Ειμαρμένη
(τύχη και μοίρα)
κρίσις και ευθύνη
Υπάρχουν ανάστασις και κρίσις και ανταπόδοσις για τα πεπραγμένα μας. Και όσοι νομίζουν ότι υπάρχει πεπρωμένο, ας το λένε. Αν όμως υπάρχουν ανάστασις και κρίσις, δεν υπάρχει πεπρωμένο, όσο κι αν αντιδρούν και φωνάζουν.
Ε.Π.Ε. 13,560
εξ ανάγκης καλός;
Τι χρειάζονται οι πολλοί κόποι και οι ιδρώτες προκειμένου να κατορθωθή η αρετή; Αν με την ειμαρμένη γίνεται κάποιος καλός, τότε και κοιμώμενος και ροχαλίζοντας θα είναι καλός! Μάλλον δε τον άνθρωπο αυτό δεν μπορούμε να τον πούμε καλό, αφού εξ’ ανάγκης γίνεται καλός. Τότε ποια ανάγκη να κουραζώμαστε και να ιδρώνουμε για ν’ αποφεύγουμε το κακό;
Ε.Π.Ε. 18α,28
μύθος
Δεν ισχύει ο μύθος περί τύχης και μοίρας. Διότι όσα ενεργούμε, δεν τα ενεργούμε από ανάγκη. Όλα έχουν τιμηθή από την ελευθερία της βουλήσεως.
Ε.Π.Ε. 31,34
τυραννίδα
Να μην αποδίδουμε στους δαίμονες την διακυβέρνησι του κόσμου. Ας μη θεωρούμε, ότι τα παρόντα είναι απρονόητα. Ας μη αντιτάσσουμε στην πρόνοια του Θεού την τυραννική εξουσία κάποιας θεάς τύχης, της ειμαρμένης. Όλα αυτά είναι γεμάτα βλασφημία. Η πραγματική ταραχή και αταξία δεν οφείλεται στη φορά των πραγμάτων, αλλ’ οφείλεται στην ταραγμένη σκέψι μας.
Ε.Π.Ε. 34,546
ύπουλο δηλητήριο
Τα θανατηφόρα δηλητήρια της θεωρίας της ειμαρμένης έχουν παρασκευαστή, για να φανή, ότι η πίστις μας και το φρόνημά μας είναι μάταια για να πείση η ειμαρμένη τους ανθρώπους να έχουν πονηρή ιδέα για τον Θεό, κάτι που βέβαια έκανε στην αρχή και με τον Αδάμ, στον οποίο διέβαλε τον Θεό σαν βάσκανο και φθονερό.
Ε.Π.Ε. 34,560
όλα εις μάτην
Μάταια υπάρχουν οι νόμοι και οι δικαστές. Μάταια οι επιπλήξεις και οι νουθεσίες. Μάταιος ο φόβος της τιμωρίας. Μάταια οι τιμές, τα βραβεία, τα έπαθλα στις επιτυχίες. Αν η τύχη ισχύη, τότε κανένα όφελος από το να σπουδάσης, καμμιά ζημιά από το να τεμπελιάσης.
Ε.Π.Ε. 34,600
στη μοίρα όλα;
Σε ποιο παραλογισμό μας οδηγεί η θεωρία για την ειμαρμένη! Κανένας δεν είναι ενάρετος, κανένας ακόλαστος· κανένας πλεονέκτης, κανένας δίκαιος. Άρα ούτε αρετή υπάρχει ούτε κακία. Βρεθήκαμε τυχαία στη ζωή, και συρόμαστε προς το κακό.
Ε.Π.Ε. 34,606

(Χρυσοστομικό Λεξικό, αρχ. Δανιήλ Αεράκη, τόμος Β, σελ. 111-113)