Μια σχέση θέλει δύο, όπως λένε και για το ταγκό. Πολλές φορές όμως μπαίνουμε σε μια σχέση φέρνοντας μαζί μας και μια άλλη σχέση, πολύ δυνατή και ιδιαιτέρως φορτική… την εμπαθή σχέση με το εγώ μας! Κι έτσι βρισκόμαστε να διαχειριστούμε όχι μια αλλά δύο ή και τρεις σχέσεις, αν και το έτερον ήμισυ δε θέλει να αποχωριστεί κι εκείνο τη σχέση με το δικό του εγώ. Συνωστισμός! Πώς θα τα βγάλουμε πέρα; Η συνύπαρξη με κάποιον άλλο προϋποθέτει μια σοβαρή και κρίσιμη απόφαση… ότι θα δώσουμε χώρο μέσα μας και έξω μας στον άλλο, ότι θα κάνουμε παραχωρήσεις, υποχωρήσεις, συμβιβασμούς και υπομονή. Πόσο έτοιμοι και ώριμοι είμαστε για κάτι τέτοιο;
Όταν έχουμε μάθει τόσο καιρό να ικανοποιούμε μόνο τον εαυτό μας, τώρα πώς θα φροντίζουμε για τις ανάγκες και τις επιθυμίες του άλλου, παραμερίζοντας τις δικές μας αν χρειάζεται; Πώς θα προσφέρουμε και θα προσφερθούμε όταν ο εγωισμός μας έχει γίνει θηρίο ανήμερο και αχόρταγο; Πώς θα αγαπήσουμε αν αγαπάμε εμπαθώς και όχι υγιώς μόνο τον εαυτό μας; Το αντίδοτο του εγωισμού είναι η αγάπη, η εν Χριστώ αγάπη, η γεμάτη έλεος, ταπείνωση, ευσπλαχνία και συγχώρεση. Η πνευματική ζωή μάς δίνει το δρόμο και ο Χριστός γίνεται για μας ο καλύτερος δάσκαλος της αγάπης- μιας αγάπης θυσιαστικής και τόσο απελευθερωτικής - και ταυτόχρονα βοηθός μας στον αγώνα μας για την καταπολέμηση των παθών μας. Αν δεν αναλάβουμε δράση εναντίον τους τότε κινδυνεύουμε όχι μόνο να γίνουμε θηρία ανήμερα αλλά να χάσουμε και την ψυχή μας!
Μια σχέση εμπαθής μοιάζει με ένα μη ιχνηλατημένο ναρκοπέδιο… δεν ξέρεις πότε θα σου σκάσει η επόμενη νάρκη! Γι’ αυτό αν θέλουμε να ζήσουμε αρμονικά με έναν άλλο άνθρωπο καλό θα είναι να απαλλασσόμαστε λίγο λίγο από τη σχέση μας με το εγώ μας. Και ο άνθρωπος μας μπορεί να αποτελέσει για μας το κίνητρο, το εφαλτήριο, να γίνει ο στίβος αυτού του αγωνίσματος για μας. Η αγάπη μας για τον άλλο έχει τη δύναμη να γιατρέψει ή να εξαφανίσει όλα τα πάθη γιατί η αγάπη είναι ο Χριστός! Μια αγάπη λένε ξεπερνιέται με μια άλλη αγάπη πιο δυνατή. Αν αγαπήσουμε το Χριστό με όλη μας τη δύναμη δεν θα υπάρχει χώρος στην καρδιά μας ούτε για ίχνος αγάπης στο εγώ μας! Η αγάπη του Χριστού σε εμάς και η αγάπη η δική μας σε Εκείνον είναι η θεραπεία, το φάρμακο για όλες τις αρρώστιες. Και με αυτή την αγάπη στην καρδιά μας είναι βέβαιο πως θα δημιουργούμε και θα απολαμβάνουμε υγιείς και χαρούμενες ανθρώπινες σχέσεις!(Α.Κ.Β)

Επιστολή 203 στον πρεσβύτερο Σαλούστιο.
Δεν πόνεσα λίγο όταν άκουσα ότι και εσύ και ο πρεσβύτερος Θεόφιλος χάσατε το θάρρος σας. Γιατί έμαθα ότι ο ένας από σας πραγματοποίησε μέχρι το μήνα Οκτώβριο πέντε ομιλίες, ενώ ο άλλος καμία.
Και αυτό μου κόστισε περισσότερο από τη φοβερή εδώ ερημιά μου. Θελήστε λοιπόν, εάν αυτό είναι ψέμα, να μου το δηλώσετε.
Εάν πάλι είναι αληθινό να το διορθώσετε και παροτρύνετε ο ένας τον άλλον, γιατί πολύ με έχετε λυπήσει αν και σας αγαπώ υπερβολικά.
Και το ακόμα χειρότερο είναι ότι και από το θεό θα επισύρετε το κρίμα εναντίον σας ζώντας με τόση φυγοπονία και οκνηρία και μη συνεισφέροντας ό,τι μπορείτε. Γιατί ποια συγχώρεση θα έχετε όταν ενώ άλλοι διώκονται, εξορίζονται, απομακρύνονται, εσείς δεν προσφέρετε στο δοκιμαζόμενο λαό ούτε την ενίσχυση με την παρουσία ή τη διδασκαλία σας; (ΕΠΕ 38,365)

   Εάν δεν ήταν το άγιο Πνεύμα, δε θα υπήρχαν στην Εκκλησία ποιμένες και διδάσκαλοι. Γιατί και αυτοί γίνονται από το άγιο Πνεύμα, καθώς και ο Παύλος λέγει˙ «Στο πνευματικό σας ποίμνιο σας τοποθέτησε το άγιο Πνεύμα ποιμένες και επισκόπους».
   Βλέπεις ότι και αυτό γίνεται από το άγιο Πνεύμα;
Εάν δεν είχε το άγιο Πνεύμα ο κοινός αυτός πατέρας και διδάσκαλος, όπου πριν από λίγο ανέβηκε στο ιερό αυτό βήμα και σας ευχήθηκε όλους ειρήνη, δε θα του λέγατε όλοι μαζί, «Και στο δικό σου Πνεύμα». Γι’ αυτό όχι μόνο όταν ανεβαίνει στο βήμα, ούτε μόνο όταν σας ομιλεί, ούτε μόνο όταν προσεύχεται για σας του λέγετε αυτά τα λόγια, αλλά και όταν στέκεται κοντά σ’ αυτήν την αγία Τράπεζα, όταν πρόκειται να προσφέρει τη φοβερή εκείνη θυσία˙ γιατί οι μυημένοι γνωρίζουν αυτό που λέγω.
     Δεν αγγίζει τα δώρα που βρίσκονται μπροστά του προτού να σας ευχηθεί να έχετε τη χάρη του Κυρίου και σεις να του πείτε, «Και στο δικό σου Πνεύμα», και με την απάντηση αυτή υπενθυμίζετε στον εαυτό σας, ότι αυτός που είναι κοντά στην αγία Τράπεζα δεν κατορθώνει τίποτε, ούτε είναι ανθρώπινα κατορθώματα τα προσφερόμενα δώρα, αλλά η χάρη του αγίου Πνεύματος, που είναι παρούσα και πετά επάνω απ’ όλους, ετοιμάζει τη μυστική εκείνη θυσία.
    Γιατί, αν και άνθρωπος είναι αυτός που βρίσκεται εκεί, ο Θεός όμως είναι εκείνος που ενεργεί με τον άνθρωπο. Μην προσέχεις λοιπόν στον άνθρωπο που βλέπεις, αλλά προσπάθησε να καταλάβεις την αόρατη χάρη του Θεού. Τίποτε δεν είναι ανθρώπινο από αυτά που γίνονται στο ιερό αυτό βήμα. Εάν δεν ήταν παρόν το άγιο Πνεύμα, δε θα ιδρυόταν η Εκκλησία˙ αφού όμως υπάρχει η Εκκλησία, είναι ολοφάνερο ότι είναι παρόν το άγιο Πνεύμα. (ΕΠΕ 36,311-313)

Κάποτε, διηγείται ο επίσκοπος Κύρου Θεοδώρητος ( 393-460), η μητέρα μου έπαθε στο ένα της μάτι κάποια ασθένεια που η επιστήμη δεν μπόρεσε να θεραπεύση. Οι γιατροί δεν παρέλειψαν καμμιά μέθοδο, αλλά δεν είχαν κανένα θετικό αποτέλεσμα.
Τότε την επισκέφθηκε κάποια φίλη της και της μίλησε για τον όσιο Πέτρο τον Ησυχαστή. Την πληροφόρησε πως και η γυναίκα του κυβερνήτη της Ανατολής είχε πάθει ακριβώς την ίδια αρρώστια κι εκείνος την έκανε καλά με προσευχή και σταύρωμα.
Το άκουσε η μητέρα μου και παρευθύς έτρεξε στον άνθρωπο του Θεού. Σαν κοσμική γυναίκα που ήταν φορούσε βραχιόλια, περιδέραια κι άλλα χρυσαφικά, και μεταξωτό φόρεμα πλουμιστό με κεντίδια. Μέχρι τότε δεν γνώριζε την πνευματική ζωή. Ήταν στο άνθος της ηλικίας της κι ακολουθούσε τη μόδα.
Ο όσιος μόλις την είδε, θεράπευσε πρώτα την αρρώστια της επιδείξεως, λέγοντάς της:
-Αν ένας μεγαλοφυής ζωγράφος, εξασκημένος πολύ καλά στην τέχνη, έφτιαχνε έναν ωραίο πίνακα και ερχόταν κάποιος άλλος αδαής και κατηγορούσε τον μεγάλο καλλιτέχνη και αλλοίωνε το δημιούργημα του και πρόσθετε στα φρύδια και στα βλέφαρα πιο μακριές γραμμές, αν έκανε το πρόσωπο πιο λευκό κι αν πρόσθετε κι άλλο ακόμα κόκκινο στα μάγουλα, δεν σου φαίνεται πως θα είχε δίκιο ο πρώτος ζωγράφος να αγανακτήση; Λοιπόν, έτσι και ο Δημιουργός των όλων και Πλάστης μας αγανακτεί, όταν εσείς οι γυναίκες κατηγορείτε την ανέκφραστη εκείνη σοφία με αμάθεια. Δεν θα βάζατε στο πρόσωπο σας το κόκκινο, το άσπρο και το μαύρο χρώμα, αν δεν πιστεύατε πως χρειάζεται η προσθήκη αυτή. Έτσι φανερώνετε ότι αμφιβάλλετε για τη σοφία και τη δύναμη να κάνη σωστά κάθε τι. Και μοιράζοντας σ’ όλους εκείνα που ωφελούν τον καθένα, δεν δίνει όσα ζημιώνουν. Μην καταστρέφετε λοιπόν την εικόνα του Θεού. Ούτε να επιχειρήτε να προσθέσετε εκείνα που ο Σοφός δεν έδωσε, ούτε να επιδιώκετε την ψεύτικη αυτή ομορφιά που διαφθείρει και τις φρόνιμες, γιατί προκαλεί πονηρούς λογισμούς σ’ εκείνους που τις βλέπουν.
Άκουσε όλα αυτά η καλοπροαίρετη μητέρα μου και θαύμασε τη σοφία του αγίου. Έπεσε μετά στα πόδια του και τον παρακάλεσε να γιατρέψη το μάτι της.
Εκείνος τότε της είπε πως είναι άνθρωπος κι έχει την ίδια μ’ αυτή φύση, και πως σηκώνει μεγάλο βάρος αμαρτιών και γι’ αυτό δεν έχει παρρησία μπροστά στον Θεό. Επειδή όμως η μητέρα μου έκλαιγε και έλεγε πως δεν θα έφευγε αν δεν γιατρευόταν, ο γέροντας είπε πως ο Θεός είναι εκείνος που δίνει τη θεραπεία και πάντοτε εκπληρώνει τα αιτήματα εκείνων που πιστεύουν σ’ Αυτόν.
-Θα σου χαρίση, λοιπόν, συνέχισε, την υγεία, όχι γιατί θα κάνη σε μένα χάρη, αλλά γιατί βλέπει τη δίκη σου πίστη.
Έβαλε το χέρι του στο μάτι, και κάνοντας το σημείο του Σταυρού, αμέσως τη θεράπευσε!
Όταν η μητέρα γύρισε πίσω στο σπίτι, ξεπλύθηκε από τα φτιασίδια, πέταξε όλα τα κοσμήματα που φορούσε, και ζούσε στο εξής όπως της είπε ο όσιος. Ούτε πλουμιστό φόρεμα φορούσε, ούτε με χρυσά στολιζόταν. Κι αυτό γινόταν ενώ ήταν ακόμη νέα, μόλις εικοσιτριών ετών. Τόσο πολύ ωφελήθηκε από τη διδαχή του μεγάλου Πέτρου! Ζητώντας του τη θεραπεία του σώματος, απέκτησε μαζί μ’ αυτήν και την υγεία της ψυχής.

( Φιλόθεος Ιστορία)

( Χαρίσματα και Χαρισματούχοι, Ι.Μονή Παρακλήτου, τόμος Γ΄, σελ.229-231)

Υψηλή θέση και ταπεινό φρόνημα

-    Σ’ εμένα, Γέροντα, υπάρχει υπερηφάνεια;
-    Έ, υπάρχει και λίγη υπερηφάνεια. Τουλάχιστον να έχουμε την κανονική υπερηφάνεια, όση προβλέπει ο νόμος...
-    Υπάρχει, Γέροντα, και «κανονική» υπερηφάνεια;
-     Κοίταξε να σού πώ: Αν κάποιος έχη ικανότητες, γνώσεις κ.λπ., και να υπερηφανευθή λίγο, έχει ελαφρυντικά. Όχι βέβαια πώς είναι καλή και αυτή η υπερηφάνεια, αλλά δικαιολογείται κατά κάποιον τρόπο. Ένας όμως που δεν έχει ούτε ικανότητες ούτε γνώσεις, δεν δικαιολογείται να υπερηφανεύεται· επιβάλλεται να είναι ταπεινός. Αν υπερηφανεύεται, είναι τελείως χαμένος. Βλέπεις, μια νοσοκόμα που κάνει μια ένεση πενικιλίνης στον άρρωστο και του πέφτει ο πυρετός, μπορεί να έχη υπερήφανο λογισμό, ενώ ο Φλέμινγκ που ανακάλυψε την πενικιλίνη και βοήθησε τόσον κόσμο, πόση ταπείνωση είχε! Ο Φλέμινγκ μετά την ανακάλυψη της πενικιλίνης είχε πάει στην Αμερική. Εκεί τον χειροκροτούσαν οι άλλοι, χειροκροτούσε και αυτός. Κάποια στιγμή ρώτησε: «Τί συμβαίνει; για ποιόν χειροκροτούν;». «Για σένα χειροκροτούν», του είπαν. Τάχασε! Δεν είχε καταλάβει για ποιόν χειροκροτούσαν! Θέλω να πώ, εκείνος που βρήκε την πενικιλίνη δεν υπερηφανεύτηκε, και η νοσοκόμα που κάνει την ένεση και πέφτει ο πυρετός καμαρώνει. Γι’ αυτό ο Μέγας Βασίλειος λέει: «Το σπουδαιότερο είναι να έχη ο άνθρωπος υψηλή θέση και ταπεινό φρόνημα». Αυτό έχει μεγάλη αξία και ανταμείβεται από τον Θεό.
Βλέπω την ταπείνωση που έχουν μεγάλοι αξιωματικοί και την υπερηφάνεια που έχουν απλοί χωροφύλακες. Είχε έρθει μια φορά στο Καλύβι ένας υπονωματάρχης με έναν αέρα και έλεγε-έλεγε... «Είμαι αστυφύλακας, είμαι εκείνο, είμαι το άλλο!». Διοικητής της Χωροφυλακής να ήταν, δεν θα μιλούσε έτσι. Φοβερό! Και άλλοι με πλούτη, με θέσεις, με ικανότητες, έχουν μια ταπείνωση, μια απλότητα! Νιώθουν σαν να μην έχουν τίποτε. Μεγάλοι αξιωματικοί δεν φοράνε την στολή τους, για να αποφύγουν τις τιμές. Θυμάμαι, ένας στρατηγός, που είχε πολλά παράσημα από τον πόλεμο, όταν ήταν να πάη για παρέλαση, έλεγε: «Θα φορτωθώ τώρα τα παράσημα...». Και ένας άλλος μόνον ένα γαλόνι είχε πάρει και φορούσε συνέχεια την στολή, για να το δείχνη. Είχε βάλει και πιο φαρδύ σειρίτι - μέχρις εκεί που να μην τον κλείσουν μέσα, γιατί υπάρχει κανονισμός πόσο φαρδύ να είναι το σειρίτι. Καημένοι άνθρωποι!
-    Δηλαδή, Γέροντα, όταν έχη κάποιος ταπεινή θέση και υπερηφανεύεται, τί δείχνει; ότι είναι ανόητος;
-    Μια φορά; Πολλές φορές!

(Αγἰου Παϊσἰου του Αγιορεἰτου Λὀγοι Ε῾. ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ, σελ. 91-93)

ΚΑΠΟΙΟΣ φιλομόναχος Χριστιανός επισκεπτόταν τακτικά τους Γέροντες στην έρημο, για να ωφελείται από την διδασκαλία τους. Κάποτε ανακάλυψε έναν πολύ γέρο και άρρωστο Ερημίτη. Τον λυπήθηκε και θέλησε να του αφήσει όσα χρήματα είχε μαζί του, για τις ανάγκες του.
- Κράτησέ τα, Αββά, του έλεγε παρακαλεστικά. Είσαι γέρος κι άρρωστος. Δεν μπορείς πια να εργάζεσαι.
- Εξήντα ολόκληρα χρόνια υποφέρω από τούτη την αρρώστια και με του Θεού την βοήθεια δεν μου έλειψε ποτέ τίποτε. Εκείνος που έχει την φροντίδα μου, αδιάκοπα μου στέλνει πάντα τα αναγκαία. Θέλεις λοιπόν τώρα εσύ, αδελφέ, να διώξεις τον Τροφέα μου; είπε ο γέροντας Ερημίτης και με κανένα τρόπο δεν δέχτηκε τα χρήματα.

ΕΓΩ είμαι δούλος, ομολογούσε προς δόξαν Θεού ο Αββάς Σιλουανός, και ο Κύριός μου με προστάζει:
- Εργάσου το έργο μου και εγώ σε διατρέφω. Το πώς, μη ερεύνα. Αν λοιπόν εργασθώ, τρώω από τον μισθό μου, δηλαδή από το έλεος του Θεού.

ΚΑΠΟΙΟΣ Χριστιανός σ’ ένα χωριό είχε ένα μικρό περιβολακι. Το καλλιεργούσε κι από ό,τι του απέδιδε, κρατούσε τόσα μόνο, όσα του χρειάζονταν να συντηρείται φτωχικά. Τα υπόλοιπα τα έδινε στους φτωχούς ελεημοσύνη. Μα κάποτε ο διάβολος, για να τον εμποδίσει από το καλό, άρχισε να σπέρνει ζιζανια στην ψυχή του. Του ψιθύριζε λοιπόν στον νου:
- Βάλε λίγα χρήματα στην άκρη για τα γεράματά σου. Μπορεί να σου έρθει και καμιά αρρώστια και να μην είσαι σε θέση να εργάζεσαι. Παρασύρθηκε ο άνθρωπος από τους λογισμούς του και περιόρισε σιγά-σιγά τις ελεημοσύνες του για να κάνει οικονομίες. Με τον καιρό γέμισε ένα μικρό κιούπι με χρυσά νομίσματα. Όταν το έθαψε ικανοποιημένος σ' ένα λάκκο του περιβολιού του, για να το έχει στα γεράματά του, του ήρθε ξαφνικά βαριά αρρώστια και σάπισε το πόδι του. Ξέθαψε έτσι το κιούπι πολύ γρήγορα για να ξοδεύει τις οικονομίες του σε γιατρούς και φάρμακα, χωρίς ωφέλεια όμως. Το πόδι χειροτέρευε κι οι γιατροί πήραν την απόφαση να το κόψουν.
Την παραμονή της ημέρας που ορίσθηκε η οδυνηρή εγχείρηση, πήρε κοντά στο κρεββάτι του ο κηπουρός το κιούπι του κι άρχισε να μετρά και να ξαναμετρά τα τελευταία υπολείμματα της οικονομίας του, που θα έδινε την επομένη στους γιατρούς, για να τον αφήσουν χωρίς πόδι. Είχε τώρα πικρά μετανοήσει που στήριξε πιο πολύ τις ελπίδες του στα χρυσά νομίσματα, παρά στον Κύριό του και Τον παρακαλούσε μ’ όλη του την ψυχή να τον συγχωρεσει. Καθώς προσευχόταν κι εκλαιγε, παρουσιάστηκε μπροστά του άγιος Άγγελος.
- Τα χρήματα που σύναξες, στερώντας τα από τους φτωχούς, σου χρησιμέυσαν σε τίποτα; τον ρώτησε με αυστηρή φωνή.
- Όχι, κύριέ μου. Αναγνωρίζω πως έσφαλα. Ω, αν τύχω συγγνώμης, δεν θα ξαναπεσω στο ίδιο σφάλμα. Μόνο η ελπίδα στον Θεό είναι σταθερή και βεβαία, φώναξε ο δυστυχής μ’ όλο τον πόνο της ψυχής του.
Τότε ο αγαθός Άγγελος άγγιξε το πονεμένο πόδι και άμεσως το έγιανε. Το πρωί που πήγαν οι γιατροί με τα χειρουργικά τους έργαλεια να τον ακρωτηριάσουν, τον βρήκαν ύγιεστατο να σκάβει το μικρό του περιβολι.


(Γεροντικό, Σταλαγματιές απο την Πατερική Σοφία, Θεοδώρας Χαμπάκη, Εκδόσεις Ορθοδόξου Χριστιανικής αδελφότητας "ΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑ", σελ.118-119)

Τί είναι πιο σπουδαίο και χρήσιμο; Να μεταβληθεί η κατάσταση ή η στάση μας απέναντι στην κατάσταση; Πολλές φορές ερχόμαστε αντιμέτωποι με προβλήματα και αναποδιές που επιμένουν και μας φαντάζουν ανυπέρβλητες. Και συνήθως η άμεση αντίδραση μας είναι να τρέξουμε στον Κύριο και να Του ζητήσουμε να μας απαλλάξει επιτέλους απ’ αυτό το βάσανο! Όμως πολλές φορές Εκείνος κάνει κάτι άλλο… δεν αλλάζει τη συνθήκη αλλά αλλάζει το πώς βλέπουμε εμείς και αντιμετωπίζουμε μέσα μας τη συνθήκη. Αυτή η εσωτερική αλλοίωση που συντελείται είναι πιο σημαντική και θαυμαστή από τη μεταβολή του εξωτερικού ερεθίσματος. Γιατί πιο εύκολα μπορεί να μετακινηθεί ένα βουνό παρά να αλλοιωθεί η ψυχή ενός ανθρώπου!
Έτσι με την ψυχοπνευματική μεταβολή ο άνθρωπος καθίσταται πιο ευέλικτος, πιο προσαρμοστικός, πιο δυνατός και φυσικά πιο χαρούμενος. Ελευθερώνεται, λυτρώνεται… στην ουσία θεραπεύεται από τον ίδιο του τον εαυτό! Βλέπουμε λοιπόν ότι ο Κύριος προκρίνει τη θεραπεία της ψυχής σε αντίθεση με εμάς που επιδιώκουμε τη θεραπεία του προβλήματος. Μα δεν έχει αξία να μας λύνει Εκείνος τα προβλήματα… μπορεί να το κάνει πανεύκολα! Θέλει όμως να μάθουμε να περνάμε αλώβητοι εμείς μέσα από αυτά και όχι αυτά μέσα από εμάς! Γιατί για το Χριστό τίποτα δεν είναι πιο πολύτιμο από την ψυχή μας!
Άρα λοιπόν τα προβλήματα και ό,τι μας δυσκολεύει βρίσκονται εκεί για κάποιο λόγο. Είναι οι ασκήσεις του Δασκάλου στο μαθητή. Δεν μας τις έβαλε για να μας κάνει τη ζωή μας δύσκολη, μας τις έβαλε για να μας κάνει τη ζωή μας εισιτήριο για τη Βασιλεία Του! Ας πηγαίνουμε λοιπόν στο Χριστό και ας Του ζητάμε πρώτα να μας δίνει δύναμη, δρόμο, θάρρος και πίστη να αντιμετωπίζουμε αυτό που μας δυσκολεύει και τότε είναι βέβαιο πως Εκείνος όχι μόνο θα μας ενισχύει εσωτερικά αλλά θα μας βοηθάει και εξωτερικά!(Α.Κ.Β)

ο Παύλος
Ποιος δεν θα δεχόταν ν’ απλώσει τα χέρια
σ’ αυτόν τον αθλητή του Χριστού και νικητή;
Ποιος δεν θα του έκανε οποιοδήποτε χατίρι
βλέποντας τον φυλακισμένο;
Ε.Π.Ε. 20,20

ο δοκιμαζόμενος πιστός
Όποιος βοηθάει τον αθλητή του Χριστού,
που λειώνει απ’ την πείνα,
και συμπαραστέκεται και προσφέρει κάθε διακονία,
τιμάται εξ’ ίσου με τον αθλητή.
Ε.Π.Ε. 23,506

ο χριστιανός
Κανένας γενναίος αθλητής δεν ζητάει τον καιρό των αγώνων λουτρά
και τραπέζι γεμάτο φαγητά και κρασί.
Τούτο είναι γνώρισμα όχι αθλητή, αλλ’ ανθρώπου ανόητου.
Διότι ο αθλητής μάχεται μέσα στη σκόνη, αλειμμένος με λάδι,
με τη ζέστη του ήλιου, με ιδρώτα πολύ, με κόπο και αγωνιστική σκληρότητα.
Ε.Π.Ε. 24,340

ο χριστιανός
Αν όποιος πρόκειται ν’ αγωνιστεί μπροστά σε ανθρώπους φροντίζει τόσο πολύ,
πολύ περισσότερο αρμόζει σε μας να φροντίζουμε και να μεριμνάμε σε μας,
που όλη η ζωή μας είναι αγώνας.
Ε.Π.Ε. 24,558

πώς γυμνάζεται;
Δεν βλέπεις τους αθλητές, πώς γυμνάζονται,
γεμίζοντας σάκους με άμμο;
Συ όμως δεν χρειάζεσαι μια τέτοια εξάσκηση.
Γεμάτη είναι η ζωή απ’ αυτούς, που θα σε γυμνάσουν και θα σε καταστήσουν ισχυρό.
Δεν βλέπεις, ότι και τα δέντρα, όσο περισσότερο είναι εκτεθειμένα στον άνεμο,
τόσο πιο ισχυρά και πυκνόφυλλα γίνονται;
Ε.Π.Ε. 25,76

γενναίος, ο μάρτυς
Δεν θεωρήσατε τα δεσμά ως δεσμά, αλλά σταθήκατε σαν γενναίοι αθλητές.
Διότι όχι μόνο για τα δικά σας βασανιστήρια δεν χρειαζόσασταν παρηγοριά,
αλλά γίνατε και για τους άλλους σεις παρηγοριά.
Ε.Π.Ε. 25,100

μέχρι τέλους
Τίποτε άλλο δεν χρειάζεστε, παρά μόνο να μείνετε σταθεροί,
όπως μέχρι τώρα, ώστε να φτάσετε στο τέλος και να λάβετε την αμοιβή,
που έχει υποσχεθεί ο Θεός.
Ε.Π.Ε. 25,102

απ’ την αφετηρία μέχρι τέλους
Ο αθλητής, αν δεν νικήσει μέχρι τέλους, όλα είναι ανώφελα.
Τέτοιοι αθλητές είναι όσοι πήδησαν απ’ την αφετηρία λαμπροί και επίδοξοι,
όμως στη συνέχεια παρέκλιναν και αποχαυνώθηκαν.
Και γι’ αυτό στερήθηκαν το βραβείο και δεν αναγνωρίστηκαν από τον Κύριο.
Ε.Π.Ε. 25,166

του Χριστού, κάθε νέος
Να αναθρέψεις το παιδί σου, ώστε να γίνη αθλητής του Χριστού.
Δεν σου λέω να του απαγορεύσεις το γάμο και να το στείλεις στην ερημιά
και να τον προετοιμάσεις να γίνη μοναχός. Βέβαια το θέλω κάτι τέτοιο.
Θα ευχόμουν όλοι ν’ ασπάζονταν το μοναχικό βίο.
Αλλ’ επειδή φαίνεται βαρύ, κανέναν δεν εξαναγκάζω.
Ν’ αναθρέψεις, λοιπόν, το παιδί σου, να γίνη αθλητής του Χριστού.
Από την παιδική ηλικία να είναι ευλαβής, έστω κι αν ζη μέσ’ στον κόσμο.
Ε.Π.Ε. 30,638

ο μάρτυρας
Όπως ο αθλητής, που βγάζει τα ρούχα του,
ο Ιώβ πέταξε από πάνω του τον πλούτο,
και μπήκε γυμνός στους αγώνες της αρετής.
Τόσο εξέπληξε όλους με τους αγώνες του,
ώστε κι αυτοί ακόμα οι άγγελοι απ’ το ουράνιο θεωρείο,
βλέποντας την υπομονή της ψυχής του,
κραύγασαν από θαυμασμό και χειροκρότησαν εκείνον τον νικητή.
Ε.Π.Ε. 31,600

δοκιμασμένος από τον Θεό
Έχω εμπιστοσύνη στον αθλητή μου (τον Ιώβ).
Γι’ αυτό και δεν εμποδίζω να οδηγηθή σε όσα θα ήθελες παλαίσματα.
Είναι χρυσάφι δοκιμασμένο. Όπως νομίζεις, δοκίμασέ τον.
Όπως θέλεις, βασάνισέ τον. Δεν θα βρής πάνω του αδυναμία.
Δεν θα βρής τρόπο να τον καταβάλεις.
Ε.Π.Ε. 31,602

στέφανος τους
Ολοφάνερο είναι, ότι ο Θεός έχει ετοιμάσει άλλη ζωή,
πολύ καλύτερη και λαμπρότερη.
Σ’ αυτήν πρόκειται να στεφανώσει τους αθλητές της ευσεβείας
και να τους αναδείξει μπροστά σ’ ολόκληρη την οικουμένη.
Ε.Π.Ε 31,604

(Χρυσοστομικό Λεξικό, αρχ. Δανιήλ Αεράκη, Τόμος Α΄, σελ. 112-114)

Το μάλωμα και ο έπαινος του παιδιού

Οι γονείς πρέπει να προσέχουν πολύ να μη μαλώνουν τα παιδιά τους το βράδυ,
γιατί το βράδυ τα παιδιά δεν έχουν με τί να διασκεδάσουν την στενοχώρια τους
και η μαυρίλα της νύχτας την μαυρίζει πιο πολύ. Αρχίζουν να σκέφτωνται πώς να αντιδράσουν,
ψάχνουν διάφορες λύσεις, μπαίνει στην μέση και ο διάβολος, και μπορεί να φθάσουν στην απελπισία.
Την ημέρα, και να πούν τα παιδιά: «θα κάνω αυτό ή εκείνο», θα βγουν έξω, θα ξεχαστούν, οπότε διασκεδάζεται η στενοχώρια.
-Γέροντα, το ξύλο βοηθάει τα παιδιά να διορθωθούν;
-Όσο γίνεται, οι γονείς να το αποφεύγουν. Να προσπαθούν με το καλό και με υπομονή να δώσουν στο παιδί να καταλάβη
ότι αυτό που κάνει δεν είναι σωστό. Μόνον όταν είναι μικρό το παιδί και δεν καταλαβαίνη
ότι αυτό που πάει να κάνη είναι επικίνδυνο, βοηθιέται, αν φάη κανένα σκαμπίλι, για να προσέχη άλλη φορά.
Ο φόβος, μήπως φάη πάλι σκαμπίλι, γίνεται φρένο και το προστατεύει.
Εγώ, όταν ήμουν μικρός, περισσότερο βοηθιόμουν από την μητέρα μου παρά από τον πατέρα μου.
Και οι δύο με αγαπούσαν και ήθελαν το καλό μου. Καθένας όμως με βοηθούσε με τον δικό του τρόπο.
Ο πατέρας μου ήταν αυστηρός. Όταν κάναμε σαν παιδιά καμμιά αταξία, μας έδινε σκαμπίλια.
Εγώ πονούσα λίγο από το ξύλο, μαζευόμουν, όταν όμως περνούσε ο πόνος, ξεχνούσα και τον πόνο και τις συμβουλές του.
Όχι ότι δεν με αγαπούσε ο πατέρας μου, από αγάπη με έδερνε.
Μια φορά, θυμάμαι - τριών χρονών ήμουν -, που μου έδωσε ο πατέρας μου ένα σκαμπίλι, με τίναξε πέρα!
Τί είχε γίνει; Δίπλα από το σπίτι μας ήταν ένα σπίτι εγκαταλελειμμένο.
Οι ιδιοκτήτες είχαν φύγει στην Αμερική και είχε ρημάξει. Στην αυλή είχε μια συκιά που τα κλαδιά της έβγαιναν στον δρόμο.
Ήταν καλοκαίρι και ήταν γεμάτη σύκα. Εκεί που έπαιζα με άλλα παιδιά, ήρθε ένας γείτονας και με σήκωσε,
για να του κόψω μερικά σύκα, γιατί δεν έφθανε μόνος του να κόψη. Του έκοψα πέντε-έξι και μου έδωσε κι εμένα δύο.
Όταν το έμαθε ο πατέρας μου, θύμωσε πάρα πολύ. Μου έδωσε ένα σκαμπίλι!... Εγώ έβαλα τα κλάματα.
Η μάνα μου που ήταν μπροστά, γύρισε και του είπε: «Τί το χτυπάς το παιδί; Τί ήξερε αυτό; μικρό παιδί είναι.
Πώς μπορείς να το ακούς να κλαίη;». «Αμα έκλαιγε τότε που το σήκωσε ο άλλος, για να κόψη τα σύκα, δεν θα έκλαιγε τώρα,
είπε ο πατέρας μου. Αλλά, φαίνεται, ήθελε να φάη και αυτό σύκα. Ας κλαίη λοιπόν τώρα».
Που να τολμήσω να το ξανακάνω! Και η μητέρα μου έβλεπε τις αταξίες μου και στενοχωριόταν, αλλά είχε μια αρχοντιά.
Όταν έκανα καμμιά αταξία, γύριζε το κεφάλι της από την άλλη μεριά και έκανε πώς δεν με βλέπει, για να μη με στενοχωρήση.
Εμένα όμως αυτή η συμπεριφορά της μου ράγιζε την καρδιά.
«Κοίταξε, έλεγα μέσα μου, εγώ έκανα τέτοια αταξία και η μητέρα όχι μονάχα δεν με δέρνει, αλλά κάνει και πώς δεν με βλέπει!
Αλλη φορά δεν θα το ξανακάνω! Πώς να την ξαναστενοχωρήσω;».
Με αυτήν την συμπεριφορά της η μητέρα μου με βοηθούσε περισσότερο, παρά αν μου έδινε σκαμπίλι.
Κι εγώ όμως δεν το εκμεταλλευόμουν, να πώ: «Έ, τώρα δεν με βλέπει, ας κάνω μεγαλύτερη αταξία».
Ενώ ο πατέρας μου, μόλις έκανα κάτι, τάκ, σκαμπίλι.
Βλέπεις, και οι δύο με αγαπούσαν, εκείνο όμως που με διόρθωνε περισσότερο ήταν η αρχοντική συμπεριφορά της μάνας μου.
-Γέροντα, μερικά παιδιά όμως είναι πολύ άτακτα, φωνάζουν, τρέχουν, κάνουν ζημιές.
Πώς να αποφύγουν οι γονείς το ξύλο;
-Κοίταξε, δεν φταίνε τα παιδιά. Τα παιδιά, για να μεγαλώσουν φυσιολογικά, θέλουν αυλή, για να μπορούν να παίξουν.
Τώρα τα κακόμοιρα είναι κλεισμένα μέσα στις πολυκατοικίες και ζορίζονται.
Δεν μπορούν να τρέξουν ελεύθερα, να παίξουν, να χαρούν.
Δεν πρέπει να στενοχωριούνται οι γονείς, όταν το παιδάκι είναι ζωηρό.
Ένα ζωηρό παιδί έχει δυνάμεις μέσα του και μπορεί να προκόψη πολύ στην ζωή του, αν τις αξιοποιήση.

(Λόγοι Παϊσίου, τόμος Δ΄, Οικογενειακή Ζωή, Εκδ. Ιερού Ησυχαστηρίου "Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος", σελ. 107-109)

"Γαντζώνεσαι με την ελπίδα του Θεού και σώζεσαι"

Όταν συνήλθε κάπως ο Γέροντας κι άρχισε σιγά σιγά να δέχεται επισκέπτες,
τον συνάντησα κι άκουσα έκπληκτος, να μου λέει, με την ασθενική φωνή του:
"Όταν ήμουν, που λες, νέος, προσευχήθηκα στο Θεό, αν ποτέ επιτρέψει ν' αρρωστήσω,
να μου δώσει καρκίνο. Ξέρεις, ο καρκίνος είναι η καλύτερη αρρώστια.
Γιατί με τις άλλες αρρώστιες, δεν το παίρνεις σοβαρά το ζήτημα,
ελπίζεις ότι θα γιατρευτείς και συνήθως δεν αλλάζεις.
Με τον καρκίνο όμως, λες, "ως εδώ ήταν, πάει, τελείωσαν τα ψέματα, τώρα φεύγω".
Οι άνθρωποι δεν μπορούν να σε βοηθήσουν και βρίσκεσαι μόνος μπροστά στο Θεό.
Μόνη ελπίδα που σου μένει ο Θεός.
Γατζώνεσαι από την ελπίδα αυτή και σώζεσαι.
Με την εγχείρηση αυτή του ματιού, που μου κάνανε και απέτυχε,
με τις κορτιζόνες που μου δώσανε,
ένιωθα σα να 'γινε έκρηξη μέσα στο κρανίο μου και το έκανε κομμάτια.
Πονούσα τόσο πολύ! Νόμισα πως άκουσε ο Θεός εκείνη την παλιά προσευχή μου
και ήτανε καρκίνος, αλλά δεν ήτανε. Ξέρεις, την είχα σταματήσει την προσευχή αυτή για τον καρκίνο,
όταν μιά φορά το ανέφερα σε κάποιο δεσπότη κι εκείνος με μάλωσε,
διότι, όπως μου είπε, μια τέτοια προσευχή κρύβει εγωισμό.
Έτσι που λες, πονούσα δυνατά. Ήταν πολύ ωραία".
Αν όλη η διήγησή του μου δημιουργούσε δέος, εκείνο το τελευταίο: "πονούσα δυνατά, ήταν πολύ ωραία" με άφησε άναυδο.
Πολλές φορές αδυνατούσα να παρακολουθήσω το Γέροντα.
[Γ 155π.]

(Ανθολόγιο Συμβουλών, Άγιος Πορφύριος, σελ. 110)