και από την αμαρτία του προπάτορα, ο οποίος ήταν η ρίζα του γένους, δημιουργήθηκε μια βαριά μολυσμένη κατάσταση, στην οποία περιέρχονται όλοι οι άνθρωποι που κατάγονται απ’ αυτόν. Με τη διαφορά ότι, ενώ στα προσωπικά μας αμαρτήματα έχουμε επίγνωση της αμαρτωλότητάς μας, στο προπατορικό αμάρτημα δεν διασώζουμε στη φύση μας καμιά συνενοχή.

(Ανδρέου Θεοδώρου «Απαντήσεις σε ερωτήματα συμβολικά», εκδόσεις Αποστολική Διακονία, σελ. 63-64)

«Θ’ αναφερθώ στα κατορθώματα Κυρίου του Θεού. Στο νου θα φέρω τη δικαιοσύνη σου –μονάχα τη δική σου» (Ψαλμός 71:16)

Ένας πίνακας παρουσιάζει ένα γέροντα ψαρά που μαζί μ’ ένα μικρό κοριτσάκι κρατούν ένα πελώριο κουπί. Ο γέροντας κοιτάζει το κοριτσάκι με μεγάλη τρυφερότητα και θαυμασμό. Προφανώς θα του είχε πει ότι μπορούσε να κωπηλατεί μαζί του, αλλά είναι φανερό πως τα δυνατά χέρια του γέροντα κρατούν τα κουπιά και οδηγούν την βάρκα και όχι του μικρού κοριτσιού.

Ο Ιησούς Χριστός μας κάνει συνεργούς στο έργο Του, αλλά μόνο με τη δική Του δύναμη μπορούμε να κάνουμε ό,τι κάνουμε. Μας καλεί να βάλουμε τα χέρια μας πάνω στα δυνατά Του χέρια και να Τον αφήνουμε να οδηγεί τη βάρκα της ζωής μας βοηθώντας μας να κάνουμε την υπηρεσία που μας έχει εμπιστευτεί. Εμείς είμαστε αδύναμοι, Εκείνος είναι δυνατός.

Σ’ ευχαριστώ Κύριε, γιατί με καλείς να Σε υπηρετώ, αλλά τη δύναμη γι’ αυτό μου τη δίνεις Εσύ και μόνο με τη δική Σου δύναμη μπορώ να κάνω το έργο Σου.
(Σ.Ι.)

«Να προσεύχεστε πάντοτε υποβάλλοντας όλα τα αιτήματα και τις παρακλήσεις σας στο Θεό…» (Εφεσίους 6:18)

«Μπαμπάκα, ο Θεός έχει πεθάνει;», ρώτησε μια μικρούλα τον μπαμπά της. «Όχι, παιδάκι μου, ο Θεός δεν πεθαίνει», ήταν η απάντηση του πατέρα της. «Τότε, γιατί δε σε ακούω πια να Του μιλάς;», είπε η μικρή αφήνοντας άφωνο τον πατέρα της.

Πατέρες, μητέρες, ο καλύτερος τρόπος να δείξετε στα παιδιά σας ότι ο Θεός ζει μέσα στο σπιτικό σας είναι να σας ακούνε να προσεύχεστε σ’ Αυτόν. Το πολυτιμότερο εφόδιο που θα μπορούσαν οι χριστιανοί γονείς να δώσουν στα παιδιά τους δεν είναι η μόρφωση και η οικονομική άνεση, αλλά η στερέωση τους στην πίστη του Χριστού. Όλα τ’ άλλα καλά είναι, αλλά είναι πρόσκαιρα. Μόνο η πίστη στο Χριστό εξασφαλίζει στα παιδιά μας ζωή αιώνια. Αν αποτύχεις να οδηγήσεις και να στεριώσεις τα παιδιά σου στην πίστη, η αποτυχία σου είναι αιώνια.

Κύριε, βοήθησέ με να διδάσκω στα παιδιά μου, με τα λόγια και με το παράδειγμά μου, το δικό Σου δρόμο και να στεριώνω στην πίστη του Σωτήρα Χριστού.
(Σ.Α.Ι.)

(Εκδόσεις «Ο Λόγος»)

206. Εμείς που λάβαμε ζωή από τον Θεό, τον δοτήρα της ζωής, του προσφέρουμε τη ζωή μας, τους καρπούς της ζωής μας, όπως έκαμαν οι προπάτορές μας, οι Προφήται, οι Απόστολοι, οι Μάρτυρες, οι Όσιοι, οι Δίκαιοι και όλοι οι υπόλοιποι Άγιοι; Το πραγματοποιούμε αυτό κάθε μέρα; Ζούμε σύμφωνα με τις εντολές και τα προστάγματα του Ζωοδότου; Αν δεν συμβαίνη αυτό, τι μας εμποδίζει να το κάνουμε; Ασφαλώς η φιλαυτία, η αυτοαγάπη. Ας προσφέρουμε λοιπόν το εγώ μας στην αγάπη του Κυρίου, ταπεινοφρονώντας.

207. Μην παραλείπεις την ελεημοσύνη. Πρέπει καθημερινά να την ασκής, χωρίς να δυσανασχετή η καρδιά σου. Δεν δίνεις τίποτε το αληθινά δικό σου. Δίνεις ό,τι ανήκει στον θεό, στα πενόμενα παιδιά του Θεού. Δεν είσαι τίποτε άλλο παρά οικονόμος, διαχειριστής της θείας περιουσίας. Να θεωρής τον εαυτό σου ταπεινό υπηρέτη των «ελαχίστων» αδελφών του Κυρίου. Και, έτσι, να εκτελής το χρέος σου με τρυφερή καρδιά, ταπεινά, αγόγγυστα. Καλείσαι να διακονής τον Χριστό, τον κριτή και Βραβευτή. Σκέψου τι μεγάλη τιμή, τι υψηλό αξίωμα σου δόθηκε μ’ αυτή τη διακονία. Να είσαι λοιπόν «ιλαρός δότης». Μπορεί το χρήμα να έρχεται σ’ εσένα εύκολα, χωρίς να καταβάλλης μεγάλους κόπους. Μοίραζέ το λοιπόν και συ εύκολα, χωρίς να του πολυδίνης σημασία. Οι κόποι σου μπορεί να αμείβωνται καλά, ικανοποιητικά. Ας είσαι λοιπόν και συ γενναιόδωρος στους άλλους. Πολλοί απ’ αυτούς δεν αμείβονται ανάλογα με την αξία τους. Να μη δίνης στους άλλους ανάλογα με την αξία τους, αλλά ανάλογα με τις ανάγκες τους.

(Η εν Χριστώ ζωή μου - Αγ. Ιωάννου της Κροστάνδης, εκδόσεις Παπαδημητρίου, σελ. 97-98)

91. «Και είπε Μαριάμ· μεγαλύνει» (Λουκ. α΄ 46).

Μόλις η Ελισάβετ τελείωσε τον εμπνευσμένο χαιρετισμό της, η Μαριάμ άρχισε ν’ απαγγέλλη μια δική της Ωδή! Η πανηγυρική, ευχαριστήρια και δοξολογική ωδή (=τραγούδι), μετά από εξαιρετικά γεγονότα ήταν κάτι το συνηθισμένο στην ιστορία των αρχαίων Εβραίων. Έτσι, τόσο ο χαιρετισμός της Ελισάβετ όσο και η Ωδή της Παρθένου Μαρίας έρχονται να προστεθούν στις Ωδές της αδελφής του Μωυσή Μαριάμ (Εξοδ. ιε' 1 - 19) , της Δεββώρας (Κριταί ε' 2-31) και της προφήτιδος Άννης, μητέρας του προφήτου Σαμουήλ (Α' Βασ. β ). Ιδίως η Ωδή της Θεοτόκου έχει πολλές απηχήσεις από τους Ψαλμούς και την Ωδή της Άννης. Αυτό φανερώνει, ότι η Παρθένος Μαρία, όπως και οι άλλες παρθένες του Ισραήλ, γνώριζε από την παιδική της ηλικία τους Ψαλμούς και τις Ωδές της Π. Διαθήκης που αναφέραμε πιο πάνω (ΥΑ, 63).

Η Ωδή της Θεοτόκου έμελλε να γίνη η κατ’ εξοχήν ευχαριστήρια Ωδή της ανθρωπότητος. Διότι αποτελεί μια περίληψι των Ωδών της Π. Διαθήκης και αφετηρία των πιο εμπνευσμένων συνθέσεων της χριστιανικής ψυχής (πρβλ. τη θέσι της Ωδής αυτής στην ορθόδοξο Λατρεία, καθώς και του ύμνου MAGNIFICAT (= μεγαλύνει) στην λατρεία και τη θρησκευτική μουσική της Δύσεως).

Η Θεοτόκος, υπό την έξαρσι των θαυμαστών γεγονότων της ζωής της συνθέτει την εμπνευσμένη δοξολογική Ωδή της. Οι μεγάλες στιγμές της επεμβάσεως του Θεού στην προσωπική ή την συλλογική ζωή εμπνέουν ιδιαίτερα τις ευσεβείς και αφιερωμένες ψυχές. Πρώτες αυτές βλέπουν το ευεργετικό χέρι του Θεού· ακούνε τη φωνή του και νοιώθουν το περπάτημά του στην Ιστορία (πρβλ. «Φωνή αδελφιδού μου· ιδού ούτος ήκει πηδών επί τα όρη... ομοιός εστίν αδελφιδός μου τη δορκάδι ή νεβρώ (=ελαφάκι) ελάφων», Άσμα Ά. β' 8 - 9) διαισθάνονται το πέρασμά του κοντά τους (πρβλ. «οπίσω σου εις οσμήν μύρων σου δραμούμεν» Άσμα Α. α' 4) και ξεσπούν σε ύμνους και ωδές.

Οι ποιηταί έγραψαν τα πιο όμορφα ποιήματα και τραγούδια σε στιγμές ιδιαίτερης εμπνεύσεως και εξάρσεως. Οι άγιες ψυχές γράφουν τις πιο ωραίες ωδές τους σε στιγμές παρουσίας του Θεού στην προσωπική τους ζωή και στην ιστορία του κόσμου...

(Μητροπολίτου Αχελώου Ευθυμίου Στυλίου, Η Πρώτη, εκδ. Γρηγόρη, σελ.118 )

Οι δύο χήρες
Ένας επίσκοπος πληροφορήθηκε για δύο χριστιανές χήρες που δεν ζούσαν με σωφροσύνη. Παρακάλεσε τότε το Θεό να τον πληροφορήσει κι Εκείνος για το θέμα αυτό, ώστε ν’ αποφασίσει ύστερα τι θα κάνει.
Πραγματικά, ο Θεός χάρισε στο δούλο Του ό,τι του ζήτησε. Στη διάρκεια της θείας λειτουργίας, την ώρα που κοινωνούσαν οι πιστοί, έβλεπε ο επίσκοπος στο πρόσωπο του καθενός τις αμαρτίες που είχε διαπράξει και τον βασάνιζαν.
Μερικά πρόσωπα φαίνονταν σαν βαμμένα με καπνιά. Άλλα έμοιαζαν ολότελα καμμένα, με μάτια ματωμένα και φλογισμένα. Προσέρχονταν όμως και χριστιανοί, που είχαν την όψη λαμπρή και τα ρούχα κατάλευκα.
Όταν κοινωνούσαν οι πρώτοι, τους έβλεπε να κυκλώνονται από φλόγες και να καίγονται. Αντίθετα, στους άλλους, ο Μαργαρίτης που έπαιρναν γινόταν δυνατό φως, που τύλιγε με τη λάμψη του όλο τους το σώμα.
Μετά τους άνδρες άρχισε ο επίσκοπος να μεταδίδει τα τίμια Δώρα στις γυναίκες. Και σ’ αυτές παρατηρούσε τις ίδιες εικόνες. Άλλα πρόσωπα φαίνονταν μαύρα, άλλα κατακόκκινα σαν αίμα, άλλα φλογισμένα κι άλλα κατάλευκα.
Κάποια στιγμή πλησίασαν για να μεταλάβουν και οι δύο εκείνες κακόφημες χήρες. Τις βλέπει τότε να είναι ντυμένες με κατάλευκα φορέματα και να έχουν πρόσωπα λαμπρά και σεμνά. Όταν κοινώνησαν τα άχραντα Μυστήρια, τις είδε να περιλούζονται μ’ ένα εκθαμβωτικό φως.
Τελείωσε η λειτουργία και ο επίσκοπος άρχισε πάλι να προσεύχεται, ζητώντας από το Θεό την εξήγηση των αποκαλύψεων. Παρουσιάζεται τότε μπροστά του ένας άγιος άγγελος.
-Άραγε είναι αληθινά ή ψεύτικα όσα λέει ο κόσμος για τις δύο εκείνες γυναίκες; τον ρωτάει ο επίσκοπος.
-Ναι, είναι όλα αληθινά.
-Γιατί όμως όταν κοινωνούσαν είχαν τα πρόσωπα λαμπρά, φορούσαν κατάλευκα φορέματα και αστραποβολούσαν μέσα σ’ ένα εκθαμβωτικό φως;
-Αυτό συνέβη γιατί οι γυναίκες συναισθάνθηκαν την αμαρτωλή ζωή τους, μετανόησαν με δάκρυα, στεναγμούς, ελεημοσύνη και εξομολόγηση και υποσχέθηκαν να μην ξαναπέσουν στις ίδιες αμαρτίες. Έτσι ο Θεός τις συγχώρησε, κι από τότε ζουν με σωφροσύνη και ευσέβεια.
( Θαύματα και Αποκαλύψεις από τη Θεία Λειτουργία, Ι. Μονή Παρακλήτου, σελ.122-124)

46. Έχει εξωτερική αφορμή για την πτώση του ο Αδάμ;

Ο Αδάμ αμάρτησε αυτόβουλα. Παρήκουσε ελεύθερα την εντολή του Θεού. Δεν έκανε καλή χρήση της λογικής του ελευθερίας, που ήταν στοιχείο καθοριστικό της πνευματικής του φύσεως. Φυσικά εμείς αυτό δεν μπορούμε εύκολα να το κατανοήσουμε. Πώς δηλαδή, μια ελευθερία που δεν είχε ροπή προς το κακό, τουναντίον μάλιστα φερόταν απρόσκοπτα προς το αγαθό, περιβαλλόμενη από τη χάρη του Θεού, ξαφνικά αθετεί την εντολή και απομακρύνεται από την πηγή της ζωής, της χαράς και της ευδαιμονίας της. Βέβαια, στοιχείο της ελευθερίας είναι η δυνατότητα της απόκλισης. Αλλιώτικα δεν θα είχε νόημα. Αυτό όμως λύει το αίνιγμα της πτώσεως;

Παραλλήλως ο Αδάμ είχε και εξωτερική αφορμή για την πτώση του. Στο περιβολή της Εδέμ κρυβόταν ο εχθρός, ο διάβολος. Ο δρακων ο αρχαίος, που πρώτος είχε εκπέσει από το αγαθό και έβαλε σκοπό του να αντιμάχεται το Θεό και τα έργα του και κύρια τον άνθρωπο, το λογικό δημιούργημα, το οποίο ζήλευε και μισούσε θανάσιμα. Κρύφτηκε σ’ ένα φίδι, ζώο του παραδείσου, γιατί δεν μπορούσε απροκάλυπτα να φανερωθεί στον άνθρωπο, θέλησε να εκμεταλλευθεί την αθωότητα και την πνευματική απειρία των πρωτοπλάστων, για να τους παραπλανήσει και τους καταστρέψει. Έτσι ο εφευρέτης της κακίας, ο πανούργος πειραστής, δημιουργώντας αμφιβολία για την αλήθεια της εντολής και διαβάλλοντας το νόημά της, ότι τάχα δια της βρώσεως θα γνώριζαν το καλό και θα γίνονταν θεοί όπως ο δημιουργός τους, κατόρθωσε να παραπλανήσει πρώτα την Εύα και δι’ αυτής κατόπιν τον Αδάμ να φάγουν από τον απαγορευμένο καρπό, αθετώντας το θέλημα και την εντολή του Θεού. Έτσι συντελέστηκε η αμαρτία στον Παράδεισο, στον όμορφο κήπο της Εδέμ!

47. Το ότι ο Αδάμ παρασύρθηκε στην πτώση από το διάβολο είχε κάποιο καλό για τον παραβάτη;

Αρνητικά, ναι. Είχε το ελαφρυντικό ότι παγιδεύτηκε από τον εφευρέτη της κακίας, τον μισόκαλο δαίμονα. Αν αποβλέψουμε και στο αισθητό μέρος της φύσεως, το οποίο καταλλήλως διεγειρόμενο μπορούσε να κινηθεί προς τη βρώση του καρπού (όπως και έγινε· πρώτη υπέκυψε η Εύα και αργότερα μαζί της και ο Αδάμ), κατανοούμε πώς ο Αδάμ υπέκυψε στον πειρασμό, αμάρτησε και κατόπιν μεταμελήθηκε, ώστε να γίνει δεκτικός αφέσεως και συγχωρήσεως.

Αντίθετα ο Εωσφόρος, που δεν είχε φύση αισθητή αλλ΄ ήταν πνεύμα αμιγές και άυλο, συνέλαβε απ’ ευθείας στη φύση του την ιδέα της αποστασίας από το Θεό, αμάρτησε ελεύθερα και η αμαρτία ταυτίστηκε με την άυλη φύση του, ώστε να μην είναι πλέον επιδεκτικός μετάνοιας και σωτηρίας.

(Ανδρέου Θεοδώρου «Απαντήσεις σε ερωτήματα συμβολικά», εκδόσεις Αποστολική Διακονία, σελ. 62-63)

Οι εκπλήξεις της πρεσβυτέρας
Ο ουρανοφάντωρ αρχιεπίσκοπος της Καισαρείας Μ. Βασίλειος ( 330-378) υπήρξε, κατά τον άγιο αδελφό του επίσκοπο Νύσσης Γρηγόριο, το στόμα της Εκκλησίας και το χρυσόλαλο αηδόνι των θείων δογμάτων.
Από το θησαυροφυλάκιο των χαρισμάτων του θα προβάλουμε εδώ το διορατικό και το ιαματικό του χάρισμα.
Σε μια πόλι της Καππαδοκίας υπήρχε ένας ενάρετος ιερεύς ονομαζόμενος Αναστάσιος. Ήταν έγγαμος, αλλά διατηρούσε με τη σύζυγό του πρεσβυτέρα Θεογνωσία την παρθενία. Επιπλέον περιέθαλπε στο σπίτι του ένα λεπρό, χωρίς κανένας να το γνωρίζη.
Κάποτε ο Μ. Βασίλειος ήρθε στο σπίτι τους και συνήντησε την άγνωστή του πρεσβυτέρα. Την χαιρέτησε με το όνομα της! Εκείνη απόρησε πολύ γι’ αυτό. Στην συνέχεια την ρώτησε:
-Πού είναι ο π. Αναστάσιος , ο αδελφός σου;
Δεύτερη έκπληξις για την πρεσβυτέρα! Ακολούθησε όμως και τρίτη και τέταρτη και πέμπτη. Όταν του είπε ότι ο σύζυγος της πήγε στο χωράφι, ο άγιος της απήντησε:
-Ξέρεις; Έχει ήδη γυρίσει από το χωράφι και είναι μέσα στο σπίτι!
Η πρεσβυτέρα τότε, αναγνωρίζοντας την αγιότητα του αρχιεπισκόπου, έπεσε στα πόδια του και τον παρεκάλεσε να προσευχηθή γι’ αυτήν.
Στον πρεσβύτερο Αναστάσιο ο Μ. Βασίλειος είπε:
-Μην την ονομάζης σύζυγο, αλλά αδελφή, εφ’ όσον ζήτε σαν αδέλφια.
Έπειτα τον ρώτησε, ποια άλλη αρετή καλλιεργεί. Εκείνος δήλωσε κατηγορηματικά:
-Καμμιά αρετή δεν έχω, δέσποτα μου, και δεν έχω κάνει κανένα καλό.
-Ώστε έτσι; είπε ο άγιος. Για να δούμε αυτό το δωμάτιο.
Τού έδειξε το δωμάτιο, που είχε κλεισμένο τον λεπρό.
-Άνοιξε την πόρτα, τον διέταξε.
-Άγιε δέσποτα, να μην ανοίξουμε. Ο τόπος είναι μολυσμένος.
-Μα κι εγώ, τέτοιο τόπο χρειάζομαι.
Η πόρτα άνοιξε και εμφανίσθηκε ο λεπρός. Ο Μ. Βασίλειος είπε στον ιερέα:
-Γιατί μου κρύβεις αυτόν τον θησαυρό;… Αγωνίσθηκες γι’ αυτόν τόσα χρόνια. Άφησε με αυτή τη νύχτα να τον υπηρετήσω κι εγώ.
Έμεινε ο άγιος στο κελλί του λεπρού όλη την νύχτα προσευχόμενος θερμά στον Θεό! Το πρωί τον έβγαλε έξω εντελώς υγιή. Όλα τα σημάδια της φοβερής ασθένειας είχαν εξαφανισθή.
( Συναξαριστής Α΄)
( Χαρίσματα και Χαρισματούχοι, Ι. Μονή Παρακλήτου, τόμος Α΄, σελ. 161-162)

"Ο Γέροντας είλκυε τις ψυχές κοντά του"

Αυτό, που ίσως ένας δε θα μπορούσε εύκολα να υποθέσει, είναι το πηγαίο χιούμορ, που είχε ο Γέρων Πορφύριος.

Ήταν κάτι που έσπαζε και το τελευταίο κομμάτι πάγου που μπορεί να υπήρχε στη σχέση, αλλά που, κυρίως, ήταν ένα σπουδαίο μέσον, για να σε βγάλει από την κατήφεια και τη μελαγχολία.

Η ευθυμία, η ιλαρότητα και η καλοσύνη του είλκυαν κοντά του τις ψυχές.

(Ανθολόγιο Συμβουλών, εκδ. Ι. Μονή Μεταμορφώσεως, Μήλεσι, σελ.347)

Ο υποτακτικός κάποιου μεγάλου γέροντα ήρθε στη μονή του οσίου Σερίδου, στη Γάζα. Είχε εντολή να γυρίση το βράδυ στο κελλί του. Αλλά μέχρι να φύγη χάλασε πολύ ο καιρός, κι έπιασαν βροχές και αστραπόβροντα. Πλημμύρισε και ο γειτονικός χείμαρρος.Παρ’ όλη την κακοκαιρία ο μοναχός θέλησε να επιστρέψη σύμφωνα με την εντολή του γέροντα του. Οι αδελφοί της μονής τον παρακάλεσαν να μείνη, πιστεύοντας ότι ήταν αδύνατο να περάση τον αφρισμένο και ορμητικό χείμαρρο. Εκείνος όμως επέμενε να κάνη την υπακοή του.
Οι αδελφοί βλέποντας ότι δεν μπορούσαν να τον πείσουν, τον συνόδευσαν μέχρι τον χείμαρρο με τη σκέψη ότι θα φοβηθή και θα καταλάβη ότι είναι αδύνατο να τον περάση. Εκείνος όμως, ασυγκράτητος, έπεσε στο φοβερό ρεύμα. Έκπληκτοι οι αδελφοί τον παρακολουθούσαν. Τον βλέπουν να κολυμπά για λίγο και ξαφνικά να βρίσκεται στην απέναντι όχθη! Τους έβαλε από κει μετάνοια και συνέχισε τρέχοντας τον δρόμο του. Επέστρεψαν θαυμάζοντας τη χάρη της υπακοής.

( Έργα αββά Δωροθέου)

( Χαρίσματα και Χαρισματούχοι, Ι. Μονή Παρακλήτου, τόμος Γ΄,σελ.257-258)

43. Αλήθεια, πώς υπήρξε φιλαυτία στον προπάτορα;

Αγνοούμε. Αν η φιλαυτία είναι η νοσηρά στροφή του ανθρώπου προς το ίδιο εγώ, μια κατάσταση εσωτερικής φαυλότητας και φθοράς, τότε δεν κατανοούμε πώς το σπέρμα αυτό το ταπεινό μπορούσε να υπάρχει σε φύση που δεν είχε κλίση προς το κακό, ήταν καλή και αγνή και θετικά φερόταν προς το αγαθό και το Θεό.

44. Γιατί ο Θεός υπέβαλε σε δοκιμασία τον Αδάμ;

Όπως στα προηγούμενα είπαμε, ο πρωτόπλαστος στον παράδεισο ήταν αγαθός και καλός. Όμως δεν ήταν τέλειος πνευματικά. Δεν είχε πείρα πνευματική, αυτήν έπρεπε να την αποκτήσει βαθμηδόν με το ελεύθερο έργο της βουλήσεώς του και σε συνεργασία πάντοτε με τη χάρη ταυ Θεού. Έπρεπε να φθάσει σε σημείο, δια της υπακοής και της αφοσιώσεώς του στο Θεό, να διακρίνει τη δική του θέληση, από τη θέληση του Θεού, δηλαδή να γνωρίσει τα όρια της ηθικής του φύσεως. Με αλλά λόγια έπρεπε ενσυνείδητα να γνωρίσει το Θεό και ελεύθερα να εργάζεται την αρετή και το αγαθό. Γι' αυτό του δόθηκε, σαν δοκιμασία, η εντολή από το Θεό.

45. Ποια εντολή του Θεού παρέβη ο Αδάμ;

Κατά τη διήγηση της Γραφής η εντολή του Θεού πάρθηκε από το περιβάλλον της φυσικής του ανθρώπου ζωής. Στον παράδεισο ήταν φυτεμένα πολλά δένδρα που εξυπηρετούσαν τον άνθρωπο, μεταξύ των οποίων ήταν και το δένδρο γνώσεως του καλού και του κακού. Δηλαδή όποιος το έτρωγε μπορούσε να διακρίνει το καλό από το κακό. Η διάκριση αυτή καθ’ εαυτήν ήταν κακή για τον πρωτόπλαστο; Ασφαλώς, όχι. Ως φαίνεται, κακή ήταν η πρόωρη σπουδή για την απόκτησή της. Άλλωστε σ’ αυτό απέβλεπε η δόση της εντολής: Ο Αδάμ σιγά σιγά με τις δικές του ηθικές δυνάμεις και βοηθούμενος από τη χάρη του Θεού, να γευθεί ελεύθερα τον τέλειο καρπό της γνώσεως, που ήταν υπέρτατο αγαθό. Εν πάση περιπτώσει ποιά ήταν ουσιαστικά η φύση της θείας εντολής, αν ήταν κάτι φυσικό και πραγματικό ή κάτι πνευματικότερο και συμβολικό, δεν μπορούμε να γνωρίζουμε.

Το βέβαιο είναι ότι, με την πραγματιστική έννοια της εντολής, η τήρησή της ήταν πολύ εύκολη. Πρώτον, γιατί στον παράδεισο ο Αδάμ είχε αφθονία καρπών, ώστε η στέρηση της βρώσεως των καρπών του δένδρου εκείνου να μη του ήταν αισθητή και πιεστική και δεύτερον, γιατί η φύση του σχετικώς τέλεια όπως ήταν, είχε όλες τις δυνάμεις να τηρήσει εύκολα την απαγόρευση του Θεού. Γι’ αυτό το παράπτωμα του γενάρχη ήταν πολύ μεγάλο.

(Ανδρέου Θεοδώρου «Απαντήσεις σε ερωτήματα συμβολικά», εκδόσεις Αποστολική Διακονία, σελ. 60-62)