363. Στον καιρό της νηστείας, μην πιστεύεις τη σάρκα όταν αρνήται να υπηρετήση την ψυχή, με το πρόσχημα ότι δεν είναι αρκετά δυναμωμένη από τροφή. Πρόκειται για ψευδαίσθηση. Μη την παραδέχεσαι. Προσευχήσου θερμά και θα δης ότι η αδυναμία της σαρκός ήταν ψευδής, φανταστική, όχι πραγματική. Θα διαπιστώσης, στα πράγματα, ότι «οὐκ ἐπ' ἄρτω μόνο ζήσεται ἄνθρωπος, ἀλλ' ἐπί παντί ρήματι ἐκπορευομένω διά στόματος Θεοῦ» (Ματθ. δ’ 4). Μην εμπιστεύεσαι στο ψωμί.

364. Θεέ μου, πόσο χαροποιεί τις καρδιές μας η άδολος αγάπη του πλησίον! Ποιος μπορεί να περιγράψη αυτή την αγαλλίασι, που προέρχεται από τη μεταξύ μας αγάπη, ως χριστιανών; Είναι κάτι το αληθινά απερίγραπτο. Και αν εδώ στη γη η αμοιβαία αγάπη μας χαροποιή τόσο, τι θα είναι η χαρά μας στον ουρανό, όπου θα κατοικούμε μαζί με τον Κύριο, την Παναγία Μητέρα του, τις Ασώματες Δυνάμεις, τους Αγίους; Ποιος μπορεί να φαντασθή και να αποδώση με λογια αυτή την ουράνια χαρά, που όλα αξίζει να τα θυσιάση κανείς εδώ κάτω για να την απολαύση; Θεέ μου, το όνομά σου είναι Αγάπη. Δίδαξέ με την αληθινή αγάπη, τη δυνατή σαν τον θάνατο. Τη δοκίμασα, νοιώθοντας τον εαυτό μου «μέτοχον πάντων τῶν φοβουμένων σε καὶ τῶν φυλασσόντων τὰς ἐντολάς σου». Αξίωνέ με να εισέρχωμαι διαρκώς βαθύτερα σ’ αυτή την κοινωνία πίστεως και αγάπης, που είναι η Εκκλκησία σου, η επίγειος και η ουράνιος.

(Η εν Χριστώ ζωή μου - Αγ. Ιωάννου της Κροστάνδης, εκδόσεις Παπαδημητρίου, σελ. 154-155)

167. Μπορεί άλλο πρόσωπο εκτός από τον ιερέα να τελέσει το βάπτισμα;

Ναι μπορεί, σε έκτακτες όμως περιπτώσεις. Το βάπτισμα αυτό είναι ομοίως βάπτισμα ανάγκης. Γίνεται δε συνήθως ενόψη επικείμενου θανάτου. Όταν, λόγου χάρη, ένα αβάπτιστο παιδί ασθενήσει ξαφνικά και κινδυνεύει να πεθάνει, τότε μπορεί να το βαπτίσει και λαϊκός, άνδρας ή γυναίκα, κατά κανόνα όμως ορθόδοξος. Το βάπτισμα μπορεί να το κάνει σε νερό απλό και φυσικό, κάνοντας τις τρεις καταδύσεις και λέγοντας τα καθιερωμένα λόγια: «Βαπτίζεται ο δούλος (ή η δούλη) του Θεού τάδε... εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, αμήν». Ελλείψει ύδατος το βάπτισμα μπορεί να γίνει
και στον αέρα (αεροβαπτίσμα). Και στις δυο περιπτώσεις (κυρίως όμως στην πρώτη) το βάπτισμα είναι έγκυρο και δεν μπορεί να επαναληφθεί, όταν παρέλθει ο κίνδυνος θανάτου.

Το έκτακτο αυτό βάπτισμα τελεί και η Ρωμαϊκή Εκκλησία, διευρύνουσα όμως τον κύκλο των προσώπων που μπορούν να το επιτελέσουν. Σε αντίθεση με τη δική μας Εκκλησία που επιτρέπει την τέλεσή του μόνο σε ορθόδοξους λαϊκούς, η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία το επιτρέπει και σε μη χριστιανούς, σε Ιουδαίους και σε εθνικούς. Ότι όμως μια τέτοια θεωρία, διαταράσσουσα τη «λογική» και τον φυσικό κύκλο των μυστηρίων, είναι άκρως μηχανική, είναι προφανές και αυτονόητο.

Και οι Διαμαρτυρόμενοι, τέλος, δέχονται την τέλεση του βαπτίσματος από πρόσωπα λαϊκά, εκτός από τους Καλβινιστές, οι οποίοι, αποδεχόμενοι ότι ο Θεός σώζει και χωρίς το βάπτισμα τους προορισμένους στην αιώνια ζωή, δεν δίνουν καμιά σημασία στο έκτακτο βάπτισμα της ανάγκης.

(Ανδρέου Θεοδώρου «Απαντήσεις σε ερωτήματα συμβολικά», εκδόσεις Αποστολική Διακονία, σελ. 237-238)

«Και ας μη χάνουμε το ηθικό μας καθώς κάνουμε το καλό, γιατί, αν δεν αποθαρρυνθούμε ως το τέλος, θα θερίσουμε τον καρπό στον κατάλληλο καιρό» (Γαλ.6:9).

Στο κατηχητικό σχολείο μιας φτωχής συνοικίας δίδασκε μια νεαρή πιστή κοπέλα. Κάποτε, παρατήρησε ένα μαθητή που δεν έδινε προσοχή στο μάθημα κι ύστερα από δύο-τρείς Κυριακές χάθηκε.. Η δασκάλα τον αναζήτησε και τελικά τον βρήκε, αλλά με σχισμένα και καταλερωμένα τα καινούργια ρούχα που του είχε χαρίσει ο καλός διευθυντής. Με τις προτροπές της αγάπης της γύρισε το παιδί στο σχολείο. Δεν άργησε όμως και πάλι να το σκάσει. Η δασκάλα πολύ λυπημένη είπε στο διευθυντή ότι θα δοκίμασε άλλη μια φορά. Εκείνος τη συμβούλεψε να μη χάνει τον καιρό της με το παιδί αυτό, γιατί δεν έλπιζε ότι θα έβγαινε τίποτε με τις προσπάθειές της. «Ω, μην το λέτε αυτό, ας του δώσουμε ακόμα μια ευκαιρία», παρακάλεσε η δασκάλα. Κι άρχισε πάλι το ψάξιμο. Αυτή τη φορά όμως πέτυχε… Ο άτακτος αυτός μαθητής έγινε αργότερα ο πρώτος ιεραπόστολος στην Κίνα! Ο Χριστός με υπομονή σε περιμένει. Πέθανε για σένα. Θέλει να σε ντύσει με το ένδυμα της δικαιοσύνης. Τι θα κάνεις; Τρέξε σ’ Αυτόν με μετάνοια και πίστη πες Του «ευχαριστώ».

«Άλλωστε έχουμε υποχρέωση εμείς οι δυνατοί να στηρίζουμε τους αδύνατους εκεί που παρουσιάζουν αδυναμίες, και όχι να φροντίζουμε για την προσωπική μας ευχαρίστηση» (Ρωμ. 15:1)

«Δε μπορώ να σπαταλώ το χρόνο μου μ’ αυτό το ζευγάρι, τη στιγμή που υπάρχουν άλλοι πελάτες εδώ. Ο άντρας είναι τυφλός. Η γυναίκα είναι κουφή και σχεδόν τυφλή κι αυτή!», είπε εκνευρισμένος ένας πωλητής καταστήματος επίπλων. Ένας άλλος υπάλληλος προσφέρθηκε τότε να εξυπηρετήσει το αντρόγυνο. Τους πλησίασε και χαιρέτισε τη γυναίκα μ’ ένα χαμόγελο. Εκείνη του έκανε νόημα ότι είναι κουφή. Ο υπάλληλος πήρε ένα μπλοκ στα χέρια του κι άρχισε να συνεννοείται με γραπτά σημειώματα δείχνοντας μεγάλη κατανόηση και υπομονή. Το ζευγάρι έφυγε αφήνοντας μια μεγάλη παραγγελία. Αργότερα ο υπάλληλος αυτός δέχτηκε ένα τηλεφώνημα από ένα ίδρυμα υποστήριξης κωφαλάλων, που τον ευχαριστούσαν για την ευγένειά του. Πριν περάσει πολύς καιρός, μερικοί συγγενείς του ζευγαριού έκαναν μεγάλες αγορές επίπλων από τον υπομονετικό εκείνο πωλητή, που πήρε αύξηση όταν έμαθε η διεύθυνση την ευσυνειδησία του. «Ο καλός έχει του Κυρίου την εύνοια» (Παροιμίες 12:2 –ΝΜΒ).

(Εκδόσεις «Ο Λόγος»)

361. Αφιέρωσε ολόκληρη τη ζωή σου στη διακονία του Θεού. Αν διαβάζης κάτι εποικοδομητικό, προσευχήσου να σε φωτίση ο Κύριος ώστε ο λόγος του να πιάση στο έδαφος της ψυχής σου και να καρποφορήση. Αν μιλάς στον πλησίον σου, μίλα λογικά, συνετά, κατά τις υπαγορεύσεις του Αγίου Πνεύματος, για το καλό της ψυχής του αδελφού σου. Απόφευγε τα άχρηστα λόγια σαν φαρμάκι φιδιού, ενθυμούμενος ότι «πᾶν ρῆμα ἀργόν ὁ ἐάν λαλήσωσιν οἱ ἄνθρωποι, ἀποδώσουσι περί αὐτοῦ λόγον ἐν ἡμέρα κρίσεως» (Ματθ. ιβ’ 36). Θα κατακριθούν γι’ αυτό από τον Θείο Κριτή. Αν διδάσκης παιδιά, δικά σου ή άλλων, κάμε και αυτό το έργο σου έργο Θεού, διδάσκοντάς τα με το Πνεύμα του. Ό,τι και αν κάνης σ’ αυτόν εδώ τον κόσμο, νίκα με το όνομα του Κυρίου με το σημείο του Σταυρού τις αντιδράσεις του νοητού εχθρού, που επιδιώκει να σε ταράξη, να σε σκοτίση, να σε καταβάλη. «Εἴτε ἐσθίεις εἴτε πίνεις εἴτε τι ποιεῖς, πάντα εἰς δόξαν Θεοῦ ποιεῖς» (Α’ Κορ. ι’ 31).

362. Η Εκκλησία ψάλλει κατά τα Χριστούγεννα: «Χριστὸς ἐπὶ γῆς, ὑψώθητε!». Τι σημαίνει αυτό; Ότι όποιος πιστεύει στην έλευσι του Χριστού επι της γης, στη σάρκωσι του και στην προσφορά της αγάπης του για τη σωτηρία μας, δεν πρέπει να είναι στραμμένος προς τη γη, αλλά να υψώνη συνεχώς νου και καρδιά προς τον ουρανό, να αποβλέπη στα ουράνια αγαθά, καταφρονώντας τα γήινα θέλγητρα. Αλλοίμονό μας! Έχουμε τόσο λειψή πίστι, ώστε προσπαθούμε να συμβιβάζουμε την αγάπη μας για τον κόσμο με την αγάπη μας για τον Θεό, τη γη με τον ουρανό. Αλλά συμβιβάζονται τα ασυμβίβαστα; «Εἴ τις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν» (Ματθ. ιστ’ 24). (24 Δεκεμβρίου, 1869)

(Η εν Χριστώ ζωή μου - Αγ. Ιωάννου της Κροστάνδης, εκδόσεις Παπαδημητρίου, σελ. 153-154)

125. « Ημέραι οκτώ του περιτεμείν το παιδίον» (Λουκ. β' 21).

Οχτώ μέρες μετά τη γέννησι, η Θεοτόκος και ο Ιωσήφ ετέλεσαν την κατά Νόμον (Γεν. ιζ' 5,10) περιτομή του παιδιού και του έδωσαν το όνομα «Ιησούς». Είναι η πρώτη Ιερή τελετή της οικογένειας, την οποία δεν παραλείπουν να τελέσουν η Θεοτόκος και ο Ιωσήφ.
Με τη γέννησι Του πρώτου παιδιού, συγκροτείται πια ουσιαστικά η ανθρώπινη οικογένεια, το πρώτο αυτό κύτταρο της Ανθρώπινης κοινωνίας. Η οικογένεια είναι το άνοιγμα του ανθρώπου προς το κοινωνικό σύνολο (εγώ - εσύ - εμείς). Κυρίως όμως η οικογένεια είναι το άνοιγμα του ανθρώπου προς τον Θεό (εγώ - εσύ - Εκείνος) ! Η γέννησις ιδιαίτερα του πρώτου παιδιού είναι το συγκλονιστικό γεγονός που αφυπνίζει τις θρησκευτικές εμπειρίες των νεαρών συζύγων. Και οι πιο άσχετοι θρησκευτικά γονείς έχουν την ενδόμυχη βεβαιότητα, ότι το παιδί αυτό που κρατάνε στην αγκαλιά τους τους το έδωσε ο Θεός! Γι’ αυτό και η γέννησις του παιδιού είναι η απαρχή του ανοίγματος της οικογενείας προς την Εκκλησία. Με το νέο παιδί αρχίζει και το εκκλησιαστικό οικογενειακό ημερολόγιο: βάπτισις, ονοματοθεσία, σαραντισμός, ονομαστική γιορτή κλπ. είναι οι ιερές τελετές και γιορτές για το παιδί που συνδέουν την οικογένεια με την Εκκλησία.
Όσοι σύγχρονοι γονείς τα θεωρούν αυτά ξεπερασμένα, ας διδαχθούν από την περιτομή του Χριστού. Προσωπικά για τον Ιησού η περιτομή ήταν άχρηστη. Δέχθηκε όμως την εβραϊκή αυτή τελετουργία για να μη ξεχωρίση τον εαυτό του από το σύνολο. Για να μή αποτελέση προνομιακή εξαίρεσι από τους πολλούς. Διότι «ώφειλε κατά πάντα τοις αδελφοίς ομοιωθήναι» (Έβρ. β' 17).
Η πρώτη Αγία Οικογένεια δεν ξιππάζεται, δεν διαχωρίζεται αλαζονικά από το σύνολο. Νοιώθει ότι είναι «σάρξ εκ της σαρκός» της κοινωνίας. Γι’ αυτό και ακολουθούν τον κοινό Νόμο. Μέσα στη ζωή και τις συνήθειες, τη ήθη και τα έθιμα της Κοινότητος ανακαλύπτουν τη δική τους χαρά και ευτυχία..
Η χαρά και η ευτυχία της οικογένειας εξασφαλίζεται και βιώνεται μέσα στο κοινωνικό σύνολο. Σ’ αυτό συντελούν και οι καθιερωμένες ιερές τελετές, τις οποίες - και για τον λόγο αυτό - δεν πρέπει με κανένα τρόπο να παραλείπουν οι σύγχρονοι γονείς. Διότι στην περίπτωση αυτή κόβουν τον αγωγό που συνδέει την οικογένεια τους με το «εμείς» της Κοινωνίας και το «Συ» του Θεού!

(Μητροπολίτου Αχελώου Ευθυμίου Στυλίου, Η Πρώτη, εκδ. Γρηγόρη, σελ. 156)

το δώρον
Ματθαίου ε’ 23.

Ο Ιησούς έβλεπε τους Ιουδαίους να προσφέρουν τα δώρα στο Ναό. Το θεϊκό του μάτι διέβλεπε, ότι αυτό το έκαναν «ανίπτοις χερσί». Χωρίς δηλαδή ψυχική καθαρότητα. Τα χέρια κουβαλούσαν το δώρο και η ψυχή ήταν δοσμένη στα πάθη της αντιθέσεως, του μίσους, της κακίας.
Ο Ιησούς δεν ήθελε τέτοια λατρεία. Ο ίδιος δια των προφητών την είχε καυτηριάσει (Ησ. α' 10. Ωσηέ στ' 6). Και τώρα την καταδικάζει αυτοπροσώπως. Συνιστά ψυχική προετοιμασία, συνδιαλλαγή, καθαρότητα. Και κατόπιν το δώρο.
Πόση ανάγκη έχουν ν' ακούσουν τον λόγο αυτό του Ιησού τα πλήθη των σημερινών πιστών, που πρόθυμα κουβαλούν τα δώρα τους στους ναούς; προσφορές, βαρύτιμα αναθήματα, ξυλόγλυπτα, εικόνες, πολυελαίους... Καλά όλα αυτά. Τί γίνεται όμως με την ψυχική καθαρότητα; Ο Θεός μας, ο Θεός των χριστιανών δεν είναι ο Ζευς των αρχαίων Ελλήνων ή ο Βάαλ των ανατολικών λαών, που απαιτούσαν μόνο τις «εκατόμβες» των θυσιών. Ο Θεός μας είναι ο Θεός του Ιησού Χριστού, ο ζωντανός και αληθινός Θεός «και τους προσκυνούντας αυτόν εν πνεύματι και αληθεία δει προσκυνείν».
«Τούτο θυσία, η προς τον αδελφόν καταλλαγή» (Ι. Χρυσόστομος, ΥΜ. 99).

(Επισκόπου Αχελώου Ευθυμίου Στυλίου, «Εκείνος» Ο Ιησούς Χριστός, εκδ. Γρηγόρη, σελ. 114)

ΈΝΑΣ αδελφός παρακάλεσε κάποιο Γέροντα να του εξηγήσει τί εννοει ο Ψαλμωδός όταν λέει «ουκ έστι σωτηρία αυτώ εν τω Θεώ αυτού» (Ψαλμ. 3, 2).
Τους λογισμούς της απογνώσεως εννοεί, που σπέρνει ο πονηρός στον νου του ανθρώπου, εξήγησε ο Γέροντας. Αυτούς που του λένε διαρκώς πως δεν υπάρχει πια γι’ αυτόν σωτηρία, αφού αμάρτησε, και άδικα καταφεύγει στον Θεό με την μετάνοια. Έτσι, προσπαθεί να τον παρασύρει, για να τον ρίξει στον γκρεμό της απελπισίας. Η ψυχή όμως που ποθεί την σωτηρία της, ας αγωνίζεται σκληρά ν’ απομακρύνει αυτούς τους λογισμούς.
Και διηγήθηκε την ακόλουθη ιστορία:
Στα περίχωρα της Θεσσαλονίκης ήταν τον παλιό καιρό ένα ησυχαστήριο γυναικών. Κάποτε η Προεστώσα έστειλε μια νέα μοναχή στην πόλη για υπηρεσία. Εκείνη, από συνεργεία διαβολική έπεσε σε βαρύ σφάλμα. Ύστερα, απελπισμένη από την πτώση της, δεν γύρισε αμέσως στο ησυχαστήριο. Έμεινε στον κόσμο και παρασύρθηκε σε έκλυτη ζωή. Γρήγορα όμως αηδίασε την αμαρτία και, μετανοημένη ειλικρινά για το κατάντημά της, πήρε τον δρόμο της επιστροφής. Δεν ξέρουμε όμως γιατί ο Θεός δεν επέτρεψε να πατήσει το πόδι της μέσα στον παρθενώνα. Μολις έφτασε στην εξώθυρα, έπεσε κάτω νεκρή.
Το γεγονός έκανε μεγάλη εντύπωση στις μοναχές και στους Πατέρες που ασκήτευαν εκεί γύρω. Όλοι αμφέβαλλαν για την σωτηρία της. Ένας άγιος Ερημίτης όμως, που έμενε σε μια σπηλιά στην κορυφή του βουνού, διηγήθηκε αργότερα το όραμα που είδε, καθώς προσευχόταν, την στιγμή ακριβώς που η μετανοημένη μοναχή έπεσε νεκρή. Άγγελοι από τον Ουρανό κατέβαιναν να παραλάβουν την ψυχή της, αλλά και πλήθος πονηρά πνευματα μαζεύονταν από παντού για να την αρπάξουν. Τότε έγινε μεγάλη φιλονικία ανάμεσα στα αγαθά και στα πονηρά πνεύματα. Οι δαίμονες απαιτούσαν την ταλαίπωρη ψυχή που τόσον καιρό δούλευε στην αμαρτία. Οι άγιοι Άγγελοι βεβαίωναν πως είχε μεταμεληθεί και γι’ αυτό ήταν άξια σωτηρίας.
- Που είναι η μετάνοιά της; αντιλογούσαν τα πονηρά πνευματα. αφού ούτε να μπει στο μοναστήρι της πρόλαβε και την βρήκε ο θάνατος έξω από την πόρτα.
- Βλέποντας ο Πανάγαθος Θεός την θέλησή της να κλίνει στην διόρθωση, δέχτηκε την μετάνοιά της, αποκρίθηκαν οι Άγγελοι. Η ψυχή είναι κυρία της θελήσεώς της, ενώ της ζωής και του θανάτου ο πάντων Δημιουργός και κυρίαρχος Θεός.
Έτσι, οι δαίμονες έφυγαν νικημένοι, ενώ οι άγιοι Άγγελοι με χαρά οδήγησαν την ψυχή στα Ουράνια.

(Γεροντικό, Σταλαγματιές απο την Πατερική Σοφία, Θεοδώρας Χαμπάκη, Εκδόσεις Ορθοδόξου
Χριστιανικής αδελφότητας "ΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑ", σελ. 181-182)

166. Είναι σωστό το δι’ επιχύσεως βάπτισμα των Παπικών;

Όχι, δεν είναι. Διότι, κατά την ορθόδοξη πίστη, το βάπτισμα για να είναι έγκυρο και κανονικό, πρέπει να γίνεται στο όνομα της Αγίας Τριάδος και δια τριπλής καταδύσεως σε ύδωρ «ειλικρινές», δηλαδή αμιγές και καθαρό. Αν λείπει ένας από τους όρους αυτούς το μυστήριο είναι άκυρο. ‘Ως προς τον δεύτερο όμως όρο, δηλαδή την τριπλή κατάδυση, δεν υπάρχει ομοφωνία μεταξύ των διαφόρων χριστιανικών Εκκλησιών.

Το ρήμα βαπτίζω σημαίνει βυθίζω. Από αρχαιοτάτων δε χρόνων στην Εκκλησία το βάπτισμα ετελείτο δια τριπλής καταδύσεως σε ύδωρ. Την πράξη αυτή της Εκκλησίας μαρτυρούν τα σωζόμενα βαπτιστήρια, ειδικά χτίσματα κείμενα παραπλέυρως του ναού, στα οποία βαπτίζονταν οι κατηχούμενοι.
Ομοίως μαρτυρεί η πράξη των αποσχισθεισών Εκκλησιών των Αρμενίων, Κοπτών και Αβυσσηνίων, που τελούν το βάπτισμα δια καταδύσεως. Είναι ενδεικτικό ότι οι Πατέρες της Εκκλησίας στα έργα τους δεν μνημονεύουν άλλον τρόπο βαπτίσεως. Φυσικά στην αρχαία Εκκλησία υπήρχε το έκτακτο και κατ’ οικονομία βάπτισμα κλινικών, δηλαδή των ασθενών που, καθηλωμένοι στο κρεβάτι, δεν μπορούσαν να μετακινηθούν, το οποίο γινότον δι’ επιχύσεως και ραντισμού.

Στο έκτακτο αυτό βάπτισμα στηριζόμενοι οι Ρωμαιοκαθολικοί και προφασιζόμενοι λόγους αστήρικτους, την τρυφερή ηλικία των νηπίων, τα οποία αν είναι ασθενικά κινδυνεύουν κατά την κατάδυση, το γήρας των λειτουργών με τις αρνητικές επιπτώσεις του, το άτοπο της γυμνώσεως προσώπων του ετέρου φύλου και γενικά τις δυσκολίες από το ψυχρό κλίμα των βορείων χωρών, ήδη από τον 14ο αιώνα το εκτάκτως γινόμενο βάπτισμα δι’ επιχύσεως εισήγαγαν ως κανονικό της Εκκλησίας θεσμό. Ότι όμως πρόκειται περί επιζήμιας καινοτομίας στη σειρά πολλών άλλων καινοτομιών της Εκκλησίας αυτής, μετά τα όσα είπαμε δεν είναι δύσκολο να κατανοηθεί.

(Ανδρέου Θεοδώρου «Απαντήσεις σε ερωτήματα συμβολικά», εκδόσεις Αποστολική Διακονία, σελ. 236-237)

Με φωνή παρακλητική
Όταν παιδί μου απευθυνόμενος στο Θεό, δεν παίρνουμε ύφος στρατιωτικού, που διατάσσει τα φανταράκια. Αλλά ύφος ταπεινού δούλου και φωνή ικετευτική και πάρα πολύ παρακλητική. Μόνο αυτή η φωνή φθάνει στο θρόνο του Θεού, ο οποίος σαν φιλόστοργος πατέρας που είναι, ικανοποιεί το αίτημά μας και " αντικαταπέμπει ημίν την θείαν χάριν και την δωρεάν του Αγίου Πνεύματος ! ".
[Κ 205π.]
(Ανθολόγιο Συμβουλών, Άγιος Πορφύριος, εκδ. Ι. Μονή Μεταμορφώσεως, Μήλεσι, σελ.381)

165. Τί φρονούν περί της ουσίας του βαπτίσματος οι Διαμαρτυρόμενοι;

Τα περί της ουσίας του βαπτίσματος διδάγματα των Διαμαρτυρομένων είναι ανάλογα προς τις περί προπατορικού αμαρτήματος και δικαιώσεως ως ιδιαίτερες αντιλήψεις τους. Ενώ για μας το βάπτισμα καταργεί την αμαρτία από την ψυχή του βαπτιζομένου αναγεννώντας και αναπλάσσοντας αυτόν (το ίδιο παρατηρείται και στη δικαίωση), κατά τους Προτεστάντες, το μυστήριο δεν εξαλείφει την ουσία του προπατορικού αμαρτήματος αλλ΄ απλώς αίρει την ενοχή την οφειλόμενη τόσο σ’ αυτό όσο και στις προσωπικές αμαρτίες των βαπτιζομένων, χωρίς ωστόσο να καθιστά άγιο και δίκαιο τον άνθρωπο, ενισχύοντας απλώς την πίστη του κι εξασθενώντας την υφιστάμενη αμαρτία. Η αμαρτία στον άνθρωπο συγχωρείται όχι για να μην υπάρχει, αλλά για να μην καταλογίζεται.

Οι αντιλήψεις αυτές δεν είναι σωστές. Όχι μόνο διαστρεβλώνουν την αληθινή έννοια της δικαιώσεως (άρση της αμαρτίας και αναγέννηση), αλλ΄ έρχονται σε αντίθεση προς τη διδασκαλία της Γραφής κατά την οποία το βάπτισμα είναι «λουτρόν παλιγγενεσίας». Ο όρος αυτός εκφράζει θαυμάσια την ουσία του βαπτίσματος. Το βάπτισμα κάνει τον άνθρωπο νέα γένεση, του χαρίζει καινούργια πνευματική ύπαρξη, από την οποία έχει αφαιρεθεί το στοιχείο της αμαρτίας, το δηλητήριο της φθοράς και του πνευματικού θανάτου.

Το βάπτισμα κατά τους Διαμαρτυρομένους δεν επαναλαμβάνεται. Σ’ αυτό συμφωνούν με τους Ορθοδόξους και τους Ρωμαιοκαθολικούς. Όμως η μη επανάληψη αυτή δεν οφείλεται στη μοναδικότητα της πνευματικής γεννήσεως που μόνο μια φορά γίνεται (όπως και η φυσική γέννηση) ούτε στο ότι το μυστήριο φέρει χαρακτήρα ανεξάλειπτο (Δυτικοί), αλλά στην ειδική συνθήκη που δημιουργείται στο βάπτισμα μεταξύ Θεού και ανθρώπου, η οποία από μέρους του Θεού είναι αμετακίνητη και ανεπανάλειπτη.

Όσοι εκ των Διαμαρτυρομένων δέχονται το μυστηριακό χαρακτήρα του βαπτίσματος αποδέχονται και τον νηπιοβαπτισμό (Λουθηρανοί). Αυτό όμως δεν γίνεται χωρίς αντίφαση προς τη θεμελιώδη προτεσταντική αρχή περί πίστεως, ως της μόνης δυνάμεως που προσδιορίζει την ενέργεια του μυστηρίου. Πώς μπορεί να ενεργήσει το βάπτισμα στα νήπια, τα οποία στερούνται λόγου και πίστεως; Προς εξοικονόμηση του πράγματος διατυπώθηκαν αλλόκοτες θεωρίες· ότι τα νήπια που είναι ευάρεστα στο Θεό και προστατεύονται από τους Αγγέλους, πιστεύουν κι αυτά χωρίς να κατανοούν το Θεό, όπως ο Δαβίδ στην κοιλιά της μητέρας του εξεδήλωνε την αφοσίωση του στο Θεό και ο Βαπτιστής Ιωάννης σκιρτούσε ομοίως στην κοιλιά της Ελισάβετ, όταν αυτή άκουε το χαιρετισμό της Παρθένου Μαρίας. Άλλωστε η πίστη δεν έχει ανάγκη του λόγου, ο οποίος καμιά φορά την εμποδίζει, αλλ΄ είναι προϊόν του παναγίου Πνεύματος.

Τέλος όσοι εκ των Διαμαρτυρομένων (Καυάκεροι, Σωκινιανοί, Αρμινιανοί, Μεννωνίτες, Αναβαπτιστές) απορρίπτουν τον μυστηριακό χαρακτήρα του βαπτίσματος, φρονούντες ότι είναι απλή τελετή ιδρυθείσα όχι από τον Κύριο αλλά από τους Αποστόλους για τους εξ Ιουδαίων και εθνικών επιστρέφοντας των οποίων εδήλωνε δημόσια την είσοδο στην Εκκλησία, ή είναι απλή εικόνα της εσωτερικής καθάρσεως του ανθρώπου και σφραγίδα της αφέσεως των αμαρτιών στους πιστεύοντες και μετανοούντες, συναπορρίπτουν όλοι τον νηπιοβαπτισμό, του οποίου δεν κατανοούν τη φύση και τους σκοπούς.

(Ανδρέου Θεοδώρου «Απαντήσεις σε ερωτήματα συμβολικά», εκδόσεις Αποστολική Διακονία, σελ. 234-236)