Άγιος Νεκτάριος Πενταπόλεως

Tο κύριο έργο του ανθρώπου είναι η προσευχή. O άνθρωπος πλάστηκε για να υμνεί το Θεό. Aυτό είναι το έργο που του αρμόζει. Aυτό μόνο εξηγεί την πνευματική του υπόσταση. Aυτό μόνο δικαιώνει την εξέχουσα θέση του μέσα στη δημιουργία. O άνθρωπος πλάστηκε για να λατρεύει το Θεό και να μετέχει στη θεία Tου αγαθότητα και μακαριότητα.

Ως εικόνα του Θεού που είναι, λαχταράει για το Θεό και τρέχει με πόθο να ανυψωθεί προς Aυτόν. Mε την προσευχή και την υμνωδία ευφραίνεται. Tο πνεύμα του αγάλλεται και η καρδιά του σκιρτάει. Όσο περισσότερο προσεύχεται, τόσο η ψυχή του απογυμνώνεται από τις κοσμικές επιθυμίες και γεμίζει από τα ουράνια αγαθά. Kαι όσο αποχωρίζεται τα γήινα και τις ηδονές του βίου, τόσο περισσότερο απολαμβάνει την ουράνια ευφροσύνη. H δοκιμή και η πείρα μας επιβεβαιώνουν την αλήθεια αυτή.

O Θεός ευαρεστείται στις προσευχές εκείνες που προσφέρονται με τον πρέποντα τρόπο, δηλαδή με συναίσθηση της ατέλειας και της αναξιότητας μας. Για να υπάρξει όμως τέτοια συναίσθηση, απαιτείται τέλεια αυταπάρνηση του κακού μας εαυτού και υποταγή στις εντολές του Θεού, απαιτείται ταπείνωση και αδιάλειπτη πνευματική εργασία.

Aναθέστε όλες τις φροντίδες σας στο Θεό. Eκείνος προνοεί για σας. Mη γίνεστε ολιγόψυχοι και μην ταράζεστε. Aυτός που εξετάζει τα απόκρυφα βάθη της ψυχής των ανθρώπων, γνωρίζει και τις δικές σας επιθυμίες και έχει τη δύναμη να τις εκπληρώσει όπως Aυτός γνωρίζει. Eσείς να ζητάτε από το Θεό και να μη χάνετε το θάρρος σας. Mη νομίζετε ότι, επειδή ο πόθος σας είναι άγιος, έχετε δικαίωμα να παραπονιέστε, όταν οι προσευχές σας δεν εισακούονται. O Θεός εκπληρώνει τους πόθους σας με τρόπο που εσείς δεν γνωρίζετε. Nα ειρηνεύετε λοιπόν και να επικαλείστε το Θεό.

Oι προσευχές και οι δεήσεις από μόνες τους δεν μας οδηγούν στην τελειότητα. Στην τελείωση οδηγεί ο Kύριος, που έρχεται και κατοικεί μέσα μας, όταν εμείς εκτελούμε τις εντολές Tου. Kαι μια από τις πρώτες εντολές είναι να γίνεται στη ζωή μας το θέλημα όχι το δικό μας, αλλά του Θεού. Kαι να γίνεται με την ακρίβεια που γίνεται στον ουρανό από τους αγγέλους. Για να μπορούμε κι εμείς να λέμε: “Κύριε, όχι όπως θέλω, αλλ’ όπως εσύ, “γενηθήτω το θέλημα Σου, ως εν ουρανώ και επί της γης”. Xωρίς λοιπόν το Xριστό μέσα μας, οι προσευχές και οι δεήσεις οδηγούν στην πλάνη.

(από τη σειρά των φυλλαδίων «Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ» της Ιεράς Μονής Παρακλήτου Ωρωπού Αττικής)

Ένας
ή μύριοι παράνομοι
Είναι ανώτερος ένας, που τηρεί το θέλημα του Κυρίου, παρά μύριοι παράνομοι.
Ε.Π.Ε. 25,226
λίθος πολυτελής, ένα πρόβατο
Προτιμότερος ένας λίθος πολύτιμος παρά αμέτρητοι οβολοί. Προτιμότερο να έχουμε καλό το μάτι, παρά χαλασμένο μάτι με πολυσαρκία. Προτιμότερο ένα πρόβατο υγιές, παρά αμέτρητα ψωριασμένα πρόβατα. Προτιμότερο λίγα καλά παιδιά, παρά πολλά και κακά. Άλλωστε στη βασιλεία του Θεού πηγαίνουν οι λίγοι, ενώ στην κόλασι οι πολλοί.
Ε.Π.Ε. 15,242
έχει δύναμι
Τίποτε πιο αδύνατο από πολλούς παρανόμους. Τίποτε πιο δυνατό από έναν, που ζη σύμφωνα με το νόμο του Θεού.
Ε.Π.Ε. 16α,100
εναντίον ολων
Φανταστήτε στρατιώτη να έχη μόνος αυτός αντίπαλο όλη την οικουμένη. Και ενώ στριφογυρνά ανάμεσα στα τάγματα των εχθρών, δεν παθαίνει τίποτε κακό. Αυτός ήταν ο Παύλος. Μόνος ανάμεσα σε τόσους βαρβάρους και σε ειδωλολάτρες. Σ’ όλη τη γη και σ’ όλη τη θάλασσα γυρνούσε. Κι έμενε ακατάβλητος.
Ε.Π.Ε. 20,20
πιστός, αντάξιος της οικουμένης
Ένας πιστός άνθρωπος είναι ισάξιος της οικουμένης.
Ε.Π.Ε. 25,118
η δύναμίς του
Ένας άνθρωπος, που ζη ωραία, μπορεί να σώση ολόκληρη πόλι απ’ την οργή του Θεού, ενώ μια ολόκληρη διεφθαρμένη πόλις δεν έχει τη δύναμι να παρασύρη έναν ενάρετο άνθρωπο στην ανήθικη ζωή και την τιμωρία γι’ αυτήν, ούτε και να τον υποτάξη. Και αυτό φαίνεται σαφώς στην περίπτωσι του Νώε. Όλοι καταστράφηκαν, εκείνος σώθηκε μόνος.
Ε.Π.Ε. 31,164-166
και για έναν
Και αν ακόμα είναι ένας και ευτελής και ασήμαντος, όμως είναι αδελφός, για τον οποίον ο Χριστός σταυρώθηκε. Και μιλάει πολλές φορές ο Χριστός γι’ αυτόν τον καταφρονεμένο. Να μη πης, πως είναι ένας. Να πης πως είναι παραμελημένος, και είναι δυνατόν, αν δεν τον προσέξουμε, να μεταδώση το κακό και στους άλλους.
Ε.Π.Ε. 34,162
Ενδιαφέρον
του Χριστού
Ο Χριστός κάνει υπομονή και ακούει με προσοχή, μέχρις ότου βρη αυτό που ζητάει.
Ε.Π.Ε. 13,252
χαρακτηριστικό των αγίων
Και συ, αδελφέ, και αν ακόμα μένης νηστικός από άσκησι, και αν κοιμάσαι στη γη, και αν τρως στάχτη και θρηνής παντοτινά, αλλά δεν ωφελής κανέναν άλλον, τίποτε σπουδαίο δεν κάνεις.
Ε.Π.Ε. 18α, 122
για την ψυχή του άλλου
Για ποιο λόγο λες «Δεν με νοιάζει» για ένα μέλος του σώματός σου, που υποφέρει; Γιατί τόσο πολύ φροντίζουμε για ένα μέλος του σώματος, και δεν αδιαφορούμε τελείως για του Χριστού τα μέλη; Και πώς είναι δυνατόν να συγχωρεθούμε;
Ε.Π.Ε. 18α,760

(Χρυσοστομικό Λεξικό, αρχ. Δανιήλ Αεράκη, τόμος Β, σελ. 205-207)

502. «Όλα είναι κοντά στον Θεό», λέγει μία ρωσική παροιμία. Και πράγματι, όλα είναι κοντά του: όλα τα πνευματικά και λογικά κτίσματα, οι Άγγελοι, οι ψυχές των κεκοιμημένων, όλοι οι ζώντες άνθρωποι, όλα τα ζώα, όλοι οι υλικοί κόσμοι. Το Πνεύμα του Θεού διέρχεται από όλα τα όντα, αυτό το λογικό, καθαρό, λεπτότατο Πνεύμα, που κατοικεί σε κάθε πιστεύουσα και ευσεβή ψυχή. «Ιδοὺ ἐγὼ μεθ᾿ ὑμῶν εἰμι πάσας τὰς ἡμέρας ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος» (Ματθ. κη’ 20). Στον Θεό, το άπειρο αυτό Πνεύμα, τίποτε δεν είναι μακριά. Όλα περιέχονται στην παλάμη του χεριού του. Όλα ζουν και υπάρχουν εν Αυτώ.

503. Όταν η καρδιά τιλυχθή από το σκοτάδι του Σατανά, παύει να βλέπη τον Θεό και τον αρνείται. Το ότι όμως δεν τον βλέπει, δεν σημαίνει ότι ο Θεός δεν υπάρχει. «Είπεν άφρων εν τη καρδία αυτού, ουκ έστι Θεός» (Ψαλμ. ιγ’ 1). Πράγματι, άφρων είναι όποιος το λέγει αυτό.

504. Αν θέλης να είναι η προσευχή σου αποδοτική, πριν απ’ όλα στερέωσε την καρδιά σου στον Κύριο. «Εστερεώθη η καρδιά μου εν Κυρίω, υψώθη κέρας μου εν θεώ μου» (Α’ Βασιλ. β’ 1).

(Η εν Χριστώ ζωή μου - Αγ. Ιωάννου της Κροστάνδης, εκδόσεις Παπαδημητρίου, σελ. 210)

«Να συμμετέχετε στη χαρά εκείνων που χαίρονται και στο πένθος εκείνων που πενθούνε» (Ρωμ. 12:15)

Ένα νεαρό ζευγάρι έχασε το μονάκριβο παιδί του, ένα χαριτωμένο κοριτσάκι τριών χρόνων, σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα. Αδυνατώντας να το συμβιβάσουν αυτό με τη δικαιοσύνη και την αγάπη του Θεού, πήγαν στον ιεροκήρυκα, αναζητώντας μια απάντηση. «Αυτό ήταν το θέλημα του Θεού», είπε εκείνος. Οι νεαροί γονείς δεν μπορούσαν να δεχτούν ότι ο τραγικός θάνατος του παιδιού τους σχετιζόταν με οποιονδήποτε τρόπο με το θέλημα του Θεού. Έτσι, πήγαν σ’ έναν άλλο φίλο τους ιεροκήρυκα. Εκείνος τους αράδιασε ένα σωρό εδάφια από την Αγία Γραφή, προσπαθώντας να τους παρηγορήσει, αλλά τα εδάφια έφταναν σε αφτιά κουφά. Τελικά, πήγαν σε μια ηλικιωμένη γυναίκα αγράμματη, αλλά πολύ γνωστή για την ευσέβειά της και τη γνώση της του Λόγου του Θεού. Εκείνη δεν άρθρωσε ούτε λέξη. Απλά αγκάλιασε με τα χέρια της τους πονεμένους γονείς κι έκλαψε μαζί τους για το χαμό του παιδιού τους. Το ζευγάρι έφυγε με ξαλαφρωμένη την καρδιά, γιατί βρέθηκε κάποιος να συμμεριστεί τον πόνο τους και να κλάψει μαζί τους. Καμιά φορά ο σιωπηλός συμμερισμός του πόνου των συνανθρώπων μας είναι προτιμότερος από χίλια λόγια, που δεν αγγίζουν την καρδιά.

«Στρέψε τ’ αυτί σου και άκου τα λόγια των σοφών» (Παροιμίες 22:17)

- Η δύναμη όλων των πειρασμών βρίσκεται στην ψεύτικη ελπίδα ότι θα μας κάνουν ευτυχισμένους.
- Υπάρχουν δύο ψέματα που θέλει ο διάβολος να πιστέψουμε:
   1) Μόνο μια φορά δε θα σε βλάψει.
   2) Τώρα που το έκανες, δεν υπάρχει πια συγχώρηση για σένα, γι’ αυτό συνέχισε τουλάχιστον να απολαμβάνεις την αμαρτία.
- Ενόσω έχεις τη διάθεση και τη θέληση να συνεχίσεις τις προσπάθειες δεν είσαι ποτέ αποτυχημένος.
- Μην αφήσεις σε μια κακιά στιγμή να σου καταστρέψει όλες τις καλές.
- Τέχνη είναι να λες την αλήθεια, ιδιαίτερα για τον εαυτό σου.
- Όλοι μας γράφουμε ποιήματα με τη ζωή μας. Οι ποιητές απλά γράφουν με λόγια.
- Οι γονείς είναι οι ήρωες που μορφώνουν το χαρακτήρα των παιδιών τους.

(Εκδόσεις «Ο Λόγος»)

499. Είναι μεγάλη η χαρά μου, που αξιώθηκα να φέρω στον νου και την καρδιά μου, καθώς και στα χείλη μου, το όνομα του Θεού, το όνομα της Θεοτόκου, τα ονόματα των Αγγέλων και των Αγίων, όταν προσεύχωμαι. Το όνομα του Θεού και το όνομα της Υπεραγίας Μητρός του, όταν τα μνημονεύουμε με όλη μας την καρδιά, αγιάζουν και στηρίζουν και παρηγορούν. Αλλά και οι Άγιοι, οι πρέσβεις μας ενώπιον του Θεού, προσεύχονται για μας, όταν τους το ζητήσουμε, και μας φωτίζουν με την αίγλη των αρετών τους. Είναι τόσο καλό να έχουμε κοινωνία με τον Θεό και τους ενοίκους των ουρανών!

500. Με την προσευχή, επιτυγχάνουμε άφεσι των αμαρτιών μας. «Πᾶσαν τὴν ὀφειλὴν ἐκείνην ἀφῆκά σοι, ἐπεὶ παρεκάλεσάς με» (Ματθ. ιη’ 32). Η πείρα μαρτυρεί το ίδιο.

501. «Ὁ τρώγων μου τὴν σάρκα καὶ πίνων μου τὸ αἷμα ἐν ἐμοί μένει κἀγώ ἐν αὐτῷ» (Ιω. στ’ 56). Το αισθανόμαστε αυτό και η πείρα το μαρτυρεί. Όποιος κοινωνεί τα Άχραντα Μυστήρια με πίστι και ολοκάρδιο μετάνοια, μετέχει στη ζωή του Θεού και είναι μία ευλογημένη ύπαρξις. Το αισθανόμαστε αυτό. Αλλά και το αντίθετο είναι επίσης φανερό. Όποιος κοινωνεί αναξίως, χωρίς ειλικρινή μετάνοια και ακράδαντο πίστι, γίνεται ερμαίο του Σατανά και τα ίδια τα πράγματα το αποδεικνύουν.

(Η εν Χριστώ ζωή μου - Αγ. Ιωάννου της Κροστάνδης, εκδόσεις Παπαδημητρίου, σελ. 209-210)

Στην προσευχή χρειάζεται επιμονή και υπομονή
-Γέροντα, μερικές φορές, όταν παρακαλώ τον Θεό να γίνη κάτι
και δεν γίνεται, αναρωτιέμαι: «Άραγε ο Θεός ακούει την προσευχή μου;».
Το «άραγε» σημαίνει ότι αμφιβάλλεις για την αγάπη του Θεού,
κι έτσι ακυρώνεις την αίτησή σου την ίδια στιγμή που την καταθέτεις,
οπότε χάνεις και την σειρά προτεραιότητας.
-Όταν ζητώ, Γέροντα, κάτι από τον Θεό και δεν μου το δίνει αμέσως, να επιμένω;
-Ναι, να επιμένεις. Βλέπεις, και όταν πάμε σε μια υπηρεσία και απευθυνόμαστε
σε κάποιο αρμόδιο πρόσωπο, για να μας βοηθήσει σε μια υπόθεση,
μερικές φορές επιμένουμε, για να μας εξυπηρετήσει.
«Σε παρακαλώ, λέμε, κάνε μου αυτήν την χάρη.
Δεν θα φύγω, αν δεν με εξυπηρετήσεις». Έτσι και στην προσευχή χρειάζεται
να επιμένουμε, όπως επέμενε η Χαναναία στον Χριστό και η χήρα στον άδικο κριτή.
-Όταν όμως, Γέροντα, περνά καιρός και δεν παίρνω απάντηση, στενοχωριέμαι.
-Όταν ζητάμε κάτι στην προσευχή μας πρέπει να περιμένουμε με υπομονή.
Μια φορά είχε πρησθεί το μάτι μου και πονούσε.
Πήγα τρεις φορές στην εικόνα της Παναγίας και Την παρακάλεσα να το κάνει καλά,
για να μπορώ τις νύχτες να διαβάζω το Ψαλτήρι.
Πήρα και λίγο λαδάκι από το καντήλι Της και άλειψα το μάτι, όμως δεν θεραπεύτηκε.
Σε λίγες μέρες άρχισε να χειροτερεύει η κατάσταση το μάτι πονούσε
πολύ και πρηζόταν. Πέρασαν δεκαπέντε μέρες.
Τότε πήγα πάλι με πολλή συστολή στην εικόνα της Παναγίας και είπα:
«Παναγία μου, να με συγχωρείς πάλι θα «Σε ενοχλήσω».
Πήρα ξανά λίγο λαδάκι από το καντήλι και, μόλις το ακούμπησα στο μάτι,
έγινε αμέσως καλά. Μήπως δεν μπορούσε η Παναγία από την πρώτη ημέρα
να μου κάνει καλά το μάτι; Κάτι όμως έβλεπε και με άφησε να ταλαιπωρούμαι.
Κι εσύ να παρακαλάς ταπεινά και να περιμένεις με υπομονή.
Η προσευχή που γίνεται με πίστη, πόνο, επιμονή και υπομονή,
εφόσον αυτό που ζητάμε είναι για το καλό μας, εισακούεται.

(Λόγοι Παϊσίου, τόμος ς΄, Περί προσευχής, Εκδ. Ιερού Ησυχαστηρίου
"Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος", σελ.39-40)

"Θεολόγος είσαι; Να μας μιλήσεις"

Επείσθην και εγώ και, πράγματι, την επομένη Κυριακή,
(δε θυμούμαι τώρα ακριβώς την ημερομηνία, ήταν Σεπτέμβριος),
πήγα πρωί πρωί στον Άγιο Γεράσιμο. Ο Γέροντας βρισκόταν στην
Αγία Πρόθεση και έκανε και την προετοιμασία για τη Θεία Λειτουργία
στην Πρόθεση. Εγώ, επειδή συνήθιζα να πηγαίνω στο Ιερό, μπήκα στο Ιερό.
Ο Γέροντας ήταν αφοσιωμένος στην Αγία Πρόθεση.
Περίμενα κάποια στιγμή να τελειώσει, να τον χαιρετίσω, να του ασπασθώ
το χέρι και να έρθω σε μια πρώτη επαφή. Όντως, μετά από κάμποση ώρα,
όταν κάλυψε την Αγία Πρόθεση, στράφηκε προς το μέρος μου
και εγώ του έβαλα μετάνοια και του φίλησα το χέρι.
Ο Γέροντας με καλωσόρισε με τούτα τα λόγια:-Καλώς τονε,
Θεολόγος είσαι;- Ναι, Γέροντα. -Αφού βρέθηκες εδώ, να μας μιλήσεις.
-Άμα έχω την ευλογία σας...
Αφού συλλογίστηκα λίγο, γιατί δεν είχα σκεφτεί και την ευαγγελική
περικοπή, που θα ανεγινώσκετο εκείνη τη μέρα, του λέω:
-Γέροντα, αν είναι δυνατό να δω λίγο την ευαγγελική περικοπή,
αν και δεν πρέπει να γίνεται έτσι πρόχειρα το κήρυγμα.
Θα πρέπει κανείς να προετοιμάζεται, αλλά εφόσον εσείς το προτείνετε,
το δέχομαι. -Μου έδωσε πράγματι το Ευαγγέλιο, διάβασα την περικοπή
και μετά το τέλος, έρχεται ξανά και μου λέει: -Πού θα μιλήσεις;
Μετά την ανάγνωση του Ευαγγελίου ή στο κοινωνικό, πού έρχονται
οι περισσότεροι,
για να ωφελήσουμε περισσότερους ανθρώπους.
[Ί 155π.]

(Ανθολόγιο Συμβουλών, ΆγιοςΠορφύριος, εκδ. Ι. Μονή
Μεταμορφώσεως, Μήλεσι, σελ.236-237)