Αυξομείωση μεγέθους γραμμάτων.
Κείμενα (blog) - Ιερός Ναός Αγίου Σώστη Νέας Σμύρνης
191. «κρατάς κάθε λογισμό που τρέφει και ωφελεί την ψυχή και ρίχνεις πέρα, πριν καν το δοκιμάσης, κάθε τι που άχρηστο σου είναι και βλαβερό». Οι λογισμοί της Παρθένου! Ο απόκρυφος κόσμος της, ο θησαυρός των μυστικών λόγων! Η Θεοτόκος μίλησε λίγο, σιώπησε περισσότερο, μα πιο πολύ συλλογίστηκε περισσότερο. Ώρες, μέρες, μήνες, χρόνια μυστικών λογισμών μέσα στον βαθύ απόηχο της σιωπής. Η Θεοτόκος πρέπει να θεωρήται και η πρώτη των χριστιανών μυστικών. Η πρώτη των θεωρητικών, της vita contemplativa. Είναι η «παρακαθήσασα παρά τους πόδας του Ιησού» Μαρία, η οποία «την αγαθήν μερίδα εξελέξατο» (Λουκ. ι΄ 39, 42). Ωραία…
190.«καρδιά καθαρή κι’ αμόλυντη, που βλέπει και ποθεί τον Θεό» Η Θεοτόκος συνειδητοποίησε και έζησε προσωπικά τη σχετική διδαχή του Χριστού: «μακάριοι οι καθαροί τη καρδία, ότι αυτοί τον Θεόν όψονται» (Ματθ. ε' 8). Ο μακαρισμός αυτός του Χριστού ισχύει κατά πρώτον λόγο για τη Θεομήτορα. Διότι αυτή κράτησε την καρδιά της «καθαρή κι’ αμόλυντη», περισσότερο από κάθε άλλον άνθρωπο στον κόσμο. «Η Παναγία υπήρξεν υπερτέρα όχι μόνον από κάθε μολυσμόν της σαρκός, αλλ’ ανώτερα και από αυτούς τους μολύνοντας διαλογισμού» (Γρ. Παλαμάς, X, 71) . Η ορθόδοξη Εκκλησία, άλλωστε, δέχεται τη «σχετική αναμαρτησία» της Θεομήτορος. Γι’ αυτό και…
Ένα εγκώμιο, ποίημα σε σύνθεση της Αγίας Φιλοθέης στην παιδική της ηλικία προς την Υπεραγία Θεοτόκο, το οποίο ανακάλυψε ο βυζαντινολόγος καθηγητής Πανεπιστημίου και Ακαδημαϊκός Νικόλαος Βέης (1883 – 1958), σε χειρόγραφο της Μονής του Μεγάλου Σπηλαίου και το δημοσίευσε σε άρθρο του το 1923. Το φύλλο του κώδικα που περιέχει το εγκώμιο άρχεται. «Εγκώμιον πεζόν προς την υπεραγίαν Θεοτόκον, ποιηθέν το μεν μέλος παρ’ ευτελούς τινός Νικολάου του Καρικέως, τα γράμματα παρ’ ευγενούς γυναίου, τα πρώτα φερούσης Αθήναζε, ής η κλήσις Ρεγούλα» και ακολουθεί ο ύμνος. «Παρθένε μου πανάμωμε κι αθάνατη μου βρύση,των προφητών το κήρυγμα και των οσίων…
189. «κρατούσες το πνεύμα της ταπεινώσεως στις πιο μεγάλες αποκαλύψεις. Ένα από τα βασικά γνωρίσματα της Θεοτόκου ήταν η βαθειά της ταπείνωσις. Το έδειξε με τη στάσι της «στις πιο μεγάλες αποκαλύψεις» (πρβλ. «Ιδού η δούλη»). Το έδειξε κατόπιν, όταν χάθηκε από το προσκήνιο της ζωής του Ιησού, διαλέγοντας την αφάνεια. Το έδειξε με τη σιωπή της ενώ θα είχε να πη τόσο πολλά και αληθινά. Όταν η Παρθένος στην Ωδή της έλεγε: «ότι επέβλεψεν (ο Κύριος) επί την ταπείνωσιν της δούλης αυτού» δεν έκανε φιλολογία. Έδινε αυθόρμητα μια μαρτυρία, ανοίγοντας ολόκληρη την ύπαρξί της μπροστά στον Θεό. Ο…
188. «πώς ν’ αναπαραστήσω... το πρόσωπό σου, το χαριτωμένο;» Η Θεοτόκος με την ουσιαστική συμμετοχή της στην αγιοπνευματική και χαρισματική ζωή της Εκκλησίας επέτυχε τον προσωπικό της εξαγιασμό. Ο εξαγιασμός αυτός εκάλυψε ολόκληρη την παρθενική της ύπαρξι και το πνεύμα και το σώμα. Ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, στον Α' λόγο του στο Γενέσιο της Θεοτόκου κάνει μια περιγραφή του εξαγιασμού αυτού, παρουσιάζοντας την κατάστασι του αγιασμού και της χάριτος, στην οποία είχε φθάσει το πνεύμα και το σώμα (ένα ένα μέλος του ξεχωριστά) της Θεομήτορος. Σε μια σειρά σημειωμάτων θα δούμε και θα εμβαθύνωμε στην ωραία αυτή περιγραφή. …
187. «εζούσε ζωή ανώτερη από τη φύσι». Η Θεοτόκος ζούσε μια υπερφυσική ζωή. Η ζωή αυτή χαρακτηρίζει τα παιδικά της χρόνια, την εφηβεία της, τη νεανική και την ώριμη ηλικία της. Μια ολόκληρη ζωή πάνω και πέρα από τη φύσι. Η Θεοτόκος ήταν μια μορφή που δημιουργήθηκε για να υπάρχη πάνω από τις κορφές. Πάνω από τις κορφές της φύσεως, του κόσμου, των επιγείων και των επουρανίων. Η Θεοτόκος δημιουργήθηκε ακόμα να ζη πάνω και πέρα απ’ τον εαυτό της: να ζη για τον Θεό και με τον Θεό. Συνεχίζει ο Ι. Δαμασκηνός: «Εζούσες... όχι ζωή δική σου, γιατί…
186.«Επλήσθησαν άπαντες Πνεύματος Αγίου» (Πραξ. β' 4). Στο «άπαντες» συμπεριλαμβάνεται και η Θεομήτωρ, η οποία ήταν το κεντρικό πρόσωπο της πρώτης εκκλησιαστικής κοινότητος. Η Θεοτόκος έλαβε το Άγιον Πνεύμα, κατά την Πεντηκοστή, ακριβώς όπως και οι Άγιοι Απόστολοι του Χριστού. Κατά τον Ευαγγελισμό, το Άγιο Πνεύμα την εκαθάρισε από το προπατορικό αμάρτημα και επραγματοποίησε τη σύλληψι του Ιησού. Κατά την Πεντηκοστή, το Άγιο Πνεύμα της εξασφαλίζει τον προσωπικό της αγιασμό. Με την διπλή αυτή πλήρωσί της από το Άγιο Πνεύμα, η Θεοτόκος θα βιώση, μέσα στους κόλπους της Εκκλησίας, το μυστήριο του Χριστού και θα φθάση στις ύψιστες βαθμίδες…
185.«ήσαν προσκαρτερούντες... σύν γυναιξί και Μαρία τη μητρί του Ιησού» (Πραξ. α΄ 14). Η Θεοτόκος, μετά την Ανάστασι και Ανάληψι του Κυρίου Ιησού παρέμεινε μέσα στους κόλπους της εκκλησιαστικής κοινότητος και διότι η Θεοτόκος ήταν η πρώτη «πιστεύσασα», αλλά και διότι αυτή ήταν η τελευταία επιθυμία του Υιού της. Το «ιδού η μήτηρ σου» (Ίω. ιθ' 27) που ο Εσταυρωμένος είπε στον ηγαπημένον μαθητήν, τον Ιωάννην, απευθυνόταν σ’ ολόκληρο τον κύκλο των πρώτων Μαθητών, σ’ ολόκληρη την Εκκλησία. Έτσι η Θεομήτωρ έγινε πια και μητέρα της πρώτης εκείνης Εκκλησίας. Τη θέσι της Θεοτόκου μέσα στην Εκκλησία την καθώρισε ο…
184. «την ωραιότητα της Παρθενίας σου» Η Αειπαρθενία της Θεοτόκου είναι το βασικό στοιχείο της ωραιότητάς της. Και η ωραιότης της Παρθένου οφείλεται κυρίως στην παρθενική της ύπαρξι. Η Αειπαρθενία της Θεοτόκου είναι το μοναδικό της κόσμημα. Στη βυζαντινή αγιογραφία, η αειπαρθενία εικονίζεται με τα τρία χρυσά άστρα που φέρει η Θεοτόκος στη σκέπη της Κεφαλής της και στους ώμους της. Τα τρία αυτά άστρα συμβολίζουν την τριπλή της παρθενία: προ, εν και μετά τόκον. Το επίθετό της «πεποικιλμένη», καταστόλιστη, το οφείλει κυρίως η Θεοτόκος στα τρία αυτά χρυσά άστρα. Οι στρατιωτικοί, με υπερηφάνεια φέρουν επάνω στην επίσημη στολή…
183.«τη αγνεία εσφραγισμένη και παρθενία φυλαττομένη» Η Θεοτόκος είναι η «Αειπάρθενος». Φέρει επάνω της τη σφραγίδα της Παρθενίας. Την εσφράγισε, την καθιέρωσε, τη διαφύλαξε και την εδόξασε ο Θεός. Η Παρθένος είναι το αριστούργημα και το καλλιτέχνημα της αγάπης του Θεού για τον άνθρωπο και τον κόσμο. Εάν η Εύα ήταν το δημιούργημα της αγάπης του Θεού για τον Αδάμ (πρβλ. «ου καλόν είναι τον άνθρωπον μόνον· ποιήσωμεν αυτώ βοηθόν κατ' αυτόν», Γεν. 6' 18), η δεύτερη Εύα, η Θεοτόκος ήταν το δημιούργημα της αγάπης του Θεού για την ανθρωπότητα ολόκληρη. Η Εύα πλάσθηκε για έναν άνθρωπο, η Παρθένος…