71. Τί δίδασκε ο Δυναμικός Μοναρχιανισμός ή Υίοθετισμός; Ήταν αρχαία χριστολογική και τριαδολογική αίρεση, οι οπαδοί της οποίας αρνούνταν τις τριαδικές υποστάσεις στη θεότητα (δυνάμεις) και στο Χριστό δέχονταν ενοίκηση του Λόγου, που δεν ήταν αληθινός Θεός αλλά δύναμη του Θεού. Εκπρόσωποι της αιρέσεως ήταν: Θεόδωρος ο Σκυτεύς, Θεόδωρος ο Τραπεζίτης, ο Αρτέμων ή Αρτεμάς, με σημαντικότερο όλων Παύλο τον Σαμοσατέα, ο οποιος συστηματοποίησε τη διδασκαλία της αίρεσεως και υπήρξε πρόδρομος του Αρειανισμού και του Νεστοριανισμού. Ο Παύλος ο Σαμοσατέας ήταν ανήρ υψηλόφρων και κοσμικός. Για λίγο διάστημα διετέλεσε επίσκοπος Αντιόχειας (260) και «δουκηνάριος» (ανώτερος οικονομικός υπάλληλος) της βασίλισσας της…
70. Σε τι συνίσταται το χριστολογικό πρόβλημα; Στην κατανόηση της σύνθεσης του θεανδρικού προσώπου του Χριστού, στο οποίο ενώνονται δύο διαφορετικές φύσεις, χωρίς η μία να βλάψει την άλλη. Το μυστήριο είναι μέγα. Δεν μπορούμε να κατανοήσουμε πώς στο Χριστό, αν και υπήρχαν δυο πλήρεις και ακέραιες φύσεις, υπήρχε μόνο ένα πρόσωπο, που ήταν ο κοινός φορέας των θεανδρικών του ενεργειών. Δεν μπορούμε να συλλάβουμε πώς μία φύση, πλήρης και ακέραιη, είναι συγχρόνως και απρόσωπη και πώς λαμβάνει υπόσταση στο πρόσωπο μιας άλλης φύσεως («ενυπόστατον»). Αυτές είναι αντινομίες τις οποίες δεν μπορεί να συμβιβάσει η πενιχρή μας λογική. Καμία σοφία…
69. Πώς κατέληγαν στις κακοδοξίες τους οι αιρετικοί; Κατέληγαν στην προσπάθειά τους να κατανοήσουν και να ερμηνεύσουν δια του λόγου τα ακατανόητα και ανερμήνευτα. Δεν μπορεί να κατανοήσει κανείς τα δόγματα της πίστεως, γιατί αυτά είναι αλήθειες μυστηριακές, που υπερβαίνουν την ανθρώπινη κατάληψη. Ο άνθρωπος με μόνο το μυαλό του αδυνατεί να τις προσεγγίσει. Μόνο με την πίστη φωτιζόμενη από το Πνεύμα του Θεού, μπορεί να έχει κάποια πρόσβαση στο μυστήριο του Θεού. Χωρίς αυτήν επιχειρεί το ακατόρθωτο. Προσπαθεί να χωρέσει στο μυαλό του το άπειρο και απερίληπτο. Αυτό πάθαιναν οι αιρετικοί. Εμπιστευόμενοι τις ανθρώπινες δυνάμεις τους, προσπαθούσαν να κατανοήσουν…
68. Ποιά ήταν η επίδραση των αρχαίων θεολογικών σχολών Αλεξανδρείας και Αντιοχείας στη διαμόρφωση των χριστολογικών αιρεσεων; Ως γνωστόν, η αρχαία Αλεξανδρινή Σχολή είχε ιδιαίτερες θεωρητικές τάσεις και προκαταλήψεις. Οι θεολόγοι της τόνιζαν πιο πολύ το θείο στοιχείο στο Χριστό, αφήνοντας στη σκιά το ανθρώπινο. Ομοίως εξηγούσαν αλληγορικά τις Γραφές (έβλεπαν συμβολική έννοια σε πολλές από τις διηγήσεις της) και έμεναν αδιάφοροι στην ιστορική γραμματική ερμηνεία του κειμένου της. Από τους κόλπους της προήλθαν αιρετικοί, οι οποίοι είτε αρνούνταν την πραγματικότητα, είτε την ολοκληρία της ανθρώπινης φύσεως του Χριστού. (Δοκήτες, Απολλινάριος, Μονοφυσίτες, Άφθαρτοδοκήτες). Στο αντίθετο άκρο βρισκόταν η Αντιοχειανή Σχολή,…
67. Ποιά είναι η έννοια της θεώσεως της ανθρώπινης φύσεως του Χριστού; Είναι προϊόν της υποστατικής ενώσεως των φύσεων, συγκεκριμένα της αντιδόσεως των ιδιωμάτων στο πρόσωπο του Λόγου του Θεού. Η ανθρώπινη φύση του Χριστού δέχεται όλα τα αυχήματα της θεότητας, γίνεται θείας φύσεως κοινωνός, θεοποιείται. Στη βάση της θεώσεως αυτής θεοποιούνται εν δυνάμει και όλοι οι άνθρωποι που πιστεύουν στο Χριστό και είναι μυστικά ενσωματωμένοι στην ανθρώπινη φύση του δια του βαπτίσματος. Σαν παράδειγμα της θεώσεως αυτής φέρεται ο πυρακτωμένος σίδηρος. Φωτιά και σίδηρος δεν χάνουν μεν τη φυσική τους ποιότητα, όμως είναι δεμένα τόσο βαθιά μεταξύ τους, ώστε…
ΧΡΙΣΤΟΛΟΓΙΑ 66. Ποιά είναι στον πυρήνα της η ορθόδοξη χριστολογία; Το δόγμα περί Χρίστου είναι εξ ίσου σημαντικό, όσο και το δόγμα περί 'Αγίας Τριάδος. Είναι δόγμα πίστεως κορυφαίο, στο οποίο ανακλάται η οικονομική Τριάδα. Λέγοντας αυτό εννοούμε τον Τριαδικό Θεό στις εξωτερικές του ενέργειες, στη δημιουργία του κόσμου και την απολύτρωση. Ο Λόγος του Θεού που στη μεταφυσική Τριάδα (στο Θεό καθ' εαυτόν) σχετίζεται με την ουσία και τις άλλες δύο Τριαδικές υποστάσεις της θεότητας, αφήνει τους ουρανούς —χωρίς να χάσει το θεοπρεπες του αξίωμα— και κατεβαίνει στη γη, γίνεται άνθρωπος ιστορικός για να σώσει τον πεσμένο άνθρωπο από…
65. Η άρνηση των θείων ενεργειών στο Θεό παραβλάπτει το δόγμα περί της Αγίας Τριάδος; Ναι, το παραβλάπτει. Φθείρει την έννοια του αληθινού Θεού. Όπως σημειώσαμε στο προηγούμενο, στον Τριαδικό Θεό υπάρχουν: η ουσία, οι υποστάσεις και οι θείες ενέργειες. Αν λείψει ένα από τα τρία αυτά, φθείρεται η έννοια του αληθινού Θεού. Αίρεση δεν είναι μόνο η άρνηση ή η παρεκδοχή της θείας ουσίας ή των τριαδικών υποστάσεων, αλλά και η άρνηση ή παρεκδοχή των άκτιστων θείων ενεργειών. Τις θείες ενέργειες αρνείται από το Θεό η Ρωμαίική Εκκλησία. Τις απορρίπτει γιατί κατ’ αυτήν η ύπαρξη των θείων ενεργειών συνθέτει…
Αφού ο αυτοκράτορας Αναστάσιος Α το 511 μ.Χ. επανήλθε στην αρχική του (αιρετική) στάση, όλοι βρίσκονταν σε αμηχανία και απορία τι να πράξουν. Έτσι άλλοι υποστήριζαν τη βλασφημία, ενώ άλλοι, από το άλλο μέρος, φοβούνταν και δεν προέβαλλαν ούτε τον παραμικρό αντίλογο· και τούτο, διότι ίσως και στην υπόθεση αυτή παραχωρούσαν την πρωτοβουλία και παρρησία στον κοινό Πατέρα (τον Θεοδόσιο) και περίμεναν από αυτόν, σαν από στρατηγό, το σύνθημα. Τότε λοιπόν, τότε έγινε φανερό πόσο πολύ και τα γηρατειά όταν ενισχύονται και ενδυναμώνονται από τον ζήλο, ενεργούν νεανικά και γενναία εναντίον εκείνων που αποτελούν κίνδυνο για το καλό…
Επιστολή Οσίου Θεοδοσίου του Κοινοβιάρχου προς τον αυτοκράτορα Αναστάσιο Α το 511 μ.Χ. Βασιλιά μου, μπροστά μας υπάρχουν δύο περιπτώσεις και πρέπει να επιλέξουμε τη μία από τις δύο: δηλαδή ή να ζούμε αισχρά και ανελεύθερα συμφωνώντας και ενωνόμένοι με τους Ακέφαλους (Μονοφυσίτες), ή να πεθάνουμε έντιμα ακολουθώντας τα ορθά δόγματα των Αγίων Πατέρων. Ε, μάθε, εμείς προτιμάμε να πεθάνουμε. Διότι τόσο πολύ απέχουμε από το να ακολουθούμε τα καινοφανή και κακόδοξα δόγματα, ώστε όχι μόνο θα μένουμε αμετακίνητοι στη θέση μας, ακολουθώντας με απόλυτη ακρίβεια τους προηγούμενους νόμους (δόγματα) που θέσπισαν οι άγιοι πατέρες, αλλά και εκείνους που…
Ο γκουρού Σάι Μπάμπα τονίζει: « Όλοι οι δρόμοι οδηγούν στον Ένα Θεό. Τι νόημα έχει να λογομαχούν και να μάχονται οι άνθρωποι μεταξύ τους για αυτό που είναι Αιώνιο και Απόλυτο;». «Η οικουμενική, η αιώνια Πίστη είναι σαν τον ωκεανό. Οι διάφορες θρησκείες είναι τα ποτάμια που εκβάλλουν μέσα του». Ο Γκάντι: «Η ψυχή των θρησκειών είναι μία, αλλά περιβάλλεται από πάρα πολλές μορφές… Η αλήθεια δεν είναι αποκλειστική ιδιοκτησία κανενός ιερού κειμένου… Δεν μπορώ να αποδώσω αποκλειστική θεότητα στον Ιησού. Είναι τόσο θεϊκός όσο και ο Κρίσνα ή ο Ραμα ή ο Μωάμεθ ή ο…
custom image (2)
Τελευταίες αναρτήσεις κειμένων (blog)
-
«Μικροϋποχωρήσεις»
Ποτέ ο διάβολος δεν αρχίζει τη μάχη από τα μεγάλα και σοβαρά αμαρτήματα. Προτιμά να αγωνισθεί για να πείσει τον άνθρωπο να κάνει μία μικρή παράβαση, να υποπέσει σε ένα μικρό σφάλμα.…
-
Η κατά Θεόν σοφία
Στην εποχή μας η γνώση έχει γίνει κτήμα των πολλών. Οι άνθρωποι γνωρίζουν πολλά, πολύ περισσότερα απ’ όσα γνώριζαν σε άλλες εποχές. Παράλληλα και οι σοφοί έχουν αυξηθεί. [...] Όμως μας λείπουν…
-
Μαντίες, όνειρα, προλήψεις, δεισιδαιμονίες (Μέρος 2ο)
Κανείς χριστιανός δεν πρέπει να καταφεύγει σε μαντείες δηλ. να πηγαίνει στα μέντιουμ, τις «χαρτορίχτρες», τις «καφετζούδες», τις «μάντισσες» που κυττούν τα χέρια, και γενικά ο πιστός χριστιανός δεν πρέπει να δίνει…
-
Περί ευτυχίας
Οι περισσότεροι άνθρωποι πιστεύουν ότι τα οικονομικά είναι εκείνα που εξασφαλίζουν την ευτυχία. Κι έχουν δίκιο, αφού ως ευτυχία θεωρούν το φαγητό, το ποτό και τη διασκέδαση. Αν όμως ορίσουμε ότι η…
-
Μαντίες, όνειρα, προλήψεις, δεισιδαιμονίες (Μέρος 1ο)
Όσους ο διάβολος δεν μπορεί να αγκιστρώσει με άλλους τρόπους το κάνει με μαντείες, προλήψεις, όνειρα, δεισιδαιμονίες, πράγματα δηλαδή που ενώ εκ πρώτης όψεως φαίνονται στους πολλούς αθώα, στην ουσία αποτελούν διαβολικά…
-
Ο πιστός άνθρωπος
Πολλοί ισχυρίζονται ότι η πίστη του ανθρώπου στο Θεό δεν φαίνεται στους άλλους και είναι καθαρά εσωτερική του υπόθεση. Κανείς δεν μπορεί να την διαπιστώσει ούτε και να την αμφισβητήσει. Ακόμη λένε…
Θέματα: πίστη -
Τα μικρά αμαρτήματα
Μολονότι τα βαρύτερα αμαρτήματα πρέπει να τα μισείς ολόψυχα, όμως μη νομίζεις ότι μπορείς να πέφτεις σε ελαφρότερα χωρίς φόβο ή έλεγχο της συνειδήσεως. Να θυμάσαι πως θ’ απολογηθείς στον φοβερό και…
-
Ο διάβολος μετασχηματίζεται
Ο Μ. Αθανάσιος περιγράφοντας το βίο του μεγάλου ασκητού και καθηγητού της ερήμου Αντωνίου διηγείται ότι εκείνοι που τον επισκέπτονταν στο ασκητήριό του, παρέμεναν επί ημέρες έξω από την καλύβα του περιμένοντας…