ΚΕΦΑΛΑΙΟ 20 Πίστη άεργη και έργο άπιστο θα αποδοκιμασθούν κατά τον ίδιο τρόπο•γιατί πρέπει ο πιστός να προσφέρει στον Κύριο πίστη που επιδεικνύει τα έργα της. Γιατί ούτε του πατέρα μας του Αβραάμ η πίστη δεν θα λογαριαζόταν για τη δικαίωσή του, εάν δεν πρόσφερε το παιδί του σαν καρπό της. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 22 Ο βυθός της πίστεως όταν εξερευνάται, ταράσσεται• όταν όμως θεωρείται με απλή διάθεση, γαληνεύει. Γιατί το βάθος της πίστεως που είναι σαν το νερό της λησμονιάς των κακών δεν ανέχεται να θεωρείται από περίεργους λογισμούς. Ας εμπλέουμε λοιπόν στα ύδατά της με απλότητα σκέψεως για να φθάσουμε…
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΕΚΠΟΡΕΥΣΕΩΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ.ΛΟΓΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟΣ.… θα ίδωμεν τώρα καθ' έκαστον ποιο λέγουν και με ποιας πιέσεις ή και ποια γραφικά λόγια και νοήματα χρησιμοποιούν, ή μάλλον παραποιούν, και ούτως εξέπεσαν από την θεόλεκτον και πατροπαράδοτον ομολογίαν. Και τα χειρότερον όλων είναι ότι δεν θέλουν ούτε να επιστρέψουν και κρατήσουν με ασφάλειαν εκείνο από τα οποίον εξέπεσαν, αλλά ως άνθρωποι πραγματικά ανάγωγοι δυσανασχετούν και αντιλέγουν εντόνως προς εκείνους οι οποίοι τους δίδουν χείρα προς διόρθωσιν, δύναμιν δηλαδή λόγου αληθείας οδηγούσαν προς την αλήθειαν. Το να εκπίπτουν από τα ορθόν φρόνημα υπήρξε κοινή μοίρα όλων των Εκκλησιών, καθώς δια…
Πάλιν ο πρωταίτιος του κακού όφις σηκώνει την κεφαλήν εναντίον μας και σιγοψιθυρίζει τα αντίθετα προς την αλήθειαν. Ή μάλλον, αφού η ιδική του κεφαλή συνετρίβει με τον σταυρόν του Χριστού, κεφαλήν του κάμνει τον καθένα από εκείνους οι οποίοι με το πέρασμα των γενεών πείθονται εις τας ολεθρίας συστάσεις και ούτω, εμφανίζων σαν η ύδρα πολλάς κεφαλάς προς τα άνω, δεν σταματά να διαλαλή με αυτάς εις τα ύψη την αδικίαν. Ούτω προσήρμοσεν εις το έρπον σώμα του, Αρείους, Απολιναρίους, Ευνομίους, Μακεδονίους, και πολλούς άλλους οι οποίοι προσεκολλήθηοαν εις αυτόν, και δια της γλώσσης αυτών άφησε το…
Το ότι ο Χρυσόστομος είπε, «Ο δικός μας Χριστός δεν ζωγραφίζεται στους τοίχους», εγκωμιάζοντας τον άγιο Ρωμανό, δεν πρέπει να ερμηνεύεται κατά λέξη, αλλά πρέπει να γνωρίζουμε με ποιόν μιλώντας το είπε, γιατί στις ομιλίες πρέπει να κοιτάζουμε και τον χρόνο και το πρόσωπο και τον τρόπο με τον οποίο έγιναν. Τον χρόνο, επειδή δεν είχαν νομοθετηθεί στους παλιούς τα ίδια με μας που ζούμε στα χρόνια της χάριτος. Το πρόσωπο, γιατί άλλο είναι το αιρετικό, και άλλο το πρόσωπο του ορθοδόξου. Τον τρόπο, γιατί, δεν είναι το ίδιο να συζητά κανείς δογματικά, και να απευθύνει λόγο πιο απλοϊκό. Με…
Επιστολή 46.- ΣΤΟΝ ΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟ ΑΘΑΝΑΣΙΟ.Εναντίον των εθνικών.Πες σ΄ αυτόν που φιλονείκησε μαζί σου και πρεσβεύει τα δόγματα των εθνικών, και σου είπε, ότι το Ευαγγέλιο υπέδειξε μια καινούργια και διαφορετική από την αρχαία συνήθεια ζωή: Σοφώτατε, φαίνεται πώς αγνοείς, ότι την κακή συνήθεια μόνο μία καινοτομία μπορεί από τη φύση της να την παύσει. Γι΄ αυτό και ήρθε εδώ ο Δεσπότης του Ευαγγελίου και υπέδειξε μια ζωή που ταιριάζει στον ουρανό. Εάν βέβαια συμβούλευε να επιμείνουμε στα καθιερωμένα, δεν θα υπήρχε ανάγκη να καινοτομήσει. Εφόσον όμως ήρθε για να επικρίνει αυτά που δεν βρίσκονταν σε σωστή κατάσταση, χρειάζονταν νεώτερα πράγματα,…
Παρακαλώ προφυλάξετε ακόμα τον εαυτό σας από την ψυχοφθόρο αίρεση, η συμμετοχή στην οποία είναι αποξένωση από τον Χριστό… … Ερώτηση 3η. Για τις εκκλησίες που βεβηλώθηκαν από τους ιερείς που κοινώνησαν με την αίρεση και κατέχονται από αυτούς. Εάν πρέπει να μπαίνουμε σ’ αυτές για να προσευχηθούμε και να ψάλλουμε.Απάντηση. Δεν πρέπει να μπαίνουμε καθόλου στις εκκλησίες αυτές με τους τρόπους που αναφέρθηκαν, γιατί είναι γραμμένο «Να, το σπίτι σας εγκαταλείπεται έρημο». Γιατί μόλις μπαίνει μέσα στις εκκλησίες αυτές η αίρεση, φεύγει ο άγγελος που εποπτεύει όλα όσα γίνονται εκεί, σύμφωνα με τα λόγια του μεγάλου Βασιλείου, και…
Επιστολή 143 στον Παύλο, Για την αγία Τριάδα. ... Και εάν κάποιος πει, Γιατί λοιπόν αυτά δεν κηρύχθηκαν ρητά και καθαρά από την αρχή; Θα τους έλεγα, ότι και ασφαλώς η απόδειξη αυτή και διδασκαλία είναι λαμπρά ολοφάνερη σ’ αυτούς που ακούν με σύνεση, όπως φάνηκε και στον σοφό Φίλωνα. Εάν όμως ειπώθηκε καλυμμένη με σκιά, πρέπει να σκεπτόμαστε τούτο, ότι ο Θεός νομοθετώντας για τους Ιουδαίους, οι όποιοι ρέπουν προς την πολυθεΐα, δεν δοκίμασε να εισαγάγει διάκριση των προσώπων, για να μη δογματίσουν ότι υπάρχει διαφορετική φύση στις υποστάσεις, και κυλιστούν στην ειδωλολατρία, αλλά, αφού μάθουν από την αρχή το…
Επιστολή 126. ΣΤΟΝ ΚΟΜΗΤΑ ΕΡΜΙΝΟ. Στο γραμμένο, «Φρόνιμοι σαν τα φίδια και αγνοί σαν τα περιστέρια».Να είμαστε φρόνιμοι σαν το φίδι μας προτρέπει ο Κύριος, ευμαθέστατε, να προφυλάσσουμε δηλαδή σε κάθε πειρασμό το κεφάλι μας, που είναι η πίστη μας. Γιατί το φίδι σε όσες δύσκολες καταστάσεις συμβεί να βρεθεί, προφυλάσσει το κεφάλι του από κάθε βλάβη. Επίσης με έξυπνο τρόπο ξεντύνεται το παλιό δέρμα περνώντας μέσα από στενή τρύπα, απαλλασσόμενο έτσι από τα γηρατειά. Θέλει λοιπόν ο Κύριος να ξεντυθούμε και εμείς τον παλιό άνθρωπο, περπατώντας τον στενό δρόμο τον γεμάτο κακοπαθήματα, και αντ’ αυτού να ντυθούμε τον καινούργιο,…
Επιστολή 90.- ΣΤΟΝ ΕΠΙΣΚΟΠΟ ΑΝΤΩΝΙΟ, Για τις αιρέσεις. Ο διάβολος γέννησε πολλές αιρέσεις και στους Έλληνες, αν και βέβαια τους είχε στην εξουσία του και τους πήγαινε και τους έφερνε όπως ήθελε, και στους Ιουδαίους, μολονότι και αυτούς τους έκανε να φέρονται σαν μανιασμένοι προς την ειδωλολατρία και να λυσσούν για τις δολοφονίες. Εάν όμως γέννησε και στους Χριστιανούς πολύ περισσότερες, κανένας να μη απορεί. Γιατί πριν από την ένσαρκη παρουσία του Χριστού, βλέποντάς τους όλους να μεθούν από την κακία και κανένας όπως θα μπορούσα να πω, να μην είναι καθαρά νηφάλιος, έσπειρε λίγα σπέρματα φιλονικίας…
Επιστολή 18.- ΣΤΟΝ ΚΟΜΗΤΑ ΕΡΜΙΝΟ. Σ’ αυτό που λέχθηκε για τη Θεοτόκο: «Και δενείχε καμιά σχέση μαζί της», και τα εξής. Επειδή είπες, ότι οι Ιουδαίοι θεωρούν σκάνδαλο αυτό που λέγεται στη θεία Γραφή, ότι «Δεν δεν είχε καμιά σχέση μαζί της, μέχρι που γέννησε τον Υιό της», με το επιχείρημα ότι μετά από αυτό η Παρθένος ήρθε σε σαρκική σχέση με το μνηστήρα της, ας γνωρίζει ο βλάσφημος και αχάριστος λαός, ότι το «έως» πολλές φορές το βρίσκομε στη θεία Γραφή με την έννοια του «συνεχώς». «Έως ότου βάλω τους εχθρούς σου κάτω από τα πόδια σου»• και…