"Ο τυφλός προ του Σταυρού"

Τι είν' η βοή στο Γολγοθά που κόσμος τρέχει απάνω;
-Πηγαίνουν να σταυρώσουν δυο μαζί με κάποιον πλάνο.
-Ποιοι ναν οι δυο, που εκδικητής ο χάρος τους προσμένει;
-Κλέφτες, φονιάδες, άρπαγες, κακούργοι ξακουσμένοι.
-Και ποιος ο πλάνος που κι αυτός θα σταυρωθεί μαζί τους;
-Τους Φαρισαίους ρώτησε, είναι δουλειά δική τους!

-Θα πάω να δω...

Είπα να δω κι ήρθαν στο νου μου πάλι,
τα χρόνια που ήμουνα τυφλός. Τυφλός! Εσείς οι άλλοι
δεν ξέρετε πόσο η ψυχή μέσα στα στήθη είν' άδεια,
όταν με μάτια ορθάνοιχτα βαδίζει στα σκοτάδια!
Πως τη θυμούμαι τη στιγμή που εστάθη αυτός μπροστά μου
και μ' ευσπλαχνίσθη, κι έσκυψε, πήρε πηλό από χάμου
κι αλείφοντας τα μάτια μου με τον πηλό εκείνο,
μου είπε να πάω στου Σιλωάμ τη στέρνα να τα πλύνω!

Όταν τον πρωτοακτίκρυσα τον Φωτοδότη εμπρός μου,
στην όψη του είδα όλες μαζί τις ομορφιές του κόσμου.
Μοσχοβολούσε κι έλαμπε το κάθε κίνημά του...
Φως και τα χείλη, κι η φωνή, τα μάτια κι η ματιά του.
Στα χείλη του η παρηγοριά, στα μάτια του η ελπίδα...
Έστρεψα τότε ολόγυρα τα δυο μου μάτια κι είδα
κάθε που ζει και που δεν ζει, κι είδα παντού γραμμένη
την όψη του, λες κι ήτανε καθρέπτης του η οικουμένη.

Φως η ζωή, χαρά το φως! Ας πάω να δω τον πλάνο
που θα καρφώσουν στο Σταυρό. Κατά το λόφο επάνω
κόσμος, περιγελάσματα κι οχλοβοή κι αντάρα
χίλιες φωνές σαν μια φωνή κι όλες σαν μια κατάρα.
Που πάει; Σπρώχνει και σπρώχνεται και πνίγεται και πνίγει,
και σταματά προσμένοντας. Παράμερα ξανοίγει
τρεις μαυροφόρες που κρατούν μια λιγοθυμισμένη.
Θε νάναι μάνα η δύστυχη! Ξάφνου, με μιας σωπαίνει
το πλήθος που ανταριάζονταν. -Γκάπ! Γκούπ! Καρφώνουν,

κρότοι

πνιγμένοι μεσ' στα βογγητά! Υψώνονται οι δυό πρώτοι
σταυροί· κανείς δεν στρέφεται. Γκάπ! Γκούπ!

Ξανακαρφώνουν

μα βόγγος δεν ακούγεται. Να, και τον τρίτον υψώνουν

Πως; Συ που μούδωσες το φως, εσένα πλάνο λένε;
Κι ήταν γραφτό τα μάτια μου να βλέπουν για να κλαίνε;
Τι να τα κάνω και της γης και τ' ουρανού τα κάλλη;

Πάρε το φως που μούδωσες και τύφλωσέ με πάλι!

Ιωάννου Πολέμη

117. «Έτεκε τον υιόν αυτής» (Λουκ. β' 7).

Η γέννησις του Ιησού πρέπει να ήταν μια αλησμόνητη εμπειρία για την Θεοτόκο. Όπως η σύλληψις και η εννεάμηνη κυοφορία, έτσι και η «υπερφυής» (= υπερφυσική) γέννησίς του πρέπει να δημιούργησε ανεπανάληπτες εντυπώσεις στην Παρθενομήτορα. Και μόνο το γεγονός της γεννήσεως του Ιησού θα ήταν αρκετό για να γεμίση τη ζωή της με ανεξάντλητο περιεχόμενο. Ήταν το γεγονός της ζωής της, πάντοτε ζωντανό στην μνήμη της, στη συνείδησί της. Η γέννησις του Ιησού πρέπει να σφράγισε οριστικά και μόνιμα τη ζωή και την ύπαρξι της Θεοτόκου. Κανένα άλλο γεγονός δεν χωρούσε πια μέσα της. Η γέννησις του θεανθρώπου εκάλυψε όλο το είναι της Παρθένου. Ταυτίσθηκε με την ύπαρξί της. Και η «αειπαρθενία» της Θεοτόκου ήταν ακριβώς η ταύτισις αυτή της υπάρξεώς της με το γεγονός της γεννήσεως του Ιησού. Η ζωή της, μετά την Ενσάρκωσι, ήταν πια μια συνεχής («αεί») επαναπραγματοποίησις της γεννήσεως· μια επανακαθιέρωσίς της στον Γεννηθέντα· μια επαναβίωσις του μυστηρίου της Ενσαρκώσεως. Γι’ αυτό και η καθιερωμένη Εικόνα της Θεοτόκου είναι η εικόνα της Βρεφοκρατούσης, που είναι και η απεικόνισις της Ενσαρκώσεως του Θεού. Η Ενσάρκωσις και η Θεοτόκος ταυτίζονται πια σε μία εικόνα.

Την εσκοτισμένην ψυχήν μου, ηδονών αμαυρώσει, φωταγώγησον, Αγνή.

118. «Ιδού η Παρθένος… τέξεται υιόν» (Ματθ. α΄ 23, Ης. ζ΄ 14)

Τα μεγάλα γεγονότα της θείας παρουσίας στην ιστορία ξεπερνούν όχι μόνο τον άνθρωπο, αλλά και τον χρόνο. Το γεγονός της Ενσαρκώσεως του Θεού το διεκήρυξε ο προφήτης Ησαΐας, 800 χρόνια προηγουμένως, πράγμα στο όποιο οφείλει τον χαρακτηρισμό του σαν «πέμπτου ευαγγελιστού».

Μια Θεοφανία στην Ιστορία καταργεί τον χρόνο: το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον. Η Ενσάρκωσις είναι γνωστή στον Ησαΐα και στον Αβραάμ (2000 π.Χ.): «Ο Αβραάμ ηγαλλιάσατο ίνα ίδη την ημέραν την εμήν και είθε και εχάρη», βεβαίωσε ο Κύριος (Ιώ. η' 56). Την ιστορία ολόκληρη, τη συντέλεια του κόσμου, την Ανάστασι και την «καινή γη», καθώς και την Αιώνια ζωή είδε και περιέγραψε ο Ευαγγελιστής Ιωάννης (90 μ.Χ.) στην Αποκάλυψί του! Οι Προφήται που έζησαν αιώνες πριν, περιγράφουν τα γεγονότα της Ενσαρκώσεως με κάθε λεπτομέρεια, σαν να ήσαν παρόντες! Και οι Χριστιανοί του 2000 μ.Χ. ζούν τα γεγονότα του Γολγοθά, σαν να ήσαν παρόντες: «Σήμερον κρεμάται επί ξύλου...»!

Ο Θεός, με τα έργα του στην ιστορία, αφίνει ανεξίτηλα ίχνη επάνω στο χρόνο. Είναι τα ίχνη της παρουσίας του στην ιστορία. Αν ο άνθρωπος αφίνη ίχνη της παρουσίας του στην ιστορία, πολύ περισσότερο ο Θεός. Και τα ίχνη αυτά του Θεού δεν χάνονται με το πέρασμα του χρόνου. Αντίθετα, σφραγίζουν την ιστορία και νικούν τον χρόνο, σ’ όλες τις διαστάσεις του. Ο χρόνος περνάει και τα ίχνη του Θεού στην ιστορία μένουν.

Ο άνθρωπος που θα δεχθή την παρουσία του Θεού στην προσωπική του ζωή και ιστορία, θα νικήσει τον χρόνο. Εκείνος που θα δεχθή τη σφραγίδα του Θεού στο «μέτωπό» του (Αποκ. θ' 4), θα περάση στην αιωνιότητα: «Ο ποιων το θέλημα (του Θεού) μένει εις τον αιώνα» (Αποκ. β' 17) .

(Μητροπολίτου Αχελώου Ευθυμίου Στυλίου, Η Πρώτη, εκδ. Γρηγόρη, σελ. 146-147)

Μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι
Ματθαίου ε' 3
Ο Ιησούς ήταν «ταπεινός τη καρδία». Ο Ιησούς βλέπει τη βασιλεία του ν’ αποτελήται από πτωχούς τω πνεύματι. Από ταπεινούς.
Οι υπήκοοι του κόσμου τούτου είναι συνήθως αλαζόνες, επηρμένοι τύποι, διεκδικηταί ξένων κόπων και ιδρώτων. Κατακτηταί και τύραννοι των άλλων. Όπως ο Κύριος είπε «οι βασιλείς των εθνών κυριευούσιν αυτών» (Λουκ. κβ' 25). Η αναταραχή, η δυσαρμονία, η έλλειψις ειρήνης, ο πόλεμος οφείλονται στην ύπαρξι ανθρώπων, που θέλουν να καταδυναστεύουν, ν’ αδικούν τους άλλους. Να υπερτερούν.
Η βασιλεία του Ιησού θα είναι βασιλεία ειρήνης, διότι θ’ αποτελήται από ταπεινούς και αγίους υπηκόους. Οι υπήκοοι της Βασιλείας του Θεού θα είναι όλοι αντίγραφα και ομοιώματα του Ιησού. Θα φέρουν το όνομά του. Θα μοιάζουν στην ψυχή και τον χαρακτήρα. Θα είναι ταπεινοί: Γι’ αυτό ακριβώς ο Ιησούς έθεσε σαν σκοπό των μαθητών του το: «μάθετε απ’ εμού, ότι πράος είμι και ταπεινός τη καρδία».
«Πτωχοί τω πνεύματι σημαίνει τον χαρακτήρα εκείνων, οι οποίοι αισθάνονται τας μεγάλας αυτών ανάγκας και την υπό του Θεού εξάρτησιν αυτών, μόνου ικανού να πληρώση ό,τι ούτοι ζητούσι» (ΥΜ. 84).

"Σώσον ημάς, Υιέ Θεού, ο αναστάς εκ νεκρών, ψάλλοντάς σοι, Αλληλούϊα"

(Επισκόπου Αχελώου Ευθυμίου Στυλίου, «Εκείνος» Ο Ιησούς Χριστός, εκδ. Γρηγόρη, σελ. 111)

ΈΝΑΣ νέος αξιωματικός που πριν από λίγο είχε οδηγηθεί στον δρόμο του Θεού κι ακόμα πάλευε με την συνείδησή του, ρώτησε τον εξομολόγο του αν πραγματικά, όπως του έλεγαν, δεχόταν ο Θεός τόσο εύκολα την μετάνοια του ανθρώπου.
- Αν συμβει να σκιστεί καπου ο μανδύας σου, παιδί μου, του είπε εκείνος, τον βγάζεις αμέσως και τον πετάς σαν άχρηστο;
- Όχι δα, έκανε εκείνος. Τον ράβω και τον επιδιορθώνω, όσο βέβαια δέχεται επιδιόρθωση.
- Αν λοιπόν εσύ λυπάσαι το ρούχο σου κι εύκολα δεν το πετάς, πώς δεν θα λυπηθεί ο Θεός το πλάσμα Του και δεν θα κανει ό,τι είναι δυνατόν για να το διορθώσει; είπε ο Γέροντας κι ανάπαυσε τον νέο.

(Γεροντικό, Σταλαγματιές απο την Πατερική Σοφία, Θεοδώρας Χαμπάκη, Εκδόσεις Ορθοδόξου
Χριστιανικής αδελφότητας "ΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑ", σελ. 177)

152. Πόσα είναι τα εκκλησιαστικά μυστήρια;

Είναι επτά: Το βάπτισμα, το χρίσμα, η ευχαριστία, η μετάνοια, η ιερωσύνη, ο γάμος και το ευχέλαιο. Το γιατί ο Χριστός ίδρυσε μόνο επτά μυστήρια δεν είναι δικό μας ζήτημα να ερευνήσουμε. Είναι κάτι που ανήκει στην αγαθότητα και την πανσοφία του Θεού, την οποία εμείς αγνοούμε. Φυσικά δεν είναι αυθαίρετη η βουλή και η ενέργεια του Κυρίου. Εκ των ύστερων μελετώντας τα μυστήρια βλέπουμε τη σοφή και σκόπιμη διάταξή τους σαν τελετές που αποβλέπουν στον ολοκληρωτικό αγιασμό του ανθρώπου, στη σφαιρική πλήρωση των πνευματικών, σωματικών και κοινωνικών του αναγκών. Όπως δηλαδή ο άνθρωπος γεννιέται φυσικώς, προάγεται και τρέφεται, έτσι δια του βαπτίσματος δημιουργείται η νέα πνευματική ύπαρξη, η οποία προάγεται δια του χρίσματος και τρέφεται δια της θείας ευχαριστίας. Περαιτέρω δια της μετάνοιας και του ευχελαίου αποκαθίστανται στους πιστούς η διαταραχθείσα από την αμαρτία πνευματική υγεία της ψυχής και αντιμετωπίζονται οι φυσικές του σώματος ασθένειες ενώ δια του γάμου αποσκοπείται η μετάδοση του γένους και δια της ιερωσύνης εξασφαλίζεται η διακυβέρνηση της Εκκλησίας. Αυτά όλα φυσικά είναι σχηματικά και εκ των υστέρων διαπιστώσεις που κάνουμε για να βρούμε τον ιδιαίτερο λόγο της συστάσεως και της σκοπιμότητας των μυστηρίων.

Στην Αγία Γραφή έλλείπουν μαρτυρίες περί του αριθμού επτά των μυστηρίων, αν και υπάρχουν σ’ αυτήν αρκετές ενδείξεις περί της υπάρξεως των επί μέρους μυστηρίων. Ομοίως και στην παράδοση της Εκκλησίας δεν μνημονεύονται μαζί και τα επτά μυστήρια. Μόλις τον 13ον αιώνα αναφέρονται για πρώτη φορά εις μεν την Ανατολή από το μοναχό Ιώβ και τον Μιχαήλ Παλαιολόγο, ο οποίος το 1274 υπέβαλε στή σύνοδο της Λυών ομολογία αριθμούσα τα επτά μυστήρια· ενώ στη Δύση αναφέρονται για πρώτη φορά από τον Αλεξανδρο Γ' και τον Πέτρο τον Λομβαρδό. Ο λόγος της παρασιώπησης αυτής οφείλεται στο γεγονός ότι η αρχαία Εκκλησία δεν είχε λόγο ειδικό να μελετήσει συστηματικά τα ιερά μυστήρια και να καθορίσει τον αριθμό τους. Έπειτα τα εκκλησιαστικά μυστήρια στην αρχή εφέρονταν συνδεδεμένα με αλλά ιερά πράγματα και πράξεις, όπως ο μοναχικός βίος, η επικήδεια ακολουθία, ο σταυρός κ.ά. Όπως είναι φυσικό αυτό δημιουργούσε σύγχυση και δυσκόλευε το σαφή καθορισμό του αριθμού των μυστηρίων.

Εν πάση περιπτώσει οι ιεροί Πατέρες φαίνεται να γνωρίζουν και τα επτά εκκλησιαστικά μυστήρια, άσχετα αν στα έργα τους μνημονεύουν αποσπασματικά ορισμένα απ’ αυτά ανάλογα με τις περιστάσεις και τις ανάγκες του διδακτικού και ποιμαντικού έργου τους. Αν δε παραμένει κάποια αμφιβολία, αυτήν αίρουν τόσο η πράξη της Ανατολικής και της Δυτικής Εκκλησίας, οι οποίες εγνώριζαν ανέκαθεν τον αριθμό επτά των μυστηρίων, όπως μαρτυρούν τα αρχαία τους λειτουργικά και ευχολόγια, όσο και η πράξη των Μονοφυσιτών και Νεστοριανών, των αποκοπέντων από την Εκκλησία την Ε' εκατονταετηρίδα, οι οποίοι γνωρίζουν και χρησιμοποιούν όλα τα εκκλησιαστικά μυστήρια.

(Ανδρέου Θεοδώρου «Απαντήσεις σε ερωτήματα συμβολικά», εκδόσεις Αποστολική Διακονία, σελ. 217-218)

151. Είναι έγκυρα τα υπό των αιρετικών τελούμενα μυστήρια;

Ασφαλώς όχι. Έγκυρα και κανονικά είναι μόνο τα μυστήρια τα οποία τελούνται στο έδαφος της αληθινής Εκκλησίας του Χριστού, που είναι η Ορθόδοξη Καθολική. Επί τη βάσει της αρχής των Πατέρων «ubi Ecclesia, ibi et Spiritus Sanctus» (δηλ. όπου η Εκκλησία εκεί το Πνεύμα το Άγιο), η ορθόδοξη θεολογία δέχεται την Εκκλησία ως τη μόνη ταμειούχο της θείας χάριτος κιβωτό, επομένως ό,τι υπάρχει έξω απ’ αυτή δεν μπορεί να μεταδώσει τη λυτρωτική χάρη του Κυρίου. Οι αιρετικοί που είναι έξω από την Εκκλησία δεν μπορούν να μεταδώσουν τη χάρη, την οποία έχασαν. Δίδει κανείς εκείνο το οποίο έχει, όχι εκείνο που δεν έχει.

Κατά ακρίβεια δογματική τα μυστήρια των αιρετικών και των ετερόδοξων (Ρωμαιοκαθολικών, Προτεσταντών κ.α.) είναι άκυρα, δηλαδή δεν παρέχουν τη θεία χάρη. 'Υπάρχει όμως παράλληλα και ένα άλλο μέτρο εκτιμήσεως στην Ορθόδοξη Καθολική Εκκλησία. Είναι το μέτρο της οικονομίας. Είναι δε η οικονομία η προσωρινή παρέκκλιση από την αυστηρότητα της δογματικής ακρίβειας. Εκείνο δηλαδή που κατά τη δογματική ακρίβεια απορρίπτεται ως ασύστατο και άκυρο, κατά την οικονομία μπορεί κατά περίπτωση να γίνει αποδεκτό. Αυτό, που γινόταν και στην Αρχαία Εκκλησία, είναι έκτακτη συγκατάβαση της Εκκλησίας που εξυπηρετεί τις ανάγκες και το δικό της πνευματικό όφελος. Το μέτρο αυτό που δεν μπορεί να είναι τακτικός θεσμός, αφορά μόνο στις περιπτώσεις προσχωρήσεως των αιρετικών στους κόλπους της Ορθοδοξίας. Σε περίπτωση που το μέτρο της οικονομίας διευρυνθεί, έστω και για τα εκτός αυτής μυστήρια που τελούνται με το ορθό τελετουργικό τυπικό και στο όνομα της Αγίας Τριάδος, τότε διευρύνονται και τα όρια της ορατής Εκκλησίας, πράγμα πολύ επικίνδυνο για τη συνείδηση και την πνευματική της ζωή.

Το δογματικό πρόβλημα που δημιουργείται με την εφαρμογή του μέτρου της οικονομίας είναι μεγάλο. Ή τα μυστήρια των αιρετικών είναι από άποψη δογματική άκυρα, οπότε όποιο μέτρο οικονομίας δεν έχει νόημα, ή το μέτρο της οικονομίας είναι ισχυρό, οπότε παραβλάπτεται το δόγμα της πίστεως. Φυσικά, όπως λένε και γίνεται αποδεκτό, η οικονομία δεν αφορά ζητήματα δογματικά. Όμως το κύρος των μυστηρίων δεν είναι θέμα δογματικό; Πώς ένας ετερόδοξος, φέρ’ ειπείν, που είναι εκτός της αληθινής Εκκλησίας, γίνεται κοινωνός ορθόδοξου μυστηρίου, συνάπτοντας γάμο με ορθόδοξο μέλος της Εκκλησίας; Το μυστήριο του γάμου δεν είναι θέμα δογματικό;

Τέλος είναι δύσκολο να εννοήσουμε, πώς ένα μυστήριον που είναι φύσει άκυρο (αν και όχι εντελώς ανυπόστατο), με το μέτρο της οικονομίας γίνεται έγκυρο και αποδεκτό. Οι πρακτικοί βέβαια λόγοι είναι κατανοητοί. Με το δόγμα όμως τι γίνεται; Να υποθέσουμε ότι η Εκκλησία, ως κυρίαρχο σώμα μπορεί να μεταβάλλει κατά τις περιστάσεις το φύσει άκυρο σε έγκυρο προς εξυπηρέτηση του ποιμαντικού έργου της;

(Ανδρέου Θεοδώρου «Απαντήσεις σε ερωτήματα συμβολικά», εκδόσεις Αποστολική Διακονία, σελ. 215-217)

150. Μπορούν οι λαϊκοί να τελέσουν τα εκκλησιαστικά μυστήρια;

Όχι, δεν μπορούν. Η ιδέα ότι μπορούν ανήκει στους Προτεστάντες, οι οποίοι, συνεπείς προς τις βασικές εκκλησιολογικές τους αρχές, απέρριψαν το ιερατείο. Κατά την ορθόδοξη πίστη τα μυστήρια τελεί μόνο το ιερατείο, ο επίσκοπος ή ο πρεσβύτερος. Των λειτουργών των μυστηρίων το οποιοδήποτε θρησκευτικό φρόνημα ή ο ηθικός βίος δεν ασκούν επίδραση στο κύρος των ιερών μυστηρίων. Ο λόγος είναι προφανής. Τα μυστήρια αντλούν την υπόσταση και την όποια δύναμή τους απ’ ευθείας από τον Κύριο Ιησού Χριστό, ο οποίος παραμένει και ενεργεί το σωτήριο έργο του στο μυστικό σώμα του, την Εκκλησία. Ο Ιερέας είναι απλά το απαραίτητο όργανο, δια του οποίου η θεία χάρη τελειοί το μυστήριο.

Με αλλά λόγια το κύρος των μυστηρίων δεν εξαρτάται από το όποιο ποιόν του λειτουργού, αλλά από την κεφαλή της Εκκλησίας, τον Κύριο. Αν εξαρτιόταν από το φρόνημα του λειτουργού και την ηθική του ποιότητα, θα ήταν κάτι αμφίβολο που θα έθετε σε κίνδυνο τη σωτηρία των ανθρώπων. Δεν μπορείς ν’ αμφιβάλλεις αν στο μυστήριο, λ.χ. της θείας ευχαριστίας, ο άρτος και ο οίνος δεν μεταποιούνται σε σώμα και αίμα Χριστού, επειδή ο ιερέας είναι άτακτος στη ζωή του. Κάτι τέτοιο θα ήταν πραγματικό ολέθριο.

Εκείνο που απαιτείται από τον ιερέα είναι η πρόθεση που εκφράζεται εξωτερικά, να τελέσει το μυστήριο όχι προς εμπαιγμό ή υποδειγματική διδασκαλία (να δείξει δηλαδή σε κάποιον πώς τελείται το μυστήριο), αλλά με σοβαρότητα, σύμφωνα με τον καθιερωμένο τύπο της Εκκλησίας. Αρκεί βέβαια να ενεργεί ελευθέρα και όχι αναγκαστικά.

(Ανδρέου Θεοδώρου «Απαντήσεις σε ερωτήματα συμβολικά», εκδόσεις Αποστολική Διακονία, σελ. 214-215)

148. Τί εννοούμε λέγοντας τελείωση των μυστηρίων;

Εννοούμε τα τέλεια μυστήρια, τα κανονικά και έγκυρα, τα οποία τελούμενα στους πιστούς μπορούν να μεταδώσουν τα σωτήριά τους αποτελέσματα. Για να γίνει όμως αυτό απαιτούνται ορισμένοι όροι.

149. Η τέλεση της εξωτερικής πράξεως του μυστηρίου είναι απαραίτητη για την τελείωση του μυστηρίου;

Η τέλεση της εξωτερικής πράξεως του μυστηρίου που είναι το αισθητό σημείο του και αποτελείται από λόγους και τελετές καθορισμένες από την Εκκλησία, είναι αναγκαία για την τελείωση του μυστηρίου.

Δεν πρέπει όμως να εκληφθεί ως κάτι το μαγικό που ενεργεί απλά με συλλαβές και εξωτερικές κινήσεις, και μηχανικά διοχετεύει την αγιάζουσα χάρη, αλλά σαν λογική παράσταση και έκφραση της πίστεως της Εκκλησίας, η οποία προτίθεται να μεταδώσει τη σώζουσα χάρη. Αυτό φυσικά έχει σημασία για τις χριστιανικές εκείνες κοινότητες που, αν και κατά το εξωτερικό μέρος τελούν ορθώς τα μυστήρια, όμως άλλα πρεσβεύουν περί της ουσίας τους. Το φαινόμενο αυτό δημιουργεί προβλήματα στην κατ’ οικονομίαν εισδοχή των ετεροδόξων στους κόλπους της Ορθόδοξης Καθολικής Εκκλησίας.

(Ανδρέου Θεοδώρου «Απαντήσεις σε ερωτήματα συμβολικά», εκδόσεις Αποστολική Διακονία, σελ. 213-214)

«…ο Δαβίδ και πέθανε και θάφτηκε και το μνήμα του υπάρχει στον τόπο μας μέχρι σήμερα» (Πραξ. 2:29)
«…τον Ιησού ο Θεός τον ανέστησε…» (Πραξ. 2:32).
«Επομένως, όλος ο λαός… ας γνωρίζει με απόλυτη βεβαιότητα ότι και Κύριο και Μεσσία ο Θεός κατέστησε αυτόν τον ίδιο τον Ιησού» (Πραξ. 2:36)

Η επιγραφή: «ΕΝΘΑΔΕ ΚΕΙΤΑΙ», δηλαδή «ΕΔΩ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΘΑΜΜΕΝΟΣ», θα μπορούσε να ταιριάξει στον καθένα από τα δισεκατομμύρια των τάφων της γης, εκτός από έναν. Ο ένας αυτός τάφος είναι διαφορετικός απ’ όλους τους άλλους. Αν πάτε στην Ιερουσαλήμ και επισκεφτείτε τον τάφο αυτό, λίγο έξω από την πόλη, θα διαπιστώσετε τη μεγάλη αλήθεια, ότι Αυτός που θάφτηκε στον τάφο εκείνο δε βρίσκεται θαμμένος εκεί. Κι αν υπήρχε μια επιγραφή εκεί, αυτή θα έλεγε: «Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΔΕ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΕΔΩ γιατί αναστήθηκε, όπως το είπε!» (Ματθ. 28:6).
Κύριε Ιησού Χριστέ, Σ’ ευχαριστώ που άφησες όλη τη δόξα τ’ ουρανού και ήρθες στη γη και σταυρώθηκες και πέθανες κι αναστήθηκες για τη δική μου σωτηρία και δικαίωση. Ο άδειος τάφος έχει αφαιρέσει από μέσα μου όλο το ζόφο και το φόβο του θανάτου. Η πέτρα η μεγάλη, που κύλησε από τον τάφο για να βγεις Εσύ ζωντανός από μέσα, απέδειξε πως με το θάνατό Σου νίκησες για πάντα. Κύριε, Σ’ ευχαριστώ. Αμήν.

«Μάλιστα πέθανε για λογαριασμό όλων, έτσι ώστε αυτοί που ζουν να μη ζουν πλέον για τον εαυτό τους, αλλά για εκείνον που πέθανε για λογαριασμό τους και αναστήθηκε» (Β’ Κορ. 5:15)

Ο θάνατος του Χριστού στην Καινή Διαθήκη πάντοτε σημαίνει τρία πράγματα:
1) Αντικατάσταση: «Αυτός πέθανε αντί για μένα».
2) Εκπροσώπηση: «Αυτός πέθανε για λογαριασμό δικό μου».
3) Ταύτιση: «Πέθανα εγώ όταν πέθανε Αυτός».
Ο θάνατος του Χριστού πάνω στο σταυρό έλαβε χώρα για τη δική μας σωτηρία, την οποία και εξασφάλισε πλήρως. Το έργο της σωτηρίας μας είναι ολοκληρωμένο, τελειωμένο. Και μας χορηγείται η σωτηρία αυτή μέσω της πίστης στο Χριστό.
Κύριε Ιησού Χριστέ, Σ’ ευχαριστώ που πέθανες Εσύ πάνω στο σταυρό αντί για μένα και για λογαριασμό δικό μου. Χάρη στο θάνατό Σου, πέθανα κι εγώ ως προς την αμαρτία και τον κόσμο και ζω τώρα μονάχα για Σένα. Κράτησέ με, Κύριε, σταθερά στο δρόμο αυτό το δικό Σου, αγνό και καθαρό από κάθε αμαρτία. Αμήν.

(Εκδόσεις «Ο Λόγος»)

342. Όταν, κατά τη διάρκεια μιας αρρώστιας, αρχίζη να σε πτοή το φάσμα του θανάτου, ξαναβρές την ειρήνη σου, λέγοντας μία παρόμοια προσευχή: «Συ, Κύριε, με την άπειρο σοφία και αγαθότητά σου, ρυμίζεις όλα τα γεγονότα, ώστε να αποβαίνουν ωφέλιμα για το αγαπημένο σου πλάσμα, τον άνθρωπο». Και πίστευε, ότι ο Κύριος πράγματι, ακόμη και την αρρώστια, ακόμη και τον ίδιο τον θάνατο, όλα τα επιτρέπει στην κατάλληλη ώρα, για το καλό μας. Μη λες: «Είναι νωρίς ακόμη για να πεθάνω. Θα ήθελα να ζούσα περισσότερο, προς δόξαν του Θεού, προς καλυτέρευσι των σχέσεών μου με τους άλλους. Γιατί να μη χαρώ λίγο ακόμη τα επίγεια αγαθά;». Ευχαρίστησε τον Θεό που απήλαυσες έως τώρα τις δωρεές του, την εύνοιά του, τις ευεγερσίες του. Υποτάξου τώρα στο θέλημά του, στην κλήσι του, αλλά συνάμα μην απελπίζεσαι για τη συνέχισι της επιγείου ζωή σου.

(Η εν Χριστώ ζωή μου - Αγ. Ιωάννου της Κροστάνδης, εκδόσεις Παπαδημητρίου, σελ. 147)