Καθ’ όσον η ψυχή του παιδιού είναι καθαρή από όλα τα πάθη.

Δεν είναι μνησίκακον έναντι εκείνων που το έχουν λυπήσει, αλλ’ ως φίλος τους πλησιάζει, ωσάν να μη συνέβη τίποτε.

Και όσον ξύλον και αν φάγη από την μητέρα του, ζητεί αυτήν και την προτιμά από όλους. Και αν ακόμη του δείξης μιαν βασίλισσαν με το στέμμα της, δεν την θέτει επάνω από την μητέρα του που φορεί κουρελιασμένα ενδύματα, αλλά θα επροτιμούσε πολύ περισσότερον να ιδή την μητέρα του με κουρελιασμένα ενδύματα, παρά την βασίλισσαν με τα λαμπρά στολίδια της.

Διότι γνωρίζει να διακρίνη το ιδικόν του και το ξένον όχι με την πτωχείαν και τον πλούτον, αλλά με την αγάπην.

Και τίποτε επί πλέον δεν ζητεί από τα αναγκαία, αλλά τόσον μόνον όσον να χορτάση με το γάλα του μαστού και μετά αφήνει και την θηλήν.

Το παιδί δεν λυπείται δι’ εκείνα που λυπούμεθα ημείς, όπως επί παραδείγματι δια την ζημίαν από τα χρήματα και δι’ όλα τα παρόμοια. Ούτε πάλιν χαίρεται δι’  όσα χαιρόμεθα ημείς, δι’ όλα αυτά τα φθαρτά πράγματα.

Δεν κατακυριεύεται από σφοδρόν παθος δια τα κάλλη των σωμάτων. Δια τούτο και ο Κύριος έλεγεν, «διότι η βασιλεία των ουρανών ανήκει εις αυτούς που θα γίνουν όμοιοι με αυτά», ώστε να πράττωμεν με την προαίρεσίν μας αυτά που τα παιδιά τα έχουν από την φύσιν των.

(Ιωάννου Χρυσοστόμου, εκδ. ΕΠΕ, τόμος 11Α, σελ. 196, Εις Ματθαίον ομιλία ΞΒ 4)

Την προτροπή του Αποστόλου Παύλου “να βαστάζουμε ο ένας τα βάρη του άλλου” πρέπει να την εννοούμε μέσα στο πλαίσιο που ήθελε ο Χριστός, να μην απορρίπτουμε δηλαδή κανένα, να μην αντιμετωπίζουμε κανένα σαν να είχε χάσει κάθε ελπίδα βελτίωσης, να βοηθούμε πάντα τον διπλανό μας. Όταν το βάρος στους ώμους μας είναι ευγενές και τραγικό, τότε αυτά μας φαίνονται εύκολα. Είναι εύκολο να συμπάσχουμε, να συμπαθούμε τους κατατρεγμένους, να είαμστε σπλαχνικοί και συμπονετικοί προς αυτούς που βρίσκονται σε έσχατη φτώχεια, προς αυτούς που βιώνουν την αγωνία του νου, που υποφέρουν με διάφορους τρόπους.

Είναι εύκολο να αισθανόμαστε συμπάθεια προς τους ασθενείς. Αλλά πόσο δύσκολο είναι να συμπάσχουμε συνεχώς και σταθερά με τους χρόνιους ασθενείς που ζητούν την προσοχή μας για βδομάδες, χρόνια, μερικές φορές για δεκαετίες! Κι ακόμη περισσότερο, να συμπάσχουμε με τους ψυχικά διαταραγμένους που χρειάζονται διαρκώς την προσοχή και τη συμπαράστασή μας, που, ουσιαστικά, καλούμαστε να σηκώνουμε εμείς τα δικά τους βάρη στους ώμους μας! Πόσοι από εμάς έχουμε τη δύναμη να το κάνουμε αυτό;
Υπάρχει, όμως, ένας άλλος τρόπος που μπορούμε να επωμιστούμε τα βάρη του διπλανού μας. Τα παραδείγματα που έδωσα είναι προβλήματα των άλλων, των τρίτων, που εμείς μπορούμε απλώς να τα μοιραστούμε, και μάλιστα μόνο για λίγο, για τις λίγες ώρες που επισκεπτόμαστε τους ασθενείς, για το σύντομο διάστημα που επωμιζόμαστε το βάρος εκείνων που βιώνουν την αγωνία του νου και την οδύνη. Δίοτι, αφού τους επισκεφθήκαμε, τους παρασταθήκαμε, τους εκφράσαμε το ειλικρινές μας ενδιαφέρον, θα φύγουμε και θα ξαλαφρώσουμε από το βάρος τους, ενώ εκείνοι θα συνεχίσουν να το κουβαλούν.
Πόσο αμέτρητα δυσκολότερο είναι όταν το βάρος που τοποθετείται στους ώμους μας δεν είναι βάρος “ευγενές” ούτε στα δικά μας μάτια ούτε στα μάτια των άλλων, αλλά απλά είναι άσχημα βάσανα και δυστυχία: η απαρέσκεια των άλλων προς εμάς, το μίσος των άλλων, η συκοφαντία, η διαβολή και οι πολλοί και διάφοροι τρόποι με τους οποίους οι άλλοι μπορούν να κάνουν τη ζωή μας σχεδόν αβάσταχτη.

Πόσο δύσκολο είναι τότε να βλέπουμε του άλλους όχι μόνο ως την αιτία όλων των δεινών μας, αλλά και ως ανθρώπους τυφλούς που δεν έχουν συναίσθηση του τι κάνουν. Προσευχόμαστε στις δεήσεις και παρακαλούμε τον Θεό να λυπηθεί αυτούς που μας μισούν και που μας αδικούν, που μηχανεύονται το κακό μας και μας βλάπτουν!
Συμβαίνει συχνά οι άλλοι ούτε να μηχανεύονται κάτι, ούτε να έχουν κάτι κατά νου. Απλώς να είναι απερίσκεπτοι. Και τότε πόσο δύσκολο γίνεται να δούμε έναν τέτοιον άνθρωπο ως κάποιον για τον οποίον πρέπει εμείς να αναλάβουμε την ευθύνη, με ό,τι αυτό σημαίνει, και να τον φέρουμε προς τον Θεό. Να φέρουμε μπροστά στον Θεό την ασχήμια, την κακία, την απερισκεψία, την ακούσια σκληρότητα, να τους φέρουμε μπροστά στον Θεό και να πούμε: “Συγχώρα τους, Θέε μου, ου γαρ οίδασι τι πιούσι!”. Μ'αυτά τα λόγια, τα γεμάτα ομορφιά και έμπνευση, βαστάζετε ο ένας τα βάρη τπυ άλλου και θα έχετε ακολουθήσει τον δρόμο του Χριστού.
“Carry one another's burdens” St. Paul's Epistle to the Romans
(Μητροπολίτης Αντώνιος του Σουρόζ, Ο ΕΑΥΤΟΣ ΜΑΣ και Ο ΑΛΛΟΣ, στοχασμοί για τις ανθρώπινες σχέσεις, εκδ. Πορφύρα, σελ. 43-45)

Όταν οι άνθρωποι πάσχουν από κάποια ψυχική ασθένεια ή από γεροντική άνοια, πολύ συχνά εγκαταλείπονται στην τύχη τους και η κατάστασή τους επειδεινώνεται, διότι παύουν πια να χρησιμοποιούν ό,τι τους έχει απομείνει από τη ζωτικότητα τους, τις νοητικές τους δυνάμεις, την αντίληψή τους. Έτσι χειροτερεύουν προκαταβολικά, ενω δεν θα ήταν απαραίτητο να συμβεί αυτό.
Όταν, λοιπόν, κάποιος αρχίζει σταδιακά και χάνει τη μνήμη του, την οξύτητα του πνεύματος του κ.λ.π., πρέπει αυτό ακριβώς να κάνουμε: να καθίσουμε και να του μιλάμε, να επικοινωνούμε όσο το δυνατόν περισσότερο, στο βαθμό των ικανοτήτων που του έχουν απομείνει. Όχι προσπαθώντας να επαναφέρουμε τον ασθενή σε μια κατάσταση που δεν μπορεί να επανέλθει, όχι προσπαθώντας να τον πιέσουμε πέρα από τις δυνατότητές του, διότι αυτό φέρνει απελπισία, αλλά να μείνουμε στο δικό του επίπεδο και να χρησιμοποιήσουμε όλες τις δυνατότητες που υπάρχουν για συζήτηση, επαφή, οπτικά ερεθίσματα.
Αυτό είναι το ένα θέμα. Όσο για τους σχιζοφρενείς ή τους ψυχικά πάσχοντες γενικότερα, έχω δύο παραδείγματα που μου είχαν κάνει μεγάλη εντύπωση. Όταν εργαζόμουν σε ένα γαλλικό ψυχιατρείο, συνάντησα μια Αμερικανίδα ψυχίατρο με την οποία είχα την ευκαιρία να συζητήσω πάνω στο θέμα της ψυχικής ασθένειας. Και μου είπε την εξής ιστορία: Την εποχή που έκανε την ειδικότητά της είχαν ένα ασθενή, σχιζοφρενή, που τον είχαν βάλει σε απομόνωση. Ο καθηγητής είπε σε έναν από τους ειδικευόμενους φοιτητές:

“Πήγαινε να καθίσεις με αυτό τον άνθρωπο όσο αντέχουν τα νεύρα σου”.

Ο νέος ρώτησε: “Για πόσες ώρες;”. “Τέσσερις, πέντε ώρες την ημέρα”. “Μα, προς τι;”. “Απλώς κάτσε”.

Και ο νεαρός φοιτητής κάθισε για λίγο, αλλά δεν το άντεξε. Βγήκε και είπε στον καθηγητή του: “Δεν μπορώ”.

Και ο καθηγητής του απάντησε: “Αυτή είναι η μόνη θεραπεία που μπορώ να προσφέρω στον άνθρωπο αυτόν, κι εσύ την αρνείσαι”.

Δοκίμασε λοιπόν ξανά ο φοιτητής, κάθισε για περίπου τρεις εβδομάδες και στο τέλος αυτός ο άνθρωπος που ήταν εντελώς κλεισμένος στον εαυτό του γύρισε και του μίλησε.
Είχα κι εγω την ίδια εμπειρία, πάλι στη Γαλλία, με κάποιον ασθενή που βρισκόταν για αρκετές βδομάδες στο νοσοκομείο χωρίς να ανταποκρίνεται σε τίποτε, ερωτήσεις, προτροπές κ.λ.π. Παρέμενε βουβός. Και είπα στον επικεφαλή:

“Θα σε πειραζε αν απλώς καθόμουν μαζί του;”. Σήκωσε τους ώμους αδιάφορα, θα το έκανα την ημέρα της αργίας μου κι έτσι δεν τον ένοιαζε. Κάθισα, λοιπόν, και τον κοίταζα αυτόν τον άνδρα, κι αυτός καθόταν επίσης και κοιταζόμασταν. Έκατσα εκεί κάπου 10 ώρες -είμαι, ξέρετε, υπομονετικός άνθρωπος!- και μετά, στο τέλος της δέκατης ώρας, ξαφνικά είπε:

“Και γιατί κάθεσαι εδώ;”.

Του είπα: “Γιατί μου αρέσει να κάθομαι μαζί σου”. “Και γιατί;”, ρώτησε, και συνέχισε, κι αυτό ήταν η αρχή της θεραπείας του.
Δεν θέλω να πω ότι μπορεί κανείς να θεραπεύσει τους σχιζοφρενείς καθισμένος με τις ώρες δίπλα τους, δεν είμαι τόσο αφελής. Αυτό που θέλω να πω είναι ότι ίσως να επιβραδυνόταν η πνευματική και συναισθηματική κατάπτωση πάρα πολλών ανθρώπων, αν καθόταν κάποιος μαζί τους, αντί να θεωρόυμε ότι, εφόσον έχουν τροφή, καθαριότητα και τις βασικές φροντίδες, έχουν και όλα όσα χρειάζονται. Όχι! Χρειάζονται ανθρώπινη επαφή, χρειάζονται ανθρωπισμό.
Κι έτσι είναι. Όταν ένας άνθρωπος δεν φαίνεται ότι μπορει να επικοινωνήσει καθόλου, αν καθίσεις και τους κρατήσεις το χέρι, θα του έχεις προσφέρει κάτι. Τα άτομα αυτά δεν μπορού να σου πουν αν τους αρέσει ή όχι. Αλλά θα υπάρξει μια στιγμή που θα αντιδράσουν και τότε θα ξέρεις ότι δεν έχασες τον χρόνο σου με το να κάθεσαι κοντά τους.

Κι αν αναλογιστούμε τον χρόνο που σπαταλούμε έτσι κι αλλιώς, γιατί να μην τον σπαταλήσουμε με θετικό τρόπο, γιατί να μην κάνουμε τις άχρηστες σκέψεις ή και τις χρήσιμες σκέψεις μας καθισμένοι δίπλα σε κάποιον που χρειάζεται τη φυσική μας παρουσία, παρά να κάνουμε το ίδιο σε μια πολυθρόνα, κοιτώντας μια συσκευή τηλεόρασης την οποία ούτε καν προσέχουμε;
“Dementia and mental Illness”
(Transcribed from an audio tape)
(Μητροπολίτης Αντώνιος του Σουρόζ, Ο ΕΑΥΤΟΣ ΜΑΣ και Ο ΑΛΛΟΣ, στοχασμοί για τις ανθρώπινες σχέσεις, εκδ. Πορφύρα, σελ. 36-39)

Απάντηση σε όσους ισχυρίζονται ότι η θεότητα του Χριστού είναι δόγμα που κατασκεύασε τους επόμενους αιώνες η Εκκλησία! Ο Ιγνάτιος γράφει το 110 μ.Χ !!!
Εισαγωγή: Ο άγιος Ιγνάτιος ο Θεοφόρος υπήρξε δεύτερος επίσκοπος Αντιοχείας. Η επισκοπία του αρχίζει από το 70 μ.Χ. Η γνωριμία του με αποστόλους είναι βέβαιη… Πρόκειται για επίσκοπο οικουμενικού κύρους. Στο διωγμό του Ρωμαίου αυτοκράτορα Τραϊανού συλλαμβάνεται και καταδικάζεται σε κατασπαραγμό από θηρία στο Κολοσσαίο της Ρώμης. Ο διωγμός συνέβη μεταξύ των ετών 107 και 117. Στις τελευταίες ημέρες της ζωής του ο Ιγνάτιος έγραψε επτά Επιστολές, οι οποίες του εξασφάλισαν την εξαιρετική τιμή του πρώτου μεταποστολικού μεγάλου θεολόγου και πρώτου Πατρός και Διδασκάλου της Εκκλησίας. (Στυλιανού Παπαδόπουλου Πατρολογία Α σελ. 177-178).
1)  οι διάκονοι… να είναι επιφορτισμένοι με τη διακονία του Ιησού Χριστού, ο οποίος ήταν κοντά στον Πατέρα προαιώνια και στο τέλος φανερώθηκε (Προς Μαγνησίους 6,1)
2)  ένας Θεός υπάρχει, ο οποίος φανέρωσε τον εαυτό του μέσω του Ιησού Χριστού του Υιού του, που είναι ο Λόγος του, ο οποίος προήλθε από τη σιγή (Προς Μαγνησίους 8,2)
3)  Εγώ ο Ιγνάτιος, που ονομάζομαι και Θεοφόρος, στην ευλογημένη… και εκλεγμένη με το αληθινό πάθος και το θέλημα του Πατέρα και του Ιησού Χριστού του Θεού μας, στην Εκκλησία την αξιομακάριστη, που βρίσκεται στην Έφεσο της Ασίας (Προς Εφεσίους Προοίμιο)
4)  σύμφωνα με την πίστη και αγάπη του Ιησού Χριστού, του Σωτήρα μας, και όντας μιμητές του Θεού, ολοκληρώσατε τελείως το συγγενικό έργο αναζωογονώντας το με το αίμα του Θεού (Προς Εφεσίους 1,1)
5)  Ένας γιατρός υπάρχει σαρκικός και πνευματικός, γεννημένος και αγέννητος, ο οποίος έγινε Θεός σαρκωμένος, ζωή αληθινή που θανατώθηκε, και από την Μαρία και από τον Θεό, πρώτα παθητός και συγχρόνως απαθής, ο Ιησούς Χριστός ο Κύριος μας (Προς Εφεσίους 7,2)
6)  Τίποτα δεν διαφεύγει την προσοχή του Κυρίου…. Ας κάνουμε λοιπόν τα πάντα, σαν να κατοικεί αυτός μέσα μας, για να γίνουμε οι ναοί του, και αυτός να είναι ο Θεός μας μέσα μας (Προς Εφεσίους 15,3)
7)  Διότι ο Θεός μας Ιησούς Χριστός κυοφορήθηκε από τη Μαρία κατ’ οικονομία Θεού, προερχόμενος από τη γενιά βέβαια του Δαβίδ, αλλά δια του Αγίου Πνεύματος, ο οποίος γεννήθηκε και βαπτίσθηκε (Προς Εφεσίους 18,2)
8)  Εγώ ο Ιγνάτιος, που ονομάζομαι και Θεοφόρος, στην ελεημένη από τη μεγαλειότητα του ύψιστου Πατέρα και του Ιησού Χριστού, του μοναδικού Υιού του, Εκκλησία, την αγαπημένη και φωτισμένη με το θέλημα εκείνου που θέλησε τα πάντα, τα οποία υπάρχουν με την αγάπη του Ιησού Χριστού του Θεού μας (Προς Ρωμαίους προοίμιο)
9)  Διότι ο Θεός μας Ιησούς Χριστός, που βρίσκεται στον Πατέρα του, φαίνεται περισσότερο (Προς Ρωμαίους 3,3)
10)  Επιτρέψτε μου να γίνω μιμητής του πάθους του Θεού μου (Προς Ρωμαίους 6,3)
11)  Να μελετάς τους χρόνους. Να περιμένεις αυτόν που είναι πάνω από τον χρόνο, τον αόρατο, αυτόν που έγινε για μας ορατός, τον αψηλάφητο, τον απαθή, αυτόν που για μας έγινε παθητός, που υπέφερε για μας με κάθε τρόπο (Προς Πολύκαρπον 3,2)
12)  Προσεύχομαι να είστε υγιείς πάντοτε ενωμένοι με τον Θεό μας Ιησού Χριστό (Προς Πολύκαρπον 8,3)
(από τις εκδόσεις εκδόσεις ΕΠΕ  τόμος 4 σελ.76-149)

Μέχρις εσχάτων.

Θα μιλήσω γι'αυτούς τους ανθρώπους που εξέλαβαν τη Βίβλο τόσο σοβαρά, ώστε στα μάτια του κόσμου, στα μάτια των Χρστιανών -απόλυτα ειλικρινών Χριστιανών- ίσως φαίνονται τρελοί. Θα σας δώσω, λοιπόν, μια σειρά από παραδείγματα για να καταλάβετε τι εννοώ και για να σας δώσω την ευκαιρία να κατανοήσετε το μεγαλείο τους, την παθιασμένη πίστη τους.
Γνωρίζετε πως ο απόστολος Παύλος αναφέρεται στη “μωρία του σταυρού”. Μιλά για την τρόπον τινά “μωρία” του Θεού, λέγοντας ότι ο μέσος άνθρωπος δεν θα θυσιαζόταν ούτε για να σωθεί ο φίλος του, πόσο μάλλον ασύλληπτο του είναι το να θυσιαστεί για τους εχθρούς του. Έτσι, λοιπόν, οι δια Χριστόν σαλοί είναι άνθρωποι που πήραν πολύ στα σοβαρά το ότι η συμπεριφορά του Θεού φάνηκε μωρία στα μάτια των θεωρουμένων “φυσιολογικών”, εκείνων που σκέφτονται υπολογιστικά και που προσπαθούν να κάνουν το σωστό, αλλα σταματούν σε κάποιο σημείο της προσπάθειάς τους.
Ο πρώτος για τον οποίο θα ήθελα να μιλήσω, είναι ένας από τους πρώτους αγίους στην Αλεξάνδρεια, που λεγόταν Σεραπίων. Του έδωσαν το όνομα “Σεραπίων ο Σινδονίτης”, διότι φορούσε μόνο ένα σεντόνι, ζούσε στην ύπαιθρο, έτρωγε μόνο ό,τι του έδιναν από ελεημοσύνη και είχε μόνο ένα περιουσιακό στοιχείο στην κατοχή του, ένα βιβλιαράκι της Αγίας Γραφής. Ξέρετε, εκείνα τα χρόνια ένα βιβλίο ήταν εξαιρετικά σπάνιο, κάτι που κατείχαν μόνο οι πόλυ πλούσιοι.

Μια μέρα, λοιπόν, οι φίλοι του τον είδαν να τρέχει γυμνός, χωρίς ούτε καν το σεντόνι του, και τον ρώτησαν τι του συνέβη. Απάντησε ότι συνάντησε έναν άνθρωπο φτωχότερο από τον ίδιο και του έδωσε το σεντόνι του. Λίγες μέρες  αργότερα τον είδαν χωρίς την Αγία Γραφή του και τον ρώτησαν ξανά τι συνέβη. Απάντησε πως είδε κάποιον που τον τραβούσαν στη φυλακή επειδή χρωστούσε, και έδωσε το βιβλίο του για να εξοφλήσει ο άνθρωπος αυτός το χρέος του.

“Μα πώς μπόρεσες να το κάνεις αυτό;”, τον ρώτησαν. “δεν ήταν το βιβλίο αυτό το πολυτιμότερο πράγμα που είχες;”. “Ναι”, είπε εκείνος, “αλλά η Αγία Γραφή με δίδαξε να προσφέρω τα πάντα στο όνομα της αγάπης και της ελεημοσύνης, και του το έδωσα γιατί ήταν το μόνο πράγμα που είχα να δώσω”.
Εδώ λοιπόν έχουμε έναν άνθρωπο που στεκόταν απογυμνωμένος μπροστά στον Θεό, έναν άνθρωπο που έκανε πράξη τη συμπόνια και την αγάπη ολοκληρωτικά, αληθινά, μέχρις εσχάτων.
Θα σας δώσω άλλο ένα παράδειγμα, κάποιον ονόματι Βιτάλιο, που ήταν κι αυτός ένας από τους μεγάλους ασκητές στην έρημο της Αιγύπτου. Ζούσε για σαράντα περίπου χρόνια στην έρημο και θεωρείτο άγιος. Μια μέρα πήγε στην Αλεξάνδρεια να πουλήσει τα καλάθια που έπλεκε, και είδε κάποιες πόρνες στους δρόμους κοντά στο λιμάνι. Τις συμπόνεσε ως τα βαθιά φυλλοκάρδια του και αποφάσισε κάπως να τις βοηθήσει.

Αυτός, λοιπόν, ο άνθρωπος που είχε περάσει όλη του τη ζωή προσευχόμενος στην έρημο, αγωνιζόμενος για την ακεραιότητα ψυχής, νου και καρδιάς, ήρθε στην Αλεξάνδρεια προς μεγάλο σκανδαλισμό όσων τον γνώριζαν ως ερημίτη, βρήκε μια δουλειά λιμενεργάτη μ'ένα ελάχιστο μεροκάματο και κάθε βράδυ έπαιρνε μαζί του στο χώρο που έμενε μία από τις πόρνες. Εκεί της πρόσφερε το μεροκάματό του, λέγοντας: “Αυτό είναι για σένα. Τώρα έλα να προσευχηθούμε και να πάμε για ύπνο. Κέρδισα μια νύχτα αγνότητας για σένα.”. Και η γυναίκα κοιμόταν, παρέμενε αγνή για ένα βράδυ και μετά, βέβαια, επέστρεφε στο επάγγλεμά της. Μα εκείνος είχε κάνει ότι μπορούσε. Της είχε δώσει την ευκαιρία να γνωρίσει καποιον που τη σεβόταν, έναν άνδρα που την αντιμετώπιζε με τον απόλυτο σεβασμό που κάθε ανθρώπινο ον αξίζει, είτε ανήκει στην υψηλή κοινωνία είτε βρίσκεται στο χαμηλότερο σκαλοπάτι της.

Όμως ο Βιτάλιος έθετε έναν όρο για την αγαθοεργία που παρείχε. Έλεγε στις γυναίκες αυτές: “Μην το πείτε σε κανέναν όσο ζω”. Και επομένως κυκλοφόρησε στην Αλεξάνδρεια η φήμη ότι ο Βιτάλιος, που όλοι τον ήξεραν για άγιο, είχε παραστρατήσει, ότι είχε αφήσει την έρημο και δούλευε την ημέρα για να μπορεί να περνά τα βράδια με τις πόρνες μέσα στην αμαρτία. Ο Βιτάλιος δεν έλεγε τίποτε. Το άντεξε για πολλά χρόνια μέχρι που πέθανε σε μεγάλη ηιλκία.

Όταν το σαρκίο του μεταφερόταν, χωρίς πολυ σεβασμό, από “ελεημοσύνη” στο νεκροταφείο, δεκάδες δεκάδων πόρνες ακολουθούσαν. Και τότε μίλησαν για το τι είχε κάνει εκείνος για αυτές. Τους είχε δώσει την αίσθηση του αυτοσεβασμού -έστω για μια στιγμή ίσως- αλλά τους την είχε δώσει, και μάλιστα με κόστος την προσωπική του τιμή, διότι το σημαντικό δεν ήταν η σκληρή ζωή του, αλλά η απώλεια του σεβασμού των άλλων.
Βλέπετε, λοιπόν, ο πρώτος άγιος έκανε όλα όσα μπορούσε πραγματικά να κάνει, πυροδοτούμενος από συμπόνια και αγάπη. Ο δεύτερος τα έκανε επίσης από συμπόνια, αλλά θυσίασε την τιμή του, τον σεβασμό των άλλων, για να μπορέσει να υπηρετήσει αυτές τις γυναίκες και να τους ξαναδώσει έστω και μια γεύση της αίσθησης ότι ήσαν ανθρώπινα όντα άξια σεβασμού...

“On fools for Christ's sake” Youth Camp. 1978

(Μητροπολίτης Αντώνιος του Σουρόζ, Ο ΕΑΥΤΟΣ ΜΑΣ και Ο ΑΛΛΟΣ, στοχασμοί για τις ανθρώπινες σχέσεις, εκδ. Πορφύρα, σελ. 20-24)

Σημειώνει εύστοχα ο π. Γεώργιος Φλωρόφσκυ: "Το αποστολικό κήρυγμα υπήρξε πάντοτε μια αφήγησις του τι πράγματι είχε συμβή, hic et nunc. Αλλά ό,τι συνέβη ήταν θεμελιώδες και νέον: «Ο Λόγος σαρξ εγένετο» (Ιω. 1, 14).

Βεβαίως η ενανθρώπησις, η ανάστασις, η ανάληψις είναι γεγονότα ιστορικά όχι ακριβώς με την ίδιαν έννοιαν ή εις το αυτό επίπεδον με τα γεγονότα της ιδικής μας καθημερινής ζωής. Τα γεγονότα όμως αυτά δεν είναι δια τον λόγον αυτόν ολιγώτερον ιστορικά ούτε ολιγώτερον πραγματικά, αλλά τουναντίον είναι ακόμη περισσότερον ιστορικά – είναι βασικώς σημαντικώτερα.

Φυσικά δεν είναι δυνατόν να επιβεβαιωθούν πλήρως παρά μόνον δια της πίστεως. Αυτό εν τούτοις δεν τα απομακρύνει από τα ιστορικά πλαίσια. Η πίστις απλώς ανακαλύπτει μιαν νέαν διάστασιν και συλλαμβάνει το ιστορικόν δεδομένον εις όλον το βάθος του, εις την πλήρη και θεμελιώδη πραγματικότητά του.

Οι Ευαγγελισταί και οι Απόστολοι δεν ήσαν χρονογράφοι. Η αποστολή των δεν συνίστατο εις το να καταγράφουν πλήρως όλας τας πράξεις του Ιησού ημέραν προς ημέραν, έτος προς έτος. Περιγράφουν την ζωή του, αφηγούνται τα έργα του, ώστε να μας δώσουν μιαν εικόνα του· μιαν εικόνα ιστορικήν και εν ταυτώ θεϊκή. Αυτό δεν είναι προσωπογραφία, αλλά μάλλον εικών, και ασφαλώς εικών ιστορική, εικών του ενανθρωπήσαντος Κυρίου. Η πίστις δεν δημιουργεί νέαν αλήθειαν, αλλ’ απλώς ανακαλύπτει την ενυπάρχουσαν".

Σημειώνει ο Tasker: Είναι (τα ευαγγέλια) λεπτομερείς κι αναλυτικές βιογραφίες του Ι. Χριστού; Είναι έργα ιστορικά, όπως αυτά του Θουκυδίδη ή του Ιώσηπου ή άλλων ιστορικών;

Τα Ευαγγέλια δεν είναι ακριβώς ιστορία, αν και περιέχουν ιστορία, εφόσον αφηγούνται πραγματικά γεγονότα, τα οποία όχι μόνον συνέβησαν στην ανθρώπινη ιστορία, αλλά και την επηρέασαν δυναμικά.

Δεν είναι βιογραφίες, αν και εμπεριέχουν βιογραφικές λεπτομέρειες.

Δεν είναι Θεολογικές πραγματείες, αν και είναι θεολογικά κείμενα.

Δεν είναι βιβλία ευσεβείας, αν και είναι  αναμφίβολη η αξία τους για την ευσέβεια.

Είναι προ παντός και κυρίως διηγήσεις ωρισμένων έργων και λόγων πλήρων νοήματος, διότι αι πράξεις του ιδίου του Θεού εν τη ανθρωπίνη ζωή και εν τω θανάτω Εκείνου, τον Οποίον μια ομάς ανθρώπων εδέχθη ως Κύριο και Σωτήρα.

(Σωτηρίου Δεσπότη, Ο κώδικας των Ευαγγελίων, εκδ. Άθως, σελ. 85-86)

1) Πάπυρος Ρ 52

Text (=κείμενο) John (Ιωάννης 18:31–33, 18:37–38, Date (=χρονολόγηση παπύρου) 125–150, Script (=γλώσσα) Greek
Found (=τόπος εύρεσης) Egypt, Now (=που βρίσκεται τώρα) at John Rylands University Library
Cite C. H. Roberts, "An Unpublished Fragment of the Fourth Gospel in the John Rylands Library" (Manchester University Press, 1935)
Size (=μέγεθος) fragment, Type (=τύπος χειρογράφου) not ascertainable, Category(=κατηγορία ανάλογα με χρονολογία) I

Gospel of John 18:31-33 (recto)

    ΟΙ ΙΟΥΔΑΙΟΙ ΗΜΕΙΝ ΟΥΚ ΕΞΕΣΤΙΝ ΑΠΟΚΤΕΙΝΑΙ
    ΟΥΔΕΝΑ ΙΝΑ Ο ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΠΛΗΡΩΘΗ ΟΝ ΕΙ-
    ΠΕΝ ΣΗΜΑΙΝΩΝ ΠΟΙΩ ΘΑΝΑΤΩ ΗΜΕΛΛΕΝ ΑΠΟ-
    ΘΝΗΣΚΕΙΝ ΙΣΗΛΘΕΝ ΟΥΝ ΠΑΛΙΝ ΕΙΣ ΤΟ ΠΡΑΙΤΩ-
    ΡΙΟΝ Ο ΠΙΛΑΤΟΣ ΚΑΙ ΕΦΩΝΗΣΕΝ ΤΟΝ ΙΗΣΟΥΝ
    ΚΑΙ ΕΙΠΕΝ ΑΥΤΩ ΣΥ ΕΙ O ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΩΝ ΙΟΥ-
    ΔΑΙΩN
Gospel of John 18:37-38 (verso)

    ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΕΙΜΙ ΕΓΩ ΕΙΣ TOΥΤΟ ΓΕΓΕΝΝΗΜΑΙ
    ΚΑΙ (ΕΙΣ ΤΟΥΤΟ) ΕΛΗΛΥΘΑ ΕΙΣ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟΝ ΙΝΑ ΜΑΡΤΥ-
    ΡΗΣΩ ΤΗ ΑΛΗΘΕΙΑ ΠΑΣ Ο ΩΝ ΕΚ ΤΗΣ ΑΛΗΘΕI-
    ΑΣ ΑΚΟΥΕΙ ΜΟΥ ΤΗΣ ΦΩΝΗΣ ΛΕΓΕΙ ΑΥΤΩ
    Ο ΠΙΛΑΤΟΣ ΤΙ ΕΣΤΙΝ ΑΛΗΘΕΙΑ ΚΑΙ ΤΟΥΤΟ
    ΕΙΠΩΝ ΠΑΛΙΝ ΕΞΗΛΘΕΝ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΙΟΥ-
    ΔΑΙΟΥΣ ΚΑΙ ΛΕΓΕΙ ΑΥΤΟΙΣ ΕΓΩ ΟΥΔΕΜΙΑΝ
    ΕΥΡΙΣΚΩ ΕΝ ΑΥΤΩ ΑΙΤΙΑΝ

2) Πάπυρος Ρ90

Name P. Oxy 3523, Sign P90, Text John 18:36-19:1r+19:1-7v, Date 2nd century, Script Greek

Found Oxyrhynchus, Egypt, Now at Papyrology Rooms, Sackler Library, Oxford

Size 16 x 12 cm, Type Alexandrian text-type, Category I

Gospel of John 18:36-19:1 (recto)
BAΣIΛEIA H EMH OI YΠHPETAI OI EMOI
HΓΩNIZONTO AN INA MH ΠAPAΔOΘΩ
TOIΣ IOYΔAIOIΣ NYN ΔE H BAΣIΛEIA H
EMH OYK EΣTIN ENTEYΘEN EIΠEN
OYN AYTΩ O ΠEIΛATOΣ OYKOYN BAΣI-
ΛEYΣ ΣY EI AΠEKPIΘH O IΣE ΣY ΛEΓEIΣ
OTI BAΣIΛEYΣ EIMI EΓΩ EIΣ TOYTO
ΓEΓENNHMAI KAI EIΣ TOYTO EΛHΛYΘ-
A EIΣ TON KOΣMON INA MAPTYPH-
ΣΩ TH AΛHΘEIA ΠAΣ O ΩN EK THΣ
AΛHΘEIAΣ AKOYEI MOY THΣ ΦΩNHΣ
ΛEΓEI AYTΩ O ΠEIΛATOΣ TI EΣTIN
AΛHΘEIA KAI TOYTO EIΠΩN ΠAΛIN
EΞHΛΘEN ΠPOΣ TOYΣ IOYΔAIOYΣ
KAI ΛEΓEI AYTOIΣ EΓΩ OYΔEMIAN
EYPIΣKΩ EN AYTΩ AITIAN EΣTIN
ΔE ΣYNHΘEIA YMEIN INA ENA AΠ-
OΛYΣΩ YMEIN EN TΩ ΠAΣXA BOYΛE-
ΣΘE OYN INA AΠOΛYΣΩ YMIN TON
BAΣIΛEA TΩN IOYΔAIΩN EKPAYΓ-
AΣAN OYN ΠAΛIN ΛEΓONTEΣ MH
TOYTON AΛΛA TON BAPABBAN HN
DE O BAPABBAΣ ΛHΣTHΣ TOTE OYN
ΛABΩN O ΠEIΛATOΣ TON IΣE KAI EMA-
Gospel of John 19:1-7 (verso)
ΣTIΓΩΣEN KAI OI ΣTPATIΩTAI ΠΛE-
ΞANTEΣ ΣTEΦANON EΞ AKANΘΩN
EΠEΘHKAN AYTOY TH KEΦAΛH KAI
IMATION ΠOPΦYPOYN ΠEPIEBA-
ΛON AYTON KAI HPXONTO ΠPOΣ AY-
TON KAI EΛEΓON XAIPE O BAΣIΛEY-
Σ TΩN IOYΔAIΩN KAI EΔIΔOΣAN AY-
TΩ PAΠIΣMATA EΞHΛΘEN ΠAΛIN
O ΠEIΛATOΣ KAI LEΓEI AYTOIΣ IΔE
AΓΩ YMIN AYTON EΞΩ INA ΓNΩ-
TE OTI AITIAN EN AYTΩ OYX EYPIΣ-
KΩ EΞHΛΘEN OYN O IΣE EΞΩ ΦOP-
ΩN TON AKANΘINON ΣTEΦANON
KAI TO ΠOPΦYPOYN IMATION KAI
ΛEΓEI AYTOIΣ IΔOY O ANΘPΩΠOΣ
OTE OYN EIΔON AYTON OI APXIEPEIΣ
KAI OI YΠHPETAI EKPAZAN LEΓON-
TEΣ ΣTAYPΩΣON AYTON ΛEΓEI AY-
TOIΣ O ΠEIΛATOΣ ΛABETE YMEIΣ
AYTON KAI ΣTAYPΩΣATE EΓΩ ΓAP
OYX EYPIΣKΩ EN AYTΩ AITIAN
AΠEKPIΘHΣAN OI IOYΔAIOI HMEIΣ
NOMON EXOMEN KAI KATA TON ...

3) Πάπυρος P 104

Name P.Oxy.LXIV 4404, Sign P104, Text Matthew 21v34-37; 43 and 45(?)

Date 100-200 [1], Script Greek

Found Egypt, Now at Papyrology Rooms, Sackler Library, Oxford

Size 7 x 5.2 cm, Type Western text-type, Category I, Note Matt. 21:44 omitted

Gospel of Matthew 21:34-37 (recto)
AΠE-
ΣTEIΛEN TOYΣ ΔOYΛOYΣ AYTOY ΠPOΣ
TOYΣ ΓEΩPΓOYΣ ΛABEIN TOYΣ KAP-
ΠOYΣ AYTOY KAI ΛABONTEΣ OI ΓEΩP-
ΓOI TOYΣ ΔOYΛOYΣ AYTOY ON MEN
EΔEIPAN ON ΔE AΠEKTEINAN ON
ΔE EΛIΘOBOΛHΣAN ΠAΛIN AΠE-
ΣTEIΛEN AΛΛOYΣ ΔOYΛOYΣ ΠΛEIO-
NAΣ TΩN ΠPΩTΩN KAI EΠOIHΣAN
AYTOIΣ ΩΣAYTΩΣ YΣTEPON ΔE AΠE-
ΣTEIΛEN

4) Πάπυρος P32

Name Papyrus Rylands 5, Text Titus 1; 2 †

Date 100-300, Script Greek

Found Egypt, Now at John Rylands University Library

Cite A. S. Hunt, Catalogue of the Greek Papyri in the John Rylands Library I, Literatury Texts (Manchester 1911), pp. 10-11
Size  10.6 x 4.9 cm, Type Alexandrian text-type, Category I

Epistle to Titus 1:11-15 (recto)
EΠIΣTOMI-
ZEIN OITINEΣ OΛOYΣ OIKOYΣ ANATPE-
ΠOYΣI ΔIΔAΣKONTEΣ A MH ΔEI AIΣXPOY
KEPΔOYΣ XAPIN EIΠEN TIΣ EΞ AYTΩN
IΔIOΣ AYTΩN ΠPOΦHTHΣ KPHTEΣ AEI
ΨEYΣTAI KAKA ΘHPIA ΓAΣTEPEΣ APΓAI
H MAPTYPIA AYTH EΣTIN AΛHΘHΣ ΔI
HN AITIAN EΛENXE AYTOYΣ AΠOTOMΩΣ
INA YΓIAINΩΣIN EN TH ΠIΣTEI MH
ΠPOΣEXONTEΣ IOYΔAIKOIΣ MYΘOIΣ
KAI ENTOΛAIΣ ANΘPΩΠΩN APOΣTPEΦO-
MENΩN THN AΛEΘEIAN ΠANTA KA-
ΘAPA TOIΣ KAΘAPOIΣ TOIΣ ΔE MEMIAM-
MENOIΣ KAI AΠIΣTOIΣ OYΔEN KAΘAPON
Epistle to Titus 2:3-8 (verso)
ΔIABO-
ΛOYΣ MHΔE OINΩ ΠOΛΛΩ ΔEΔOYΛΩ-
MENAΣ KAΛOΔIΔΣKAΛOYΣ INA
ΣΩΦPONIZΩΣIN TAΣ NEAΣ ΦIΛAN-
ΔPOYΣ EINAI ΦIΛOTEKNOYΣ ΣΩΦPO-
NAΣ AΓNAΣ OIKOYPΓOYΣ AΓAΘAΣ
YΠOTAΣΣOMENAΣ TOYΣ IΔIOIΣ AN-
ΔPAΣIN INA MH O ΛOΓOΣ TOY ΘY BΛA-
ΣΦHMHTAI TOYΣ NEΩTEPOYΣ
ΩΣAYTΩΣ ΠAPAKAΛEI ΣΩΦPON-
EIN ΠEPI ΠANTA ΣEAYTON ΠAPE-
XOMENOΣ TYΠON KAΛΩN EPΓΩN
EN TH ΔIΔAΣKAΛIA AΦΘONIAN ΣE-
MNOTHTA ΛOΓON YΓIH AKATAΓNΩ-
ΣTON INA O EΞ ENANTIAΣ ENTPA-
ΠH

5) Πάπυρος P46

Name P. Chester Beatty II; Ann Arbor, Univ. of Michigan, Inv. 6238
Sign P46, Text Pauline epistles
Date c. 175–225, Script Greek, Now at Dublin, University of Michigan

Cite Sanders, A Third Century Papyrus Codex of the Epistles of Paul
Size 28 cm by 16 cm, Type Alexandrian text-type, Category I
Note Affinity with Minuscule 1739

6) Πάπυρος P64

Sign P64, Text Matthew 3; 5; 26, Date Late 2nd/3rd century, Script Greek

Found Coptos, Egypt, Now at Barcelona, Fundación Sant Lluc Evangelista, Inv. Nr. 1;
Oxford, Magdalen College, Gr. 18, Type Alexandrian text-type, Category I

7) Πάπυρος P66

Name P. Bodmer II

Text  John 1:1-6:11; 6:35-14:26,29-30; 15:2-26; 16:2-4,6-7; 16:10-20:20,22-23; 20:25-21:9,12,17
Date about AD 200 (Martin), AD 100-150 (Hunger), "early or middle fourth century" (Nongbri)
Found Jabal Abu Mana, Egypt, Now at  Bodmer Library, Geneva

Cite Martin, Victor. Papyrus Bodmer II: Évangile de Jean 1-14 (1956); Martin, Victor. Papyrus Bodmer II: Évangile de Jean 14-21 (1958); Martin, Victor and Barns, J.W.B. Papyrus Bodmer II: Supplément, Évangile de Jean 14-21 (1962); Aland, Kurt. "Neue neutestamentliche Papyri III" NTS 20 (1974) pp. 357-381; Hunger, Herbert. "Zur Datierung des Papyrus Bodmer II (P66)," Anzeiger der Österreichischen Akademie der Wissenschaften philosophisch-historische Klasse 97 (1961) 12–23; Nongbri, Brent. "The Limits of Palaeographic Dating of Literary Papyri: Some Observations on the Date and Provenance of P.Bodmer II (P66)," Museum Helveticum 71 (2014), 1-35.
Size 39 folios; 14.2×16.2 cm; 15-25 lines per page, Type Free; scribe+major&minor editors
Category I, Note very close to P75, B, 0162

8) Πάπυρος P75

Name P. Bodmer XIV-XV, Sign P75

Text Luke 3:18-24:53 + John 1-15 (extensive portions of,)

Date 175-225 (Martin and Kasser), late third century-early fourth century (Orsini), fourth century (Nongbri)
Script Greek, Found Pabau, Egypt, Now at Vatican Library, Rome, Cite  V. Martin, R. Kasser, Papyrus Bodmer XIV-XV
Size 26 cm x 13 cm, Type Alexandrian text-type, Category I
Note very close to P66, B, 0162

9) Πάπυρος P77

Name P. Oxy. 2683 and 4405, Text Matthew 23 †

Date 2nd/3rd century, Script  Greek, Found  Egypt, Now at  Sackler Library

Cite  L. Ingrams, P. Kingston, P. Parsons, and J. Rea, OP XXXIV (1968), pp. 4-6.
Size  4.6 cm x 7 cm, Type Alexandrian text-type, Category I

10) Uncial 0189

Text Acts 5:3-21, Date  c. 200, Script Greek, Found unknown
Now at Berlin State Museums

Cite    A.H. Salonius, 'Die griechischen Handschriftenfragmente des Neuen Testaments in den Staatlichen Museen zu Berlin', ZNW 26 (1927): 116-119.
Size 1 vellum leaf; 18 x 11.5 cm; 32 lines/page, Type Alexandrian, Category I
Hand    reformed documentary, Note page numbers suggest Acts only codex

Για περισσότερες πληροφορίες για τον κάθε πάπυρο και ΟΛΟΥΣ ΤΟΥ ΠΑΠΥΡΟΥΣ δες

Πηγή: wikipedia, categories of New Testament manuscripts και

List of the New Testament papyri

Τα ταξίδια ενός σκεπτικιστή αρχαιολόγου.

Ο σερ William Ramsay (1851-1939) θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους αρχαιολόγους που έχουν υπάρξει ποτέ. Φοίτησε στη σχολή Ιστορίας της Γερμανίας στα μέσα του 19ου αιώνα κι έτσι πίστευε ακράδαντα πως το βιβλίο των Πράξεων ήταν προϊόν του δεύτερου αιώνα μ.Χ. Καθώς ερευνούσε για να κάνει μια τοπογραφική μελέτη της Μικράς Ασίας, αναγκάστηκε να μελετήσει τα κείμενα του Λουκά. Το αποτέλεσμα ήταν να αναγκαστεί να αναθεωρήσει τις απόψεις του εξαιτίας των συγκλονιστικών αποδείξεων που έφερε στο φως η έρευνά του.

Μιλώντας σχετικά είπε, «Ξεκίνησα αυτήν την έρευνα χωρίς καμιά μεροληπτικότητα για το συμπέρασμα που τώρα προσπαθώ να υποστηρίξω προς τον αναγνώστη. Αντιθέτως, ξεκίνησα δυσμενώς διατεθειμένος απέναντί του λόγω της εφευρετικότητας και της προφανούς πληρότητας της θεωρίας του Πανεπιστημίου της Τυβίγγης που κάποτε με είχε σχεδόν πείσει. Εκείνη την εποχή δεν με απασχολούσε να ερευνήσω διεξοδικά το θέμα.

Πρόσφατα όμως βρέθηκα να πρέπει να έρθω σε επαφή με το βιβλίο των Πράξεων ως αυθεντία για την τοπογραφία, τις αρχαιότητες και την κοινωνία της Μικράς Ασίας. Προοδευτικά διαπίστωσα ότι σε διάφορες λεπτομέρειες η αφήγηση είχε θαυμαστή αλήθεια.

Μάλιστα, ξεκινώντας με την παγιωμένη άποψη πως το βιβλίο Πράξεων αποτελούσε έργο του 2ου αιώνα και μη θεωρώντας ποτέ τις αποδείξεις του αξιόπιστες για τις συνθήκες του 1ου αιώνα, προοδευτικά διαπίστωσα πως αποτελούσε ένα χρήσιμο σύμμαχο για μερικές πολύπλοκες και δύσκολες ερευνητικές προσπάθειες» (Blaiklock, LAENT, 36 – παράθεση από το βιβλίο του Ramsey: St. Paul the Traveler and the Roman Citizen).
    Αναφορικά με την ικανότητα του Λουκά ως ιστορικού, ο σερ William Ramsay μετά από τριάντα χρόνια μελέτης κατέληξε στο συμπέρασμα ότι,

ο «Λουκάς είναι πρώτης τάξεως ιστορικός. Δεν είναι απλώς αξιόπιστη η καταγραφή των γεγονότων που κάνει,…αυτός ο συγγραφέας θα πρέπει να συγκαταλεχθεί μεταξύ των μεγαλύτερων ιστορικών»(Ramsey, BRDTNT, 222).
    Ο Ramsey προσθέτει: «Η ιστορία του Λουκά είναι αξεπέραστη ως προς την αξιοπιστία της». (Ramsay, SPTRC, 81)

(Ζητώ Αποδείξεις, Josh McDowell, εκδ. ο Λόγος, σελ. 129)

ΤΗΝ ΑΚΟΛΟΥΘΗ ιστορία διαβάζομε στη βιογραφία του Οσίου Μακαρίου του Αιγυπτίου:
Ένας άσωτος νέος στην Αλεξάνδρεια γοητεύτηκε από την ομορφιά μιας παντρεμένης γυναίκας, που ήταν παράδειγμα τιμιότητας και σωφροσύνης. Επειδή κατάλαβε πως ήταν αδύνατον να την παρασύρη στα δίχτυα του με άλλο τρόπο, πήγε σ’ ένα μάγο και του έταξε πολλά χρήματα, αν κατώρθωνε με τη σκοτεινή του τέχνη να τη φέρη στο σκοπό του. Ούτε έτσι όμως κατάφερε αυτό που ήθελε.

Ο μάγος τότε, από εκδίκησι, έκανε να φαίνεται η νέα στα μάτια των ανθρώπων σαν φοράδα. Έτσι τη βρήκε ο άνδρας της ένα βράδυ που γύρισε από τη δουλειά του στο σπίτι του. Απαρηγόρητος για τη συμφορά, φώναξε τους ιερείς να κάνουν αγιασμό και να προσευχηθούν γι’ αυτήν.

Καταλάβαινε πως όλα αυτά οφείλονταν σε διαβολική ενέργεια. Βλέποντας όμως πως δε γινόταν τίποτε, την τρίτη ημέρα έδεσε από το λαιμό τη δυστυχισμένη γυναίκα και την ωδήγησε στον Όσιο Μακάριο, που η φήμη του, σαν θαυματουργού, είχε απλωθή σ’ όλη την Αίγυπτο.
Στο δρόμο τον σταματούσαν οι Καλόγηροι και τον ρωτούσαν που πήγαινε εκείνη τη φοράδα. Έτσι ο δυστυχισμένος αναγκαζόταν να διηγήται σ’ όλους τη συμφορά του.
Σαν έφτασε στη σκήτη, είπαν οι Αδελφοί στον Όσιο, πως ένας άνθρωπος με μια φοράδα πήγαινε να τον επισκεφθή.
- Πως σας ξεγελά ο διάβολος, τους είπε εκείνος αυστηρά, και βλέπετε έτσι το λογικό πλάσμα του Θεού; Εγώ την βλέπω γυναίκα, όπως είναι στην πραγματικότητα.
Πήγε, τέλος, ο άνθρωπος, κι αφού έβαλε μετάνοια στον Γέροντα, του διηγήθηκε το κακό που τόσο ξαφνικά τον βρήκε. Ο Όσιος τον άκουσε με συμπόνια.

Ύστερα έβαλε νερό σ’ ένα μικρό δοχείο, προσευχήθηκε, το ευλόγησε κι ερράντισε μ’ αυτό τη δυστυχισμένη γυναίκα. Τότε την είδαν όλοι με την πραγματική μορφή της.

Ο Όσιος τους εξήγησε πως το φαινόμενο εκείνο δεν ήταν τίποτε άλλο από φαντασία διαβολική. Κατόπιν είπε στη γυναίκα συμβουλευτικά:
- Μη λείπης ποτέ από την Εκκλησία, όταν γίνεται Λειτουργία, και να κοινωνής συχνά, γιατί και τούτο το κακό σε βρήκε, επειδή έχεις μείνει πέντε εβδομάδες ακοινώνητη.

(Γεροντικόν,Θεοδώρας Χαμπάκη, εκδ. Λυδία, σελ. 228-229)

Την Πεντηκοστή εξεχύθη η χάρις του Θεού όχι μόνο στους αποστόλους, αλλά και σ’ όλο τον κόσμο που βρισκόταν γύρω τους. Επηρέασε πιστούς και απίστους. Πώς το λένε οι Πράξεις;…
Ενώ ο Απόστολος Πέτρος μιλούσε τη δική του γλώσσα, η γλώσσα του μεταποιούνταν εκείνη την ώρα στο νου των ακροατών. Με τρόπο μυστικό το Άγιο Πνεύμα τούς έκανε να καταλαβαίνουν τα λόγια του στη γλώσσα τους, μυστικά, χωρίς να φαίνεται. Αυτά τα θαυμαστά γίνονται με την επενέργεια του Αγίου Πνεύματος.

Παραδείγματος χάριν, η λέξη «σπίτι» σ’ αυτόν που ήξερε γαλλικά θα ακουγόταν «la maison». Ήταν ένα είδος διοράσεως· άκουγαν την ίδια τους τη γλώσσα. Ο ήχος χτυπούσε στο αυτί, αλλά εσωτερικά, με τη φώτιση του Θεού, τα λόγια ακούγονταν στη γλώσσα τους.
Οι Πατέρες της Εκκλησίας αυτή την ερμηνεία της Πεντηκοστής δεν την αποκαλύπτουν πολύ φανερά, φοβούνται τη διαστρέβλωση. Το ίδιο συμβαίνει και με την Αποκάλυψη του Ιωάννου. Οι αμύητοι δεν μπορούν να καταλάβουν το νόημα του μυστηρίου του Θεού.
Παρακάτω λέει. «εγένετο δε πάση ψυχή φόβος…» (Πράξ. 2,43), δηλαδή κατέλαβε φόβος την κάθε ψυχή. Αυτός ο «φόβος» δεν ήταν φόβος. Ήταν κάτι άλλο, κάτι ξένο, κάτι ακατανόητο, κάτι, κάτι που δεν μπορούμε να το πούμε.

Ήταν το δέος, ήταν το γέμισμα, ήταν η χάρις. Ήταν το γέμισμα υπό της θείας χάριτος. Στην Πεντηκοστή, οι άνθρωποι βρέθηκαν ξαφνικά σε μία τέτοια κατάσταση θεώσεως, που τα χάσανε.

Έτσι, όταν η θεία χάρις τους επεσκίαζε, τους ετρέλαινε όλους -με την καλή έννοια- τους ενθουσίαζε. Αυτό μου έχει κάνει μεγάλη εντύπωση. Ήτανε αυτό που λέγω καμιά φορά «κατάστασις». Ενθουσιασμός ήταν. Κατάσταση τρέλλας πνευματικής.

(Γέροντος Πορφυρίου, Βίος και Λόγοι, εκδ. Ι.Μ. Χρυσοπηγής, σελ. 207-209)