Ο περισπασμός στην προσευχή
Γέροντα, όταν προσεύχομαι στο κελλί μου, έχω ανησυχία μήπως κάποια
αδελφή ανοίξει την πόρτα, και αυτό μου φέρνει περίσπαση.
Εγώ, αν είμαι σε κατάσταση προσευχής και ανοίξει κάποιος την πόρτα,
προτιμώ να με χτυπήση με το τσεκούρι στο κεφάλι, παρά να με δει
εκείνη την ώρα που προσεύχομαι. Είναι σαν να πετάς και έρχεται
ο άλλος και σου σπάζει τα φτερά. Eσείς δεν έχετε ζήσει ακόμη
πνευματικές καταστάσεις την ώρα της προσευχής, για να καταλάβετε
πόσο στοιχίζει σε κάποιον να τον ενοχλήσετε την ώρα που προσεύχεται.
Δεν έχετε νιώσει αυτήν την επικοινωνία με τον Θεό, που ο άνθρωπος
φεύγει κατά κάποιον τρόπο από την γη. Αν είχατε τέτοιες εμπειρίες,
θα σεβόσασταν τους άλλους, όταν προσεύχωνται. Αν υπήρχε αυτή η
ευαισθησία η πνευματική, θα σκεφτόσασταν: «Πώς να διακόψω τον άλλον
την ώρα που προσεύχεται;». Θα καταλαβαίνατε τι μεγάλη ζημία
του κάνετε και θα προσέχατε. Δεν λέω να προσέχετε με άγχος
και με σφίξιμο, αλλά με σεβασμό προς τον άλλον που επικοινωνεί με τον Θεό.
Αλλά, αν δεν υπάρχει αυτή η πνευματική ευαισθησία, να υπάρχει
τουλάχιστον η κοσμική ευαισθησία, με την καλή έννοια.
Να συνηθίσετε να χτυπάτε την πόρτα και να λέτε δυνατά:
«Δι’ ευχών των Αγίων Πατέρων», για να είναι ήσυχος ο άλλος
και να μην είναι συνέχεια σε επιφυλακή. Άλλο να είμαι σε εγρήγορση
πνευματική και άλλο να είμαι συνέχεια σε επιφυλακή, μήπως ανοίξουν
την πόρτα, αυτό κουράζει, τσακίζει.
-Μπορεί, Γέροντα, κάποια να το κάνει από απλότητα;
-Δεν είναι απλότητα να χτυπάει μια αδελφή την πόρτα της άλλης και,
χωρίς να ακούσει το «Αμήν», να ανοίγη και να μπαίνει μέσα.
Απορώ, πώς το κάνετε αυτό! Μπορεί η άλλη να κλαίει στην προσευχή
και δεν θέλει να την δουν. Εγώ, όταν πηγαίνω σε κάποιο γειτονικό κελί
και ακούω να διαβάζουν την Ακολουθία του Εσπερινού, μπορεί να κάνω
και μία ώρα κομποσκοίνι έξω στο κρύο, για να μην τους διακόψω
και κουτσουρέψουν την Ακολουθία. Αφού τους ακούω ότι ψάλλουν,
πώς να ανοίξω την πόρτα; Πώς να μπω; Αν μπω, είναι σαν να έχω δικαιώματα.
Μπορεί εκείνοι να μου δίνουν δικαιώματα, αλλά εγώ δεν το κάνω αυτό
είναι εγωιστικό, σαν να είμαι κάτι και δεν υπολογίζω τον άλλον.
Να υπάρχει αυτή η εσωτερική ευαισθησία. Μια φορά, όταν ήμουν στο Σινά,
είδα δύο Βεδουινάκια, ένα αγοράκι κι ένα κοριτσάκι, να προσεύχονται
στον δρόμο με κομπολόγια και γύρισα σιγά σιγά πίσω, για να τελειώσουν
τα καημένα την προσευχή τους και να συνεχίσω μετά τον δρόμο μου,
γιατί δεν υπήρχε άλλο πέρασμα.
-Γέροντα, μόλις αρχίσω να προσεύχομαι, έρχονται στον νου μου οι
εκκρεμότητες που έχω στο διακόνημα.
-Κι εγώ, άμα έχω εκκρεμότητες, δεν μπορώ να ησυχάσω. Γι’ αυτό, αν θέλεις
να μην έχεις περισπασμό την ώρα της προσευχής, να τακτοποιείς γρήγορα
γρήγορα τις εκκρεμότητες που έχεις και ύστερα να αρχίσεις την προσευχή,
λέγοντας στον λογισμό σου: «Όλα είναι τακτοποιημένα καλύτερα από την ψυχή μου.
Ας φροντίσω λοιπόν να τακτοποιήσω και αυτήν».
-Γέροντα, σκέφτομαι ότι, αν είχα κάποια δυσκολία στην ζωή μου,
αυτό θα με βοηθούσε στην προσευχή.
-Τι είναι αυτά που λες; Πόλεμος πρέπει να γίνει, για να ζητήσεις τον Χριστό;
Μια καλή εξωτερική κατάσταση είναι η καλύτερη προϋπόθεση για την
καλή εσωτερική κατάσταση. Η προσευχή θέλει να είναι κανείς απερίσπαστος
εξωτερικά και τακτοποιημένος εσωτερικά. Το απερίσπαστο πολύ βοηθάει
στην πνευματική ζωή.
(Λόγοι Παϊσίου, τόμος ς΄, Περί προσευχής, Εκδ. Ιερού Ησυχαστηρίου
"Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος", σελ.57-59)