Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι περίοδος μετανοίας, περίοδος κατά την οποία η πέτρινη καρδιά μας πρέπει, με τη χάρη του Θεού να γίνει σάρκινη, και από αναίσθητη να γίνει αισθαντική, από ψυχρή και σκληρή να γίνει ζεστή και ανοιχτή προς τους άλλους και, κυρίως, προς τον Ίδιο τον Θεό.

Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι καιρός ανανέωσης, όπου καθετί -όπως γίνεται την άνοιξη- κάνει μία καινούρια αρχή· και η ανήλια ζωή μας ζωντανεύει και πάλι με όλη την ένταση την οποία ο Θεός μπορεί να δώσει σ’ εμάς τους ανθρώπους, κάνοντάς μας διά των Αχράντων Μυστηρίων και των πλούσιων δωρεών Του κοινωνούς του Αγίου Του Πνεύματος, κοινωνούς θείας φύσεως.

Είναι εποχή συμφιλίωσης και η συμφιλίωση είναι χαρά· η χαρά του Θεού και η δική μας χαρά· ένα νέο ξεκίνημα!

Σήμερα είναι η ημέρα του Αγίου Ιωάννου της Κλίμακος και θέλω να σας διαβάσω μερικές δικές του φράσεις, τόσο σχετικές με την ιδιαιτερότητα της περιόδου που διάγουμε·

«Η μετάνοια, δηλαδή η επιστροφή μας στον Θεό, είναι ανανέωση του βαπτίσματός μας· είναι ανανέωση της συνθήκης μας με τον Θεό, της υπόσχεσής μας να αλλάξουμε τη ζωή μας. Είναι περίοδος κατά την οποία μπορούμε να αποκτήσουμε την ταπείνωση, η οποία είναι ειρήνη· ειρήνη με τον Θεό, ειρήνη με τον εαυτό μας, ειρήνη με όλο τον κτιστό κόσμο. Η μετάνοια γεννιέται από την ελπίδα, όταν δηλαδή απορρίψουμε την απόγνωση. Και εκείνος που μετανοεί, είναι κάποιος που αξίζει την καταδίκη -ωστόσο αναχωρεί από το δικαστήριο χωρίς ντροπή, επειδή η μετάνοια είναι η ειρήνη μας με τον Θεό. Κι αυτό επιτυγχάνεται μέσα από μία ζωή αντάξια, που αποξενώθηκε από τις αμαρτίες που διαπράτταμε στο παρελθόν. Μετάνοια είναι το καθάρισμα της συνειδήσεώς μας. Μετάνοια σημαίνει ολοκληρωτική απαλλαγή από τη λύπη και τον πόνο».

Κι αν αναρωτηθούμε πώς θα το πετύχουμε αυτό, πώς θα φθάσουμε εκεί, πώς μπορούμε να ανταποκριθούμε στον Θεό που μας δέχεται όπως ο Πατέρας της παραβολής δέχθηκε τον άσωτο γιό του, σ’ ένα Θεό που μας περιμένει με λαχτάρα και που ενώ Τον απορρίψαμε Εκείνος δεν απομακρύνθηκε ποτέ από κοντά μας, αξίζει να ακούσουμε αυτά τα λίγα λόγια για την προσευχή·

«Στην προσευχή μη χρησιμοποιείτε επιτηδευμένες λέξεις, διότι, συχνά το απλό και ανεπιτήδευτο ψέλλισμα των παιδιών είναι εκείνο που ευφραίνει τον ουράνιο Πατέρα μας. Όταν μιλάτε στον Θεό, μην προσπαθείτε να πείτε πολλά, διότι διαφορετικά, ο νους, αναζητώντας τις λέξεις θα χαθεί σ’ αυτές. Η μία λέξη που ψιθύριζε ο Τελώνης του έφερε το έλεος του Θεού· μία λέξη γεμάτη πίστη έσωσε τον ληστή πάνω στον Σταυρό. Η ποικιλία των λέξεων όταν προσευχόμαστε διασκορπίζει τον νου και εξάπτει τη φαντασία. Η μία λέξη που απευθύνουμε στον Θεό συμμαζεύει τον νου στην παρουσία Του. Κι αν στην προσευχή σου, αυτή η μία λέξη σε αγγίζει μέσα σου, αν τη νιώθεις βαθιά, μείνε σ’ αυτήν, μείνε, γιατί κάτι τέτοιες στιγμές ο φύλακας Αγγελός μας προσεύχεται μαζί μας, επειδή είμαστε αληθινοί με τον εαυτό μας και με τον Θεό».

Ας μην ξεχάσουμε τα λόγια αυτά του Αγίου Ιωάννου της Κλίμακος, ακόμη κι αν ξεχάσουμε τα δικά μου σχόλια που για ευκολία δική σας πρόσθεσα, ώστε να γίνει το κείμενο ευκολότερα κατανοητό. Ας θυμόμαστε τα λόγια του, γιατί ήταν άνθρωπος που ήξερε τι σημαίνει να στρέφεσαι στον Θεό, να μένεις στον Θεό, να είσαι η χαρά του Θεού και να ευφραίνεσαι εν Αυτώ. Μας προσφέρεται αυτή την περίοδο, καθώς ανεβαίνουμε προς τις ημέρες του Πάθους, ως παράδειγμα του τι μπορεί να κάνει η χάρη του Θεού για να μεταμορφώσει έναν απλό και συνηθισμένο άνθρωπο σε φως του κόσμου.

Ας μάθουμε απ’ αυτόν, ας ακολουθήσουμε το παράδειγμά του, ας χαρούμε βλέποντας πώς μπορεί να εργαστεί η δύναμη του Θεού μέσα στον άνθρωπο και, με πίστη, με εμπιστοσύνη, με χαρά θριαμβική αλλά και ειρηνική ας ακολουθήσουμε τη συμβουλή του, ας ακούσουμε τον Θεό να μας παρακαλεί να βρούμε τον δρόμο της ζωής και να μας λέει ότι μαζί μ’ Αυτόν και εν Αυτώ όντως θα ζήσουμε, επειδή Αυτός είναι η Αλήθεια και η οδός και η Αιώνιος Ζωή.

(Anthony Bloom, Στο φως της κρίσης του Θεού, πορεία από το τριώδιο στην ανάσταση, Εκδ. Εν Πλω)

Επαγγέλματα
αθέμιτα
Δεν υπάρχουν επαγγέλματα αισχρά, που αποδίδουν κέρδη και σε γέρους ακόμα και σε γρηές; Αν ήθελαν, δεν μπορούσαν να εγκαταλείψουν αυτά τα επαγγέλματα, που τους κάνουν να τρέφωνται με αφθονία μεγάλη; Δεν βλέπεις πόσοι έγιναν μαστροποί και προαγωγοί σε μεγάλη ηλικία και έχουν βολευτεί και τρέφονται από τα αισχρά κέρδη και απολαμβάνουν;
Ε.Π.Ε. 18α,294
Επαγγελίες
σταθερές
Οι υποσχέσεις του Θεού παραμένουν αμετακίνητες, και δεν υπήρξε σ’ αυτές και Ναι και Όχι. Αν δε όσα υποσχέθηκε (ο Θεός) είναι σταθερά και θα τα δώση οπωσδήποτε, δεν είναι δυνατόν να πη καποιος, ότι άλλοτε είναι σταθερός, άλλοτε όμως δεν είναι, αλλά πάντοτε είναι σταθερός και παραμένει ο ίδιος.
Ε.Π.Ε. 19,96
του Θεού αψευδείς
Αν ο Θεός είναι αψευδής, οπωσδήποτε θα πραγματοποιηθή η επαγγελία Του, ό,τι υποσχέθηκε. Αν είναι αψευδής, εσύ ο πιστός δεν πρέπει ν’ αμφιβάλλης καθόλου, ότι θα πραγματοποιηθή ό,τι υπόσχεται, έστω και αν αυτό συμβή μετά το θάνατό σου.
Ε.Π.Ε. 24,16
στον Αβραάμ
Δεν ενήργησε τα πάντα η επαγγελία του Θεού. Συνέβαλε και η μακροθυμία του ανθρώπου. Εδώ σαν να τους φοβίζη, δείχνοντας, ότι πολλές φορές η υπόσχεσις εμποδίζεται από την ολιγοψυχία. Και αυτό βέβαια το απέδειξε με τον Ισραηλιτικό λαό. Ωλιγοψύχησαν, και γι’ αυτό δεν πραγματοποιήθηκε σ’ αυτούς καθόλου η υπόσχεσις. Το αντίθετο συνέβη με τον Αβραάμ.
Ε.Π.Ε. 24,472
Έπαθλα
η αιώνια ζωή
Αν πιστεύης, να είσαι έτοιμος να υποφέρης.. Αν δεν υποφέρης, σημαίνει πως δεν πιστεύεις. Δηλαδή, δεν είναι υπέροχα τα όσα μας υποσχέθηκε ο Θεός, ώστε χάριν αυτών να προτιμά κανείς μύριους θανάτους; Έχει υποσχεθή βραβεία ο Θεός, τη βασιλεία των ουρανών, την αθανασία και την αιώνια ζωή.
Ε.Π.Ε. 22,358-360
μετά τον αγώνα
Τους ενισχύει, δείχνοντας πως στεφανώνονται απ’ τους δικούς τους πόνους και ιδρώτες, κατά νόμο δικαιοσύνης. Αν κάποιος επιθυμή πολύ την τιμωρία, όμως προηγουμένως επιθυμεί τα βραβεία. Γι’ αυτό και ο Παύλος προσθέτει λέγοντας: «Να φανήτε άξιοι της βασιλείας του Θεού, για την οποίαν και υποφέρετε».
Ε.Π.Ε. 23,30
μετά τον αγώνα
Και αν ακόμα κανένα βραβείο δεν υπήρχε, πάλι θα ήταν αρκετό το παράδειγμα του Κυρίου να πείση καθέναν να προτιμήση τη ζωή αυτή. Τώρα βέβαια και βραβεία προβάλλουν μπροστά μας, και όχι συνηθισμένα, αλλά μεγάλα και απερίγραπτα.
Ε.Π.Ε. 25,248

(Χρυσοστομικό Λεξικό, αρχ. Δανιήλ Αεράκη, τόμος Β, σελ. 221-222)

"Όταν κάνεις μετάνοιες, ωφελείσαι διπλά"

Όπως εκείνος, έτσι και από τα πνευματικά του παιδιά,
ζητούσε να συνοδεύουν τις προσευχές τους με, όσο μπορούσαν,
περισσότερες μετάνοιες.
Επειδή, όμως, με τη χάρη που είχε από το Θεό, γνώριζε ότι
εγώ δεν έπραττα την επιθυμία του, θέλησε να μου μιλήσει για το θέμα αυτό.
Αλλά, ευγενής όπως ήταν πάντα, δεν ήθελε να με ρωτήσει ευθέως,
εάν εγώ κάνω μετάνοιες και για έναν πρόσθετο μάλιστα λόγο,
ότι εγώ τότε ήμουν πολύ νεαρός, άρχισε με ένα εντελώς,
κατ' εμέ άσχετο με την προσευχή, θέμα και συγκεκριμένα μου μιλούσε
για την γυμναστική και τα ευεργετικά της αποτελέσματα στον ανθρώπινο οργανισμό.
Έτσι, για κάθε είδος ασκήσεως, δικαιολογούσε επιστημονικά σε ποιό ή σε
ποιά μέλη του σώματος ωφελεί. Με τον τρόπο αυτό έφθασε και στους κοιλιακούς
μύς και στο σημείο αυτό με ρώτησε, εάν γνωρίζω πώς μπορούμε να δυναμώσουμε
τους κοιλιακούς μύς. Εγώ, φυσικά, δήλωσα άγνοια. Και όμως, μου λέει,
έπρεπε να γνωρίζεις, αφού είσαι επιστήμων. Αφού, όμως, δεν το έχεις υπόψη,
θα σου το πώ εγώ. Πρώτα, όμως, θα σε ρωτήσω κάτι: Κάνεις μετάνοιες;
-Αφού τό γνωρίζετε, Παππούλη μου, ότι δεν κάνω, γιατί με ρωτάτε;
ήταν η απάντησή μου.
-Σε ρωτάω για να το βεβαιώσεις ο ίδιος και στη συνέχεια να σου πώ,
ότι η καλύτερη γυμναστική, για το δυνάμωμα των κοιλιακών μυών
είναι οι μετάνοιες! Μη γελάς. Έτσι είναι. Όταν κάνεις μετάνοιες ωφελούν
την ψυχή, αλλά παράλληλα και το σώμα εκείνου που τις κάνει.
Αρκεί αυτές να μη γίνονται για το δεύτερο.
Και η μέν ψυχή ωφελείται, γιατί με τον τρόπο αυτό ζητά την συγχώρηση
και το έλεος του Θεού, το δέ σώμα διότι, χωρίς να το ξέρει ο πολύς ο κόσμος,
ασκούνται κατά τόν πλέον άριστο τρόπο οι κοιλιακοί μύες.
Αυτό, βέβαια, δέν το λέγω στον κόσμο. Το λέγω μόνο σε σένα, που με
καταλαβαίνεις και δε θέλω να το συζητήσεις με άλλους.
Όμως, σου συνιστώ να κάνεις μετάνοιες, όσες μπορείς περισσότερες.
Άρχισε στην αρχή με λίγες και κάθε μέρα που περνά, να προσθέτεις και από έναν
σταθερό αριθμό, μέχρι να φθάσεις σε ένα σημείο, πού εσύ θα νομίσεις ότι αντέχεις.
Εξάλλου, ο ίδιος ο οργανισμός μας προειδοποιεί για τα όρια αντοχής του
και ανάλογα καθορίζουμε και τον αριθμό των μετανοιών μας. Ύστερα, δεν είναι
υποχρεωτικό, οπωσδήποτε, να φθάσουμε, καθημερινά, τον ίδιο αριθμό.
Αυτό θα εξαρτηθεί από πολλούς παράγοντες. Όπως είναι η ψυχική διάθεση,
η κούραση και τέλος η υγεία μας. Εκείνο που έχει σημασία είναι, να αρχίσει
κανείς αφ' ενός και αφ' ετέρου, οι μετάνοιες να συνοδεύονται από πραγματική
μεταμέλεια, για τα όσα αμαρτήματα έχουμε διαπράξει και να ζητάμε
με όλη τη δύναμη της ψυχής μας, να μας συγχωρήσει ο Κύριος.
Ακόμη, θα μπορούσαμε, καθ' όν χρόνον κάνουμε τις μετάνοιες, να λέμε
και το "Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με". Ο συνδυασμός αυτών των δύο είναι
ό,τι καλύτερο μπορεί να γίνει. Και ο Κύριος όχι μόνο θα μας ακούσει,
αλλά και θα μας συγχωρήσει, όταν μάλιστα αυτό δεν του το ζητάμε μόνο
με τα χείλη, αλλά από τα βάθη της ψυχής μας, ανεξάρτητα αν η ψυχή αυτή
είναι κοντά στον Χριστό ή είναι αμαρτωλή και εγκλωβισμένη μέσα
στα δίχτυα του σατανά, γιατί, όπως όλοι μας έχουμε υπόψη μας,
ο Ιησούς δε σταυρώθηκε για τους πιστούς και αναμάρτητους, αλλά για τους
απίστους και τους αμαρτωλούς.
Ο πατήρ Πορφύριος συνόδευε, πάντοτε, τις προσευχές του με πολυάριθμες
μετάνοιες. Αυτό έκανε από παιδί. Βέβαια, τότε ήσαν περισσότερες σε αριθμό,
σε σύγκριση με εκείνες που έκανε, όταν ήλθε το γήρας, πού, δυστυχώς για
εκείνον και για εμάς, τον συνόδευαν ανίατες και βασανιστικές αρρώστιες,
οι οποίες έγιναν αιτία να μην μπορεί να προσφέρει στον κόσμο όσα έπρεπε ή όσα,
τουλάχιστον, εκείνος ήθελε.
[Κ 77-9]

(Ανθολόγιο Συμβουλών, Άγιος Πορφύριος, εκδ. Ι. Μονή Μεταμορφώσεως, Μήλεσι,
σελ.252-254)

Να προσευχόμαστε από φιλότιμο

- Γέροντα, με τόση κούραση που έχετε, πώς μπορείτε και προσεύχεσθε;
- Εμένα η προσευχή με ξεκουράζει. Και έχω δει ότι μόνον η προσευχή
ξεκουράζει πραγματικά τον άνθρωπο. Όταν γίνεται με την καρδιά,
διώχνει και την κούραση και τον ύπνο και την πείνα, γιατί θερμαίνεται
η ψυχή, και ύστερα δεν θέλεις ούτε να κοιμηθείς ούτε να φας.
Ζεις σε μια υπερφυσική κατάσταση και τρέφεσαι διαφορετικά,
σε τρέφουν τα πνευματικά.

- Γέροντα, δεν έχω αγάπη για την προσευχή.
- Δεν έχει θερμανθεί ακόμη η καρδιά σου και η προσευχή δεν γίνεται από μέσα,
τα κάνεις όλα από μια πειθαρχία, ξερά. Πώς ξεκινάς την προσευχή σου;
- Αρχίζω, Γέροντα, με την σκέψη ότι πρέπει να προσεύχομαι για μένα και για όλους.
- Α, παράξενος άνθρωπος είσαι! Εσύ πας με ένα «πρέπει»,
«πρέπει να προσεύχομαι, πρέπει να κάνω πνευματικά, πρέπει, πρέπει...»,
και ζορίζεσαι. Καλό είναι που υπάρχει μέσα σου αυτή η δύναμη,
αλλά να ξεκινάς με έναν ταπεινό λογισμό, με έναν πόνο.
Να δουλέψει, να πονέσει η καρδιά, και τότε δεν θα ζορίζεσαι,
θα νιώθεις χαρά, θα υπάρχη μέσα σου μια εσωτερική αγαλλίαση.
- Γέροντα, νιώθω ένα σφίξιμο, δεν υπάρχει μέσα μου πνευματικό φτερούγισμα.
- Χαίρεσαι, όταν προσεύχεσαι; Γιατί νομίζω ότι ζορίζεσαι λίγο.
Πηγαίνεις με φιλότιμο να κάνεις κάτι, αλλά, χωρίς να το καταλαβαίνεις,
μπαίνει και λίγος εγωισμός. «Να κάνω τόσες μετάνοιες, λες, να κάνω
τόσα κομποσκοίνια, να αυξήσω τις μετάνοιες, να αυξήσω τα κομποσχοίνια».
Και αυτό όχι για την αγάπη του Χριστού
ή για κάποιον που έχει ανάγκη, αλλά για να κάνεις πολλά, να αγιάσεις.
Δεν λες δηλαδή ταπεινά: «αφού ο Θεός είπε "άγιοι γίνεσθε”, θα κάνω
κι εγώ ό,τι μπορώ», αλλά πας με μια ξερή λογική: «πρέπει να αγιάσω».
- Γέροντα, πώς να σφίξω τον εαυτό μου στην προσευχή;
- Γιατί να σφίξης τον εαυτό σου στην προσευχή και να μην προσεύχεσαι από φιλότιμο;
- Πώς θα γίνη αυτό, Γέροντα;
- Αν σκεφτείς τις ευεργεσίες του Θεού, θα σκεφτείς και τον Θεό, τον Ευεργέτη σου,
και θα συναισθανθείς την αχαριστία σου κα την αμαρτωλότητα σου
και θα ζητήσης το έλεός Του. Όταν νιώσει κανείς τις μεγάλες ευλογίες του Θεού,
δυναμώνει, θερμαίνεται η καρδιά, και φθάνει και στην αδιάλειπτη προσευχή.

(Λόγοι Παϊσίου, τόμος ς΄, "Περί προσευχής", εκδ. Ιερού Ησυχαστηρίου
Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος, σσ. 56-57)

ΥΠΟΜΝΗΜΑ -Στο κατά Λουκάν Ευαγγέλιο-

Ερμηνεία πατερική & θεολογική του Ευαγγελίου του Λουκά
Το ερμηνευτικό Υπόμνημα του Π.Ν. Τρεμπέλα
μεταφρασμένο στη νεοελληνική γλώσσα

Μετάφραση αρχιμ. Νικόλαος Πουλάδας

Κεφάλαιο 14

Στίχ. 15-24. Η παραβολή του μεγάλου δείπνου.
14.23 καὶ εἶπεν ὁ κύριος πρὸς τὸν δοῦλον, ῎Εξελθε(1) εἰς τὰς ὁδοὺς καὶ
φραγμοὺς(2) καὶ ἀνάγκασον(3) εἰσελθεῖν, ἵνα γεμισθῇ ὁ οἶκος μου(4)·
23 Είπε πάλι ο κύριος στο δούλο: “πήγαινε έξω από την πόλη στους δρόμους
και στα μονοπάτια κι ανάγκασέ τους να έρθουν, για να γεμίσει το σπίτι μου·
(1) Έξω από την πόλη πλέον, έξω από την Ιερουσαλήμ (δ). «Δες εδώ, σε παρακαλώ,
την κλήση των εθνών, που μπήκαν μέσω της πίστης, μετά από τους εξ’ αίματος
Ισραηλίτες. Διότι ανέκαθεν μεν ήταν οι εθνικοί αγροίκοι στη σκέψη,
άγριοι στο νου και κατά κάποιο τρόπο έξω από την πόλη, επειδή δεν ζούσαν
κάτω από τον καλό νόμο, αλλά μάλλον σαν κτήνη και με πολλή έλλειψη λογικής·
εκεί λοιπόν και στους δρόμους έξω από την πόλη και στους φραγμούς που είναι
στους αγρούς στάλθηκε αυτός που καλούσε στο δείπνο» (Κ).
(2) Οι φράχτες που περικλείουν τις ιδιοκτησίες στην ύπαιθρο,
γύρω από τους οποίους μαζεύονται οι περιπλανώμενοι (g).
(3) «Διέταξε να αναγκάσουν τους εθνικούς, όχι με την έννοια ότι παραγγέλλει
να τους ασκήσουν βία» (Ζ). «Η λέξη λοιπόν [ανάγκασε] εμφανίζει την κλήση
ως έργο δύναμης που αρμόζει στο Θεό. Διότι έπρεπε, ναι έπρεπε, επειδή
οι εθνικοί ήταν υποδουλωμένοι στην ανυπόφορη πλεονεξία… και κατά κάποιο
τρόπο ήταν δεμένοι με τις αδιάσπαστες αλυσίδες των αμαρτημάτων τους
και δεν γνώριζαν καθόλου αυτόν που είναι από τη φύση του και αληθινά Θεός,
χρειάζονταν εντονότερη πρόσκληση που έμοιαζε με εξαναγκασμό,
για να μπορέσουν να αναβλέψουν προς το Θεό… και να απομακρυνθούν από την
αρχαία απάτη» (Κ). «Για να μάθουμε λοιπόν, ότι είναι θαύμα μεγάλης δύναμης
του Θεού το να πιστέψουν τα έθνη, που είχαν τόσο μεγάλη έλλειψη γνώσης,
για αυτό είπε, Ανάγκασε… και θέλοντας να δηλώσει το παράδοξο της μεταβολής τους,
ονόμασε το πράγμα ανάγκη» (Θφ). Το ανάγκασε αναφέρεται σε ανθρώπους
που θέλουν μεν να μπουν, διστάζουν όμως από φυσική δειλία και φοβούνται
μήπως διωχτούν. Ο κύριος προβλέπει τους δισταγμούς αυτούς και προτρέπει
τον δούλο να παρακινήσει αυτούς να προσέλθουν (g).
Ανάγκασε αυτούς με την πειθώ. Ένας και μόνο δούλος, πώς θα ήταν δυνατόν
να χρησιμοποιήσει βία και πώς θα ήταν δυνατόν οι αρνούμενοι, που ήταν πολλοί,
να εξαναγκαστούν στο να μπουν. Δες το «παρεβιάσαντο» στο Λουκ. κδ 29
και Πράξ. ιστ 15. Το χωρίο δεν αμνηστεύει τους θρησκευτικούς διωγμούς.
Υποδηλώνοντας, ότι φυσική βία δεν επρόκειτο να χρησιμοποιηθεί, μάλλον
καταδικάζει αυτούς (p). Ανάγκασε αυτούς με την πειθώ των επιχειρημάτων.
Διότι στην περίπτωση των ανθρώπων αυτών παρίστατο ανάγκη να πειστούν
αυτοί ότι η πρόσκληση ήταν ειλικρινής και δεν αποτελούσε ειρωνεία ή χλεύη.
Θα είναι αυτοί δειλοί και ταπεινοί και δύσκολα θα πειστούν, ότι αυτοί
οι περιπλανώμενοι και ανάξιοι θα είναι ευπρόσδεκτοι σε μεγάλο και ηγεμονικό δείπνο.
(4) Ούτε η φύση ούτε η χάρη ανέχονται το κενό (b).
«Θέλει λοιπόν όλοι να μπουν εξαιτίας του άπειρου πλούτου της αγαθότητός του» (Ζ).
Η οικία του Χριστού αν και ευρύχωρη και μεγάλη, τελικά θα γεμίσει.
Θα γίνει όμως αυτό, όταν ο αριθμός των εκλεκτών συμπληρωθεί και όταν όλοι
όσοι του δόθηκαν, οδηγηθούν σε αυτόν.

Μα τι άρωμα ήταν αυτό! όλα τα αρώματα μέσα σε μια λεπτή ουράνια ευωδία. Οσίου γέροντος Εφραίμ Κατουνακιώτου

Ήταν η πανήγυρις των Αγιορειτών Πατέρων – εδώ δίπλα των Δανιηλαίων. Εγώ κάθισα εδώ με το κομποσχοίνι. Περνούσαν οι ώρες. Τα μεσάνυχτα ακριβώς έξι η ώρα με το αγιορείτικο εβγήκα έξω από το κελλί μου.

Και έρχεται ένα άρωμα επάνω από τον Άθωνα! Μα τι άρωμα ήταν αυτό! Τι δεν είχε μέσα του αυτό το απερίγραπτο άρωμα! Θέλεις κρίνο – θέλεις τριαντάφυλλο- θέλεις μαργαρίτα, πασχαλιά, θυμάρι, πεύκο, όλα τα αρώματα μέσα σε μια λεπτή ουράνια ευωδία. Δεν ήταν γήινο, από γήινα άνθη.

Και μου λέει ο λογισμός:

Κοίταξε, πως αυτοί οι Άγιοι Πατέρες ευωδίασαν με την ζωή τους την ασκητική το Άγιον Όρος· και τώρα το ευλογούν, τρόπον τινά, και το αρωματίζουν με την επίσκεψη τους από τον ουρανό, κατά την χάρι που είχε ο καθένας και όλοι μαζί ως μυροφόρα δοχεία του Αγίου Πνεύματος.

Αχ, Πάτερ μου! Πως να το διηγηθώ! Επέστρεψα στο κελλί μου άλλος άνθρωπος, με άλλη αναπνοή. Έπειτα από λίγο εβγήκα πάλι έξω, μήπως το ξανααισθανθώ· όμως μια φορά ήταν· δεν το ξανάνιωσα έτσι.

Ο άνθρωπος, Πάτερ μου, όσον είναι πνευματικός, τόσον τα βλέπει, τα αισθάνεται τα πράγματα πνευματικώτερα, ωραιότερα, ευγενέστερα, ευωδέστερα.

Υψώνεται, πλατύνει ο νους, η καρδιά του στην θεία δοξολογία. «Πάντα εν σοφία εποίησας»! Εν πατρική αγάπη!

Όσον πνευματικώτερος, τόσον γλυκύτερα τα βλέπεις, Πάτερ μου! Όλα στηρίζονται στην Θεία Χάρι.

Όταν λάβεις την Θείαν Χάριν, έρχεται αυτή και σου τα φέρνει όλα αυτή όπως θέλει. Όταν φύγει η Θεία Χάρις, τα βλέπεις πάλι με τα μάτια τα σωματικά. Άλλα τα μάτια της Χάριτος, άλλα τα σωματικά· άλλα βλέπεις τότε, τα οποία τώρα δεν ημπορείς να τα συλλάβεις με τον νου σου.

(Γέροντος Εφραίμ Κατουνακιώτου, Περί των Αγιορειτών Πατέρων διήγησις, της οποίας εγενόμεθα αυτήκοοι μάρτυρες.
από το βιβλίο: «Άγιον Όρος – Οικουμενισμός και κόσμος» – Μοναχός Λουκάς Φιλοθεϊτης)

Η αγάπη είναι το δυνατότερο όπλο που υπάρχει! (Γέροντος Θαδδαίου της Βιτόβνιτσα)

Η αγάπη είναι το δυνατότερο όπλο που υπάρχει. Δεν υπάρχουν δυνάμεις και όπλα τέτοια που να μπορούν να εναντιωθούν στην αγάπη. Τα πάντα υποχωρούν μπροστά στην αγάπη.

Βλέπετε, οι άγγελοι δεν υποδουλώνονται από τα πράγματα, όπως εμείς που πέσαμε. Εμείς που πέσαμε, όπως και τα πνεύματα που έπεσαν, υποδουλωνόμαστε από τα πράγματα, τα αντικείμενα, τα κτιστά. Τα αγγελικά τάγματα όχι. Και εκείνοι που ενώνονται με την καρδιά τους, με όλο τους το είναι με τον Κύριο δεν υποδουλώνονται από οτιδήποτε αυτού του κόσμου. Τίποτα δεν μπορεί να τους σκλαβώσει. Η καρδιά τους δεν μπορεί να υποδουλωθεί. Είναι πλήρεις, πλήρεις Χάριτος του Θεού, ενωμένοι με τον Κύριο και γι’ αυτό αγαπούν τα πάντα εν Κυρίω. Είναι απίστευτο πως τότε αισθανόμαστε ότι όλοι είναι αδέλφια μας, είτε είναι καλοί είτε όχι. Όλοι είναι αδέλφια μας και το μόνο που μας δυσαρεστεί είναι ότι οι σκέψεις τους εναντιώνονται στην αγάπη, εναντιώνονται στο καλό. Αυτό που τους εμποδίζει και τους απομακρύνει από μας.

(Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς. Οσίου Ιουστίνου Πόποβιτς. Γέροντος Θαδδαίου της Βιτόβνιτσα, Περί αγάπης λόγοι, εκδ. Παρρησία, Αθήνα 2016)