Αυξομείωση μεγέθους γραμμάτων.
Κείμενα (blog) - Ιερός Ναός Αγίου Σώστη Νέας Σμύρνης
«Εγώ, τέκνα και αδελφοί (πράγματι, και τα δύο είστε εσείς, αφενός μεν για το ότι εγώ πόνεσα πνευματικά για εσάς, αφετέρου δε για το ότι ο Θεός είναι ο κοινός πατέρας όλων), πορεύομαι ήδη προς τον κοινό Πατέρα. Πλην όμως δεν θα αφήσω ορφανούς εσάς, τους ποθεινούς μου να οδύρεσθε για τη στέρηση του πνευματικού σας πατέρα· την πρόνοια πλέον και τη φροντίδα για εσάς θα αφήσω σε εκείνον τον Πατέρα, ο οποίος δι’ όλων σας μου χάρισε πλούσια την ευλογία και τη χάρη Του. Αυτός λοιπόν που δημιούργησε τα πάντα με τον λόγο Του και με σοφία, που έκλινε…
Η στάση των αγίων απέναντι στην αίρεση & το σχίσμα Συντομογραφγίες: PG Ελληνική Πατρολογία, PL Λατινική Πατρολογία, ΕΠΕ Έλληνες Πατέρες Εκκλησία, ΒΕΠΕΣ εκδ. Αποστολ. Διακονίας) ΔΙΑΤΑΓΑΙ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ «και εκείνοι που νομίζουν ότι άκουσαν, παράκουσαν, και εγκατέλειψαν «τον ένα και μόνο αληθινό Θεό» αφού παρασύρθηκαν στις δεινές αιρέσεις» (ΕΠΕ 1, 67) «Πριν από όλα να φυλάγεστε, επίσκοποι, από τις τρομερές και επικίνδυνες και αθέμιτες αιρέσεις, αποφεύγοντάς τις σαν φωτιά που καίει όσους τις πλησιάζουν. Να αποφεύγετε επίσης και τα σχίσματα. Καθόσον δεν είναι θεμιτό ούτε ο νους να παρεκκλίνει σε ανόσιες αιρέσεις, ούτε από τους ομόφρονες να…
72. Τι δίδασκαν οι Δοκήτες; Επηρεαζόμενοι από τα πλατωνικά διαρχικά διδάγματα περί αντιθέσεως πνευματικού και υλικού, το οποίο (υλικό) θεωρούσαν εστία και έδρα του κακού, καθώς και από το θεωρητικό κλίμα της Αλεξανδρινής Σχολής, η οποία —όπως είδαμε— τόνιζε το θείο στοιχείο στο Χριστό εις βάρος του ανθρώπινου, δίδασκαν ότι ο Χριστός δεν είχε σώμα υλικό. Εξωτερικά φαινόταν σαν άνθρωπος, στην πραγματικότητα όμως δεν ήταν. Ήταν άνθρωπος «κατά δόκησιν και φαντασίαν», και όχι στην πραγματικότητα αληθινός άνθρωπος. Το σώμα του είχε το εξωτερικό περίγραμμα της φύσεως, δεν ήταν όμως σώμα αληθινό όπως το έχουν όλοι οι άλλοι άνθρωποι. Ήταν ένα…
71. Τί δίδασκε ο Δυναμικός Μοναρχιανισμός ή Υίοθετισμός; Ήταν αρχαία χριστολογική και τριαδολογική αίρεση, οι οπαδοί της οποίας αρνούνταν τις τριαδικές υποστάσεις στη θεότητα (δυνάμεις) και στο Χριστό δέχονταν ενοίκηση του Λόγου, που δεν ήταν αληθινός Θεός αλλά δύναμη του Θεού. Εκπρόσωποι της αιρέσεως ήταν: Θεόδωρος ο Σκυτεύς, Θεόδωρος ο Τραπεζίτης, ο Αρτέμων ή Αρτεμάς, με σημαντικότερο όλων Παύλο τον Σαμοσατέα, ο οποιος συστηματοποίησε τη διδασκαλία της αίρεσεως και υπήρξε πρόδρομος του Αρειανισμού και του Νεστοριανισμού. Ο Παύλος ο Σαμοσατέας ήταν ανήρ υψηλόφρων και κοσμικός. Για λίγο διάστημα διετέλεσε επίσκοπος Αντιόχειας (260) και «δουκηνάριος» (ανώτερος οικονομικός υπάλληλος) της βασίλισσας της…
70. Σε τι συνίσταται το χριστολογικό πρόβλημα; Στην κατανόηση της σύνθεσης του θεανδρικού προσώπου του Χριστού, στο οποίο ενώνονται δύο διαφορετικές φύσεις, χωρίς η μία να βλάψει την άλλη. Το μυστήριο είναι μέγα. Δεν μπορούμε να κατανοήσουμε πώς στο Χριστό, αν και υπήρχαν δυο πλήρεις και ακέραιες φύσεις, υπήρχε μόνο ένα πρόσωπο, που ήταν ο κοινός φορέας των θεανδρικών του ενεργειών. Δεν μπορούμε να συλλάβουμε πώς μία φύση, πλήρης και ακέραιη, είναι συγχρόνως και απρόσωπη και πώς λαμβάνει υπόσταση στο πρόσωπο μιας άλλης φύσεως («ενυπόστατον»). Αυτές είναι αντινομίες τις οποίες δεν μπορεί να συμβιβάσει η πενιχρή μας λογική. Καμία σοφία…
69. Πώς κατέληγαν στις κακοδοξίες τους οι αιρετικοί; Κατέληγαν στην προσπάθειά τους να κατανοήσουν και να ερμηνεύσουν δια του λόγου τα ακατανόητα και ανερμήνευτα. Δεν μπορεί να κατανοήσει κανείς τα δόγματα της πίστεως, γιατί αυτά είναι αλήθειες μυστηριακές, που υπερβαίνουν την ανθρώπινη κατάληψη. Ο άνθρωπος με μόνο το μυαλό του αδυνατεί να τις προσεγγίσει. Μόνο με την πίστη φωτιζόμενη από το Πνεύμα του Θεού, μπορεί να έχει κάποια πρόσβαση στο μυστήριο του Θεού. Χωρίς αυτήν επιχειρεί το ακατόρθωτο. Προσπαθεί να χωρέσει στο μυαλό του το άπειρο και απερίληπτο. Αυτό πάθαιναν οι αιρετικοί. Εμπιστευόμενοι τις ανθρώπινες δυνάμεις τους, προσπαθούσαν να κατανοήσουν…
68. Ποιά ήταν η επίδραση των αρχαίων θεολογικών σχολών Αλεξανδρείας και Αντιοχείας στη διαμόρφωση των χριστολογικών αιρεσεων; Ως γνωστόν, η αρχαία Αλεξανδρινή Σχολή είχε ιδιαίτερες θεωρητικές τάσεις και προκαταλήψεις. Οι θεολόγοι της τόνιζαν πιο πολύ το θείο στοιχείο στο Χριστό, αφήνοντας στη σκιά το ανθρώπινο. Ομοίως εξηγούσαν αλληγορικά τις Γραφές (έβλεπαν συμβολική έννοια σε πολλές από τις διηγήσεις της) και έμεναν αδιάφοροι στην ιστορική γραμματική ερμηνεία του κειμένου της. Από τους κόλπους της προήλθαν αιρετικοί, οι οποίοι είτε αρνούνταν την πραγματικότητα, είτε την ολοκληρία της ανθρώπινης φύσεως του Χριστού. (Δοκήτες, Απολλινάριος, Μονοφυσίτες, Άφθαρτοδοκήτες). Στο αντίθετο άκρο βρισκόταν η Αντιοχειανή Σχολή,…
67. Ποιά είναι η έννοια της θεώσεως της ανθρώπινης φύσεως του Χριστού; Είναι προϊόν της υποστατικής ενώσεως των φύσεων, συγκεκριμένα της αντιδόσεως των ιδιωμάτων στο πρόσωπο του Λόγου του Θεού. Η ανθρώπινη φύση του Χριστού δέχεται όλα τα αυχήματα της θεότητας, γίνεται θείας φύσεως κοινωνός, θεοποιείται. Στη βάση της θεώσεως αυτής θεοποιούνται εν δυνάμει και όλοι οι άνθρωποι που πιστεύουν στο Χριστό και είναι μυστικά ενσωματωμένοι στην ανθρώπινη φύση του δια του βαπτίσματος. Σαν παράδειγμα της θεώσεως αυτής φέρεται ο πυρακτωμένος σίδηρος. Φωτιά και σίδηρος δεν χάνουν μεν τη φυσική τους ποιότητα, όμως είναι δεμένα τόσο βαθιά μεταξύ τους, ώστε…
ΧΡΙΣΤΟΛΟΓΙΑ 66. Ποιά είναι στον πυρήνα της η ορθόδοξη χριστολογία; Το δόγμα περί Χρίστου είναι εξ ίσου σημαντικό, όσο και το δόγμα περί 'Αγίας Τριάδος. Είναι δόγμα πίστεως κορυφαίο, στο οποίο ανακλάται η οικονομική Τριάδα. Λέγοντας αυτό εννοούμε τον Τριαδικό Θεό στις εξωτερικές του ενέργειες, στη δημιουργία του κόσμου και την απολύτρωση. Ο Λόγος του Θεού που στη μεταφυσική Τριάδα (στο Θεό καθ' εαυτόν) σχετίζεται με την ουσία και τις άλλες δύο Τριαδικές υποστάσεις της θεότητας, αφήνει τους ουρανούς —χωρίς να χάσει το θεοπρεπες του αξίωμα— και κατεβαίνει στη γη, γίνεται άνθρωπος ιστορικός για να σώσει τον πεσμένο άνθρωπο από…
65. Η άρνηση των θείων ενεργειών στο Θεό παραβλάπτει το δόγμα περί της Αγίας Τριάδος; Ναι, το παραβλάπτει. Φθείρει την έννοια του αληθινού Θεού. Όπως σημειώσαμε στο προηγούμενο, στον Τριαδικό Θεό υπάρχουν: η ουσία, οι υποστάσεις και οι θείες ενέργειες. Αν λείψει ένα από τα τρία αυτά, φθείρεται η έννοια του αληθινού Θεού. Αίρεση δεν είναι μόνο η άρνηση ή η παρεκδοχή της θείας ουσίας ή των τριαδικών υποστάσεων, αλλά και η άρνηση ή παρεκδοχή των άκτιστων θείων ενεργειών. Τις θείες ενέργειες αρνείται από το Θεό η Ρωμαίική Εκκλησία. Τις απορρίπτει γιατί κατ’ αυτήν η ύπαρξη των θείων ενεργειών συνθέτει…