Ότι κι αν γράψεις λόγια θα’ναι.
Αυτά τα λόγια που ζητώ να εξαφανίσω
Κι είναι γι’αυτό που έχω κόψει το χέρι μου.
Κι είναι γι’αυτό που ζυμώνομαι
Νύχτα μέρα με τη φωτιά, που πατήθηκα
κ’ έλιωσα κάτω όπως ένα
τριαντάφυλλο κόκκινο.

Θέλω να γίνω ένα άλλου είδους
νερό. Μια άλλου είδους γλώσσα.
Σαν αχτίνες χρυσές να τρυπώνω τα λόγια μου
μες απ’ τους πόρους σας, δίχως να ξέρετε,
προχωρώντας και φέγγοντας, βαθύτερα, όλο
Και βαθύτερα μες τις καρδιές σας, καθώς
Τις μαύρες στοές της γης
κατεβαίνοντας
ο ανθρακωρύχος με το λυχνάρι του.

Νικηφόρος Βρεττάκος

Το άψυχο σώμα, κείτεται ενώ πλήθος τριγύρω άτομα

περιμένουν την τελετή έναρξης…

Η σκάλα έτοιμη να μεταφέρουν επίσημα την ψυχή… Λαμπροφορημένη

το πλήθος Αγγέλων, στα λευκά… σαν παρανυφάκια

πηγαινοέρχονται για τις ετοιμασίες της τελευταίας στιγμής…

όλα στη θέση τους... όλοι στη θέση τους,

λευκά-μαύρα για το χαιρετισμό…

όλοι έτοιμοι για τη φωτογραφία

το φόντο λευκό πάνω δεξιά-αριστερά

και μαύρο κάτω και στη μέση

οι καμπάνες σήμαναν… τα όργανα άρχισαν

τι πανδαισία!...κλικ…

αποθανατίστηκε και… η στιγμή…

στην όμορφη χρυσή κορνίζα

και τα περιστέρια πέταξαν κι αυτά ψηλά

συνοδεύοντας την ακολουθία…

ανείπωτη χαρά!

Ουράνιο το Πέταγμα

Προς τον ΚΥΡΙΟ…!
 
Ρένα (Ειρήνη-Ελευθερία) Κωσταντή

Ανάσκαψα όλη τη γη να σε βρω

Κοσκίνισα μες την καρδιά μου την έρημο· ήξερα
πως δίχως τον άνθρωπο δεν είναι πλήρες
του ήλιου το φως. Ενώ, τώρα, κοιτάζοντας
μες από τόση διαύγεια τον κόσμο,
μες από σένα - πλησιάζουν τα πράγματα,
γίνονται ευδιάκριτα, γίνονται διάφανα -
τώρα μπορώ
ν' αρθρώσω την τάξη του σ' ένα μου ποίημα.
Παίρνοντας μια σελίδα θα βάλω
σ' ευθείες το φως.

Νικηφόρος Βρεττάκος

Κανένας δε μπορεί να πει: Είμαι φτωχός και με τι να κάνω ελεημοσύνη; Γιατί, και αν ακόμα δεν μπορείς να δώσεις τόσα όσα εκείνοι οι πλούσιοι που έβαζαν τις δωρεές τους στο θησαυροφυλάκιο του ναού (Μαρκ. 12, 41), τότε δώσε δύο λεπτά σαν εκείνη τη χήρα τη φτωχή (Λουκ.21,3), και τα δέχεται από μέρους σου ο Θεός καλύτερα από τις δωρεές των πλουσίων.

Δεν έχεις ούτε τόσα; Έχεις όμως δυνάμεις και μπορείς να ελεήσεις τον άρρωστο με τις υπηρεσίες σου.

Δεν μπορείς ούτε αυτό; Μπορείς με τον καλό σου λόγο να παρηγορήσεις τον αδελφό σου. Ελέησέ τον λοιπόν με τον παρηγορητικό λόγο και άκουσε αυτόν που λέει: «Ο καλός λόγος είναι προτιμότερος από τα δώρα» (Σοφ. Σειράχ 18,16).

Υπόθεσε τώρα ότι ούτε με το λόγο δεν μπορείς να δείξεις έλεος. Μπορείς όμως, αν θυμώσει μαζί σου ο αδελφός σου, να τον βοηθήσεις αντέχοντάς τον την ώρα της ταραχής, τότε που τον βλέπεις να επηρεάζεται από τον κοινό σας εχθρό, το διάβολο. Και, αντί να του πεις μια κουβέντα και να τον ταράξεις περισσότερο, μπορείς να σωπάσεις και να ελεήσεις την ψυχή του, παίρνοντάς την από τα νύχια του εχθρού.

Μπορείς ακόμα, αν αμαρτήσει εις βάρος σου ο αδελφός σου, να τον ελεήσεις και να του συγχωρήσεις την αμαρτία του, για να συγχωρεθείς και συ από το Θεό. Γιατί η Γραφή λέει: «Συγχωρείτε για να σας συγχωρήσει και σας ο Θεός» (Μαρκ. 11,25-26, Ματθ. 6,12, Λουκ. 6,37). Και να που ελεείς την ψυχή του αδελφού σου, συγχωρώντας του ό,τι σου έκανε. Γιατί ο Θεός μας έδωσε την εξουσία, αν θέλουμε, να συγχωρούμε ο ένας τα σφάλματα του άλλου. Μπορεί λοιπόν να μην έχεις με τι να ελεήσεις το σώμα του συνανθρώπου σου αλλά ελεείς την ψυχή του. Και υπάρχει μεγαλύτερο έλεος από αυτό που προσφέρεται στην ψυχή του άλλου;  Όσο πιο πολύτιμη είναι η ψυχή από το σώμα άλλο τόσο και το έλεος που προσφέρεται στην ψυχή είναι μεγαλύτερο από αυτό που δίνεται στο σώμα.

Επομένως κανένας δεν μπορεί να πει: «δεν μπορώ να κάνω ελεημοσύνη». Ο καθένας μπορεί, ανάλογα με τις δυνατότητες και την κατάσταση στην οποία βρίσκεται.

Αββάς Δωρόθεος (Έργα Ασκητικά, ΙΔ΄Διδασκαλία 158, επιλογή και μετάφραση: Ελένη Κονδύλη)

Από το βιβλίο της Ελένης Κονδύλη, Μικρή Φιλοκαλία της καρδιάς, εκδόσεις Ακρίτας, έκδοση β’, 2007, σελ. 53-54).

... Καλοκαίρι, μην πίστεψες πως δε συλλογιέμαι!
Η σκέψη μου είναι αγάπη κι η αγάπη μου σκέψη.

Μυστηριακή θεία δύναμη που αναθρώσκει
απ' τα βάθη μου, αντανακλά και στολίζει
με την εξαίσιά της λάμψη το μηδέν και τη νύχτα.

Μη ρωτήστε πού πέφτουν τα ποτάμια της γης
τι στηρίζουν οι κορφές των βουνών
τι κρύβει από πάνω μας η μεγάλη φωτιά.
Δε ρωτώ γι' άλλο τίποτα.

Τραγουδώ σαν πουλί στ' ακρινότερο δέντρο του κόσμου:

Αγαπώ, άρα υπάρχω.

Νικηφόρος Βρεττάκος

Δεν ξέρω, μα δεν έμεινε καθόλου σκοτάδι.
Ο ήλιος χύθηκε μέσα μου από χίλιες πληγές.
Και τούτη τη λευκότητα που σε περιβάλλω
δε θα την βρεις ούτε στις Άλπεις, γιατί αυτός ο αγέρας
στριφογυρνά ως εκεί ψηλά και το χιόνι λερώνεται.
Και στο λευκό τριαντάφυλλο βρίσκεις μια ιδέα σκόνης.

Το τέλειο θαύμα θα το βρεις μοναχά μες στον άνθρωπο:
λευκές εκτάσεις που ακτινοβολούν αληθινά
στο σύμπαν και υπερέχουν.

Το πιο καθαρό
πράγμα λοιπόν της δημιουργίας δεν είναι το λυκόφως,
ούτε ο ουρανός που καθρεφτίζεται μες στο ποτάμι, ούτε
ο ήλιος πάνω στης μηλιάς τα άνθη.

Είναι η αγάπη.

Νικηφόρος Βρεττάκος

Μαζεύω τα πεσμένα στάχυα να σου στείλω λίγο ψωμί,

μαζεύω με το σπασμένο χέρι μου ότι έμεινε απ' τον ήλιο

να σου το στείλω να ντυθείς. Έμαθα πως κρυώνεις.

Την πράσινή σου φορεσιά να την φορέσεις την Λαμπρή!

Θα τρέξουν μ' άνθη τα παιδιά. Θα βγουν τα περιστέρια,

κ' η μάνα σου με μια ποδιά, πλατιά, γεμάτη αγάπη!

Πάρε όποιο δρόμο, όποια κορφή, ρώτα όποιο δένδρο θέλεις.

Μ' ακούς; Οι δρόμοι όλης της γης

βγαίνουνε στην καρδιά μου!

Μην ξεχαστείς κοιτάζοντας το φως. Τ' ακούς; Ναρθείς!

Νικηφόρος Βρεττάκος

Εγώ για σένα πατέρας, εγώ αδελφός,

εγώ σύζυγος, εγώ σπίτι, εγώ τροφή,

 εγώ ρούχο, εγώ ρίζα, εγώ θεμέλιο,

ό, τι θέλεις εγώ.

Να μη σου λείψει τίποτα. Θα δουλέψω εγώ.

Ήρθα να σε υπηρετήσω, όχι να με υπηρετήσεις.

Εγώ και φίλος, και μέλος του σώματός σου και κεφάλι,

και αδελφός και αδελφή και μητέρα, όλα εγώ.

Μόνο να είσαι κοντά μου.

Εγώ φτωχός για σένα και αλήτης για σένα.

Στο σταυρό για σένα, στον τάφο για σένα.

Στον ουρανό παρακαλώ για σένα τον Πατέρα μου,

στη γη έρχομαι πρεσβευτής του Πατέρα μου για σένα.

Εσύ είσαι τα πάντα για μένα, και αδελφός και συγκληρονόμος

και φίλος μου και μέλος του σώματός μου.

Τι άλλο θέλεις;

Ιωάννης Χρυσόστομος (Εις το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον, Ομιλία ΟΣΤ΄, PG 58, 700, επιλογή και μετάφραση Ελένη Κονδύλη)
 
«Μείζονα ταύτης αγάπης ουδείς έχει, ίνα τις την ψυχήν αυτού θη υπέρ των φίλων αυτού». –«Κανείς δεν έχει μεγαλύτερη αγάπη από κείνον που θυσιάζει τη ζωή του για χάρη των φίλων του» (Ιωάν.15,13).

«Ο κάθε άνθρωπος βρίσκει μέσα σε Κείνον την αγάπη για να μπορεί να έχει αγάπη». π.Κων/νος Στρατηγόπουλος.

 
Από το βιβλίο της Ελένης Κονδύλη, Μικρή Φιλοκαλία της καρδιάς, εκδόσεις Ακρίτας, έκδοση β’, 2007, σελ. 31).

«Υπάρχουν δύο τύποι ανθρώπων σε αυτόν τον κόσμο: εκείνοι που παίρνουν τα εύσημα και εκείνοι που πραγματικά κάνουν τη δουλειά. Λάβετε υπ’ όψη τη συμβουλή μου και ακολουθήστε τους δεύτερους»
(Μαχάτμα Γκάντι)
 
«Όταν ήμουνα μικρός, ο πατέρας μου πήγε στην Αμερική να δουλέψει στη διώρυγα του Παναμά. Μικρός εγώ, φτωχοί οι γονείς μου. Η μητέρα μου με έστειλε σε ένα κατάστημα στη Χαλκίδα. Ήταν εκεί και άλλα δύο παιδιά. Όλοι διατάζανε εμένα και εγώ έτρεχα παντού.
Ό,τι μου λέγανε, εγώ το έκανα χωρίς να πονηρεύομαι. Κι αυτό μου βγήκε σε καλό. Μια μέρα που σκούπιζα το κατάστημα, είχαν χυθεί μερικά σπυριά καφέ άλεστα. Εγώ έσκυψα και τα έβαλα στο χέρι, για να τα ρίξω πίσω στο τσουβάλι. Το αφεντικό ήταν στο γραφείο του, με είδε, κατάλαβε τι πήγα να κάνω και με φώναξε. Φώναξε και τα άλλα παιδιά και τα δασκάλεψε. Γινόταν εκεί μεγάλες σπατάλες κι εγώ του έκανα καλή εντύπωση.
Από εκείνη την ημέρα είπε και μοιραστήκαμε τις δουλειές και βάλαμε τάξη στο κατάστημα. Δούλευα σε όλα με επιμέλεια και χωρίς αντίρρηση. Έπαθα κανένα κακό;
Να εργάζεσθε με εγρήγορση, απλά, απαλά, χωρίς αγωνία, με χαρά κι αγαλλίαση, με αγαθή διάθεση. Τότε έρχεται η θεία χάρις.
(Βίος και Λόγοι, γέροντος Πορφυρίου σελ. 308)
 
«Η φύλαξη της συνείδησης προς τα υλικά πράγματα είναι να μην χρησιμοποιεί κανείς κακώς κάτι, να μην αφήνει ένα πράγμα να αχρηστευτεί ή να πεταχτεί, αλλά και αν δει ποτέ κάτι πεταμένο, να μην το παραβλέψει, ακόμη και αν είναι ευτελές, αλλά να το συμμαζεύσει και να το βάλει στον τόπο του.
Επίσης να μην κακομεταχειρίζεται τα ρούχα του. Υπόθεσε ότι κάποιος μπορεί να φορέσει το ένδυμά του άλλη μία ή δύο εβδομάδες, και αυτός πηγαίνει βιαστικά, το πλένει παράκαιρα και το κατακόβει, και ενώ θα του χρησίμευε άλλους πέντε μήνες ή και περισσότερο, πλένοντας πλένοντας το παλαιώνει και το καθιστά άχρηστο. Και αυτό είναι παρά συνειδηση.
Ομοίως και στην περίπτωση των στρωσιδιών. Πολλές φορές μπορεί κανείς να εξυπηρετηθεί από ένα προσκέφαλο και όμως ζητά μεγάλο στρώμα. Έχει ίσως τρίχινο και θέλει να το αλλάξει και να πάρει άλλο, ή  νέο ή όμορφο, από κενοδοξία ή από ακηδία. Μπορεί να αρκεστεί σε ένα κομματιαστό πανωφόρι κι αυτός ζητά υφαντό, και φυσικά φιλονεικεί αν δεν το πάρει.
Εάν πάλι αρχίσει να προσέχει τον αδελφό του και να λέει, «γιατί αυτός έχει τούτο και εγώ δεν έχω; Αυτός είναι τυχερός», τότε η προκοπή είναι μεγάλη! Σε άλλη περίπτωση αφήνει κάποιος το ένδυμά του ή το σκέπασμα στον ήλιο και αμελεί να το πάρει και το αφήνει να καεί.
Και αυτό είναι παρά συνείδηση»
(αββάς Δωρόθεος, ΕΠΕ σελ.329)
 
«Ο διαπρεπής χειρούργος Μπουντόν εκλήθη από τον Ντυμουά, πρωθυπουργό της Γαλλίας, να του κάνει μια σπουδαία εγχείρηση. Ο πρωθυπουργός, όταν είδε τον χειρούργο να μπαίνει στο δωμάτιό του, του είπε:
- Δεν φαντάζομαι να με μεταχειριστείτε με τον ίδιο τραχύ τρόπο, με τον οποίο μεταχειρίζεστε τους φτωχούς και άθλιους αρρώστους στο νοσοκομείο σας.
- Εξοχώτατε, απάντησε με πολλή αξιοπρέπεια ο Μπουντόν, καθένας από τους αθλίους αυτούς αρρώστους, όπως ευαρεστείται η εξοχότης σας να τους ονομάζει, είναι για μένα και ένας πρωθυπουργός.

«Κάποτε ο Σβάϊτσερ, ο μεγάλος αυτός ανθρωπιστής γιατρός, που διέθεσε τη ζωή του στην υπηρεσία των μαύρων αδελφών, έκανε μια χειρονακτική εργασία μέσα στο νοσοκομείο που ο ίδιος είχε ιδρύσει για τους πονεμένους αδελφούς του.
Εκεί που δούλευε ένιωσε την ανάγκη να ζητήσει τη βοήθεια κάποιου μελαμψού που φορούσε άσπρο κουστούμι. Και εκείνος του απάντησε. «Δεν είμαι, κύριε, χαμάλης. Είμαι διανοούμενος».
Πού να ‘ξερε όμως ο δυστυχής πως ο χαμάλης που ζητούσε τη βοήθειά του ήταν κι αυτός διανοούμενος…»
 
Ο εγωισμός φέρνει ζημιές
«-Γέροντα, είμαι πολύ απρόσεχτη, όλο ζημιές κάνω.
-       Φαίνεται, θα υπάρχει μέσα σου κρυφή υπερηφάνεια. Επειδή ο Θεός σε αγαπάει, λειτουργούν οι πνευματικοί νόμοι. Κάνεις μια ζημιά και ταπεινώνεσαι…
-       Γέροντα, φοβάμαι να ξανασιδερώσω, γιατί έκαψα ένα ξένο ράσο.
-       Να κάνεις το σταυρό σου και να σιδερώνεις.
-       Μήπως ήταν του πειρασμού;
-       Σπάνια μια ζημιά είναι από φθόνο του διαβόλου. Συνήθως είναι από υπερήφανο λογισμό. Όταν φέρνουμε υπερήφανο λογισμό, τα κάνουμε θάλασσα. Κι εσύ, φαίνεται, έφερες υπερήφανο λογισμό.
-       Γιατί κάηκε το ράσο και δεν έπαθα εγώ ζημιά;
-       Γιατί το ράσο πήγε στον άλλον, έγινε γνωστή η ζημιά, οπότε έτσι ρεζιλεύτηκες και ταπεινώθηκες. Ενώ, αν πάθαινες εσύ κάτι, δεν θα ρεζιλευόσουν…
-       Όταν, γέροντα, πάει κάποιος να κάνει μια δουλειά και τελικά γίνεται ζημιά, τι συμβαίνει; Δεν δούλεψε σωστά; Δεν είχε καθαρή διάθεση;
-       Είναι πολλές περιπτώσεις. Πρέπει να εξετάσει από πού ξεκίνησε.
-       Μπορεί, γέροντα, κάποιος να κάνει ζημιές από αφηρημάδα;
-       Τι θα πει αφηρημάδα; Αν εξετάσεις, θα δεις ότι τις περισσότερες φορές οι ζημιές στην υπερηφάνεια οφείλονται. Αν σε μια νοικοκυρά περάσει ο λογισμός ότι καμμία άλλη δεν πλένει τα πιάτα τόσο καλά όσο αυτή, μπορεί να ρίξει όλο το ράφι με τα πιάτα και να σπάσουν όλα. Μια φορά κάποια που εργαζόταν σε ένα υαλοπωλείο σκέφτηκε: «Τι εύκολα κατεβάζω τα κουτιά με τα ποτήρια!». Μόλις έβαλε αυτόν τον λογισμό, της έφυγαν τα κουτιά από τα χέρια και έσπασαν όλα τα ποτήρια!»
(Παϊσίου Λόγοι Ε, σελ. 80-81)
 
«Η εργασία εκείνου που γόγγυσε ή υπερηφανεύτηκε, πρέπει να μην συγχέεται με την εργασία αυτή των ταπεινών στην καρδιά και συντετριμμένων στο πνεύμα, και γενικώς να μην υπολογίζεται με τους ευλαβείς… Δεν είναι ευπρόσδεκτο το έργο αυτών, ως ασεβής θυσία.»
(Μέγας Βασίλειος)

«Ο ανόητος λέει τι θα κάνει.
Ο υπερήφανος λέει τι έκανε.
Ο σοφός κάνει
και δεν λέει τίποτα»