Του Αββά Ισιδώρου του Πηλουσιώτη
α΄. Έλεγε ο Αββάς Ισίδωρος ο Πηλουσιώτης: «Βίος χωρίς λόγια είναι πιο ωφέλιμος από λόγια χωρίς βίο. Ο ένας μεν και σιγώντας ωφελεί. Ο δε και φωνάζοντας ζημιώνει. Αν όμως και λόγια και βίος συμπίπτουν, αποτελούν άκρας φιλοσοφίας κατόρθωμα».
β΄. Ο ίδιος έλεγε: «Τις αρετές να τιμάς. Και να μη επιδιώκης την καλοπέραση. Γιατί οι μεν είναι πράγμα αθάνατο. Ενώ η άλλη εύκολα χάνεται».
γ'. Είπε πάλι: «Πολλοί άνθρωποι ορέγονται μεν την αρετή, άλλα δεν βρίσκουν το σθένος να πάρουν τον δρόμο οπού οδηγεί σ’ αυτή. Άλλοι, πάλι, ούτε τη βλέπουν σαν αρετή. Πρέπει λοιπόν να πείσουμε τους μεν να αποβάλουν την ψυχική τους αδυναμία. Και τους δε να τους διδάξουμε ότι πραγματικά αρετή είναι η αρετή».
δ'. Είπε πάλι: «Η κακία και από τον Θεό τους ανθρώπους απεμάκρυνε και μεταξύ τους τούς χώρισε. Αυτήν λοιπόν πρέπει να την αποφεύγουμε με βία και να επιδιώκουμε την αρετή, οπού και στον Θεό οδηγεί και μεταξύ μας μάς ενώνει. Προϋπόθεση δε της αρετής και της ορθοφροσύνης είναι η απλότης με σύνεση».
ε΄. Έλεγε πάλι: «Επειδή μεγάλο είναι της ταπεινοφροσύνης το ύψος και της αλαζονείας το γκρέμισμα, σας συμβουλεύω, εκείνο μεν να το επιδιώκετε, σ΄ αυτό δε να μη καταντήσετε».
στ΄. Είπε πάλι: «Η φοβερή και αδίσταχτη της φιλοχρηματίας αγάπη, κόρο μη γνωρίζοντας, στο έσχατο των κακών σπρώχνει την ψυχή, αφού την κυριεύση. Λοιπόν, από την αρχή-αρχή ας διώξουμε τέτοια αγάπη. Γιατί, αν κυριαρχήση μέσα μας, δεν κατανικάται».
Του Αββά ’Ισαάκ,
του πρεσβυτέρου των Κελλιών
α'. Ήλθαν κάποτε να κάμουν τον Αββά Ισαάκ πρεσβύτερο. Και ακούοντάς το, έφυγε στην Αίγυπτο. Και πήγε σ’ ένα χωράφι και κρύφθηκε ανάμεσα στα σπαρτά. Τον πήραν λοιπόν από πίσω οι πατέρες. Και φτάνοντας σ’ εκείνο το χωράφι, σταμάτησαν για να ξεκουρασθούν λίγο εκεί. Γιατί είχε πέσει η νύχτα. Και άφησαν τον όνο να βόσκη. Φεύγοντας λοιπόν το ζώο, πήγε και στάθηκε απέναντι στον γέροντα. Και το πρωί, αναζητώντας το υποζύγιο, βρήκαν και τον Αββά Ισαάκ. Και θαύμασαν. Θέλοντας δε να τον δέσουν, δεν τους άφησε, λέγοντας: «Δεν φεύγω πλέον. Θέλημα θεού είναι. Και όπου και αν φεύγω, στο ίδιο έρχομαι».
β'. Είπε ο Αββάς Ισαάκ: «Όταν ήμουν νεώτερος, έμενα μαζί με τον Αββά Κρόνιο. Και ποτέ δεν μου είπε να κάμω κάτι, παρ’ όλο ότι έτρεμε από τα γηρατειά. Αλλά μόνος του σηκωνόταν και πρόσφερνε το κανάτι σ’ εμένα και στους άλλους επίσης. Και με τον Αββά Θεόδωρο της Φέρμης έμεινα και ούτε αυτός μου έλεγε να κάμω τίποτε. Αλλά και το τραπέζι ο ίδιος έστρωνε και έλεγε: Αδελφέ, αν θέλης, έλα να φας. Και εγώ του έλεγα: Αββά, ήλθα σ΄ εσένα για να ωφεληθώ. Γιατί λοιπόν δεν μου λες κάτι να κάμω; Ο δε γέρων πάντα σιωπούσε. Και έφυγα και το ανεκοίνωσα στους γέροντες. Πήγαν οι γέροντες σ΄ αυτόν και του είπαν: Αββά, ήλθε ο αδελφός  στην αγιωσύνη σου για να ωφεληθή. Γιατί λοιπόν δεν του λες τίποτε να κάμη; Και τους αποκρίνεται ο γέρων: Αλλά μήπως είμαι κοινοβιάρχης, για να του ορίσω να κάμη κάτι; Τίποτε δεν του λέγω εγώ, βέβαια. Αλλά αν θέλη, ό,τι με βλέπει να κάνω, ας το κάνει και αυτός. Από τότε λοιπόν, προλάβαινα και έκανα κάθετι οπού επρόκειτο ο γέρων να κάνη. Εκείνος δε, αν κάτι έκανε, σιωπώντας το έκανε. Και αυτό με δίδαξε, να κάνω ό,τι κάνω με σιωπή».
γ'. Ο Αββάς Ισαάκ και ο Αββάς Αβραάμ έμεναν μαζί. Και μπαίνοντας ο Αββάς Αβραάμ, βρήκε τον Αββά Ισαάκ να κλαίη. Και του λέγει: «Τί κλαίς;». Και είπε ο γέρων: «Και γιατί να μη κλαίμε; Πού μπορούμε να πάμε τώρα; Κοιμήθηκαν οι πατέρες μας. Δεν μας αρκούσε το εργόχειρο για τα ναύλα οπού δίναμε στα πλοία, όταν φεύγαμε για να επισκεφθούμε τους γέροντες. Τώρα λοιπόν απωρφανισθήκαμε. Γι΄ αυτό και εγώ κλαίω».
δ . Είπε ο Αββάς Ισαάκ: «Ξέρω αδελφό οπού θέριζε σε χωράφι και θέλησε να φάγη στάχυ σιταριού. Και είπε στον κύριο του χωραφιού: Μ’ αφήνεις να φάω ένα στάχυ σιταριού; Και εκείνος, ακούοντας, θαύμασε και του είπε: Δικό σου είναι το χωράφι, πάτερ, και μένα ρωτάς;
Έως αυτό το σημείο έκανε με ακρίβεια ο αδελφός το καθετί.

(Είπε Γέρων,Το Γεροντικόν εκδ. Αστήρ, Αθήνα 1996)

Τις προάλλες είχε έρθει στο σπίτι ένας ηλεκτρολόγος για να μου φτιάξει μια πρίζα και όση ώρα δούλευε σκεφτόμουν πως κι εμείς οι άνθρωποι είμαστε σαν τις ηλεκτρικές συσκευές. Αν δεν μπούμε στη δική μας πρίζα ή θα υπολειτουργούμε ή δε θα λειτουργούμε καθόλου. Η δική μας πρίζα είναι ο Χριστός! Αν η ψυχή μας δε συνδεθεί μαζί Του τότε η ζωή μας θα είναι προβληματική. Χωρίς το ‘ρεύμα’ και την ‘ενέργεια’ Του θα φυτοζωούμε και στο τέλος θα καταντήσουμε ζωντανοί- νεκροί! Ο βραστήρας όταν ξαναμπήκε στην επιδιορθωμένη πρίζα άρχισε πάλι να ζεσταίνει το νερό. Όσο παρέμενε ανενεργός ήταν απλά διακοσμητικός, χωρίς καμία χρησιμότητα. Έτσι και η ψυχή μας όσο δε μπαίνει στη δική της πρίζα απλά υπάρχει χωρίς καμία ουσιαστική δυνατότητα χρήσης της. Κι έτσι η ζωή περνάει χωρίς νόημα, ουσία και σκοπό.
Από τη στιγμή όμως που θα κάνουμε τη σύνδεση τότε η ζωή μας θα μεταμορφωθεί γιατί η ψυχή μας θα γίνει φωτεινή, δυναμική, ειρηνική, χαρούμενη αλλά και ετοιμοπόλεμη αφού θα είναι συνδεδεμένη με την πηγή του φωτός, της δύναμης, της ειρήνης, της χαράς και του θάρρους. Παρατηρώ τους ανθρώπους γύρω μου πόσο μελαγχολικοί, φοβισμένοι και απελπισμένοι δείχνουν και στενοχωριέμαι γιατί ξέχασαν ή αγνοούν ότι η λύση στο πρόβλημα τους βρίσκεται μέσα τους… ότι αυτό που χρειάζεται να κάνουν είναι να ενεργοποιήσουν τη σύνδεση τους με το Χριστό! Και είναι αυτή η ένωση που μας ισχυροποιεί και μας προστατεύει από τη χειραγώγηση και τα τοξεύματα του αντίθεου στον οποίο είμαστε εύκολο θήραμα, απόλυτα εκτεθειμένοι και ανοχύρωτοι αν είμαστε μόνοι μας.
Ας μην αναβάλουμε άλλο! Αν θέλουμε να αλλάξουμε τη ζωή μας ας κάνουμε επιτέλους αυτό για το οποίο δημιουργηθήκαμε… ας ενωθούμε με το Δημιουργό μας. Αυτός είναι ο αληθινός σκοπός αυτής της ζωής, αυτή η αποστολή μας. Η είσοδος μας στους κόλπους της Εκκλησίας, η συμμετοχή μας στα θεία μυστήρια, η πνευματικοποίηση της κοσμικής ζωής μας θα μας εισάγει σε έναν νέο χώρο όπου θα απολαύσουμε χαρές και εμπειρίες ανεκλάλητες! Ας βιάσουμε λοιπόν τους εαυτούς μας να μπούμε στην πρίζα του Χριστού γιατί αν το κάνουμε από αυτή τη ζωή θα έχουμε περισσότερες πιθανότητες να απολαύσουμε το Χριστό και στην άλλη, την αληθινή, την αιώνια Ζωή!(Α.Κ.Β)

Ο ηγούμενος της Ι. Μονής Γρηγορίου Αθανάσιος ήταν ονομαστός και για τη σύνεση του. Οι κεραίες του νου του δούλευαν άψογα και συνελάμβαναν καθαρά τα διάφορα κύματα που εξέπεμπε το περιβάλλον του.
Πολλές ενέργειες των υποτακτικών του, πλάγιες και καλυμμένες, τις διέκρινε και τις λύγιζε αλάθητα. Το μάτι του προχωρούσε πίσω από την αθώα επιφάνεια και έπιανε τη γυμνή και ένοχη πραγματικότητα. Έτσι μπορούσε εν συνεχεία, μετά την επιτυχημένη διάγνωση, να προβή και στην κατάλληλη επέμβαση. Ο εξαιρετικός τρόπος με τον οποίο αντιμετώπιζε τέτοιες καταστάσεις μας δημιουργεί εκπλήξεις. Θαυμάζουμε το μεγαλείο της ποιμαντικής του δεξιοτεχνίας. Στη διήγηση που ακολουθεί, είναι καθαρά αποτυπωμένη η σφραγίδα της κυβερνητικής του σοφίας.
Κάποια νύχτα ο πειρασμός ψιθύρισε στ’ αυτιά του π. Ι., του πρώτου εκκλησιαστικού της μονής, λόγια δελεαστικά :
-Πάλι θα ξυπνήσης τα μεσάνυχτα να χτυπήσης τα σήμαντρα; Πάλι θα διακόψης τον γλυκό ύπνο; Κάθε νύχτα θα υποβάλλεσαι σ’ αυτήν την ταλαιπωρία; Κουράστηκες πια! Ας χτυπήση τα ξύλα ο δεύτερος εκκλησιαστικός. Πες πως είσαι άρρωστος. Δώσε λίγη ανάπαυση στο σώμα σου. Χόρτασε μια φορά τον ύπνο.
Μετά από λίγη ώρα ακούγεται η φωνή του άλλου εκκλησιαστικού.
-Π.Ι., τί συμβαίνει; Γιατί αυτή η καθυστέρηση; Η ώρα πέρασε.
-Δεν μπορώ, αδελφέ μου! Δεν αισθάνομαι καλά. Είμαι άρρωστος. Χτύπα τα εσύ τα ξύλα.
Όταν ακούστηκε και το τρίτο ξύλο, το « τρίκρουσμα», οι μοναχοί κατέλαβαν τα στασίδια τους και η ακολουθία άρχισε. Ο π. Ι., νικημένος από τον δαίμονα της ακηδίας, βυθίστηκε σαν παράλυτος μέσα στο πέλαγος του ύπνου « ωσεί μόλυβδος εν ύδατι σφοδρώ». Αυτή τη νύχτα – έτσι υπελόγιζε- θα απολάμβανε ξεκούραση.
Ο δεύτερος εκκλησιαστικός ανέφερε τα καθέκαστα στον γέροντα. Κι εκείνος, με την καθαρότητα του νου του αντιλήφθηκε ότι δεν επρόκειτο για αρρώστια, αλλά για κάτι διαφορετικό. Δεν θα έπρεπε ν’ αφήση το πράγμα απαρατήρητο. Η επέμβαση ήταν επιβεβλημένη, ώστε να χτυπηθή το κακό στην αρχή του, να φονευθή ο εχθρός στη νηπιακή του ηλικία.
Δεν άργησε να καταστρώση το σχέδιο της αντιμετωπίσεως. Σχέδιο πρωτότυπο στο είδος του, που ποτέ δεν το περίμενε ο « άρρωστος» μοναχός.
Πολλοί πατέρες μέσα στο ναό παραξενεύθηκαν που είδαν μερικούς ιερείς, ντυμένους με τα άμφια τους, να βγαίνουν έξω. Πού να πήγαιναν άραγε; Πού αλλού παρά στο κελλί του π. Ι.
-Ήρθαμε να σου κάνουμε έναν αγιασμό και ένα ευχέλαιο για την υγεία σου, του είπαν.
Εκείνος, σαστισμένος από το απρόοπτο αυτό, θέλοντας και μη παρακολουθούσε ξαπλωμένος την τέλεση του αγιασμού. Ένιωθε πολύ άσχημα με την όλη υπόθεση. Θα ήταν καλύτερα να τον άφηναν ήσυχο και ανενόχλητο. Στο μεταξύ, ενώ η τελετή προχωρούσε, άρχισε η συνείδηση του να διαμαρτύρεται. Η δυσαρέσκεια και η ανησυχία κατέκλυσαν τον ψυχικό του κόσμο. Φοβήθηκε μήπως εξ αιτίας του εμπαίζονται τα θεία. Η τελευταία αυτή σκέψη τού έφερε μεγάλη αναταραχή.
Σε λίγο τελείωσε ο αγιασμός και επρόκειτο να αρχίση το ευχέλαιο! Τότε, μη αντέχοντας άλλο, πετάχτηκε ταραγμένος από το κρεβάτι.
-Όχι! Όχι, πατέρες! Μην κάνετε ευχέλαιο. Φθάνει. Μου πέρασαν όλα. Καλά είμαι! Κατεβαίνω αμέσως στην ακολουθία. Δεν έχω τίποτε.
Αυτό ήταν όλο. Πού να τολμήση άλλη φορά να συγκατατεθή στις προτάσεις του πειρασμού! Πώς να αποφασίση στο εξής να κάνη τον ψευτοάρρωστο!
Από το άλλο μέρος δεν μπορούσε παρά να θαυμάση την ποιμαντική τέχνη του γέροντα του. Η διάγνωση, η επέμβαση, η εκτέλεση του σχεδίου, όλα υπήρξαν σοφά και τέλεια. Παρ’ όλο που ο γέροντας ήταν ένας αγράμματος άνθρωπος, χωρίς σπουδές και πτυχία.

( Αθανάσιος Γρηγοριάτης)

( Χαρίσματα και Χαρισματούχοι, Ι. Μονή Παρακλήτου, τόμος Γ΄, σελ.234-237)

Μόνον ο Θεός κρίνει δίκαια,

γιατί μόνον
Αυτός γνωρίζει τις καρδιές των ανθρώπων.


Εμείς, επειδή δεν ξέρουμε
την δίκαιη κρίση του Θεού,


κρίνουμε "κατ’ όψιν", εξωτερικά,


καί γι’ αυτό πέφτουμε έξω και αδικούμε τον άλλον

ΜΗ ΚΡΊΝΕΤΕ, ΊΝΑ ΜΗ ΚΡΙΘΗΤΕ

Η κατάκριση είναι γεμάτη από αδικία

-    Γέροντα, εύκολα κρίνω και κατακρίνω.
-     Η κρίση που έχεις, είναι, φυσικά, χάρισμα που σού έδωσε ο Θεός, αλλά την εκμεταλλεύεται το ταγκαλάκι και σε κάνει να κατακρίνης και να αμαρτάνης. Γύ αυτό, μέχρι να εξαγνισθή η κρίση σου και να έρθη ο θείος φωτισμός, να μην την εμπιστεύεσαι. Όταν κανείς ασχολήται με τους άλλους και τους κρίνη, ενώ ακόμη δεν έχει εξαγνισθή η κρίση του, πέφτει συνέχεια στην κατάκριση.
-    Και πώς, Γέροντα, θα εξαγνισθή η κρίση μου;
-    Πρέπει να την λαμπικάρης. Μπορεί να έχης καλή διάθεση και μια δύναμη μέσα σου, αλλά πιστεύεις ότι κρίνεις πάντοτε σωστά. Η κρίση σου όμως είναι ανθρώπινη, κοσμική. Προσπάθησε να απαλλαγής από το ανθρώπινο στοιχείο, να αποκτήσης ανιδιοτέλεια, για να έρθη ο θείος φωτισμός και να γίνη η κρίση σου πνευματική, θεϊκή. Τότε η κρίση σου θα είναι σύμφωνη με την δικαιοσύνη του Θεού και όχι με την ανθρώπινη δικαιοσύνη· με την αγάπη και την ευσπλαχνία του Θεού και όχι με την λογική την ανθρώπινη.
Μόνον ο Θεός κρίνει δίκαια, γιατί μόνον Αυτός γνωρίζει τις καρδιές των ανθρώπων. Εμείς, επειδή δεν ξέρουμε την δίκαιη κρίση του Θεού, κρίνουμε «κατ’ όψιν» , εξωτερικά, και γι’ αυτό πέφτουμε έξω και αδικούμε τον άλλον. Η ανθρώπινη κρίση μας δηλαδή είναι μια μεγάλη αδικία. Είδες τί είπε ο Χριστός: «Μη κρίνετε κατ όψιν, αλλά την δικαίαν κρίσιν κρίνατε».
Θέλει πολλή προσοχή· ποτέ δεν μπορούμε να γνωρίζουμε πώς ακριβώς έχουν τα πράγματα. Πριν από χρόνια σε ένα μοναστήρι στο Αγιον Όρος ήταν ένας πολύ ευλαβής διάκος. Κάποτε όμως φόρεσε ρούχα κοσμικά και γύρισε στην πατρίδα του. Τότε πολλοί Πατέρες είπαν διάφορα εναντίον του. Αλλά τί είχε γίνει; Κάποιος του είχε γράψει ότι οι αδελφές του ήταν ακόμη ατακτοποίητες καί, επειδή φοβήθηκε μήπως παραστρατήσουν, πήγε να τις βοηθήση. Έπιασε δουλειά σε ένα εργοστάσιο και ζούσε πιο καλογερικά από ό,τι προηγουμένως. Μόλις τακτοποίησε τις αδελφές του, άφησε την δουλειά του και πήγε πάλι σε μοναστήρι, για να μείνη. Ο ηγούμενος, όταν είδε ότι τα ήξερε όλα, τυπικό, διακονήματα κ.λπ., τον ρώτησε που τα έμαθε και εκείνος άνοιξε την καρδιά του και του τα είπε όλα. Τότε ο ηγούμενος ενημέρωσε τον επίσκοπο, και εκείνος τον χειροτόνησε αμέσως ιερέα. Μετά πήγε σε ένα απομακρυσμένο μοναστήρι και εκεί ζούσε πολύ πνευματική ζωή, με πολλή άσκηση. Έφθασε σε αγία κατάσταση και βοήθησε πνευματικά πολλούς ανθρώπους. Μερικοί που δεν ξέρουν τί απέγινε μπορεί ακόμη να τον κατακρίνουν.
Πόσο πρέπει να προσέχουμε την κατάκριση! Πόσο αδικούμε τον πλησίον μας, όταν τον κατακρίνουμε! Αν και στην πραγματικότητα με την κατάκριση αδικούμε τον εαυτό μας και όχι τους άλλους, διότι μας αποστρέφεται ο Θεός. Τίποτε άλλο δεν αποστρέφεται τόσο πολύ ο Θεός όσο την κατάκριση, γιατί ο Θεός είναι δίκαιος και η κατάκριση είναι γεμάτη από αδικία.

(Αγἰου Παϊσἰου του Αγιορεἰτου Λὀγοι Ε῾. ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ, σελ. 99-101)

ΌΤΑΝ ΗΜΟΥΝ νέος, διηγούνταν μια μέρα στους μαθητές του ένας από τους μεγάλους Πατέρες της ερήμου, πολεμήθηκα από κάποιο πάθος ψυχικό. ακουγα συχνά τους αδελφούς να λένε πως ο Αββάς Ζήνων ήταν καλός Πνευματικός και ωφελούσε πολύ με τις συμβουλές του όσους εξομολογούνταν σ’ αυτόν. Σκέφτηκα πολλές φορές να πάω κι εγώ να εξομολογηθώ το πάθος μου, αλλά με εμπόδιζε η ντροπή.
- Ξέρεις τί πρέπει να κάνεις, μου έλεγε ο λογισμός μου. Γιατί λοιπόν να φανερώνεις και σε άλλους τα κρυφά σου;
Άλλοτε πάλι που ξεκινούσα με την απόφαση να εξομολογηθώ, ένιωθα ανακούφιση από τον πολεμο, τέχνασμα κι αυτό του διαβόλου, για να μ’ εμποδίσει από την μοναδική γιατρειά. Είχα πάει πολλές φορές ως το κελλί του Γέροντα, μα πάντα γύριζα πίσω άπρακτος. Εκείνος με καταλάβαινε, αλλά περίμενε να ταπεινωθώ και να ομολογήσω μόνος το πάθος μου. Ίσως να έκανε και πολλή προσευχή για μένα, γιατί μια μέρα που πολεμήθηκα πολύ είπα στον εαυτό μου:
- Έχεις, ταλαίπωρε, κοντά σου τον γιατρό και μένεις ακόμη αγιάτρευτος, ενώ τόσοι και τόσοι έρχονται από μακριά και ωφελούνται.
Έτσι, λύγισε η καρδιά μου και ξεκίνησα, με την απόφαση να εξομολογηθώ χωρίς αναβολή. Από τον δρόμο όμως άρχισαν πάλι οι δισταγμοί;
- Αν βρω μόνο του τον Γέροντα, θα πω πως είναι θέλημα Θεού να εξομολογηθώ και θα τα φανερώσω όλα. Αν όμως έχει επισκέπτες, θα γυρίσω πίσω και δεν θα εξομολογηθώ ποτέ.
Βρήκα μόνο του τον Γέροντα. Με υποδέχτηκε όπως πάντα με μεγάλη καλοσύνη. Μ’ έβαλε να καθίσω κοντά του και μου έδωσε χρήσιμες συμβουλές. Εγώ, στο μεταξύ, κυριεύτηκα πάλι από την καταραμένη ντροπή. Έκλεισα το στόμα μου και δεν έβγαζα λεξη. Όταν έπαψε κι εκείνος να μιλά, σηκώθηκα να φύγω. Σηκώθηκε κι εκείνος να με συνοδέψει ως την πόρτα και πήγαινε μπροστά. Τον ακολουθούσα με αργό βήμα, ήμουν αξιοθρήνητος από την πάλη που γινόταν μέσα μου. Γύρισε μια στιγμή το κεφάλι τον ο Γέροντας και, βλεποντάς με να βασανίζομαι έτσι, με λυπήθηκε. Ήρθε κοντά μου κι ακουμπώντας το ευλογημένο χέρι του στο στήθος μου μου είπε με συμπάθεια:
- Τί έχεις, παιδί μου, και βασανίζεσαι; Φανέρωσε τον πόνο σου. Άνθρωπος ομοιοπαθής είμαι κι εγώ.
Νόμιζα την στιγμή εκείνη πως χώρισε στα δύο η καρδιά μου. Επεσα στα πόδια του και τα έβρεξα με τα δακρυά μου.
- Ελέησε με, Αββά, του έλεγα ανάμεσα στα αναφιλητά μου.
- Πες μου, τί έχεις;
- Δεν καταλαβαίνεις τάχα, Αββά, γιατί βασανίζομαι;
- Εσύ ο ίδιος πρέπει να το φανερώσεις, για να βρεις ανακούφιση.
Με πολλή συστολή εξομολογήθηκα το πάθος μου.
- Γιατί τόσο καιρό δεν μου το φανέρωσες; μου είπε με συμπόνια. Δεν είναι τρία χρόνια τώρα που έρχεσαι εδώ μ’ αυτούς τους λογισμούς και διστάζεις να τους εξομολογηθείς;
- Ναι, Αββά, του είπα. αλλά βοήθησέ με, για την αγάπη του Κυρίου.
Με σήκωσε επάνω με καλοσύνη.
- Δεν είναι τίποτε, μου είπε, θα περάσει. Μην παραμελείς την προσευχή σου και μην αφήσεις τον λογισμό σου να κατακρίνει άλλον άνθρωπο.
Γύρισα στο κελλί μου μ’ έλαφρωμένη καρδιά. Είχα απαλλαχθεί από το πάθος.


(Γεροντικό, Σταλαγματιές απο την Πατερική Σοφία, Θεοδώρας Χαμπάκη, Εκδόσεις Ορθοδόξου Χριστιανικής αδελφότητας "ΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑ", σελ.120-122)

«Για μένα αξίζει πιο πολύ του στόματός σου ο νόμος, από χιλιάδες νομίσματα ασημένια και χρυσά» (Ψαλμός 119:72 – ΝΜΒ)

Πέταξε τα άχρηστα πράγματα
    Ένα από τα πιο βασανιστικά αν κι όχι ανυπέρβλητα προβλήματα σε κάθε σπιτικό είναι τα παλιά αντικείμενα. Από τη μια πιάνουν το χώρο μας, από την άλλη διστάζουμε να τ’ αποχωριστούμε, κι από μία τρίτη πλευρά ίσως να θέλουμε κάπου να τα δώσουμε (ρούχα, παπούτσια κλπ), μα δεν ξέρουμε που. Στο ίντερνετ δημιουργήθηκε ένα νέο κίνημα που ονομάζεται «Η πρόκληση των 100 πραγμάτων», στο οποίο όσοι μετέχουν δεσμεύονται να περιορίσουν τα υπάρχοντά τους σε 100 αντικείμενα. Ένας μπλόγκερ, λοιπόν, ο Ντέιβ Μπρούνο μέσα από το μπλογκ που δημιούργησε έκανε έναν κατάλογο μ’ εκείνα που έπρεπε να πετάξει κι αυτά που έπρεπε να κρατήσει. Και κάνει εντύπωση ότι το πρώτο από κείνα που έπρεπε να κρατήσει ήταν η Αγία Γραφή του.
    Πόσοι από μας έχουμε την Αγία Γραφή στο σπίτι μας και είναι για μας τόσο πολύτιμη που να μη θέλουμε να την αποχωριστούμε; Πόσο η ζωή μας είναι βασισμένη στο γραπτό Λόγο του Θεού, στο «Νόμο του στόματός Του»;
(Χ.Ι.ΝΤ.)

«Ακόμα και οι τρίχες του κεφαλιού σας είναι όλες μετρημένες. Μη φοβάστε λοιπόν…» (Λουκ. 12:7)

    Ο Θεός δεν ξεχνάει κανέναν από τους δικούς Του και δεν παραμελεί τις ανάγκες κανενός παιδιού Του. Έχει αριθμήσει ακόμα και τις τρίχες του κεφαλιού μας. Κάποιος έχει υπολογίσει ότι υπάρχουν 296 τρίχες σε κάθε τετραγωνική ίντσα του κεφαλιού και γύρω στις 300.000 τρίχες σε ολόκληρο το κεφάλι, και όμως ο Χριστός λέει πως ο Ουράνιος Πατέρας μας γνωρίζει ακόμα και τον αριθμό των τριχών του κεφαλιού μας. Ακόμα και μία απ’ αυτές αν χαθεί, ο Θεός το γνωρίζει. Δεν υπάρχει τίποτε που να χρειαζόμαστε και ο Θεός να μην το ξέρει και να μην το φροντίζει. Κι αν μπορούσαμε να γνωρίζουμε την ουράνια αρμονία, θα βλέπαμε ότι δεν επιτρέπει τίποτε στη ζωή μας που να μην εναρμονίζεται με το αιώνιο καλό μας.
    Ουράνιε Πατέρα, Εσύ γνωρίζεις τα πάντα και ξέρεις όλες τις ανάγκες μου. Βοήθησέ με Σε παρακαλώ να το συνειδητοποιήσω καλά και να εμπιστευτώ ολοκληρωτικά σε Σένα και στην πατρική Σου αγάπη. Μην αφήσεις το Σατανά και τις μέριμνες του κόσμου να μου κλέψουν τη χαρά της σωτηρίας μου. Στ’ όνομα του Κυρίου Ιησού Χριστού. Αμήν.

(Εκδόσεις «Ο Λόγος»)

170. Κύριε! Κάμε την καρδιά μου να είναι στραμμένη προς εσένα και όχι προς τα γήϊνα αγαθά. Γιατί η προσκόλλησις σ’ αυτά φέρει θλίψη και βασανιστικά αισθήματα. Κάμε να μην έχη τίποτε το γήϊνο σαν ακριβό η καρδιά μου, αλλά να εκτιμά εσένα όπως σου αξίζει, καθώς και την αθάνατο ψυχή, το πανάκριβο αυτό δημιούργημά σου, που φέρει την εικόνα σου. Κάμε ώστε καμμία ανθρώπινη αξία –χρήμα, φαγητό, ενδύματα, κοινωνικές διακρίσεις- να μη γίνη είδωλο της καρδιάς μου. Οφείλουμε να συνηθίσουμε στα απλούστατα, στην υλική ολιγάρκεια, στη σεμνή βιοτή.

171. Ο Κύριος πέθανε για μας στον Σταυρό. Αυτός είναι ο λόγος που το σημείο του Σταυρού έχει τόσο μεγάλη δύναμι. Γι’ αυτό είναι πηγή ζωής. Γι’ αυτό, ακόμη και στην Παλαιά Διαθήκη, ό,τι τον συμβολίζει, είχε μεγάλη δύναμι. Ο χαλκούς όφις, που όσοι τον ατένιζαν, γίνονταν καλά από τις δαγκωματιές των ερπετών. Το σχήμα, που ο Μωυσής χάραξε με τη ράβδο του και χώρισε τα ύδατα. Τα ανοικτά χέρια του Μωυσέως, που απλωμένα σε σχήμα Σταυρού, ενώ εκείνος προσευχόταν, επέφεραν όλεθρο στους Αμαληκίτες.

(Η εν Χριστώ ζωή μου - Αγ. Ιωάννου της Κροστάνδης, εκδόσεις Παπαδημητρίου, σελ. 87)

168. «Πάσα φάραγξ πληρωθήσεται παν όρος και βουνός ταπεινωθήσεται και έσται τα σκολιά εις ευθείαν και αι τραχείαι εις οδούς λείας και όψεται πάσα σάρξ το σωτήριον του Θεού» (Λουκ. γ’ 5, 6). Κάθε φαράγγι θα γεμισθή και κάθε βουνό και ύψωμα θα ταπεινωθή. Οι στραβοί δρόμοι θα γίνουν ίσοι και οι κακοτράχαλοι θα λειανθούν. Έτσι, κάθε άνθρωπος θα δη τη σωτηρία του από τον Θεό. Οι φάραγγες είναι οι ταπεινές καρδιές. Τα βουνά και οι λόφοι είναι οι περήφανοι, που έχουν υψηλή ιδέα για τον εαυτό του. Ο Κύριος ακατάπαυστα ενεργεί με τη δικαιοσύνη και το έλεος του στις καρδιές των ανθρώπων. Ταπεινώνει τον εγωϊστή με ποικίλες περιστάσεις της ζωής, αρρώστιες, στερήσεις, αδοξίες από τον κόσμο. Και υψώνει τον ταπεινό.

169. Οι κόλακες είναι οι μεγαλύτεροι εχθροί μας. Τυφλώνουν τα μάτια της ψυχής μας, μην αφήνοντας μας να βλέπουμε τα πολλά ελαττώματά μας, μας φράζουν την είσοδο στον δρόμο της ανανήψεως. Γι’ αυτό πρέπει πάντοτε να σταματάμε αυτούς που μας κολακεύουν. Αλλοίμονο σε όποιον περιβάλλεται από κολακείες. Και μακάριος όποιος περιβάλλεται από ανθρώπους με απλή καρδιά, που δεν κρύβουν την αλήθεια, όσο θλιβερή και αν είναι. Η κατάδειξις των αμαρτιών μας είναι μεγάλη ωφέλεια.

(Η εν Χριστώ ζωή μου - Αγ. Ιωάννου της Κροστάνδης, εκδόσεις Παπαδημητρίου, σελ. 86-87)

"Του Θεού να γίνει"
Καρκινοπαθής, που βρισκόταν στο τελευταίο στάδιο της αρρώστιας του,
ζήτησε μέσω φίλου του να πληροφορηθεί από τον Γέροντα αν θα ζήσει.
Ο Γέροντας δεν απήντησε στην ερώτηση, μόνο είπε, ότι εύχεται στο Θεό, και του έστειλε ένα κομβοσχοίνι.
Έπειτα από λίγες μέρες, ο ασθενής προσευχόμενος, με το κομβοσκοίνι στα χέρια, ανεχώρησε για τους ουρανούς.
[Γ 197]

"Η χαρά του Χριστού θα σε γιατρέψει"
Ο γιατρός μου είχε δώσει στο παρελθόν ένα σχετικό φάρμακο και μου συνέστησε να το παίρνω ανελλιπώς.
Ο Γέροντας, που δε συμπαθούσε γενικά την υπερβολική χρήση των φαρμάκων και πού, παρά ταύτα,
σεβόταν τους γιατρούς και παραδεχόταν τα φάρμακα σαν αναγκαίο κακό, όταν άκουσε για το φάρμακο αυτό,
σιώπησε και φάνηκε έντονα σκεπτόμενος και προσευχόμενος. Κάποια στιγμή μου λέει: Κόψ' το, μωρέ, αυτό το φάρμακο".
Απόρησα με την απρόσμενη οδηγία του, αλλά απεφάσισα να κάνω υπακοή και προχώρησα στην υλοποίησή της.
Έπαυσα να παίρνω το φάρμακο.
Πέρασε καιρός, τα ενοχλήματα συνεχίζονταν και χρειάσθηκε να γίνουν εμπεριστατωμένες παρακλινικές εξετάσεις.
Πήρα ευλογία από τον πνευματικό μου να δείξω τις εξετάσεις αυτές σε άλλο γιατρό, πνευματικοπαίδι του.
Μετά από προσεκτική διερεύνηση, εν πνεύματι προσευχής, ονέος γιατρός αποφάνθηκε ότι, κατά τη γνώμη του,
για την περίπτωσή μου, εκείνο το φάρμακο που έπαιρνα για χρόνια και το έκοψα προσφάτως, ήταν περιττό.
Μου συνέστησε άλλο φάρμακο, που το πήρα. Τότε θυμήθηκα το Γέροντα.
Όταν ξαναβρέθηκα από κοντά του και του ανέφερα το περιστατικό, πάλι χάρηκε και είπε: "Τί λές;
Το έκοψες εκείνο το φάρμακο; Να πού και η επιστήμη συμφωνεί μαζί μου.
Εγώ δεν είμαι γιατρός, αλλά δεν ξέρω πώς, τη στιγμή που μου έλεγες για το φάρμακο εκείνο,
είδα ότι έπρεπε να το κόψεις και, όπως μου ήρθε, έτσι και σου το είπα.
Καλά έκανες που το 'κοψες. Μόνο, που τώρα πρέπει να γεμίσεις την ψυχή σου με Χριστό, με θείο έρωτα, με χαρά.
Η χαρά του Χριστού θα σε γιατρέψει. Όταν είσαι πολύ κουρασμένος, παίρνε για την αδυναμία σου και κανένα φάρμακο.
Πρέπει να κάνουμε τη γενική εξομολόγηση, για να θεραπευθούν οι μυστικές πληγές της ψυχής σου.
Αυτό θα δώσει πολλή χαρά και σε σένα και σε μένα. Τώρα είμαι άρρωστος. Θα οικονομήσει ο Θεός να συναντηθούμε πάλι".
Τα λόγια του μου έκαναν εντύπωση, ιδιαίτερα εκείνο το "η χαρά του Χριστού θα σε γιατρέψει".
Πρώτη μου φορά άκουα για μια τόσο χαρμόσυνη προοπτική θεραπείας. Δεν επρόκειτο για μιά θεραπεία από τις γνωστές,
επρόκειτο για θεραπεία σώματος και ψυχής.
[Γ 170-2]

(Ανθολόγιο Συμβουλών, Άγιος Πορφύριος, σελ.115-117)

Η αδιάκριτη υπερβολική αγάπη των γονέων

-Γέροντα, μπορεί μια μάνα από αδιάκριτη αγάπη να βλάψη το παιδί της;
-Και βέβαια μπορεί. Όταν λ.χ. κάποια μάνα βλέπη το παιδάκι να δυσκολεύεται
να περπατήση και λέη: «κρίμα το καημένο, δεν μπορεί να περπατήση», και το παίρνη συνέχεια αγκαλιά,
αντί να το κρατήση λίγο από το χεράκι, πώς θα μάθη το παιδί να περπατάη μόνο του;
Βέβαια από αγάπη κινείται, αλλά του κάνει ζημιά με το πολύ ενδιαφέρον της.
Γνώριζα έναν πατέρα που το παιδί του είχε τελειώσει το στρατιωτικό
και το έπαιρνε από το χέρι και το πήγαινε στον κουρέα. «Έφερα τον γιό μου να τον κουρέψης.
Πόσα θέλεις και πότε θα τελειώσης να έρθω να τον πάρω;». Το είχε σακατέψει το παιδί.
Η αγάπη χρειάζεται φρένο με διάκριση.
Η πραγματική αγάπη έχει ανιδιοτέλεια, δεν έχει μέσα τον εαυτό μας, και έχει σύνεση.
Η σύνεση είναι απαραίτητη στην πολλή αγάπη της γυναίκας, για να μη χαραμίζεται η αγάπη της.
Μια φορά ήρθε στο Καλύβι ένα παλληκάρι που ήταν αγανακτισμένο με τους γονείς του.
Οι καημένοι είχαν καλή διάθεση, αλλά δεν ήξεραν τον τρόπο να το βοηθήσουν.
Μου έλεγε λοιπόν ότι οι γονείς του το καταπιέζουν, ότι δεν το αγαπούν κ.λπ.
«Κοίταξε, του λέω, όταν ήσουν μικρός και σου έβαζε η μάνα σου ένα σωρό ρούχα, γιατί το έκανε;
Για να μην κρυώσης ή για να σε σκάση; Αυτό είχε πολλή αγάπη μέσα».
Όταν τελικά κατάλαβε πόσο το αγαπούσαν οι γονείς του, έβαλε τα κλάματα.
Είχε πολλή αγάπη η μάνα του, άσχετα αν δεν τον βοήθησε εκείνον,
γιατί με τον τρόπο που του φερόταν του προκαλούσε αντιδράσεις.
Η μάνα, όταν χρειάζεται, πρέπει να φερθή αυστηρά προς το παιδί.
Δεν το βοηθάει, όταν εύκολα παίρνη το μέρος του, δήθεν για να μη στενοχωριέται.
Στα Άδανα, μια χήρα γυναίκα είχε ένα μονάκριβο παιδί - Γιάννη το έλεγαν.
Όταν μεγάλωσε λίγο, το πήγε σε έναν μάστορα να μάθη τσαγκάρης.
Κάθησε μια εβδομάδα ο μικρός στην δουλειά και μετά είπε στην μητέρα του: «Μάνα, δεν χρειάζεται να πάω άλλο στην δουλειά,
έμαθα την τέχνη». «Πότε την έμαθες κιόλας;», τον ρωτάει εκείνη.
«Αν θέλης, να σου δείξω κι εσένα πώς φτιάχνουν παπούτσια, της λέει.
Να, έτσι κόβουν την σόλα, έτσι βάζουν το δέρμα, το τακούνι, έτσι τα καρφώνουν...».
Το αφεντικό του ήταν πολύ καλό και ήθελε να μάθη στον Γιάννη την τέχνη, γιατί ήταν ορφανός.
Όταν είδε πώς πέρασε μια εβδομάδα και ο Γιάννης δεν φάνηκε, ανησύχησε μήπως αρρώστησε βαριά
και πήγε στην μάνα του να ρωτήση τί κάνει το παιδί. «Τί έπαθε ο Γιάννης και δεν ξαναήρθε στην δουλειά; άρρωστος είναι;»,
ρωτάει την μάνα του. «Όχι, του απαντά εκείνη, καλά είναι». «Τότε γιατί δεν ήρθε στην δουλειά;».
«Έ, τί να κάνη να έρθη; του λέει εκείνη, ο Γιάννης έμαθε πια την τέχνη». «Μα πώς την έμαθε μέσα σε τόσο λίγες μέρες;»,
την ρωτάει το αφεντικό. «Να, του λέει η μάνα, παίρνει το δέρμα, το βάζει σε ένα καλούπι, το καρφώνει,
βάζει και το τακούνι και μετά το βγάζει, και αυτό είναι!». Γέλασε το αφεντικό, την χαιρέτησε και έφυγε.
Όταν γύρισε στο μαγαζί, τον ρώτησαν τα άλλα μαστορόπουλα: «Μάστορα, τί κάνει ο Γιάννης;».
«Μια χαρά είναι, τους είπε εκείνος. Δεν έμαθε μόνον ο Γιάννης τσαγκάρης, αλλά έμαθε και η μάνα του!»...
Αυτήν την συμπεριφορά την βλέπω σε πολλούς γονείς.
Νομίζουν ότι αγαπούν τα παιδιά τους, αλλά με τον τρόπο που φέρονται τα καταστρέφουν.
Όταν μια μάνα, ας υποθέσουμε, από την υπερβολική αγάπη της, φιλάη το παιδί
και λέη «δεν υπάρχει στον κόσμο τέτοιο παιδί σαν το δικό μου»,
τότε του καλλιεργεί την υπερηφάνεια και την αρρωστημένη αυτοπεποίθηση.
Ύστερα το παιδί δεν υπακούει στους γονείς, επειδή πιστεύει ότι τα ξέρει όλα.
Οι γονείς πρέπει να βοηθούν από την μικρή ηλικία τα παιδιά να μάθουν να αναλαμβάνουν την ευθύνη του εαυτού τους.
Να κάνουν μέσα στην οικογένεια κάποια δουλειά που μπορούν, να μην τα θέλουν όλα έτοιμα.
Διαφορετικά, θα δυσκολευτούν, όταν μεγαλώσουν. Ένας μάστορας δούλεψε σκληρά και μεγάλωσε τα παιδιά του.
Εκείνα όλη την ημέρα γύριζαν στο μεσοχώρι. Παντρεύτηκαν και τα περίμεναν όλα από τον πατέρα τους.
Όταν ο πατέρας τους είπε πώς είναι καιρός και αυτά να κοιτάξουν μόνα τους τα σπίτια τους,
του είπαν: «Καλά, πατέρα, εσύ δεν μας άφησες, όταν ήμασταν μικρά, τώρα που μεγαλώσαμε και έχουμε υποχρεώσεις θα μας αφήσης;»!

(Λόγοι Παϊσίου, τόμος Δ΄, Οικογενειακή Ζωή, Εκδ. Ιερού Ησυχαστηρίου "Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος", σελ. 112-114)