Η ελευθερία 

Εάν θέλεις ελευθερία, τότε προσπάθησε πρώτα να ελευθερωθείς πρώτα εσύ από τον ίδιο σου τον εαυτό. Όσον αφορά στη γνώση ισχύει ως κορυφαίος ο κανόνας: Γνώρισε τον ίδιο σου τον εαυτό! Όσον αφορά στην ηθική ισχύει ως κορυφαίος ο κανόνας: Ελευθερώσου από τον ίδιο σου τον εαυτό!

Εάν θέλεις να φθάσεις την ελευθερία με επανάσταση, τότε εξέγειρε την επανάσταση πρώτα ενάντια στον ίδιο σου τον εαυτό και θα δεις ότι όλες οι άλλες επαναστάσεις είναι περιττές.

Εάν θέλεις να φθάσεις στην ελευθερία με πόλεμο, τότε ξεκίνα τον πόλεμο πρώτα ενάντια στον ίδιο σου τον εαυτό, κι αν ολοκληρώσεις αυτόν τον πόλεμο με επιτυχία, θα δεις ότι όλοι οι υπόλοιποι πόλεμοι είναι περιττοί.

Λες ότι επιθυμείς την ελευθερία; Τότε πρέπει να σταθείς δίπλα στον Θεό ενάντια στον εαυτό σου και ενάντια στον κόσμο. Πρώτα ενάντια στον εαυτό σου, αφού μέσα σου είναι το κύριο πεδίο μάχης ενάντια στον κόσμο. Εάν νικήσεις τον κόσμο εκεί, στον εαυτό σου, στο κύριο πεδίο μάχης, τον νίκησες σε όλα τα μέτωπα. Εάν όμως τον νικήσεις σε όλα του τα μέτωπα, ενώ δεν τον νικήσεις μέσα σου, αυτός θα παραμείνει ανίκητος στο κυριότερό του φρούριο.

Εάν δεν νικήσεις τον εαυτό σου μ’ όλους τους άλλους κόπους που θα καταβάλεις το μόνο που θα καταφέρεις θα είναι να πηδάς από φυλακή σε φυλακή, από κλουβί σε κλουβί. Η ελευθερία της κοινωνίας και η εθνική ελευθερία και η ελευθερία του κράτους και η παγκόσμια ελευθερία, χωρίς απελευθέρωση από τον ίδιο της τον εαυτό, είναι μόνο παραπλανητικά και ψεύτικα ονόματα διάφορων φυλακών, διάφορων κλουβιών.

Απελευθερώσου από τον ίδιο σου τον εαυτό και θα είσαι εκτός, από όλες τις φυλακές και όλα τα κλουβιά.

(Στοχασμοί περί καλού και κακού, Αγ. Νικολάου Βελιμίροβιτς, σ. 110-111)

Στη σιωπή της προσευχής…

Μες τη σιωπή μου προσπαθώ
να σε γνωρίσω εντός μου,
μες τη σιωπή μου πώς ποθώ
ν’ ακούσω τη φωνή Σου.

Η φλυαρία των παθών
σκέπασε τη φωνή Σου,
και η καρδιά μου αγωνιά
να υψωθεί στο φως Σου.

Δως μου να μάθω να σιωπώ
μέσα στη σιωπή μου.
Τα χείλη μου να Σε υμνούν
εν καθαρά καρδία,
και να μιλούνε μοναχά
με το δικό Σου λόγο.

Δως μου το χέρι Σου Χριστέ
να έρθω πιο κοντά Σου,
ν’ ακούω κάθε ψίθυρο
που ηχείς στην προσευχή μου,
και να μεθύσει η ψυχή
απ’ το Άγιο άρωμά Σου.

(Π.Α.Δ.)

κοσμική

Όταν χάνης το χρόνο σου σε θέατρα με χορευτές και μίμους και σπαταλάς τη ζωή σου σε βρώμικα θεάματα, δεν εξυπηρετείς κάποια ανάγκη. Όταν εμείς σε καλούμε στην εκκλησία, τότε προβάλλεις όλες τις δικαιολογίες και μύρια εμπόδια.

Ε.Π.Ε. 18,144

με κοσμιότητα

Επιτρέπεται και να κάνουμε αστεία, αλλά με την πρέπουσα κοσμιότητα.

Ε.Π.Ε. 22,302

αισχρή

Τώρα όμως τα παιδιά σας λένε τραγούδια και χορούς του Σατανά, όπως οι μάγειροι και οι τραπεζοκόμοι και οι χορευτές. Κανένας όμως δεν γνωρίζει κανένα ψαλμό. Και θεωρείται ντροπή να ψάλλη κανείς. Κι οι άλλοι τον χλευάζουν και γελάνε. Από εκεί διαιωνίζονται όλα τα κακά.

Ε.Π.Ε. 22,266

ούτε κατηφής ούτε διαχυτικός

Να μην είσαι κατηφής και σκυθρωπός, διότι κάτι τέτοιο είναι αποκρουστικό. Ούτε να είσαι διαχυτικός, διότι έτσι δεν θα σου δίνουν σημασία, όπως συνήθως. Να πάρης την αρετή και των δυο, για ν’ αποφεύγης την κακία, όπως η μέλισσα. Από τον ένα να πάρης το σεμνό και από τον άλλον το χαρούμενο.

Ε.Π.Ε. 22,308

όχι διαχυτικοί χοροί σε γάμους

Ο γάμος είναι μυστήριο και τύπος μεγάλου πράγματος. Αν δεν ντρέπεσαι την ιερότητα του γάμου, ας ντραπής τουλάχιστον εκείνο το γεγονός, που τύπος του είναι ο γάμος... Ο γάμος είναι τύπος της ενώσεως Χριστού και Εκκλησίας, και συ τον καταντάς πορνείο;

Ε.Π.Ε. 22,342

και πανηγύρια

Αύριο θα γεμίση το προάστειο από παρέες αντρών. Το θέαμα οδηγεί ακόμα και εκείνον που θέλει να εγκρατεύεται στο να μιμηθή χωρίς να το θέλη την ασχημοσύνη τους, και μάλιστα τη στιγμή που ο διάβολος βρίσκεται ανάμεσα τους. Πώς; Προκαλείται με τα πορνικά άσματα, με τα αισχρά λόγια, με τη δαιμονική πομπή. Συ όμως απαρνήθηκες όλη αυτή τη σατανική πομπή. Αποδέχτηκες τη λατρεία του Χριστού τη μέρα που βαφτίστηκες και αξιώθηκες των ιερών μυστηρίων. Να θυμάσαι πάντοτε τα λόγια της συμφωνίας που έκανες με το Θεό και ν’ αποφεύγης την παράβασι.

Ε.Π.Ε. 37,238

(Χρυσοστομικό Λεξικό, αρχ. Δανιήλ Αεράκη, τόμος Β, σελ. 46-48)

ε’ . Είπε πάλι στους αδελφούς: «Μη φέρνετε εδώ πολύ νέους. Γιατί τέσσερις μοναχικοί οικισμοί σε Σκήτη ερημώθηκαν εξαιτίας τους».

στ'. Έλεγαν για τον Αββά Ισαάκ, ότι τη στάχτη από το θυμίαμα της Θείας Λειτουργίας την έτρωγε μαζί με το ψωμί του.

ζ ’.Έλεγε ο Αββάς Ισαάκ στους αδελφούς: «Οι πατέρες μας και ο Αββάς Παμβώ φορούσαν παλιά χιλιομπαλωμένα ρούχα και καμωμένα από φλούδα χουρμά. Τώρα δε, φοράτε ακριβά. Πηγαίνετε παρά κάτω. ’Έχετε ερημώσει τα εδώ». Και όταν επρόκειτο να πηγαίνουν στον θερισμό, τους έλεγε: «Δεν σας δίνω πλέον εντολές. Γιατί δεν τις τηρείτε».

η'. Διηγήθηκε κάποιος από τους πατέρες, ότι ήλθε κάποτε ένας από τους αδελφούς, φορώντας μικρό κουκούλι, στην εκκλησία των Κελλιών, όταν ήταν εκεί ο Αββάς Ισαάκ. Και τον έδιωξε ο γέρων, λέγοντας, ότι εκεί είναι τόπος μοναχών και εκείνος, όντας κοσμικός, δεν μπορούσε να μείνη.

θ'. Είπε ο Αββάς Ισαάκ: «Ουδέποτε έμπασα στο κελλί μου λογισμό εναντίον αδελφού οπού με έθλιψε. Και ο ίδιος φρόντιζα να μην αφήνω αδελφό στο κελλί του, οπού να έχη λογισμό εναντίον μου».

Ι΄. Έπεσε σε σοβαρή αρρώστια ο Αββάς Ισαάκ και χρόνισε σ’ αυτή. Του έφτιαξε δε ο αδελφός λίγη κουρκούτη και της πρόσδεσε δαμάσκηνα. Αλλά ο γέρων δεν ήθελε να γευθή. Και ο αδελφός τον παρακαλούσε, λέγοντας:

«Πάρε λίγο, Αββά, για την αρρώστια». Και Του απαντά ο γέρων: «Σε βεβαιώνω, αδελφέ, θα ήθελα να κάμω σ’ αυτή την αρρώστια τριάντα χρόνια».

ια'. Έλεγαν για τον Αββά Ισαάκ, ότι, σαν επρόκειτο να τελευτήση, συνάχθηκαν γύρω του οι γέροντες και έλεγαν: «Τί θα κάμουμε, πάτερ, σαν μας φύγης;». Και εκείνος τους είπε: «Κοιτάξετε πώς έζησα ενώπιον σας.

Αν θέλετε και σεις να ακολουθήσετε και να τηρήσετε τις εντολές του Θεού, στέλνει τη χάρη του και φυλάει αυτόν τον τόπο. Αν όμως δεν τις τηρήσετε, δεν θα μείνετε σ’ αυτόν τον τόπο. Γιατί και εμείς, όταν επρόκειτο να πεθάνουν οι πατέρες μας, νοιώθαμε λύπη. Αλλά, τηρώντας τις εντολές του Κυρίου και τις δικές τους παραγγελίες, σταθήκαμε σαν να ήταν και εκείνοι μαζί μας. Έτσι και σεις να κάμετε και σώζεστε».

ιβ'. Ιστορούσε ο Αββάς Ισαάκ ότι ο Αββάς Παμβώ έλεγε: «Τέτοιο πρέπει να φορά ο μοναχός ιμάτιο, ώστε, αν το αφήση έξω από το κελλί του επί τρεις μέρες, κανείς να μη το πάρη».

                                             Του Αββά Ιωσήφ, οπού ήταν στην Πανεφώ

α’ . Ανέβηκαν κάποτε μερικοί πατέρες στον Αββά Ιωσήφ, στην Πανεφώ, για να τον ρωτήσουν σχετικά με τους αδελφούς οπού φιλοξενούσαν στον τόπο τους, αν έπρεπε να συγκαταβαίνουν και να τους μιλούν ελεύθερα. Και πριν ερωτηθή, είπε ο γέρων στον μαθητή του: «Κοίταξε να καταλάβης αυτό οπού θα κάμω σήμερα και δείξε υπομονή». Και έβαλε ο γέρων δυο μαξιλαράκια, ένα από τα δεξιά του και ένα από τα αριστερά του, και είπε: «Καθίστε». Και εισήλθε στο κελλί του και φόρεσε ιμάτια επαιτικά. Και βγαίνοντας, πέρασε ανάμεσά τους. Και πάλι μπαίνοντας, φόρεσε τα δικά του ιμάτια. Και βγαίνοντας πάλι, κάθισε ανάμεσά τους. Αυτοί δε απόρησαν με το τί έκαμε ο γέρων. Και τους είπε: «Καταλάβατε τι έκαμα;». Λένε: «Ναι». Τους λέγει: «Μήπως έγινα άλλος επειδή φόρεσα ρούχο εξευτελιστικό;». Του λένε: Όχι». Και τότε τους λέγει: Αφού λοιπόν ο ίδιος είμαι και με τα δυο είδη αμφιέσεως, όπως το πρώτο δεν με άλλαξε, έτσι και το δεύτερο δεν με έβλαψε. ’Ετσι πρέπει να κάνουμε στην υποδοχή των ξένων αδελφών, κατά το άγιο Ευαγγέλιο όπου λέγει: Δότε τα καίσαρος καίσαρι και τα του Θεού τω Θεώ. Όταν λοιπόν είναι παρόντες αδελφοί, ας τους δεχόμαστε μιλώντας ελεύθερα. Όταν όμως είμαστε ολομοναχοί, έχουμε ανάγκη του πένθους να παραμείvη σ’εμάς». Και εκείνοι, ακούοντας, θαύμασαν, όπου τους είπε ακόμη και όσα είχαν στην καρδιά τους, πριν τον ρωτήσουν. Και δόξασαν τον Θεό.

β . Είπε ο Αββάς Ποιμήν στον Αββά Ιωσήφ: «Πες μου, πώς θα γίνω μοναχός;». Και του αποκρίθηκε: Αν θέλης να βρής ανάπαυση και εδώ και εκεί, σε κάθε περίσταση λέγε: Εγώ ποιος είμαι; Και μη κρίνεις τον άλλο».

γ'. Ο ίδιος πάλι ρώτησε τον Αββά Ιωσήφ, λέγοντας: «Τί να κάμω όταν πλησιάζουν τα πάθη; Να τους αντισταθώ ή να τα αφήσω να εισέλθουν;». Του λέγει ο γέρων: Αφησέ τα να εισέλθουν και πολέμησε μαζί τους». Γύρισε λοιπόν στη Σκήτη και έμενε εκεί. Και ήλθε ένας από τους Θηβαίους στη Σκήτη και έλεγε στους αδελφούς: «Ρώτησα τον Αββά Ιωσήφ, λέγοντας: Αν με πλησιάση κανένα πάθος, να του αντισταθώ ή να το αφήσω να εισέλθη;». Και μου είπε: «Μη αφήσης καθόλου να εισέλθουν τα πάθη, αλλά ευθύς ξέκοψέ τα». Ακούοντας δε ο Αββάς Ποιμήν ότι έτσι είπε στον Θηβαίο ο Αββάς Ιωσήφ, σηκώθηκε, πήγε σ’ αυτόν, στην Πανεφώ, και του λέγει: «Αββά, εγώ σου εμπιστεύτηκα τους λογισμούς μου. Και να, αλλοιώς μίλησες σ’ εμένα και αλλοιώς στον Θηβαίο». Του αποκρίνεται ο γέρων: «Δεν ξέρεις ότι σε αγαπώ;». Και είπε: «Ναι». «Δεν μου έλεγες συ : Μίλησέ μου σαν να μιλούσες στον εαυτό σου;». Και είπε: «Έτσι είναι». Του λέγει τότε ο γέρων: Αν εισέλθουν τα πάθη και τα αντιμετωπίσης, θα σε κάμουν δοκιμώτερο. Εγώ λοιπόν σου μίλησα σαν στον εαυτό μου. Υπάρχουν όμως κι άλλοι ,οπού ούτε να τους πλησιάσουν τα πάθη δεν συμφέρει. Αλλά έχουν ανάγκη ευθύς να τα ξεκόψουν.

δ’. Ένας αδελφός ρώτησε τον Αββά Ιωσήφ, λέγοντας:« Τί να κάμω; Γιατί, ούτε να κακοπαθήσω μπορώ ούτε να εργαστώ και να δώσω αγάπη». Του λέγει ο γέρων: Αν δεν μπορής τίποτε απ’ αυτά να κάμης, τουλάχιστο φύλαξε τη συνείδηση σου από κάθε κακό απέναντι του πλησίον σου. Και σώζεσαι».

ε’. 'Έλεγε ένας από τους αδελφούς, ότι πήγα κάποτε στον Αββά Ιωσήφ. Και είχε στο Μοναστήρι πολύ ωραία συκάμινα. Και μού λέγει πρωί πρωί: «Πήγαινε, φάγε». ‘Ήταν δε Παρασκευή. Και δεν πήγα, εξαιτίας της νηστείας. Αλλά τον παρακάλεσα και του είπα: «Για χάρη Του Θεού, εξήγησέ μου αυτόν τον λογισμό. Συ μου είπες να πάω και να φάγω. Αλλά εγώ, εξαιτίας της νηστείας, δεν πήγα και ντρεπόμουν για την εντολή σου, με τη σκέψη τί νόημα είχαν τα λόγια του γέροντος. Τί έπρεπε λοιπόν να κάμω, αφού μου έλεγες να πάω;». Και εκείνος είπε: «Οι πατέρες από την αρχή δεν λέγουν στους αδελφούς το ορθό, αλλά μάλλον τα στρεβλά. Και αν δουν ότι κάνουν τα στρεβλά, δεν τους λέγουν πλέον τα στρεβλά, αλλά την αλήθεια. Γιατί ξέρουν, ότι σε όλα είναι υπάκουοι».

(Είπε Γέρων,Το Γεροντικόν εκδ. Αστήρ, Αθήνα 1996)

Του Αββά Ισιδώρου του Πηλουσιώτη
α΄. Έλεγε ο Αββάς Ισίδωρος ο Πηλουσιώτης: «Βίος χωρίς λόγια είναι πιο ωφέλιμος από λόγια χωρίς βίο. Ο ένας μεν και σιγώντας ωφελεί. Ο δε και φωνάζοντας ζημιώνει. Αν όμως και λόγια και βίος συμπίπτουν, αποτελούν άκρας φιλοσοφίας κατόρθωμα».
β΄. Ο ίδιος έλεγε: «Τις αρετές να τιμάς. Και να μη επιδιώκης την καλοπέραση. Γιατί οι μεν είναι πράγμα αθάνατο. Ενώ η άλλη εύκολα χάνεται».
γ'. Είπε πάλι: «Πολλοί άνθρωποι ορέγονται μεν την αρετή, άλλα δεν βρίσκουν το σθένος να πάρουν τον δρόμο οπού οδηγεί σ’ αυτή. Άλλοι, πάλι, ούτε τη βλέπουν σαν αρετή. Πρέπει λοιπόν να πείσουμε τους μεν να αποβάλουν την ψυχική τους αδυναμία. Και τους δε να τους διδάξουμε ότι πραγματικά αρετή είναι η αρετή».
δ'. Είπε πάλι: «Η κακία και από τον Θεό τους ανθρώπους απεμάκρυνε και μεταξύ τους τούς χώρισε. Αυτήν λοιπόν πρέπει να την αποφεύγουμε με βία και να επιδιώκουμε την αρετή, οπού και στον Θεό οδηγεί και μεταξύ μας μάς ενώνει. Προϋπόθεση δε της αρετής και της ορθοφροσύνης είναι η απλότης με σύνεση».
ε΄. Έλεγε πάλι: «Επειδή μεγάλο είναι της ταπεινοφροσύνης το ύψος και της αλαζονείας το γκρέμισμα, σας συμβουλεύω, εκείνο μεν να το επιδιώκετε, σ΄ αυτό δε να μη καταντήσετε».
στ΄. Είπε πάλι: «Η φοβερή και αδίσταχτη της φιλοχρηματίας αγάπη, κόρο μη γνωρίζοντας, στο έσχατο των κακών σπρώχνει την ψυχή, αφού την κυριεύση. Λοιπόν, από την αρχή-αρχή ας διώξουμε τέτοια αγάπη. Γιατί, αν κυριαρχήση μέσα μας, δεν κατανικάται».
Του Αββά ’Ισαάκ,
του πρεσβυτέρου των Κελλιών
α'. Ήλθαν κάποτε να κάμουν τον Αββά Ισαάκ πρεσβύτερο. Και ακούοντάς το, έφυγε στην Αίγυπτο. Και πήγε σ’ ένα χωράφι και κρύφθηκε ανάμεσα στα σπαρτά. Τον πήραν λοιπόν από πίσω οι πατέρες. Και φτάνοντας σ’ εκείνο το χωράφι, σταμάτησαν για να ξεκουρασθούν λίγο εκεί. Γιατί είχε πέσει η νύχτα. Και άφησαν τον όνο να βόσκη. Φεύγοντας λοιπόν το ζώο, πήγε και στάθηκε απέναντι στον γέροντα. Και το πρωί, αναζητώντας το υποζύγιο, βρήκαν και τον Αββά Ισαάκ. Και θαύμασαν. Θέλοντας δε να τον δέσουν, δεν τους άφησε, λέγοντας: «Δεν φεύγω πλέον. Θέλημα θεού είναι. Και όπου και αν φεύγω, στο ίδιο έρχομαι».
β'. Είπε ο Αββάς Ισαάκ: «Όταν ήμουν νεώτερος, έμενα μαζί με τον Αββά Κρόνιο. Και ποτέ δεν μου είπε να κάμω κάτι, παρ’ όλο ότι έτρεμε από τα γηρατειά. Αλλά μόνος του σηκωνόταν και πρόσφερνε το κανάτι σ’ εμένα και στους άλλους επίσης. Και με τον Αββά Θεόδωρο της Φέρμης έμεινα και ούτε αυτός μου έλεγε να κάμω τίποτε. Αλλά και το τραπέζι ο ίδιος έστρωνε και έλεγε: Αδελφέ, αν θέλης, έλα να φας. Και εγώ του έλεγα: Αββά, ήλθα σ΄ εσένα για να ωφεληθώ. Γιατί λοιπόν δεν μου λες κάτι να κάμω; Ο δε γέρων πάντα σιωπούσε. Και έφυγα και το ανεκοίνωσα στους γέροντες. Πήγαν οι γέροντες σ΄ αυτόν και του είπαν: Αββά, ήλθε ο αδελφός  στην αγιωσύνη σου για να ωφεληθή. Γιατί λοιπόν δεν του λες τίποτε να κάμη; Και τους αποκρίνεται ο γέρων: Αλλά μήπως είμαι κοινοβιάρχης, για να του ορίσω να κάμη κάτι; Τίποτε δεν του λέγω εγώ, βέβαια. Αλλά αν θέλη, ό,τι με βλέπει να κάνω, ας το κάνει και αυτός. Από τότε λοιπόν, προλάβαινα και έκανα κάθετι οπού επρόκειτο ο γέρων να κάνη. Εκείνος δε, αν κάτι έκανε, σιωπώντας το έκανε. Και αυτό με δίδαξε, να κάνω ό,τι κάνω με σιωπή».
γ'. Ο Αββάς Ισαάκ και ο Αββάς Αβραάμ έμεναν μαζί. Και μπαίνοντας ο Αββάς Αβραάμ, βρήκε τον Αββά Ισαάκ να κλαίη. Και του λέγει: «Τί κλαίς;». Και είπε ο γέρων: «Και γιατί να μη κλαίμε; Πού μπορούμε να πάμε τώρα; Κοιμήθηκαν οι πατέρες μας. Δεν μας αρκούσε το εργόχειρο για τα ναύλα οπού δίναμε στα πλοία, όταν φεύγαμε για να επισκεφθούμε τους γέροντες. Τώρα λοιπόν απωρφανισθήκαμε. Γι΄ αυτό και εγώ κλαίω».
δ . Είπε ο Αββάς Ισαάκ: «Ξέρω αδελφό οπού θέριζε σε χωράφι και θέλησε να φάγη στάχυ σιταριού. Και είπε στον κύριο του χωραφιού: Μ’ αφήνεις να φάω ένα στάχυ σιταριού; Και εκείνος, ακούοντας, θαύμασε και του είπε: Δικό σου είναι το χωράφι, πάτερ, και μένα ρωτάς;
Έως αυτό το σημείο έκανε με ακρίβεια ο αδελφός το καθετί.

(Είπε Γέρων,Το Γεροντικόν εκδ. Αστήρ, Αθήνα 1996)

Τις προάλλες είχε έρθει στο σπίτι ένας ηλεκτρολόγος για να μου φτιάξει μια πρίζα και όση ώρα δούλευε σκεφτόμουν πως κι εμείς οι άνθρωποι είμαστε σαν τις ηλεκτρικές συσκευές. Αν δεν μπούμε στη δική μας πρίζα ή θα υπολειτουργούμε ή δε θα λειτουργούμε καθόλου. Η δική μας πρίζα είναι ο Χριστός! Αν η ψυχή μας δε συνδεθεί μαζί Του τότε η ζωή μας θα είναι προβληματική. Χωρίς το ‘ρεύμα’ και την ‘ενέργεια’ Του θα φυτοζωούμε και στο τέλος θα καταντήσουμε ζωντανοί- νεκροί! Ο βραστήρας όταν ξαναμπήκε στην επιδιορθωμένη πρίζα άρχισε πάλι να ζεσταίνει το νερό. Όσο παρέμενε ανενεργός ήταν απλά διακοσμητικός, χωρίς καμία χρησιμότητα. Έτσι και η ψυχή μας όσο δε μπαίνει στη δική της πρίζα απλά υπάρχει χωρίς καμία ουσιαστική δυνατότητα χρήσης της. Κι έτσι η ζωή περνάει χωρίς νόημα, ουσία και σκοπό.
Από τη στιγμή όμως που θα κάνουμε τη σύνδεση τότε η ζωή μας θα μεταμορφωθεί γιατί η ψυχή μας θα γίνει φωτεινή, δυναμική, ειρηνική, χαρούμενη αλλά και ετοιμοπόλεμη αφού θα είναι συνδεδεμένη με την πηγή του φωτός, της δύναμης, της ειρήνης, της χαράς και του θάρρους. Παρατηρώ τους ανθρώπους γύρω μου πόσο μελαγχολικοί, φοβισμένοι και απελπισμένοι δείχνουν και στενοχωριέμαι γιατί ξέχασαν ή αγνοούν ότι η λύση στο πρόβλημα τους βρίσκεται μέσα τους… ότι αυτό που χρειάζεται να κάνουν είναι να ενεργοποιήσουν τη σύνδεση τους με το Χριστό! Και είναι αυτή η ένωση που μας ισχυροποιεί και μας προστατεύει από τη χειραγώγηση και τα τοξεύματα του αντίθεου στον οποίο είμαστε εύκολο θήραμα, απόλυτα εκτεθειμένοι και ανοχύρωτοι αν είμαστε μόνοι μας.
Ας μην αναβάλουμε άλλο! Αν θέλουμε να αλλάξουμε τη ζωή μας ας κάνουμε επιτέλους αυτό για το οποίο δημιουργηθήκαμε… ας ενωθούμε με το Δημιουργό μας. Αυτός είναι ο αληθινός σκοπός αυτής της ζωής, αυτή η αποστολή μας. Η είσοδος μας στους κόλπους της Εκκλησίας, η συμμετοχή μας στα θεία μυστήρια, η πνευματικοποίηση της κοσμικής ζωής μας θα μας εισάγει σε έναν νέο χώρο όπου θα απολαύσουμε χαρές και εμπειρίες ανεκλάλητες! Ας βιάσουμε λοιπόν τους εαυτούς μας να μπούμε στην πρίζα του Χριστού γιατί αν το κάνουμε από αυτή τη ζωή θα έχουμε περισσότερες πιθανότητες να απολαύσουμε το Χριστό και στην άλλη, την αληθινή, την αιώνια Ζωή!(Α.Κ.Β)

Ο ηγούμενος της Ι. Μονής Γρηγορίου Αθανάσιος ήταν ονομαστός και για τη σύνεση του. Οι κεραίες του νου του δούλευαν άψογα και συνελάμβαναν καθαρά τα διάφορα κύματα που εξέπεμπε το περιβάλλον του.
Πολλές ενέργειες των υποτακτικών του, πλάγιες και καλυμμένες, τις διέκρινε και τις λύγιζε αλάθητα. Το μάτι του προχωρούσε πίσω από την αθώα επιφάνεια και έπιανε τη γυμνή και ένοχη πραγματικότητα. Έτσι μπορούσε εν συνεχεία, μετά την επιτυχημένη διάγνωση, να προβή και στην κατάλληλη επέμβαση. Ο εξαιρετικός τρόπος με τον οποίο αντιμετώπιζε τέτοιες καταστάσεις μας δημιουργεί εκπλήξεις. Θαυμάζουμε το μεγαλείο της ποιμαντικής του δεξιοτεχνίας. Στη διήγηση που ακολουθεί, είναι καθαρά αποτυπωμένη η σφραγίδα της κυβερνητικής του σοφίας.
Κάποια νύχτα ο πειρασμός ψιθύρισε στ’ αυτιά του π. Ι., του πρώτου εκκλησιαστικού της μονής, λόγια δελεαστικά :
-Πάλι θα ξυπνήσης τα μεσάνυχτα να χτυπήσης τα σήμαντρα; Πάλι θα διακόψης τον γλυκό ύπνο; Κάθε νύχτα θα υποβάλλεσαι σ’ αυτήν την ταλαιπωρία; Κουράστηκες πια! Ας χτυπήση τα ξύλα ο δεύτερος εκκλησιαστικός. Πες πως είσαι άρρωστος. Δώσε λίγη ανάπαυση στο σώμα σου. Χόρτασε μια φορά τον ύπνο.
Μετά από λίγη ώρα ακούγεται η φωνή του άλλου εκκλησιαστικού.
-Π.Ι., τί συμβαίνει; Γιατί αυτή η καθυστέρηση; Η ώρα πέρασε.
-Δεν μπορώ, αδελφέ μου! Δεν αισθάνομαι καλά. Είμαι άρρωστος. Χτύπα τα εσύ τα ξύλα.
Όταν ακούστηκε και το τρίτο ξύλο, το « τρίκρουσμα», οι μοναχοί κατέλαβαν τα στασίδια τους και η ακολουθία άρχισε. Ο π. Ι., νικημένος από τον δαίμονα της ακηδίας, βυθίστηκε σαν παράλυτος μέσα στο πέλαγος του ύπνου « ωσεί μόλυβδος εν ύδατι σφοδρώ». Αυτή τη νύχτα – έτσι υπελόγιζε- θα απολάμβανε ξεκούραση.
Ο δεύτερος εκκλησιαστικός ανέφερε τα καθέκαστα στον γέροντα. Κι εκείνος, με την καθαρότητα του νου του αντιλήφθηκε ότι δεν επρόκειτο για αρρώστια, αλλά για κάτι διαφορετικό. Δεν θα έπρεπε ν’ αφήση το πράγμα απαρατήρητο. Η επέμβαση ήταν επιβεβλημένη, ώστε να χτυπηθή το κακό στην αρχή του, να φονευθή ο εχθρός στη νηπιακή του ηλικία.
Δεν άργησε να καταστρώση το σχέδιο της αντιμετωπίσεως. Σχέδιο πρωτότυπο στο είδος του, που ποτέ δεν το περίμενε ο « άρρωστος» μοναχός.
Πολλοί πατέρες μέσα στο ναό παραξενεύθηκαν που είδαν μερικούς ιερείς, ντυμένους με τα άμφια τους, να βγαίνουν έξω. Πού να πήγαιναν άραγε; Πού αλλού παρά στο κελλί του π. Ι.
-Ήρθαμε να σου κάνουμε έναν αγιασμό και ένα ευχέλαιο για την υγεία σου, του είπαν.
Εκείνος, σαστισμένος από το απρόοπτο αυτό, θέλοντας και μη παρακολουθούσε ξαπλωμένος την τέλεση του αγιασμού. Ένιωθε πολύ άσχημα με την όλη υπόθεση. Θα ήταν καλύτερα να τον άφηναν ήσυχο και ανενόχλητο. Στο μεταξύ, ενώ η τελετή προχωρούσε, άρχισε η συνείδηση του να διαμαρτύρεται. Η δυσαρέσκεια και η ανησυχία κατέκλυσαν τον ψυχικό του κόσμο. Φοβήθηκε μήπως εξ αιτίας του εμπαίζονται τα θεία. Η τελευταία αυτή σκέψη τού έφερε μεγάλη αναταραχή.
Σε λίγο τελείωσε ο αγιασμός και επρόκειτο να αρχίση το ευχέλαιο! Τότε, μη αντέχοντας άλλο, πετάχτηκε ταραγμένος από το κρεβάτι.
-Όχι! Όχι, πατέρες! Μην κάνετε ευχέλαιο. Φθάνει. Μου πέρασαν όλα. Καλά είμαι! Κατεβαίνω αμέσως στην ακολουθία. Δεν έχω τίποτε.
Αυτό ήταν όλο. Πού να τολμήση άλλη φορά να συγκατατεθή στις προτάσεις του πειρασμού! Πώς να αποφασίση στο εξής να κάνη τον ψευτοάρρωστο!
Από το άλλο μέρος δεν μπορούσε παρά να θαυμάση την ποιμαντική τέχνη του γέροντα του. Η διάγνωση, η επέμβαση, η εκτέλεση του σχεδίου, όλα υπήρξαν σοφά και τέλεια. Παρ’ όλο που ο γέροντας ήταν ένας αγράμματος άνθρωπος, χωρίς σπουδές και πτυχία.

( Αθανάσιος Γρηγοριάτης)

( Χαρίσματα και Χαρισματούχοι, Ι. Μονή Παρακλήτου, τόμος Γ΄, σελ.234-237)

Μόνον ο Θεός κρίνει δίκαια,

γιατί μόνον
Αυτός γνωρίζει τις καρδιές των ανθρώπων.


Εμείς, επειδή δεν ξέρουμε
την δίκαιη κρίση του Θεού,


κρίνουμε "κατ’ όψιν", εξωτερικά,


καί γι’ αυτό πέφτουμε έξω και αδικούμε τον άλλον

ΜΗ ΚΡΊΝΕΤΕ, ΊΝΑ ΜΗ ΚΡΙΘΗΤΕ

Η κατάκριση είναι γεμάτη από αδικία

-    Γέροντα, εύκολα κρίνω και κατακρίνω.
-     Η κρίση που έχεις, είναι, φυσικά, χάρισμα που σού έδωσε ο Θεός, αλλά την εκμεταλλεύεται το ταγκαλάκι και σε κάνει να κατακρίνης και να αμαρτάνης. Γύ αυτό, μέχρι να εξαγνισθή η κρίση σου και να έρθη ο θείος φωτισμός, να μην την εμπιστεύεσαι. Όταν κανείς ασχολήται με τους άλλους και τους κρίνη, ενώ ακόμη δεν έχει εξαγνισθή η κρίση του, πέφτει συνέχεια στην κατάκριση.
-    Και πώς, Γέροντα, θα εξαγνισθή η κρίση μου;
-    Πρέπει να την λαμπικάρης. Μπορεί να έχης καλή διάθεση και μια δύναμη μέσα σου, αλλά πιστεύεις ότι κρίνεις πάντοτε σωστά. Η κρίση σου όμως είναι ανθρώπινη, κοσμική. Προσπάθησε να απαλλαγής από το ανθρώπινο στοιχείο, να αποκτήσης ανιδιοτέλεια, για να έρθη ο θείος φωτισμός και να γίνη η κρίση σου πνευματική, θεϊκή. Τότε η κρίση σου θα είναι σύμφωνη με την δικαιοσύνη του Θεού και όχι με την ανθρώπινη δικαιοσύνη· με την αγάπη και την ευσπλαχνία του Θεού και όχι με την λογική την ανθρώπινη.
Μόνον ο Θεός κρίνει δίκαια, γιατί μόνον Αυτός γνωρίζει τις καρδιές των ανθρώπων. Εμείς, επειδή δεν ξέρουμε την δίκαιη κρίση του Θεού, κρίνουμε «κατ’ όψιν» , εξωτερικά, και γι’ αυτό πέφτουμε έξω και αδικούμε τον άλλον. Η ανθρώπινη κρίση μας δηλαδή είναι μια μεγάλη αδικία. Είδες τί είπε ο Χριστός: «Μη κρίνετε κατ όψιν, αλλά την δικαίαν κρίσιν κρίνατε».
Θέλει πολλή προσοχή· ποτέ δεν μπορούμε να γνωρίζουμε πώς ακριβώς έχουν τα πράγματα. Πριν από χρόνια σε ένα μοναστήρι στο Αγιον Όρος ήταν ένας πολύ ευλαβής διάκος. Κάποτε όμως φόρεσε ρούχα κοσμικά και γύρισε στην πατρίδα του. Τότε πολλοί Πατέρες είπαν διάφορα εναντίον του. Αλλά τί είχε γίνει; Κάποιος του είχε γράψει ότι οι αδελφές του ήταν ακόμη ατακτοποίητες καί, επειδή φοβήθηκε μήπως παραστρατήσουν, πήγε να τις βοηθήση. Έπιασε δουλειά σε ένα εργοστάσιο και ζούσε πιο καλογερικά από ό,τι προηγουμένως. Μόλις τακτοποίησε τις αδελφές του, άφησε την δουλειά του και πήγε πάλι σε μοναστήρι, για να μείνη. Ο ηγούμενος, όταν είδε ότι τα ήξερε όλα, τυπικό, διακονήματα κ.λπ., τον ρώτησε που τα έμαθε και εκείνος άνοιξε την καρδιά του και του τα είπε όλα. Τότε ο ηγούμενος ενημέρωσε τον επίσκοπο, και εκείνος τον χειροτόνησε αμέσως ιερέα. Μετά πήγε σε ένα απομακρυσμένο μοναστήρι και εκεί ζούσε πολύ πνευματική ζωή, με πολλή άσκηση. Έφθασε σε αγία κατάσταση και βοήθησε πνευματικά πολλούς ανθρώπους. Μερικοί που δεν ξέρουν τί απέγινε μπορεί ακόμη να τον κατακρίνουν.
Πόσο πρέπει να προσέχουμε την κατάκριση! Πόσο αδικούμε τον πλησίον μας, όταν τον κατακρίνουμε! Αν και στην πραγματικότητα με την κατάκριση αδικούμε τον εαυτό μας και όχι τους άλλους, διότι μας αποστρέφεται ο Θεός. Τίποτε άλλο δεν αποστρέφεται τόσο πολύ ο Θεός όσο την κατάκριση, γιατί ο Θεός είναι δίκαιος και η κατάκριση είναι γεμάτη από αδικία.

(Αγἰου Παϊσἰου του Αγιορεἰτου Λὀγοι Ε῾. ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ, σελ. 99-101)

ΌΤΑΝ ΗΜΟΥΝ νέος, διηγούνταν μια μέρα στους μαθητές του ένας από τους μεγάλους Πατέρες της ερήμου, πολεμήθηκα από κάποιο πάθος ψυχικό. ακουγα συχνά τους αδελφούς να λένε πως ο Αββάς Ζήνων ήταν καλός Πνευματικός και ωφελούσε πολύ με τις συμβουλές του όσους εξομολογούνταν σ’ αυτόν. Σκέφτηκα πολλές φορές να πάω κι εγώ να εξομολογηθώ το πάθος μου, αλλά με εμπόδιζε η ντροπή.
- Ξέρεις τί πρέπει να κάνεις, μου έλεγε ο λογισμός μου. Γιατί λοιπόν να φανερώνεις και σε άλλους τα κρυφά σου;
Άλλοτε πάλι που ξεκινούσα με την απόφαση να εξομολογηθώ, ένιωθα ανακούφιση από τον πολεμο, τέχνασμα κι αυτό του διαβόλου, για να μ’ εμποδίσει από την μοναδική γιατρειά. Είχα πάει πολλές φορές ως το κελλί του Γέροντα, μα πάντα γύριζα πίσω άπρακτος. Εκείνος με καταλάβαινε, αλλά περίμενε να ταπεινωθώ και να ομολογήσω μόνος το πάθος μου. Ίσως να έκανε και πολλή προσευχή για μένα, γιατί μια μέρα που πολεμήθηκα πολύ είπα στον εαυτό μου:
- Έχεις, ταλαίπωρε, κοντά σου τον γιατρό και μένεις ακόμη αγιάτρευτος, ενώ τόσοι και τόσοι έρχονται από μακριά και ωφελούνται.
Έτσι, λύγισε η καρδιά μου και ξεκίνησα, με την απόφαση να εξομολογηθώ χωρίς αναβολή. Από τον δρόμο όμως άρχισαν πάλι οι δισταγμοί;
- Αν βρω μόνο του τον Γέροντα, θα πω πως είναι θέλημα Θεού να εξομολογηθώ και θα τα φανερώσω όλα. Αν όμως έχει επισκέπτες, θα γυρίσω πίσω και δεν θα εξομολογηθώ ποτέ.
Βρήκα μόνο του τον Γέροντα. Με υποδέχτηκε όπως πάντα με μεγάλη καλοσύνη. Μ’ έβαλε να καθίσω κοντά του και μου έδωσε χρήσιμες συμβουλές. Εγώ, στο μεταξύ, κυριεύτηκα πάλι από την καταραμένη ντροπή. Έκλεισα το στόμα μου και δεν έβγαζα λεξη. Όταν έπαψε κι εκείνος να μιλά, σηκώθηκα να φύγω. Σηκώθηκε κι εκείνος να με συνοδέψει ως την πόρτα και πήγαινε μπροστά. Τον ακολουθούσα με αργό βήμα, ήμουν αξιοθρήνητος από την πάλη που γινόταν μέσα μου. Γύρισε μια στιγμή το κεφάλι τον ο Γέροντας και, βλεποντάς με να βασανίζομαι έτσι, με λυπήθηκε. Ήρθε κοντά μου κι ακουμπώντας το ευλογημένο χέρι του στο στήθος μου μου είπε με συμπάθεια:
- Τί έχεις, παιδί μου, και βασανίζεσαι; Φανέρωσε τον πόνο σου. Άνθρωπος ομοιοπαθής είμαι κι εγώ.
Νόμιζα την στιγμή εκείνη πως χώρισε στα δύο η καρδιά μου. Επεσα στα πόδια του και τα έβρεξα με τα δακρυά μου.
- Ελέησε με, Αββά, του έλεγα ανάμεσα στα αναφιλητά μου.
- Πες μου, τί έχεις;
- Δεν καταλαβαίνεις τάχα, Αββά, γιατί βασανίζομαι;
- Εσύ ο ίδιος πρέπει να το φανερώσεις, για να βρεις ανακούφιση.
Με πολλή συστολή εξομολογήθηκα το πάθος μου.
- Γιατί τόσο καιρό δεν μου το φανέρωσες; μου είπε με συμπόνια. Δεν είναι τρία χρόνια τώρα που έρχεσαι εδώ μ’ αυτούς τους λογισμούς και διστάζεις να τους εξομολογηθείς;
- Ναι, Αββά, του είπα. αλλά βοήθησέ με, για την αγάπη του Κυρίου.
Με σήκωσε επάνω με καλοσύνη.
- Δεν είναι τίποτε, μου είπε, θα περάσει. Μην παραμελείς την προσευχή σου και μην αφήσεις τον λογισμό σου να κατακρίνει άλλον άνθρωπο.
Γύρισα στο κελλί μου μ’ έλαφρωμένη καρδιά. Είχα απαλλαχθεί από το πάθος.


(Γεροντικό, Σταλαγματιές απο την Πατερική Σοφία, Θεοδώρας Χαμπάκη, Εκδόσεις Ορθοδόξου Χριστιανικής αδελφότητας "ΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑ", σελ.120-122)

«Για μένα αξίζει πιο πολύ του στόματός σου ο νόμος, από χιλιάδες νομίσματα ασημένια και χρυσά» (Ψαλμός 119:72 – ΝΜΒ)

Πέταξε τα άχρηστα πράγματα
    Ένα από τα πιο βασανιστικά αν κι όχι ανυπέρβλητα προβλήματα σε κάθε σπιτικό είναι τα παλιά αντικείμενα. Από τη μια πιάνουν το χώρο μας, από την άλλη διστάζουμε να τ’ αποχωριστούμε, κι από μία τρίτη πλευρά ίσως να θέλουμε κάπου να τα δώσουμε (ρούχα, παπούτσια κλπ), μα δεν ξέρουμε που. Στο ίντερνετ δημιουργήθηκε ένα νέο κίνημα που ονομάζεται «Η πρόκληση των 100 πραγμάτων», στο οποίο όσοι μετέχουν δεσμεύονται να περιορίσουν τα υπάρχοντά τους σε 100 αντικείμενα. Ένας μπλόγκερ, λοιπόν, ο Ντέιβ Μπρούνο μέσα από το μπλογκ που δημιούργησε έκανε έναν κατάλογο μ’ εκείνα που έπρεπε να πετάξει κι αυτά που έπρεπε να κρατήσει. Και κάνει εντύπωση ότι το πρώτο από κείνα που έπρεπε να κρατήσει ήταν η Αγία Γραφή του.
    Πόσοι από μας έχουμε την Αγία Γραφή στο σπίτι μας και είναι για μας τόσο πολύτιμη που να μη θέλουμε να την αποχωριστούμε; Πόσο η ζωή μας είναι βασισμένη στο γραπτό Λόγο του Θεού, στο «Νόμο του στόματός Του»;
(Χ.Ι.ΝΤ.)

«Ακόμα και οι τρίχες του κεφαλιού σας είναι όλες μετρημένες. Μη φοβάστε λοιπόν…» (Λουκ. 12:7)

    Ο Θεός δεν ξεχνάει κανέναν από τους δικούς Του και δεν παραμελεί τις ανάγκες κανενός παιδιού Του. Έχει αριθμήσει ακόμα και τις τρίχες του κεφαλιού μας. Κάποιος έχει υπολογίσει ότι υπάρχουν 296 τρίχες σε κάθε τετραγωνική ίντσα του κεφαλιού και γύρω στις 300.000 τρίχες σε ολόκληρο το κεφάλι, και όμως ο Χριστός λέει πως ο Ουράνιος Πατέρας μας γνωρίζει ακόμα και τον αριθμό των τριχών του κεφαλιού μας. Ακόμα και μία απ’ αυτές αν χαθεί, ο Θεός το γνωρίζει. Δεν υπάρχει τίποτε που να χρειαζόμαστε και ο Θεός να μην το ξέρει και να μην το φροντίζει. Κι αν μπορούσαμε να γνωρίζουμε την ουράνια αρμονία, θα βλέπαμε ότι δεν επιτρέπει τίποτε στη ζωή μας που να μην εναρμονίζεται με το αιώνιο καλό μας.
    Ουράνιε Πατέρα, Εσύ γνωρίζεις τα πάντα και ξέρεις όλες τις ανάγκες μου. Βοήθησέ με Σε παρακαλώ να το συνειδητοποιήσω καλά και να εμπιστευτώ ολοκληρωτικά σε Σένα και στην πατρική Σου αγάπη. Μην αφήσεις το Σατανά και τις μέριμνες του κόσμου να μου κλέψουν τη χαρά της σωτηρίας μου. Στ’ όνομα του Κυρίου Ιησού Χριστού. Αμήν.

(Εκδόσεις «Ο Λόγος»)