Ελεημοσύνη
περιβόλαιο
Ποια είναι τα ρούχα της ψυχής; Η ελεημοσύνη και η φροντίδα της για τους φτωχούς. Αυτό είναι το μέγιστο περίβλημα της ψυχής. Αυτό είναι το όμορφο της ιμάτιο.
Ε.Π.Ε. 2,636
συνήγορος
Εισακούστηκε από τον Θεό ο Κορνήλιος, επειδή είχε συνήγορό του την ελεημοσύνη. Λέει ο άγγελος: «Οι προσευχές σου και οι ελεημοσύνες σου ανέβησαν στο Θεό». Και είναι φυσικό. Διότι τα έργα και τα κατορθώματα είναι εκείνα που εισακούονται. Όχι απλώς οι προσευχές, αλλ’ εκείνες, που γίνονται σύμφωνα με το νόμο του Θεού.
Ε.Π.Ε. 5,138
κάνει πλούσιο τον άνθρωπο
Ο τάδε καλείται πλούσιος, αλλά δεν είναι. Θα πήτε: Πώς δεν είναι, αφού κολυμπάει στο ασήμι και στο χρυσάφι και αφού έχει λίθους πολυτελείς και φορέματα χρυσά και τόσα αλλά; Δεν είναι πλούσιος, διότι πλούσιο τον άνθρωπο δεν τον κάνουν το χρυσάφι και τα φορέματα και τα χρήματα, αλλά τον κάνει η ελεημοσύνη.
Ε.Π.Ε. 5,634
και παρθενία
Η ελεημοσύνη ανεβαίνει με μεγάλη άνεσι στους ουρανούς και οι αγγελικές δυνάμεις, όταν την βλέπουν, ανοίγουν διάπλατα τις πύλες τις ουράνιες. Αν δουν τις άλλες αρετές, χωρίς την ελεημοσύνη, κλείνουν τις πόρτες. Και αυτό φαίνεται σ’ εκείνες τις παρθένες (Μαθ. κε' 1-11), που κλείστηκαν έξω του ιερού νυμφώνα, επειδή δεν είχαν συνεχώς λάδι στις λαμπάδες τους. Η ελεημοσύνη χωρίς την παρθενία ωδήγησε τους συντρόφους της στον ουρανό, ενώ η παρθενία χωρίς την ελεημοσύνη δεν το κατάφερε.
Ε.Π.Ε. 8α,158
κάλεσε το Χριστό στο σπίτι σου
Να προσκαλέσης το Χριστό σε τραπέζι. Να του προσφέρης τα λεγόμενα δικά σου, που στην πραγματικότητα είναι δικά Του. Κάτι τέτοιο θα σε ευχαριστή αφάνταστα και θα έχης ηδονή συνεχή.
Ε.Π.Ε. 8α,210
καρποί της
Ο Αβραάμ καθόταν και υποδεχόταν. Και πώς; Πλουσιοπάροχα. Θυσίασε το μοσχάρι και κάλεσε και τη Σάρρα. Κάνει τη γυναίκα του μέτοχο της φιλοξενίας. Δεν παραμένει κρυμμένη στο γυναικωνίτη, αλλά στέκεται κι εκείνη στη βελανιδιά του Αβραάμ. Το τραπέζι εκείνο άνοιξε τη μήτρα της και διώρθωσε τη φυσική της στείρωσι. Θυσίασε μοσχάρι και πήρε τον Ισαάκ. Ζύμωσε αλεύρι και πήρε απογόνους σαν τα άστρα του ουρανού και την άμμο της θάλασσας.
Ε.Π.Ε. 8α,288
στον φτωχό, ως Χριστό
Πώς θα συχωρεθής, όταν στέκη στην πόρτα σου ο Χριστός, με τη μορφή φτωχού, και συ μένης ασυγκίνητος; Λες, ότι έδωσες ελεημοσύνη. Να μη δώσης στο φτωχό μόνο όσα εκείνος ζητάει, αλλ’ όσα εσύ μπορείς.
Ε.Π.Ε. 8α,294
φτερά της
Ας χρησιμοποιούμε πολύ την ελεημοσύνη. Διότι αυτή είναι η βασίλισσα των αρετών. Αυτή θα μας παρουσιάση με παρρησία εκεί, και θα μας απαλλάξη από την κόλασι και την αιώνια τιμωρία. Κανένας δεν μπορεί ν’ αντισταθή σ’ αυτόν, που μαζί με την ελεημοσύνη μπαίνει στον παράδεισο. Διότι είναι ελεύθερα τα φτερά της και μεγάλη η παρρησία της προς τον Θεό και ανεβαίνει μέχρις αυτόν τον βασιλικό (θεϊκό) θρόνο.
Ε.Π.Ε. 8α,318

(Χρυσοστομικό Λεξικό, αρχ. Δανιήλ Αεράκη, τόμος Β, σελ. 154-156)