26. «Δεδοξασμένα περί σου, καθώς φησίν ο Προφήτης, ελαλήθη πόλις του Θεού» (Π).
Ο ύμνος αυτός είναι εμπνευσμένος από τον μεσσιανικό ψαλμό 86: «δεδοξασμένα ελαλήθη περί σου η πόλις του Θεού» (στιχ. 3). Στον ψαλμό αυτό, που στιχολογείται στον εσπερινό των Χριστουγέννων, η Θεοτόκος προτυπώνεται σαν «πόλις», στην οποία ήλθε να κατοικήση ο Κύριος και μάλιστα σαν τη «Σιών», την οποία «εθεμελίωσεν ο Ύψιστος» και την οποία όλοι οι άνθρωποι θα αναγνωρίσουν σαν πνευματική τους μητέρα: «Μήτηρ Σιών ερεί άνθρωπος»!
Η πόλις, σαν συμβίωσις και κοινωνία ανθρώπων, είναι το μεγαλύτερο επίτευγμα του ανθρωπίνου γένους, χάρις στο οποίο ξεκίνησε και αναπτύχθηκε ο πολιτισμός. Οι άνθρωποι, από το 10.000 π.Χ., άρχισαν πια να συγκεντρώνωνται σε οικισμούς (χωριά) και από το 5.000 π.Χ. σε πόλεις, για να καταλήξουν σήμερα –2.000 μ.Χ.– στις μεγαλοπόλεις των πολλών εκατομμυρίων κατοίκων. Οι πόλεις γίνονται ονομαστές από τον μεγάλο αριθμό των κατοίκων ή τους μεγάλους άνδρες που γεννιούνται ή κατοικούν σ΄ αυτές.
Η Θεοτόκος υπήρξε η «πόλις του Θεού», διότι ήλθε, γεννήθηκε, κατοίκησε κι έζησε κοντά της ο Μοναδικός και Ανεπανάληπτος Άνθρωπος, ο Θεάνθρωπος Ιησούς! (Ευθυμίου, Επ. Αχελώου, «Εκείνος», σ. 281) . Βλέποντας προφητικά το γεγονός αυτό ο Ζαχαρίας, έλεγε: «Τέρπου και ευφραίνου θύγατερ Σιών, διότι ιδού εγώ έρχομαι και κατασκηνώσω εν μέσω σου, λέγει Κύριος» (β' 14).
Πάντα η πόλις νοσταλγούσε να έχη κάτοικό της τον Θεό. Δεν υπάρχει πόλις, η οποία δεν έκτισε ένα βωμό ή ένα Ναό για κατοικία του Θεού! Αιώνιο όνειρο του ανθρώπου ήταν «η πόλις του Θεού» (CIVITAS DΕΙ) , η συγκατοίκησις του Θεού με τους ανθρώπους!
Το όνειρο αυτό πραγματοποιήθηκε με την Παρθένο που έγινε «η πόλις του Θεού»! Χάρις στη Θεομήτορα ο Θεός «επί της γης ώφθη και τοις ανθρώποις συνανεστράφη» (Βάρουχ γ' 38) «και εσκήνωσεν εν ημίν» (Ιω. α΄ 14).Γράφει σχετικά ο Καβάσιλας: «Συνέβηκε με την Παρθένο αυτό που συμβαίνει όταν μια μεγάλη και λαμπρή πολιτεία υποδέχεται το βασιλιά. Όπως μια πόλη που ξεπερνά όλες τις άλλες, όχι μόνο στο μέγεθος και την ωραιότητα, αλλά και στο ψηλό ηθικό φρόνημα και στο πλήθος των κατοίκων και στον πλούτο και σε κάθε είδους δύναμη, δεν περιορίζεται μόνο στο να δεξιωθή και να φιλοξενήση απλώς το βασιλιά, αλλά γίνεται το κράτος του και αποτελεί την εξουσία του και την τιμή του και τη δύναμί του και τον οπλισμό του. Έτσι και η Παρθένος, με το να δεχθή μέσα της το Θεό, με το να του δώση τη σάρκα της, έκαμε να παρουσιασθή ο Θεός μέσα στον κόσμο και να γίνη στους μεν εχθρούς συμφορά ακαταμάχητη, στους δε φίλους σωτηρία και πηγή όλων των αγαθών» (Κ, 131) .
Στην επίγεια πόλι, την Θεοτόκο (και την Εκκλησία) πρώτος πολίτης ήταν ο Ιησούς. Στη «καινή πόλι», την Άνω Ιερουσαλήμ, η Αγία Τριάς θα κατασκηνώση για πάντα ανάμεσα στους ανθρώπους (Αποκ. κα' 3) .
(Μητροπολίτου Αχελώου Ευθυμίου Στυλίου, Η Πρώτη, εκδ. Γρηγόρη, σελ. 47-48 )