«…όλοι μαζί με υποταγή ο ένας στον άλλο περιβληθείτε την ταπεινοφροσύνη, γιατί ο Θεός στους περήφανους εναντιώνεται, ενώ στους ταπεινούς δίνει χάρη» (Α’ Πέτ. 5:5)

Ρώτησαν τον ιερό Αυγουστίνο: «Ποια είναι η μεγαλύτερη αρετή;» «Η ταπεινοφροσύνη», απάντησε. «Η δεύτερη;» «Η ταπεινοφροσύνη», απάντησε και πάλι. «Η τρίτη;» «Η ταπεινοφροσύνη» επανέλαβε, και πρόσθεσε: «Λίγον καιρό μετά την επιστροφή του στο Χριστό, ο απ. Παύλος κήρυττε πως δεν είναι άξιος να ονομάζεται απόστολος» (Α’ Κορ. 15:9).

Ενώ περνούσε ο καιρός και αυξανόταν η πίστη του, έλεγε ότι ήταν ο ελάχιστος απ’ όλους τους πιστούς (Εφ. 3:8). Και προς το τέλος της επίγειας ζωής του, ύστερα από τόσους αγώνες για το Ευαγγέλιο του Χριστού κι ενώ πλησίαζε προς το μαρτυρικό του θάνατο, ομολόγησε ότι ήταν ο πρώτος απ’ όλους τους αμαρτωλούς (Α’ Τιμ. 1:15).

Πόσο μας λείπει αυτή η αρετή! Ας ζητήσουμε σήμερα από τον «πράο και ταπεινό στην καρδιά Ιησού Χριστό» να μας ντύσει μ’ αυτό το ταπεινό αλλά τόσο πολύτιμο ένδυμα: την ταπεινοφροσύνη.

«… εκείνος που ταπεινώνει τον εαυτό του θα υψωθεί» (Λουκ. 18:14)

Στο 2ο παγκόσμιο πόλεμο, ο διοικητής ενός συντάγματος χρειαζόταν 20 εθελοντές για μια πολύ δύσκολη αποστολή. Στο προσκλητήριο έθεσε το ερώτημα: «Ποιος από σας δεν έκανε ποτέ λάθος στη ζωή του;». Οι περισσότεροι στρατιώτες βγήκαν μπροστά και με περηφάνια δήλωσαν πως υπήρξαν αλάνθαστοι. Κάποιοι άλλοι έμειναν πίσω και σιωπούσαν. Ο αξιωματικός τους εξέτασε κι απ’ αυτούς διάλεξε τους ανθρώπους που χρειαζόταν, γιατί αυτοί είχαν επίγνωση των ατελειών και της αδυναμίας τους.

Ο Χριστός για μαθητές Του διάλεξε δώδεκα ταπεινούς ανθρώπους. Ο θεός διάλεξε τους ταπεινούς βοσκούς της Βηθλεέμ για να αποκαλύψει το μεγάλο γεγονός της γέννησης του Θείου Βρέφους. Σ’ αυτούς ο άγγελος του κυρίου είπε: «Μη φοβάστε, γιατί σας φέρνω τα καλά νέα μεγάλης χαράς, σήμερα γεννήθηκε για σας στην πόλη Δαβίδ Σωτήρας, που είναι ο Χριστός ο Κύριος». Αν θέλεις να σου αποκαλύψει ο Χριστός τον Εαυτό Του, ταπεινώσου μπροστά Του, αναγνώρισε ότι είσαι αμαρτωλός και δέξου Τον σωτήρα σου.

(Εκδόσεις «Ο Λόγος»)

236. Η καρδιά μας, γεμάτη καθώς είναι από τα πάθη, αγαπά τις τρυφηλότητες και την ανάπαυσι. Δεν δέχεται ευχάριστα το εγερτήριο σάλπισμα για την άσκηση της αρετής, δεν θέλει να την ενοχλούν οι άλλοι άνθρωποι, όταν έχουν την ανάγκη μας. Αλλά ο Κύριος μας εντέλλεται να απαρνηθούμε την αμαρτωλό ανάπαυσι της σαρκός, να είμαστε υπηρέται των άλλων. Ο ίδιος μας έδωσε το παράδειγμα, μην έχοντας βρη ανάπαυσι πάνω στη γη, κατά τη σωτήρια για μας δοκιμασία του. Οι Απόστολοι, επίσης, υπήρξαν παράδειγμά μας σ’ αυτό, ιδίως ο θείος Παύλος.

237. Όλοι αγαπάμε τη ζωή, αγωνιζόμαστε να τη γεμίσουμε με χαρά. Και όμως, η ζωή μας φθείρεται από τα διάφορα πάθη. Γιατί; Γιατί δεν την αναζητούμε εκεί που πράγματι υπάρχει, στον Κύριο.

238. Όταν ο Θεός είναι παρών στις σκέψεις, τις επιθυμίες, τις προθέσεις, τους λόγους και τα έργα ενός ανθρώπου, σημαίνει ότι η βασιλεία του Θεού έχει έλθη στον άνθρωπο αυτόν. Τότε βλέπει τον θεό στο κάθε τι, στον κόσμο της σκέψεως, στον κόσμο της πράξεως, ακόμη και στον υλικό κόσμο. Η πανταχού παρουσία του Θεού του έχει αποκαλυφθή καθαρά και η καρδιά του κατέχεται απο βαθειά ευσέβεια. Επιζητεί κάθε στιγμή να είναι άρεστός στον Θεό και κάθε στιγμή προσέχει μην πέση σε αμαρτία. Η ζωή του είναι μια επίκλησις: «ἐλθέτω ἡ βασιλεία σου»

(Η εν Χριστώ ζωή μου - Αγ. Ιωάννου της Κροστάνδης, εκδόσεις Παπαδημητρίου, σελ. 106-107)

232. Δεν είναι περιττό, κάποτε, να αναρωτάσαι, πριν προσευχηθής: Πραγματικά αισθάνομαι την ανάγκη να έλθη η βασιλεία του Θεού μέσα μου και γύρω μου, όπως πρόκειται να ζητήσω από τον Θεό, λέγοντας: «ελθέτω η βασιλεία σου»; Ή μήπως άλλα, πολύ κατώτερα, είναι εκείνα που αληθινά επιθυμώ, όπως η υλική άνεσις;

233. Η καρδιά μας συχνά καθεύδει, ληθαργεί, κατά τη διάρκεια της προσευχής. Ο έξω άνθρωπος προσεύχεται, αλλά όχι και ο έσω. Συχνά, είμαστε κόλακες του Θεού, όχι ειλικρινείς υμνηταί του.

234. Όταν η σάρκα ανθή, η ψυχή φθείρεται. Όταν η σάρκα έχη πλήρη ελευθερία, η ψυχή είναι δεσμία. Όταν η σάρκα χορταίνη, η ψυχή πεινά. Όταν η σάρκα καλωπίζεται, η ψυχή ασχημίζει. Όταν η σάρκα λάμπη, η ψυχή βρίσκεται σε σκοτάδι, στο σκοτάδι του Άδου.

235. Η άθεος παιδεία απομακρύνει από το αληθινό φώς, «φωτίζον ἄνθρωπον ἐρχόμενον εἰς τὸν κόσμον» (Ιω. α’ 9). Χωρίς Χριστό, κάθε παιδεία είναι ματαιοπονία.

(Η εν Χριστώ ζωή μου - Αγ. Ιωάννου της Κροστάνδης, εκδόσεις Παπαδημητρίου, σελ. 106)

229. Η εσταυρωμένη σάρκα συμφιλιώνεται με το πνεύμα και με τον Θεό. Ενώ η σάρκα που την καλοπιάνουμε και της κάνουμε όλα τα χατήρια, μάχεται άσπονδα το πνεύμα και τον Θεό, γίνεται όλη σκεύος των αμαρτιών. Δεν θέλει την προσευχή και, γενικά, αντιστρατεύεται προς τον Θεό και του απομακρύνεται. Αυτό διδάσκει η πείρα. Έτσι, όσοι είναι αληθινά του Χριστού, «τὴν σάρκα ἐσταύρωσαν σὺν τοῖς παθήμασι καὶ ταῖς ἐπιθυμίαις» (Γαλάτ. ε’ 24).

230. Πώς συμπεριφέρονται τα τέκνα του αιώνος τούτου σε ό,τι είναι αλήθεια, φώς, ζωή θεία –εννοώ τη λατρεία της Εκκλησίας- ή στους Αγίους σου που συ δόξασες, Κύριε; «οὗτοι ὅσα οὐκ οἴδασι βλασφημοῦσιν» (Ιουδ. 10). «Πάτερ ἄφες αὐτοῖς· οὐ γάρ οἴδασι τί ποιοῦσι» (Λουκ. κγ’ 34) και φώτισέ τους.

231. «Ὅτι Σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία»: Είσαι ο Βασιλεύς του παντός, στέκεσαι πάνω από όλα, ακόμη και από τα πονηρά πνεύματα. «Καὶ ἡ δύναμις»: Είσαι ο Παντοκράτωρ, που συνέχεις τα πάντα, μέσα στην απέραντο δύναμί σου. «Καὶ ἡ δόξα»: Όλα τα έκτισες προς δόξαν του αγίου σου ονόματος.

(Η εν Χριστώ ζωή μου - Αγ. Ιωάννου της Κροστάνδης, εκδόσεις Παπαδημητρίου, σελ. 105-106)

227. Τι είμαι; Από το ένα μέρος, μία άβυσσος αμαρτίας, μία ολοκληρωτική αντίθεσις προς τον Θεό μου, τον Ποιητή του παντός. Από το άλλο μέρος, πένης από κάθε αρετή, ανίκανος να επιδιώξω το αγαθό. Τόσο πολύ πεσμένος είμαι στη φθορά και στην αδυναμία. Χωρίς τον Σωτήρα μου, δεν μπορώ να κάμω τίποτε το σύμφωνο με το Ευαγγέλιο και τη συνείδησί μου. Εκείνος είναι η άκρα Αγαθότης. Εγώ, η άκρα Αμαρτία. Αλλά, Δημιουργέ μου και Λυτρωτή μου, μη με αφήσης, το πλάσμα σου. Δος μου τη χάρι σου να υποτάξω το εγώ μου στον ζυγό του αγίου θελήματος. Ποίμανέ με στους λειμώνες των αρετών, ο Ποιμήν ο Καλός. Σώσε με, Σωτήρ μου. Φώτισέ με, Ήλιε της Δικαιοσύνης. Ενίσχυσέ με, Παντοδύναμε.

228. Το να προσκολλάται κανείς στα γήινα και τα σαρκικά, να λησμονή δε τον Θεό και την ψυχή, είναι αποτέλεσμα της ενεργείας του Διαβόλου. Μ’ αυτή την προσκόλλησι, ο Αρχέκακος μεταβάλλει την ανθρώπινη καρδιά σε σκεύος των παθών, ενώ ήταν πλασμένη για τον ουράνιο θησαυρό, για να είναι ναός του Αγίου Πνεύματος. «Οὐ δύνασθε Θεῷ δουλεύειν καὶ μαμωνᾷ» (Ματθ. στ.’ 24). Δεν μπορείτε να υπηρετήτε συνάμα τον Θεό και τα πλούτη, τον Θεό και τη σάρκα, τον Θεό και τα υλικά αγαθά. Πρέπει λοιπόν να υποτάξετε τη σάρκα, να εξαγνίσετε την καρδιά. Αυτό είναι η επιστήμη των επιστημών και η τέχνη των τεχνών. Είμαι άλλοτε σάρκα, άλλοτε πνεύμα. Ώ αστάθεια! Ώ αχαριστία! Ώ μακροθυμία του Θεού, από το άλλο μέρος! Για πόσο καιρό ακόμη θα αλλάζω σαν το φεγγάρι; Κύριε, λυπήσου με και στερέωσέ με στην πέτρα της αληθινής πίστεως.

(Η εν Χριστώ ζωή μου - Αγ. Ιωάννου της Κροστάνδης, εκδόσεις Παπαδημητρίου, σελ. 104-105)

Το φθινόπωρο του 371 οι ορθόδοξοι της Καππαδοκίας αποτελούσαν ένα νησάκι μέσα στον ωκεανό των αρειανών. Ο αυτοκράτωρ Ουάλης προσπαθούσε ν’ απλώση την αίρεση του Αρείου παντού. Και τώρα πολιορκούσε ασφυκτικά την Καισάρεια, που ήταν η μητροπολιτική έδρα του Μ. Βασιλείου.
Τα άλλα κέντρα της αυτοκρατορίας υποτάχτηκαν στη θέληση του. Αυτό όμως έγινε με διωγμούς, δημεύσεις περιουσιών, βασανιστήρια, ακόμη και με θανατώσεις. Η Καππαδοκία απέμεινε τελευταίο φρούριο αντιστάσεως της Ορθοδοξίας. Ο αυτοκράτωρ έστειλε τότε εναντίον του Μ. Βασιλείου τον έπαρχο Μόδεστο. Ο Μόδεστος πήρε αρκετούς πραιτωριανούς, μπήκε στην Καισάρεια, εγκαταστάθηκε στο διοικητήριο της και διέταξε να παρουσιαστή την επόμενη μέρα ο επίσκοπος ενώπιον του.
Ο Μ. Βασίλειος, έπειτα από μια νύχτα αγρυπνίας και φλογερής προσευχής, ξεκίνησε… Το κρύο του πρωινού περόνιαζε το ασθενικό του σώμα, η ψυχή του όμως ήταν θερμή. Βάδιζε γαλήνιος και αποφασιστικός για τη μεγάλη αναμέτρηση. Τον ακολουθούσαν αρκετοί αφοσιωμένοι πιστοί. Οι πραιτωριανοί όμως του Μοδέστου πρότειναν τα δόρατα και άφησαν να περάση ο επίσκοπος μόνος.
Ο έπαρχος τον περίμενε με ύφος προκλητικό και απειλητικό στην επίσημη αίθουσα. Τον περιστοίχιζαν αξιωματούχοι και φρουροί. Με φωνή βαριά είπε:
-Βασίλειε, πώς τολμάς – μόνον εσύ – να εναντιώνεσαι στο θέλημα του βασιλιά; Πώς τολμάς να τον περιφρονής; Ποιος νομίζεις ότι είσαι;
Ο άγιος δεν δείλιασε με όσα έβλεπε και άκουγε. Με απόλυτη ηρεμία ρώτησε:
-Για ποιο πράγμα με κατηγορείς; Ποιο είναι το σφάλμα μου;
-Δεν ακολουθείς την πίστη του βασιλιά. Είσαι ο μόνος ανυπότακτος.
-Ο βασιλιάς δεν έχει τη σωστή πίστη! Πιστεύει πως ο Υιός του Θεού είναι κτίσμα. Εγώ όμως προσκυνώ τον Υιό σαν Θεό.
-Τότε εμείς τί είμαστε, που ακολουθούμε τον αυτοκράτορα;
-Αιρετικοί!
Ο έπαρχος τα είχε κυριολεκτικά χαμένα. Δεν περίμενε τέτοια παρρησία από τον Μ. Βασίλειο.
-Μα δεν θέλεις να είσαι με το μέρος μας; Να μας έχης φίλους;
-Σαν χριστιανός που είμαι, θέλω να έχω φίλους με πίστη, όχι με αξιώματα.
-Δεν φοβάσαι την εξουσία μου;
-Μα γιατί να φοβηθώ; Τί μπορείς να μου κάνης;
-Τί μπορώ; έκανε εξαγριωμένος. Δήμευση της περιουσίας σου, εξορία, βασανιστήρια, θάνατο!
-Αυτά δεν τα φοβάμαι. Τί άλλο έχεις;
-Δεν τα φοβάσαι; Γιατί;
-Η μόνη μου περιουσία είναι λίγα τριμμένα ρούχα και κάτι παλαιά βιβλία. Γι’ αυτό δεν φοβάμαι τη δήμευση. Η εξορία πάλι δεν με τρομάζει. « Του Κυρίου η γη και το πλήρωμα αυτής». Άλλωστε, σ’ αυτή τη γη είμαι πάροικος και παρεπίδημος. Όσο για τα βασανιστήρια, μάθε ότι το σώμα μου είναι πολύ ασθενικό και σύντομα θα υποκύψη. Με απειλείς τέλος με τον θάνατο; Θα μου γίνης ευεργέτης! Αυτόν ποθώ κι εγώ, για να ενωθώ το συντομώτερο με τον Θεό μου.
Ο έπαρχος έπεσε σε βαθιά συλλογή. Κατόπιν σήκωσε αργά το κεφάλι και ομολόγησε:
-Βασίλειε, κανείς επίσκοπος δεν μου μίλησε μέχρι τώρα με τόσο θάρρος.
-Ναι, γιατί ποτέ μέχρι τώρα δεν συνάντησες αληθινό επίσκοπο!
Ο Μόδεστος βρέθηκε σε δύσκολη θέση και αναγκάστηκε ν’ αφήση τον άγιο ελεύθερο. « Μεγαλειότατε, ηττηθήκαμε!» ομολόγησε αργότερα στον αυτοκράτορα Ουάλη.

( Η ζωή ενός μεγάλου )

( Χαρίσματα και Χαρισματούχοι, Ι. Μονή Παρακλήτου, τόμος Γ΄,σελ.68-70)

Αλαζονεία
Ότι χειρότερο
Αν δεν έχετε την αγάπη, ακόμα και η θεολογική γνώσις θα σας βλάψει.
Διότι τι χειρότερο υπάρχει απ’ την αλαζονεία;
Αν όμως υπάρχει η αγάπη, θα σαι ασφαλισμένος κι απ’ την αλαζονεία.
Ε.Π.Ε. 18.556

τρέλα
Τίποτε άλλο δεν είναι τόσο ξένο προς τη χριστιανική ψυχή, όσο η αλαζονεία.
Άλλο αλαζονεία, και άλλο παρρησία και ανδρεία,
που είναι οικείες αρετές της ψυχής.
Ε.Π.Ε. 21,484

μανία
Ονομάζει τον εαυτό του δούλο ο Παύλος, που είναι ισάξιος της οικουμένης
και μυριάδων ουρανών, και συ υπερηφανεύεσαι;
Αυτός που ρύθμιζε τα πάντα όπως ήθελε, που έχει τα πρωτεία στη βασιλεία των ουρανών,
ο στεφανωμένος Παύλος, που ανέβηκε μέχρι τρίτου ουρανού,
ονομάζει αδελφούς του τους δούλους.
Πού είναι η τρέλα της αλαζονείας;
Ε.Π.Ε. 22,310

όχι απ’ τη γνώση, αρρώστια
Δεν φτάνει κανείς στην αλαζονεία από γνώση, αλλ’ από άγνοια.
Αυτός, που γνωρίζει την αλήθεια της πίστεως, αυτός προ παντός ξέρει,
ότι πρέπει να είναι μετριόφρων.
Ο,τι για τα σώματα είναι η φλεγμονή, αυτό είναι η αλαζονεία για τις ψυχές.
Όπως ακριβώς εκεί λέμε, ότι δεν είναι υγιές το μέρος με τη φλεγμονή,
έτσι κι εδώ, οι αλαζόνες δεν είναι υγιείς.
Ε.Π.Ε. 23,424

τα χάνουμε μ'αυτήν όλα
Αν πετύχουμε κάποιο κατόρθωμα, προσπαθούμε να το επιδείξουμε παντού,
και δεν σταματάμε να καυχιόμαστε και να φουσκώνουμε,
μέχρις ότου χάσουμε τελείως αυτό το μικρό με την αλαζονεία μας.
Ε.Π.Ε. 28,704

(Χρυσοστομικό Λεξικό, αρχ. Δανιήλ Αεράκη, Τόμος Α΄, σελ. 136-137)

Όσο γκρινιάζει κανείς, τόσο ρημάζει
-Γέροντα, που οφείλεται η γκρίνια και πώς μπορείς να την αποφυγής;
-Στην κακομοιριά οφείλεται και με την δοξολογία την κάνει κανείς πέρα.
Η γκρίνια γεννά γκρίνια και η δοξολογία γεννά δοξολογία.
Όταν δεν γκρινιάζη κανείς για μια δυσκολία που τον βρίσκει, αλλά δοξάζη τον Θεό,
τότε σκάζει ο διάβολος και πάει σε άλλον που γκρινιάζει, για να του τα φέρη όλα πιο ανάποδα.
Γιατί, όσο γκρινιάζει κανείς, τόσο ρημάζει.
Μερικές φορές μας κλέβει το ταγκαλάκι και μας κάνει να μη μας ευχαριστή τίποτε,
ενώ μπορεί κανείς όλα να τα γλεντάη πνευματικά με δοξολογία και να έχη την ευλογία του Θεου.
Νά, ξέρω κάποιον εκεί στο Όρος που, αν βρέξη και του πής «πάλι βρέχει», αρχίζει:
«Ναί, όλο βρέχει, θα σαπίσουμε από την πολλή υγρασία».
Αν μετά από λίγο σταματήση η βροχή και του πής «έ, δεν έβρεξε και πολυ», λέει:
«Ναί, βροχή ήταν αυτή; θα ξεραθή ο τόπος...». Και δεν μπορεί να πη κανείς ότι δεν είναι καλά στο μυαλό,
αλλά συνήθισε να γκρινιάζη. Να είναι λογικός και να σκέφτεται παράλογα!
Η γκρίνια έχει κατάρα. Είναι σαν να καταριέται ο ίδιος ο άνθρωπος τον εαυτό του,
οπότε μετά έρχεται η οργή του Θεου. Στην Ήπειρο γνώριζα δυο γεωργούς.
Ο ένας ήταν οικογενειάρχης και είχε ένα-δυό χωραφάκια και εμπιστευόταν τα πάντα στον Θεό.
Εργαζόταν, όσο μπορουσε, χωρίς άγχος. «Θα κάνω ό,τι προλάβω», έλεγε.
Μερικές φορές άλλα δεμάτια σάπιζαν από την βροχή, γιατί δεν προλάβαινε να τα μαζέψη,
άλλα του τα σκόρπιζε ο αέρας, και όμως για όλα έλεγε «δόξα Σοι ο Θεός» και όλα του πήγαιναν καλά.
Ο άλλος είχε πολλά κτήματα, αγελάδες κ.λπ., δεν είχε και παιδιά.
Αν τον ρωτουσες «πώς τα πάς;», «άσ’ τα, μην τα ρωτάς», απαντουσε• ποτέ δεν έλεγε «δόξα Σοι ο Θεός», όλο γκρίνια ήταν.
Και να δήτε, άλλοτε του ψοφουσε η αγελάδα, άλλοτε του συνέβαινε το ένα, άλλοτε το άλλο.
Όλα τα είχε, αλλά προκοπή δεν έκανε.Γι’ αυτό λέω, η δοξολογία είναι μεγάλη υπόθεση.
Από μας εξαρτάται, αν γευθουμε ή όχι τις ευλογίες που μας δίνει ο Θεός.
Πώς όμως να τις γευθουμε, αφου ο Θεός μας δίνει λ.χ. μπανάνα και εμείς σκεφτόμαστε τί καλυτερο τρώει ο τάδε εφοπλιστής;
Πόσοι άνθρωποι τρώνε μόνον ξερό παξιμάδι, αλλά μέρα-νυχτα δοξολογουν τον Θεό και τρέφονται με ουράνια γλυκυτητα!
Αυτοί οι άνθρωποι αποκτουν μια πνευματική ευαισθησία και γνωρίζουν τα χάδια του Θεου.
Εμείς δεν τα καταλαβαίνουμε, γιατί η καρδιά μας έχει πιάσει γλίτσα και δεν ικανοποιουμαστε με τίποτε.
Δεν καταλαβαίνουμε ότι η ευτυχία είναι στην αιωνιότητα και όχι στην ματαιότητα.

(Λόγοι Παϊσίου, τόμος Δ΄, Οικογενειακή Ζωή, Εκδ. Ιερού Ησυχαστηρίου "Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος", σελ. 147-148)

Κάνε το σταυρό σου και περιφρόνησε το διάβολο
Άφησε τον αυτόν, μου έλεγε ο π.Πορφύριος για το διάβολο.
Μην του δίνεις σημασία. Όσο του δίνεις σημασία, τόσο περισσότερο σε πλησιάζει.
Αν θέλεις να τον διώξεις, να τον απομακρύνεις από κοντά σου, πάψε να του δίνεις σημασία.
Περιφρόνησέ τον. Μόνο η περιφρόνηση του αξίζει.
Από τη στιγμή που θα αρχίσει να την εισπράττει, θα αρχίσει και θα υποχωρεί.
Μέχρι που, τελικά, θα τραπεί σε φυγή. Η περιφρόνηση αποτελεί το δεύτερο όπλο,
μετά τον Τίμιο Σταυρό, κατά του διαβόλου!
Και το μεν Τίμιο Σταυρό τον φοβάται και, κυριολεκτικά, τον τρέμει και τρέπεται σε άτακτη φυγή.
Την δε περιφρόνηση δεν την αντέχει. Γιατί είναι υπερόπτης και σκάει από το κακό του!
Εξάλλου, αυτή η υπεροψία ήταν αιτία να εκπέσει και να γίνει αυτό που έγινε.
Εισέπραξε την τιμωρία του…
[Κ 124]

(Ανθολόγιο Συμβουλών, Άγιος Πορφύριος, σελ.146-147)

Η εναέρια προσευχή

Η πριγκίπισσα Ε. Σ. είχε έναν ανηψιό που υπόφερε από τέτοια αδυναμία, ώστε δεν μπορούσε να περπατήση μόνος του. Τον έφερε λοιπόν με φορείο στο Σάρωφ και τον ωδήγησε στον όσιο Σεραφείμ.

Ο στάρετς εκείνη την ώρα στεκόταν στην πόρτα του κελλιού του, σαν να περίμενε τον άρρωστο. Αφού μπήκαν μέσα, του είπε:

- Θα προσευχηθούμε και οι δύο, χαρά μου, κι εσύ κι εγώ. Πρόσεξε όμως! Θα μείνης ξαπλωμένος όπως είσαι και δεν θα γυρίσης από το άλλο πλευρό.

Ο νέος έμεινε πολλή ώρα σ’ αυτή τη θέσι, μέχρι που εξαντλήθηκε η υπομονή του και θέλησε από περιέργεια να δη τι κάνη ο όσιος. Γυρίζει λοιπόν και βλέπει τον άγιο να προσεύχεται μετέωρος, στον αέρα! Ήταν τόσο ξαφνικό και ασυνήθιστο θέαμα, που έβαλε τις φωνές.

Ο στάρετς τελείωσε την προσευχή, πλησίασε τον άρρωστο και του είπε:

- Τώρα λοιπόν θα πης σε όλους ότι ο Σεραφείμ είναι ένας άγιος και προσεύχεται στον αέρα… Πρόσεξε! Μέχρι να πεθάνω, μην πης σε κανέναν αυτό που είδες, διαφορετικά θ’ αρρωστήσης πάλι.

Ο νέος σηκώθηκε από το κρεββάτι. Στηριζόταν βέβαια σε άλλους, αλλά βγήκε από το κελλί περπατώντας. Στον ξενώνα τον πολιόρκησαν με ερωτήσεις:

- Τι σου έκανε, τι σου είπε ο π. Σεραφείμ;

Προς γενική όμως κατάπληξι δεν τους είπε ούτε λέξι. Στην Πετρούπολι έφθασε τελείως υγιής! Μετά από καιρό, αφού πληροφορήθηκε ότι ο όσιος εκοιμήθη, φανέρωσε την εναέρια προσευχή του αγίου.

(Όσιος Σεραφείμ του Σάρωφ)

("Χαρίσματα και Χαρισματούχοι", Ι. Μονή Παρακλήτου, τ. Β΄, σ. 153-154)