... Γνωρίζοντάς το αυτό καλά ο άγιος εκείνος πατέρας, που βρισκόταν ήδη στις πύλες του θανάτου,
όταν ο διάβολος του είπε, “μου ξέφυγες”, εκείνος απάντησε “δεν ξέρω”.
Τόση ήταν η αγωνία του, ώστε ούτε την τελευταία εκείνη ώρα να έχει σίγουρη τη σωτηρία του, σύμφωνα με το μέγεθος των ευσεβών κόπων του.
Εμείς όμως, μόλις συμπληρώσουμε πέντε ή δέκα χρόνια, ή μόλις μάθουμε καλά τους κανονισμούς του μοναστηριού,
ή αποστηθίσουμε ελάχιστα χωρία της Γραφής, ή και μόλις κάνουμε λίγες ή πολλές γονυκλισίες, ή προσευχηθούμε ή νηστέψουμε,
καταλαμβανόμαστε από οίηση και αλαζονεία, σαν να κατορθώσαμε τα πάντα.
Γι’ αυτό και πέφτουμε σαν τα φύλλα, και διασκορπίζονται «τα κόκκαλά μας στον άδη».
Δηλαδή προτού ακόμα φυτρώσουμε, ξηραινόμαστε, και γινόμαστε σοφοί μέσα στην αμάθειά μας,
και λόγιοι μέσα στην αλογία μας, και χειροτονούμε τους εαυτούς μας δασκάλους,
ζηλωτές και τέλειους, σαν να είμαστε οι μόνοι που γνωρίζουμε την αλήθεια.
Γι’ αυτό μας συνέβηκαν αυτά, γι’ αυτό δεχόμαστε σκοτάδι αντί για φώς.
Γι’ αυτό γίναμε σαν εξόριστοι του παραδείσου από την αυλή του Χριστού και του ποιμνίου του.

(ΕΠΕ Φιλοκαλία 1,343)

Όταν με γέννησε πρώτον, δεν έκανε αυτό που έκαναν οι άλλες γυναίκες,
να χρησιμοποιήσει δηλαδή, όπως συνήθιζαν εκείνες να χρησιμοποιούν, με δαιμονική παρακίνηση,
μαντείες και φυλαχτά και κάποιες άλλες μαγγανείες στα καροτσάκια και τα υπνοδωμάτια,
και να κρεμούν γύρω από το λαιμό τους κοσμήματα και φυλακτά (χαϊμαλιά),
αλλά θεωρούσε επαρκές να μας περιτειχίζει μόνο με τη σφραγίδα του ζωοποιού σταυρού,
προβάλλοντας αυτόν αντί για κάποιο όπλο και ασπίδα που είναι ανίκανα για τη φύλαξή μας.
Γι’ αυτό, ενώ όλες οι άλλες γυναίκες προσκυνούσαν και πήγαιναν, μόλις εμφανιζόταν το παιδί,
στην αυτοδίδακτη μυσταγωγό και δασκάλα όλων αυτών, μόνο η δική μας μητέρα δεν ανεχόταν ούτε το κεφάλι της να γείρει ποτέ,
ούτε να προσφύγει σ’ αυτήν, ούτε να πάρει μέρος σε γοητείες, αν και πολλές φορές την απειλούσαν εκείνοι που τα τελούσαν.
...
Θα προσθέσω όμως αυτό που δεν είναι σωστό να παραλείψω,
ότι δηλαδή κάθε φορά που τα παιδιά κοιμόντουσαν, δεν πήγαινε να ξαπλώσει αυτή,
αν φεύγοντας δεν σταύρωνε τα μέλη τους με το σημείο του σταυρού.
Και επίσης, όταν σηκωνόμασταν, αφού μας τσιμπούσε και μας ξυπνούσε,
μας προέτρεπε να προσευχηθούμε, ώστε όχι μόνο εκείνη,
αλλά και τα παιδιά της να ασκούνται στο να λατρεύουν τον Θεό.
(ΕΠΕ Φιλοκαλία τόμος 1,279,283)

Αλλά, μητέρα μου σεβαστή και πολυπόθητη
γιατί τώρα απευθύνομαι σε σένα,
το γλυκό για μένα πράγμα και όνομα,
το ποθητό και αγαπημένο μου θέαμα,
τη μητέρα και παιδί, ή καλύτερα που με γέννησες δύο φορές,
τη διπλή μητέρα μου (αρχαία=μάλλον δε διτοτόκος μου διμήτηρ),
πού μας άφησες; πού πηγές; σε ποιο λιμάνι αγκυροβόλησες;
πού και σε ποιούς τόπους παραμένεις;... 
(ΕΠΕ, Φιλοκαλία τόμος 1,299)

… Και δεν εννοώ βέβαια μόνο μια σταγόνα αίματος, αλλά ακόμα και ελάχιστο τεμάχιο μέλους άγιου, και λείψανο τρίχας, και ό,τιδήποτε από αυτά που φορούσε η ερχόταν σε επαφή είναι περιπόθητο και αναζητείται με πόθο από εκείνον που θέλει να είναι ευσεβής. Γι’ αυτό καθένας που κατέχει μέρος η μόριο αυτού η ολόκληρο στο σπίτι η στις εκκλησίες, για αγιασμό και ασφάλεια σωστική, καυχιέται σαν να έχει κάποιον θησαυρό, πλησιάζοντας με σεβασμό την σαν θησαυρό σκόνη που κατέχει, και αγγίζοντας με φόβο τα άψαυστα αφιερώματα... 
… Ποθώ να προσκυνήσω και την τίμια αλυσίδα με την οποία δέθηκε ο πολυτίμητος άγγελος (ο Ιωάννης ο Πρόδρομος) μεταξύ των ανθρώπων. Ποθώ να προσκυνήσω και το σεβάσμιο πιάτο στο οποίο τοποθετήθηκε η πολυτιμότερη και από το χρυσάφι πολυσέβαστη κάρα. Αλλά ούτε και τη μάχαιρα του δολοφόνου που διαπέρασε τον ιερό τράχηλο, αν τη βρω, δεν θα την αφήσω απροσκύνητη, ούτε και το έδαφος στο οποίο φρουρήθηκε ο θησαυρός, αν το πετύχαινα, δεν θα παρέλειπα να το αγκαλιάσω, επειδή είναι μεταδοτικό χάριτος. ’Ώ μακάριε τάφε, και γλυκέ λίθε, ο οποίος κατέχεις εκείνο το τρισμακάριο σκήνωμα, που μέσα του περιέχει σωρεία θησαυρών ανωτέρων από σμαράγδια και μαργαριτάρια...
(ΕΠΕ Φιλοκαλία τόμος 4,123,133
… Ασπάζομαι μαζί και τις άλλες σεβάσμιες θήκες, στις οποίες βρίσκονται τα ιερά σώματα των οσίων, των οποίων ο πλούτος των αρετών, μέσα στη νύχτα αυτής της ζωής, μοιάζει με άστρα θεόφωτα…
(ο.π) 3,355

ΣΤΟΝ ΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟ ΑΦΡΟΔΙΣΙΟ. Για την παρηγοριά από τη διήγηση των συμφορών.
Επειδή η διήγηση των λυπηρών γεγονότων φέρνει κάποια παρηγοριά σ’ αυτόν που είναι βυθισμένος στη λύπη,
και μάλιστα όταν γίνεται σε πραγματικούς φίλους
(γιατί η σιωπή συντελεί στην αύξηση της συμφοράς. Πολλοί που έδειξαν υπομονή και παρέδωσαν αυτά στη σιωπή, έπεσαν σε φοβερά πάθη),
πρέπει αυτούς που θέλουν να διηγηθούν τις συμφορές τους, να τους δεχόμαστε ήρεμα,
και αφού ανακουφιστεί το πάθος με τη διήγηση, τότε να προσφέρουμε την ενδεχόμενη θεραπεία.
Γιατί, εάν από την αρχή τους αποστομώσουμε, και τη φήμη ασυμπαθών θα αποκτήσουμε, και θα κάνουμε τη βοήθειά μας ασθενή,
επειδή την απωθεί το αποκορύφωμα της λύπης.
Εάν όμως επιθέσουμε το φάρμακο μετά την ανακούφιση του πόνου, θα κερδίσουμε δύο πράγματα, 
και το να γίνουμε συμπαθείς, και το να μη κάνουμε λάθος στη θεραπεία.
(ΕΠΕ έργα Ισιδώρου τόμος 3,21)

Επιστολή 275.-ΣΤΟΝ ΕΚΛΑΜΠΡΟΤΑΤΟ ΙΕΡΑΚΑ. Για τον λόγο και τον βίο.
Βίος χωρίς λόγος ωφελεί, ως από τη φύση του, περισσότερο, παρά ο λόγος χωρίς βίο.
Γιατί ο πρώτος, και όταν σιωπά, ωφελεί, ενώ ο άλλος, και όταν φωνάζει, ενοχλεί.
Εάν όμως ο λόγος και ο βίος συμπέσουν, αποτελούν κόσμημα όλης της ενάρετης ζωής. (ΕΠΕ έργα Ισιδώρου τόμος 2,391)
Επιστολή 73.-ΣΤΟΝ ΠΑΛΛΑΔΙΟ.Ότι η πίστη, χωρίς τα έργα, δεν σώζει τον άνθρωπο.
Κινδυνεύεις (πώς αλήθεια να σε προσφωνήσω, για να σε ονομάσω όπως σου αξίζει), να αγνοείς, αυτά που είναι ολοφάνερα ακόμα και στα μικρά παιδιά.
Να μη νομίζεις λοιπόν, ότι η πίστη (εάν βέβαια πρέπει να ονομάσω πίστη αυτήν που κατηγορείται από τα ίδια τα έργα σου) θα μπορέσει να σε σώσει.
Γιατί η πίστη, που από την αρχή σε δικαίωσε, απαιτεί πράξεις κατάλληλες προς αυτήν, χωρίς τις οποίες δεν είναι δυνατόν να σωθείς.
Γιατί αυτός που έγινε αποδεκτός κατά χάρη, είναι σωστό να διακρίνεται και για τις αρετές του, για να μη κυριευθεί στο μέλλον και από την αχαριστία.    (ΕΠΕ τόμος 3,91)

239.- ΣΤΟΝ ΔΙΑΚΟΝΟ ΙΣΙΔΩΡΟ. Στη ρήση˙ «Να οργίζεσθε, αλλά να μην αμαρτάνετε» .
Το, «Να οργίζεσθε, αλλά να μη αμαρτάνετε», μου φαίνεται πως έχει πολλές πλευρές και τρόπους. Γιατί μπορεί να είναι και οριστικό, και συμβουλευτικό.
Όπως για παράδειγμα: Οργίζεσθε, και γιατί οργίζεσθε; Λοιπόν να μη οργίζεσθε, για να μη αμαρτάνετε. Μπορεί όμως να σημαίνει και το εξής: Επειδή η οργή είναι δυνατό πάθος και φοβερό στο να ξεγελάσει την ψυχή (γιατί πολλές φορές τρέχει μπροστά από τον λογισμό, και προκαλείται σχεδόν χωρίς να το θέλουμε), να την καταπραΰνετε την ψυχή με τον λογισμό ή με τον αναλογισμό, χωρίς να ορμάτε σε άμυνα, αλλά να καταλήγετε σε ημερότητα.
Μπορεί επίσης να σημαίνει και το εξη: Να οργίζεστε εναντίον του πάθους που έχετε, και περισσότερο από όλα εναντίον της ηδονής, και δεν θα αμαρτήσετε.
Γιατί, εάν μας βρει αποδυναμωμένους και χαλαρωμένους, εύκολά θα μας νικήσει, ενώ αν μας βρει επάγρυπνους και οργισμένους εναντίον αυτής, αμέσως θα φύγει.
Καθόσον ο θείος λόγος δεν απαγόρευσε απλώς το να οργιζόμαστε, αλλά το να οργιζόμαστε αδικαιολόγητα. Γιατί είναι δυνατόν κάποτε να οργισθούμε και να είναι χρήσιμη η οργή μας, όταν αυτή γίνεται για τη δόξα του Θεού, ή για αυτούς που αδικούνται, ή για τη διόρθωση των πλησίον μας.
Γιατί και ο Μωϋσής οργίσθηκε εναντίον εκείνων που κατασκεύασαν το μοσχάρι, και διέταξε όλοι, από τη νεανική ηλικία και πάνω, να θανατωθούν.
Και ο Φινεές οργίσθηκε εναντίον εκείνων που πόρνευσαν, και τους θανάτωσε λογχίζοντάς τους.
Και ο Ηλίας οργίσθηκε με τους Ιουδαίους και τους δάμασε με την πείνα.
Αλλά και ο Παύλος με τον Ελύμα, και ο Πέτρος με τον Ανανία και την Σαπφείρα,και ο πατέρας οργίζεται με τον υιό του, και ο δάσκαλός με τον μαθητή όταν δείχνει οκνηρία, και δεν θα μπορούσε κανένας να πει ότι αυτό είναι οργή, αλλά εκδήλωση αγάπης και φροντίδα,
μπορεί μάλιστα να είναι και αναγκαίο.
Επειδή δηλαδή, όταν παίρνουμε εκδίκηση, εκδικούμαστε και πέρα από όσα πρέπει, ενώ όταν ο λόγος είναι για τη δόξα του Θεού, ή γι’ αυτούς που αδικούνται,
να μη αμαρτάνετε όμως, ή να είσαστε συνένοχοι με αυτούς που αμαρτάνουν και τους καλύπτετε, ή όταν ζητώντας εκδίκηση για τον εαυτό σας, κάνετε κατάχρηση των μέσων.
Γιατί γι’ αυτό τοποθετήθηκε μέσα μας η οργή, όχι για να αμαρτάνουμε εμείς, αλλά για να εμποδίζουμε εκείνους που φταίνε. Ούτε για να γίνει η οργή μας πάθος και αρρώστια, αλλά φάρμακο των παθών.
Εμείς όμως, αντίθετα, το μέσον το μεταβάλλουμε σε δηλητήριο, χρησιμοποιώντας το καταχρηστικά σ’ αυτά που δεν πρέπει.
(ΕΠΕ, έργα Ισιδώρου τόμος 2,343-347)

Επιστολή 34.-ΣΤΟΝ ΕΥΤΟΝΙΟ Στη ρήση:« Προσέχετε να μη κάνετε την ελεημοσύνη σας μπροστά στους ανθρώπους, για να σας δουν, γιατί αλλιώς δεν θα έχετε ανταμοιβή από τον Πατέρα σας, που βρίσκεται στους ουρανούς».
Επειδή ο έρωτας της φιλοδοξίας είναι φοβερός και δραστήριος, και εξουσιάζει φοβερά το ανθρώπινο γένος,
περιορίζοντάς τον ο σωτήριος Λόγος με σοφία και επιστημοσύνη και μεταβάλλοντάς τον προς το καλύτερο, λέγει
«Προσέχετε να μη κάνετε την ελεημοσύνη σας μπροστά στους ανθρώπους, για να σας δουν, γιατί αλλιώς δεν θα έχετε ανταμοιβή από τον Πατέρα σας, που βρίσκεται στους ουρανούς».
Επειδή δηλαδή, όντας ποιητής και δημιουργός, γνώριζε ότι τα φυτεμένα από την αρχή στους ανθρώπους σπέρματα της φιλοδοξίας, όχι έτσι απλά και στην τύχη, αλλά με σκοπό, όντας θερμοί εραστές της τιμής, να επιδίδονται προς το καλύτερο, έχοντας κάλλιστο προφυλαχτικό μέσο, για να μη γίνονται δούλοι στα ανελεύθερα πάθη, τον πόθο της δόξας,
επειδή όμως μετάβαλαν το έμφυτο δώρο προς το αντίθετο και στράφηκαν προς τη γήϊνη δόξα, ξεχνώντας την ουράνια,
πάλι σαν άριστος γεωργός, φροντίζοντας την ψυχή, κόβει τα βλαστάρια προς το χειρότερο, και συγκρατεί τη λυσσώδη ροπή των υπερβολικά κακών προς την ανθρώπινη δοξομανία.
Ό,τι από αυτήν είναι ήμερο και γόνιμο για την καρποφορία των υπερκόσμιων τιμών, όχι μόνο δεν το εγκαταλείπει, αλλά και το εμψυχώνει και το κάνει πιο γόνιμο,
ανακόπτοντας σύρριζα την επίδειξη που επιδιώκουν αυτοί που επιθυμούν την ανθρώπινη δόξα, και επιτρέποντάς τους να επιζητούν μόνο τη δόξα που αποβλέπει προς τον Θεό.

(ΕΠΕ έργα Ισιδώρου τόμος 3,53-55)

Επιστολή 57.-ΣΤΟΝ ΣΧΟΛΑΣΤΙΚΟ ΙΣΙΔΩΡΟ. Για το μέτρο στο λόγο.
Πραγματική συντομία με σαφήνεια δεν είναι η παράλειψη των αποδείξεων,
αλλά η απόρριψη εκείνων που δεν συμβάλλουν καθόλου στο υπό συζήτηση ζήτημα.
Γιατί, όπως αυτό που βρίσκεται έξω από την υπόθεση το θεωρούμε πλεονάζον,
έτσι είναι απαραίτητο να μη παραλείπουμε τίποτε από αυτά που συντελούν στη σύνθεση αυτής.
Ούτε συ λοιπόν, όταν συμβεί να γίνεται λόγος αγωνιστικός και αποδεικτικός, να κατηγορείς το μήκος,
αλλά να προσέχεις εκείνο, ότι δηλαδή δεν είναι δυνατόν να αποσαφηνίσεις με άλλον τρόπο αυτό που συζητείται,
παρά μόνο αν γίνει μεγάλη περιστροφή γύρω από αυτό.
Εάν λοιπόν πρόκειται να εκφράσεις τη γνώμη σου, ο λόγος να είναι σύντομος,
εάν όμως πρέπει και να την αποδείξεις, είναι ανάγκη τότε να επεκταθείς σε μήκος,
αποφεύγοντας όμως κάθε τι το περιττό και την ταυτολογία.

(ΕΠΕ έργα Ισιδώρου τόμος 3,73)

Επιστολή 235.- ΣΤΟΝ ΚΟΜΗΤΑ ΕΡΜΙΝΟ. Ότι, μαζί με τον ορθό τρόπο ζωής του ιερέα, απαραίτητη είναι και η δύναμη τού λόγου.
Όπως ένα καρποφόρο δένδρο, όταν έχει ωραίο φύλλωμα και είναι γεμάτο καρπό, και τον γεωργό τον χαροποιεί, και αυτούς που το βλέπουν τους ευχαριστεί, και εκείνους που περνούν από τον δρόμο τους αναπαύει, έτσι και αυτός που τοποθετήθηκε στη διδασκαλική έδρα, όταν κοσμείται με την αρετή και αστράφτει με τον λόγο, και τον Θεό ευφραίνει, και τους ανθρώπους ωφελεί.
Εάν όμως στερείται και τα δύο αυτά, δεν ωφελεί πολύ τους μαθητές του. Γιατί χρειάζεται βέβαια η ορθή ζωή για αυτούς που είναι φιλοκατήγοροι, αλλά χρειάζεται και ο λόγος για τους ελέγχους εναντίον των αιρέσεων.
Γιατί, αν και χωρίς λόγο ο βίος από τη φύση του ωφελεί τους περισσότερους, όταν όμως τον δουν να νικιέται στους συλλογισμούς και στις συζητήσεις, βλάπτονται πολλές φορές θανάσιμα, παρασυρόμενοι από νόθες διδασκαλίες.
Γιατί δεν θα κατηγορήσουν την απειρία τού δασκάλου, αλλά την στερούμενη ερείσματα (αποδείξεις) διδασκαλία. "Εάν πάλι ο λόγος διατυπωμένος με δύναμη νικήσει τους αντίπαλους, εξαιτίας της φαύλης ζωής του αμαυρώνεται η νίκη.
Γιατί δεν θα θεωρήσουν αξιόπιστο τον δάσκαλο, ο όποιος δεν κάνει αυτά που πρέπει.
Επομένως πρέπει να διαπρέπει και στον λόγο και στη ζωή του. Γιατί λέγει «Αυτός που κάνει και διδάσκει, αυτός θα ονομαστεί μεγάλος στη βασιλεία των ουρανών». Εάν το να κάνει μόνο μπορούσε να διδάξει, όπως νομίζουν μερικοί, δεν θα πρόσθετε και το δεύτερο.   (ΕΠΕ τόμος 2, 337-339)
Επιστολή 62.-ΣΤΟΝ ΜΟΝΑΧΟ ΘΕΟΠΟΜΠΟ. Ότι πρέπει κανείς να διατυπώνει με σεμνότητα το λόγο.
Ο λόγος που λέγεται με σκοπό την ωφέλεια των ακροατών είναι λόγος γεμάτος δύναμη, και δίκαια ονομάζεται λόγος και μιμείται τον Θεό.
Ο λόγος όμως που έχει σκοπό μόνο την ευχαρίστηση και τελειώνει με χειροκροτήματα, είναι ήχος χάλκινου αντικειμένου, που γεμίζει την ακοή με μεγάλους κενούς ήχους.
Ή λοιπόν διατύπωνε τον λόγο σου με σεμνότητα, προτιμώντας τη μετριοφροσύνη από την κομπορρημοσύνη (παχιά λόγια),
ή γνώριζε ότι είναι κύμβαλο που ταιριάζει στη θεατρική σκηνή.    (ΕΠΕ τόμος 1,85)