Αυξομείωση μεγέθους γραμμάτων.
28 Φεβ

Μίσος στην αίρεση, αγάπη στον αιρετικό! (Αγ. Ιωάννου Χρυσοστόμου)

Γράφτηκε από τον 

     [Επιλογή των κειμένων π. Νικόλαος Πουλάδας] «Ο ψαλμός σήμερα μας οδηγεί σε σύγκρουση με τους αιρετικούς, όχι για να τους πολεμήσουμε παραμένοντας αυτοί αδρανείς, αλλά για να τους σηκώσουμε από την πτώση στην οποία βρίσκονται. Διότι τέτοιος είναι ο δικός μας πόλεμος, δεν καθιστά τους ζωντανούς νεκρούς, αλλά τους νεκρούς τους οδηγεί στη ζωή, γεμάτος από ημερότητα και πολλή επιείκεια. Διότι δεν πολεμώ με υλικά όπλα, αλλά με τον λόγο καταδιώκω, όχι τον αιρετικό, αλλά την αίρεση. Δεν αποστρέφομαι τον άνθρωπο, αλλά μισώ την πλάνη και θέλω να τον αποσπάσω από αυτήν. Δεν κάνω πόλεμο με ουσία (διότι η ουσία είναι έργο του Θεού) αλλά θέλω να διορθώσω τη γνώμη, που τη διέφθειρε ο διάβολος... και εγώ λοιπόν εάν πολεμήσω τους αιρετικούς, δεν πολεμώ τους ίδιους τους ανθρώπους, αλλά θέλω να απομακρύνω την πλάνη και να καθαρίσω τη σαπίλα. Δική μου συνήθεια είναι να καταδιώκομαι και όχι να καταδιώκω, να πολεμούμαι και να μην πολεμώ»(ΕΠΕ τόμος 37,σελ. 297 Λόγος στον ιερομάρττυρα Φωκά)
    «Όταν δηλαδή χρειάζεται να ευεργετήσεις, ο κάθε άνθρωπος είναι πλησίον σου· όταν όμως προκύπτει θέμα σχετικό με την αλήθεια, ξεχώριζε τον δικό σου από τον ξένο. Και αν ακόμα έχεις αδελφό από τον ίδιο πατέρα και την ίδια μητέρα, και δεν συμφωνεί μαζί σου στο θέμα της αλήθειας, να θεωρείς αυτόν πιο βάρβαρο και από τον Σκύθη, αν όμως είναι Σκύθης ή Σαυρομάτης, αλλά γνωρίζει την ακρίβεια των δογμάτων και πιστεύει αυτό πού και συ ο ίδιος πιστεύεις, αυτός ας είναι πιο δικός σου και πιο πλησιέστερος από εκείνον· και τον βάρβαρο και τον μη βάρβαρο από εδώ να τον διακρίνουμε, όχι από τη γλώσσα, ούτε από το γένος, αλλ’ από τη γνώμη και την ψυχή του. Διότι αυτό προ πάντων είναι άνθρωπος, όταν φυλάσσει την ακρίβεια των δογμάτων και κάνει ευσεβή ζωή» (ΕΠΕ 7,401,Εις ΡΜΓ Ψαλμ.)
    «Ο Κύριος δεν απαγορεύει να εμποδίζονται οι αιρετικοί, να αποστομώνονται, να κόβεται η θρασύτητά τους και να διαλύονται τα συνέδριά τους και οι συγκεντρώσεις τους, αλλά απαγορεύει να φονεύονται» (ΕΠΕ 10,815, Εις Ματθαίον Ομιλία ΜΣΤ)
    «Να μη φροντίζουμε μόνο για τα δικά μας πράγματα, αλλά και να διορθώνουμε και να θεραπεύουμε τα αρρωστημένα μέλη μας· αυτό είναι μέγιστο δείγμα της πίστεώς μας. Διότι λέγει, «Από αυτό θα γνωρίσουν όλοι οι άνθρωποι ότι είστε μαθητές μου, αν έχετε αγάπη αναμεταξύ σας». Αγάπη όμως γνήσια δείχνει όχι η συμμετοχή σε τράπεζα φαγητών, ούτε ο απλός χαιρετισμός, ούτε τα κολακευτικά λόγια, αλλά το να διορθώσουμε τον πλησίον και να φροντίσουμε για το συμφέρον του, το να ανορθώσουμε τον αμαρτωλό, το να βοηθήσουμε αυτόν που είναι πεσμένος» (ΕΠΕ 8,165.Εις Γένεσιν Θ΄,PG.54,623)
     «Σε κανένα να μη δίνεις αφορμή αντιδικίας και φιλονεικίας, ούτε στον Ιουδαίο, ούτε στον εθνικό· αλλ’ αν κάπου δεις ότι ζημιώνεται η ευσέβεια, να μην προτιμήσεις την ομόνοια από την αλήθεια, αλλά να σταθείς γενναία μέχρι θανάτου· και ούτε έτσι να πολεμάς με την ψυχή, ούτε να αποστρέφεσαι τη γνώμη, αλλά να μάχεσαι μόνο με τα πράγματα. Γιατί αυτό σημαίνει, «όσο εξαρτάται από σας, να έχετε ειρηνικές σχέσεις με όλους τους ανθρώπους». Και αν εκείνος δεν ειρηνεύει, εσύ να μη γεμίσεις την ψυχή σου με πάθος, αλλά να είσαι φίλος ως προς τη διάθεση,… χωρίς να προδίδεις πουθενά την αλήθεια» (ΕΠΕ 17,493, P.G. 60,611 Εις Ρωμαίους 23,2)
     ««Για να περισσεύει η αγάπη σας με πλήρη γνώσιν και με κάθε διάκριση». Δεν θαυμάζει απλώς ούτε την φιλία, ούτε την αγάπη, αλλά την αγάπη που προέρχεται από πλήρη γνώσιν· δηλαδή, να μη μεταχειρίζεσθε προς όλους την ίδια αγάπη, διότι αυτό είναι γνώρισμα όχι της αγάπης, αλλά της ψυχρής διαθέσεως. Τι σημαίνει, «με πλήρη γνώσιν;». Δηλαδή, με κρίση, με σκέψη, με συναίσθηση. Διότι υπάρχουν μερικοί που αγαπούν χωρίς περίσκεψη, με επιπολαιότητα και κατά τύχη·… «Με πλήρη γνώσιν», λέγει, «και με πάσαν διάκρισιν, ώστε να διακρίνετε τας διαφοράς επί των ηθικών ζητημάτων», αυτά, δηλαδή, που σας συμφέρουν. Δεν τα λέγω αυτά εξ’ αιτίας μου, λέγει (ο Παύλος), αλλά εξ’ αιτίας σας· διότι υπάρχει φόβος μήπως διαφθαρεί κανείς από την αγάπη των αιρετικών. Αυτό δηλαδή υπαινίσσεται… να είστε σεις ειλικρινείς, για να μην παραδεχθείτε, δηλαδή, με το πρόσχημα της αγάπης κανένα νόθο δόγμα. Πώς λοιπόν λέγει· «Να έχετε ειρηνικές σχέσεις με όλους, αν είναι δυνατόν, τους ανθρώπους»; Να έχετε ειρηνικές σχέσεις, είπε, και όχι να αγαπάτε κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να βλάπτεσθε από την φιλία. «Εάν λοιπόν το δεξιό σου μάτι σε σκανδαλίζει», λέγει, «βγάλε αυτό και πέταξέ το μακριά»» (ΕΠΕ 21,391-393 Εις Φιλιπ.Ομιλ.Γ,PG 62,191)
    «Ας αποστρεφόμαστε τις συνάξεις των αιρετικών» (ΕΠΕ 27,605, PG 56,256 Ουδέποτε αφ’ εαυτού ποιεί ο Υιός)
«Κακός [ο ιερέας], πώς το εννοείς; εάν είναι τέτοιος εξ αίτιας της πίστεως, απόφευγέ τον και απομακρύνσου απ’ αυτόν, όχι μόνο αν είναι άνθρωπος, αλλά κι αν ακόμη είναι άγγελος που κατέβηκε από τον ουρανό. Εάν όμως είναι κακός ως προς την ιδιωτική του ζωή, μην ασχολήσαι μ’ αυτήν...Βλέπεις ότι ο λόγος δεν γίνεται για δόγματα, αλλά για τρόπο ζωής και πράξεως;» (ΕΠΕ,τομος 25,σελ.373)
     «Αλλά και αν ακόμη εγώ ο ίδιος ή κάποιος άγγελος από τον ουρανό σας κηρύξει διαφορετικό ευαγγέλιο από εκείνο το οποίον σας κήρυξα, αυτός ας είναι ανάθεμα»… Και δεν είπε, εάν κηρύττουν αντίθετα ή ανατρέπουν το παν, αλλά και αν κάτι ελάχιστον ευαγγελίζονται διαφορετικό από ό,τι σας κήρυξα, και αν ακόμη κάτι ασήμαντον παρασαλεύσουν, ας είναι ανάθεμα…. Θέλει να δείξει ότι δεν υπολογίζει αξίωμα προσώπων όταν ο λόγος είναι δια την αλήθεια» (20,195-203 Στην προς Γαλάτας κεφ.Α)
     «Ας μη σε ταράσσει πλέον κανείς, προσθέτοντας στα δόγματα της Εκκλησίας τις έρευνες των λογισμών του και θέλοντας να θολώσει τα ορθά και υγιή δόγματα. Αλλά φεύγε τις συναναστροφές αυτών όπως τα δηλητήρια των φαρμάκων. Καθόσον αυτοί είναι πιο φοβεροί από εκείνα· γιατί εκείνα περιορίζουν τη βλάβη μόνο στο σώμα, ενώ αυτοί καταστρέφουν την ίδια τη σωτηρία της ψυχής. Γι’ αυτό πρέπει από την αρχή και από την πρώτη στιγμή ν’ αποφεύγετε τις ομιλίες αυτών και μάλιστα μέχρι που να μπορέσετε, με το πέρασμα του χρόνου, οπλισμένοι καλά, σαν με κάποια όπλα πνευματικά, με τις μαρτυρίες της αγίας Γραφής, να αποστομώνετε την αδιάντροπη γλώσσα αυτών» (30,341 Κατήχηση Πρώτη)
     «Αλλά δεν πιστεύει στην Αγία Γραφή. Να αποστραφείς στη συνέχεια αυτόν ως παράφρονα και ανόητο. Διότι εκείνος που δεν πιστεύει στο δημιουργό των όλων, επειδή αποδίδει με ψέμα την αλήθεια, ποιας συγγνώμης θα είναι δυνατόν να τύχει ποτέ; Εκείνοι έχουν προσποιητό χρώμα, και υποδυόμενοι πρόσωπο επιείκειας, κρύβουν μέσα στο δέρμα του προβάτου τον λύκο. Αλλά εσύ να μην εξαπατηθείς, αλλά για αυτό ακριβώς να μισήσεις υπερβολικά αυτόν, διότι σε σένα μεν τον συνάνθρωπο υποκρίνεται επιείκεια, στο Θεό όμως, τον Δεσπότη των όλων, ήγειρε πόλεμο και βαδίζοντας εναντίον της δικής του σωτηρίας, δεν αισθάνεται» (2,41 Εις Γένεσιν Ομιλ. Β΄)
     «Γι’ αυτό λοιπόν σας παρακαλώ όλους να προσπαθείτε όσο μπορείτε να τους θεραπεύετε, συζητώντας μαζί τους με καλοσύνη και επιείκεια, όπως ακριβώς κάμνομε με εκείνους που προσβλήθηκαν από διανοητική ασθένεια και παραφέρονται, καθόσον αυτοί από παραφροσύνη γέννησαν τη θεωρία αυτή και από υπερβολική ανοησία· τα φλογισμένα όμως τραύματα δεν ανέχονται ούτε χέρι να τα αγγίξει, ούτε υποφέρουν τη δυνατή πίεση. Γι’ αυτά οι σοφοί γιατροί χρησιμοποιούν μαλακό σφουγγάρι για το πλύσιμο των πληγών αυτού του είδους. Επειδή λοιπόν και στην ψυχή αυτών υπάρχει φλογισμένη πληγή, όπως ακριβώς, χρησιμοποιώντας μαλακό σφουγγάρι, καθαρίζουμε την πληγή με καθαρό και πόσιμο νερό, έτσι ας προσπαθούμε να περιορίσομε την αλαζονεία αυτών και να καθαρίζομε τον όγκο τους, χρησιμοποιώντας με καλοσύνη όλα εκείνα που είπαμε μέχρι τώρα. Και είτε σε βρίζουν, είτε σε κλωτσούν, είτε σε φτύνουν, είτε σου κάμνουν ο,τιδήποτε παρόμοιο, να μη εγκαταλείπεις, αγαπητέ, τη θεραπεία. Διότι εκείνοι που θεραπεύουν άνθρωπο παράφρονα είναι αναγκασμένοι να υπομένουν πολλά παρόμοια· παρ’ όλα αυτά όμως δεν πρέπει να παραιτούνται από την προσπάθειά τους, αλλ’ ακριβώς γι’ αυτά πρέπει βέβαια να τους κακοτυχίζουμε και να δακρύζουμε γι’ αυτούς, διότι είναι τέτοιο το είδος της ασθένειας από το οποίο προσβλήθηκαν. Αυτά τα λέγω για τους ισχυρότερους και ανεπηρέαστους, και που μπορούν να μην υποστούν καμία βλάβη από τη συναναστροφή τους μαζί τους, διότι, εάν κάποιος είναι ασθενέστερος ως προς την πίστη, ας αποφεύγει τις συναναστροφές μ’ αυτούς, ας απομακρύνεται από τις συγκεντρώσεις τους, ώστε να μη γίνει η αιτία της φιλίας, αφορμή ασέβειας. Το ίδιο κάμνει και ο Παύλος· ο ίδιος συναναστρέφεται τους ασθενείς και λέγει, «Έγινα στους Ιουδαίους σαν Ιουδαίος, και σ’ εκείνους που βρίσκονταν έξω από το νόμο σαν να ήμουν και εγώ έξω από το νόμο», ενώ τους μαθητές που ήταν ασθενέστεροι ως προς την πίστη τούς αποτρέπει από τις τέτοιου είδους συναναστροφές. συμβουλεύοντας αυτούς και διδάσκοντάς τους τα εξής· «Οι κακές συναναστροφές καταστρέφουν τα καλά ήθη»”' και πάλι· «Φύγετε ανάμεσα απ’ αυτούς και απομακρυνθείτε, λέγει ο Κύριος»”. Διότι ο μεν γιατρός, αν έρθει προς τον ασθενή, πολλές φορές ωφελεί και εκείνον και τον εαυτό του, ενώ ο ασθενέστερος, συναναστρεφόμενος με τους ασθενείς, και τον εαυτό του βλάπτει και τον ασθενή· διότι και εκείνον δεν μπορεί να τον ωφελήσει καθόλου, και ο ίδιος αποκομίζει μεγάλη βλάβη από την ασθένεια. Και εκείνο ακριβώς που παθαίνουν εκείνοι που κοιτάζουν όσους πάσχουν από ασθένεια των ματιών, παίρνοντας κάτι από την ασθένεια αυτή, αυτό παθαίνουν και εκείνοι που συναναστρέφονται αυτούς τους βλάσφημους, αν είναι ασθενέστεροι, παίρνουν μεγάλο μέρος της ασέβειάς τους. Για να μην προξενήσουμε λοιπόν μεγάλη βλάβη στον εαυτό μας, ας αποφεύγουμε τις παρέες αυτών, και μόνο ας προσευχόμαστε και ας παρακαλούμε τον φιλάνθρωπο Θεό,…να τους απαλλάξει από την πλάνη και την παγίδα του διαβόλου, και να τους επαναφέρει στο φως της γνώσεως» (35,75-77 Περί ακαταλήπτου Β΄)

     «Η αγάπη για το Θεό έχει σαν αρχή ν’ αγαπά όλους. Και τους μεν ομοπίστους, πού ναι γνήσιοι αδελφοί, τους αγαπά θερμά. Τους δε αιρετικούς τους αγαπά μεν σαν αδελφούς του κατά φύση (άνθρωποι κι αυτοί), αλλά τους σπλαχνίζεται σαν φαύλους και αχρείους και λειώνει απ’ το κλάμα γι’ αυτούς» (Ε.Π.Ε. 24,286 Στην προς Εβραίους Ομιλία Γ΄)
     «Φιλονεικίες εννοεί αυτές με τους αιρετικούς, για να μην κουραζόμαστε στα χαμένα, όταν δεν υπάρχει κανένα κέρδος, αφού το τέλος τους είναι το τίποτε. Γιατί, όταν κάποιος είναι διεστραμμένος και προδιατεθειμένος, να μην αλλάξει καθόλου τη γνώμη του, ό,τι και αν γίνει, για ποιο λόγο κουράζεσαι άσκοπα σπέρνοντας επάνω σε πέτρες, ενώ έπρεπε να διαθέτεις τον καλό αυτόν κόπο στους δικούς σου, μιλώντας σ’ αυτούς για την ελεημοσύνη και τις άλλες αρετές; Πώς λοιπόν λέγει αλλού, «μήπως τους δώσει κάποτε ο Θεός μετάνοια», και εδώ, «τον αιρετικό άνθρωπο μετά την πρώτη και τη δεύτερη νουθεσία άφηνέ τον, γνωρίζοντας ότι έχει διαστραφεί αυτός και αμαρτάνει, καταδικάζοντας έτσι ο ίδιος τον εαυτό του»; Εκεί μιλάει γι’ αυτούς που έχουν κάποια ελπίδα για διόρθωση και γι’ αυτούς που απλώς έχουν αντίθετη γνώμη. Όταν όμως είναι φανερός και γνωστός σε όλους, για ποιο λόγο αγωνίζεσαι άδικα; γιατί χτυπάς τον αέρα; Τι σημαίνει, «καταδικάζοντας ο ίδιος τον εαυτό του»; Δεν μπορεί δηλαδή να πει, «κανείς δε μου μίλησε, κανείς δε με συμβούλευσε». Όταν λοιπόν μετά τη συμβουλή ο ίδιος επιμένει, τότε καταδικάζει ο ίδιος τον εαυτό του» (24,121,Στην προς Τίτον Ομιλία ΣΤ)
     «Δεν ήλθα να φέρω ειρήνη στη γη»(Ματθ. 10,34). Μα τότε πώς τους παρήγγειλε να αποδίδουν χαιρετισμό ειρήνης σε κάθε σπίτι που θα πήγαιναν (Ματθ. 10,12); Πώς τότε και οι άγγελοι έψαλλαν «Δοξασμένος ας είναι ο ύψιστος Θεός και σε όλη τη γη ας βασιλεύσει η ειρήνη»; Πώς επίσης και οι προφήτες ευαγγελίζονταν την ειρήνη; Διότι αυτό κατεξοχήν είναι η ειρήνη, όταν δηλαδή αποκόπτεται αυτό που έχει ασθενήσει, όταν αποχωρίζεται αυτός που στασιάζει. Διότι μόνο έτσι είναι δυνατόν να ενωθεί ο ουρανός με τη γη. Διότι και ο γιατρός έτσι διασώζει το υπόλοιπο σώμα, όταν αποκόψει δηλαδή το μέλος εκείνο που δεν είναι δυνατόν να θεραπευτεί. Ομοίως και ο στρατηγός όταν οδηγήσει σε διαχωρισμό αυτούς που ομονοούν κακά. Ακριβώς το ίδιο συνέβη και στον πύργο εκείνο (της Βαβέλ)· διότι την κακή ειρήνη την διέλυσε η καλή διαφωνία και έφερε την ειρήνη (Γένεση 18,1). Αλλά και ο Παύλος έτσι απέσχισε εκείνους που συμφωνούσαν εναντίον του (Πράξ. 23,6-7). Και στον πόλεμο του Ναβουθέ η συμφωνία εκείνη ήταν χειρότερη από κάθε άλλο (Γ΄Βασ. 20,1). Διότι δεν είναι παντού καλό η ομόνοια, διότι και οι ληστές συμφωνούν μεταξύ τους. Επομένως ο πόλεμος δεν είναι έργο της πρόθεσης του Κυρίου, αλλά προέρχεται από τη γνώμη των ανθρώπων. Διότι ο Κύριος ήθελε όλοι οι άνθρωποι να συμφωνούν ως προς την ευσέβεια. Επειδή όμως εκείνη στασιάζουν, γίνεται πόλεμος»(ΕΠΕ τομος 10 σελ. 492-494 Εις Ματθαίον Ομιλια ΛΕ΄)
     «Και έγινε σχίσμα (=διχασμός) μεταξύ τους»(Iω. 9,16). Αυτός ο διχασμός άρχισε πρώτα να γίνεται στο λαό και μετα και μεταξύ των αρχόντων. «Και οι μεν έλεγαν ότι είναι αγαθός, άλλοι όμως· δεν είναι αλλά εξαπατά το πλήθος» (Ιω. 7,12). Βλέπεις πώς έλειπε περισσότερο η σύνεση από τους άρχοντες με αποτέλεσμα να διχαστούν αργότερα; Αλλά μετά τον διχασμό δεν επέδειξαν και πάλι τίποτα το γενναίο, βλέποντας μπροστά τους τους Φαρισαίους. Διότι, εάν είχαν αποσχιστεί πλήρως, γρήγορα θα γνώριζαν την αλήθεια· διότι είναι δυνατόν να υπάρχει καλό σχίσμα. Για αυτό και αυτός έλεγε· «Δεν ήλθα να βάλω ειρήνη στη γη αλλά μαχαίρι» (Ματθ. 10,34). Υπάρχει βεβαίως και κακή ομόνοια και υπάρχει και καλή διαφωνία· διότι αυτοί που έχτιζαν τον πύργο (της Βαβέλ) είχαν ομόνοια μεταξύ τους για κακό του εαυτού τους, και αυτοί οι ίδιοι πάλι διχάστηκαν χωρίς να το θέλουν μεν, αλλά όμως προς το συμφέρον τους. Και οι γύρω από τον Κορέ ομονόησαν κακά, για αυτό καλά διχάστηκαν· και ο Ιούδας ομονόησε με τους Ιουδαίους κακά. Υπάρχει λοιπόν και καλό σχίσμα και υπάρχει και κακή ομόνοια. Για αυτό λέει «Εάν το μάτι σου σε σκανδαλίζει, βγάλε το· εάν το πόδι σου, κόψε το» (Ματθ. 5,29 και 8,9). Εάν όμως είναι ανάγκη να αποσχιζόμαστε από ένα μέλος μας που είναι με κακό τρόπο ενωμένο με μας, δεν είναι πολύ περισσότερο ανάγκη και από φίλους, που είναι με κακό τρόπο ενωμένοι με μας; Επομένως δεν είναι πάντοτε η ομόνοια καλή, όπως ακριβώς λοιπόν ούτε ο διχασμός είναι κακός πάντοτε. Αυτά τα λέω για να αποφεύγουμε τους πονηρούς και να αναζητούμε τους αγαθούς· διότι εάν από τα μέλη αποκόπτουμε εκείνο που είναι σάπιο και αθεράπευτο, φοβούμενοι μήπως και το υπόλοιπο σώμα υποστεί την ίδια βλάβη, και το κάνουμε αυτό, όχι επειδή περιφρονούμε εκείνο, αλλά θέλοντας να διαφυλάξουμε το υπόλοιπο σώμα, πόσο μάλλον είναι ανάγκη να το κάνουμε αυτό για εκείνους που είναι μαζί μας για κακό; Βέβαια εάν μπορούσαμε και εκείνους να διορθώσουμε και οι ίδιοι να μην βλαφτούμε, όλα πρέπει να τα κάνουμε, εάν όμως και εκείνοι παραμένουν αδιόρθωτοι και εμάς βλάπτουν, είναι ανάγκη να τους αποκόπτουμε και να τους απορρίπτουμε· διότι πολλές φορές έτσι θα έχουν μεγαλύτερο κέρδος. Για αυτό και ο Παύλος έτσι συμβούλευε, λέγοντας· «Διώξτε το πονηρό από αναμεσά σας» (Α΄ Κορ. 5,13) και «Για να εκλείψει από αναμεσά σας εκείνος που έκανε αυτό το έργο» (Α΄Κορ. 5,2). Διότι είναι κακό, μεγάλο κακό η συναναστροφή με πονηρούς. Δεν προσβάλλει με τόση ταχύτητα η αρρώστια και ούτε η ψώρα καταστρέφει αυτούς που μολύνθηκαν και πάσχουν από τη νόσο, όσο η κακία των πονηρών ανδρών» (14, 57-61 Εις Ιωάννη Ομιλία ΝΖ’)
     «Από καθαρή», λέγει, «καρδιά»· ή ομιλεί για σωστό τρόπο ζωής ή για γνήσια αγάπη. Γιατί κι ο ακάθαρτος βίος δημιουργεί σχίσματα. «Καθένας που πράττει φαύλα, μισεί το φως». Γιατί υπάρχει και αγάπη και μεταξύ των φαύλων, όπως και οι ληστές αγαπούν τους ληστές, και οι φονιάδες τους φονιάδες αλλ’ αυτή η αγάπη δεν προέρχεται από αγαθή συνείδηση, αλλά από φαύλη, ούτε από καθαρή καρδιά, αλλά από ακάθαρτη, ούτε από πίστη ειλικρινή, αλλά ψευδή και υποκριτική. Γιατί η πίστη δείχνει την αλήθεια, και από την ειλικρινή πίστη γεννιέται η αγάπη· αυτός που πραγματικά πιστεύει στο Θεό, δεν ανέχεται ποτέ να εγκαταλείψει την αγάπη» (23,141-145 Στην Α΄προς Τιμόθεον Ομιλία Β΄)
     «Όταν όλοι πιστεύουμε όμοια, τότε υπάρχει ενότητα… Διότι αυτό είναι ενότητα, όταν όλοι είμαστε ένα… όταν αποδειχτούμε όλοι ότι έχουμε μία πίστη» (ΕΠΕ 20,699,PG 62,83. Εις Εφεσίους Ομ.11,3))
     «Έτσι συνέβαινε και στην περίπτωση αυτού του ποιμνίου. Βάδιζε ο λαός προς τις καθαρές πηγές των μαρτύρων (τα λείψανά τους), όταν όμως αισθανόταν την αιρετική δυσοσμία που αναδυόταν από εκεί κοντά (λείψανα αιρετικών) γύριζε πάλι πίσω… Και (ο επίσκοπος) για τους μάρτυρες έδειξε τιμή, επειδή τους απάλλαξε από τους κακούς γείτονες» (ΕΠΕ 36,203 Εις την Ανάληψιν Ομιλία Α)
     «Να ευχόμαστε ν’ αποκτήσουν κάποτε την υγεία τους όσοι υποφέρουν από τέτοια νοσήματα (αιρέσεις). Διότι, εάν παραγγελλόμαστε να παρακαλάμε το Θεό για τους ασθενείς,… και για τους δαιμονιζόμενους, πολύ περισσότερο πρέπει να τον παρακαλάμε γι’ αυτούς. Καθόσον η ασέβεια είναι φοβερότερη από την ασθένεια των δαιμονιζομένων· διότι εκείνη η μανία έχει συγχώρεση, ενώ η ασθένεια αυτή έχει στερηθεί κάθε απολογίας» (35,101-3 Περί Ακαταλήπτου Γ΄)
     «Τι είναι λοιπόν αυτό που ονομάζεις ανάθεμα, μήπως το ότι πρέπει να αφιερωθεί αυτός εις τον διάβολο και να μην έχει πλέον ελπίδα σωτηρίας και να απομακρυνθεί από τον Χριστό; Και ποιος είσαι συ ο οποίος έχεις τόσον μεγάλη εξουσία και δύναμιν; …Διατί λοιπόν επιζητείς τόσο μεγάλη αξίαν, την οποίαν ηξιώθη να λάβει μόνον ο όμιλος των αποστόλων και οι κατ’ απόλυτο ακρίβεια γενόμενοι διάδοχοι αυτών, οι οποίοι είναι πλήρεις χάριτος και δυνάμεως; Και πράγματι εκείνοι φυλάξαντες την εντολήν επακριβώς, ωσάν να έβγαζαν τον δεξιό οφθαλμό, έτσι ακριβώς εξεδίωξαν από την Εκκλησία τους αιρετικούς· πράγμα που αποτελεί και απόδειξη της μεγάλης αυτών συμπάθειας και θλίψεως, διότι απεκόπη αξιόλογον μέρος της Εκκλησίας. Δια τούτο ονόμασεν ο Θεός αυτόν δεξιόν οφθαλμό δια να δείξη την μεγάλη συμπάθεια αυτών που τους απέκοψαν από την εκκλησία. Όθεν,… τας μεν αιρέσεις τας ήλεγχον και τας απέβαλλον από την εκκλησίαν, εις κανένα δε από τους αιρετικούς δεν απέδιδον αυτήν την επιτίμησιν (το ανάθεμα). Και ο απόστολος λοιπόν εις δύο μόνον περιπτώσεις φαίνεται να είπε τον λόγον αυτόν εξ’ ανάγκης και δεν απέδωσεν αυτήν την λέξιν εις ορισμένον πρόσωπον… Τι λοιπόν; εκείνο που δεν έκαμε κανείς από αυτούς που έλαβαν την εξουσίαν ή δεν τόλμησε να ομιλήση κατά τοιούτον τρόπον, τολμάς συ να κάμης αυτά, ενεργών αντίθετα από τον σκοπόν της σταυρικής θυσίας, και προλαμβάνεις την κρίσιν του βασιλέως Χριστού;… Άρα το θεωρείτε ασήμαντον αυτό, το να καταδικάση κανείς κάποιον ακαίρως και χωρίς να είναι κριτής με τέτοιαν απόφασιν; Διότι το ανάθεμα αποκόπτει τελείως από τον Χριστόν… Άπλωσε τα δίκτυα της αγάπης, δια να μη λοξοδρομήση ο ατελής πνευματικά, μάλλον δε να θεραπευθή· δείξε ότι από μεγάλην διάθεσιν θέλεις να κάμης κοινόν το αγαθόν που έχεις συ· ρίψε το γλυκύ άγκιστρον της συμπάθειας και κατ’ αυτόν τον τρόπον αφού ερευνήσης τα κεκρυμμένα εκρίζωσε από το βάθος της απωλείας αυτόν που συσκοτίζει τον νουν. Εκείνο που εθεωρήθη ότι είναι καλόν είτε εκ προλήψεως είτε εξ’ αγνοίας, δίδαξε ότι είναι ξένον προς την αποστολικήν παράδοσιν, και αν μεν θελήση να δεχθή τούτο ο άνθρωπος που εδέχθη την πλάνην, σύμφωνα με τα λόγια του προφήτου, εκείνος θα ζήση εις την ζωήν και συ θα σώσης την ψυχήν σου, εάν όμως δεν θέλη να το παραδεχθή, αλλά επιμένει να φιλονεικεί, δια να μη γίνης υπεύθυνος, να διαμαρτυρηθής μόνον με μακροθυμίαν και επιείκεια, δια να μη ζητήσει ο κριτής την ψυχή του από τα δικά σου χέρια· να διαμαρτυρηθής προς αυτόν χωρίς να εκδηλώσης το μίσος, την αποστροφήν, χωρίς να τον καταδιώξης, αλλά να κάμης τούτο δεικνύων προς αυτόν την αληθή και ειλικρινή αγάπη. Αυτήν να κερδήσης και αν τίποτε άλλο ακόμα δεν ωφελήσης, αυτή είναι μεγάλη ωφέλεια, τούτο είναι μεγάλο κέρδος, το να αγαπήσης και να διδάξης την διδασκαλίαν του Χριστού….και αν αυτή δεν είναι παρούσα απέδειξεν ο απόστολος ότι ούτε η γνώσις των μυστηρίων, ούτε η πίστις, ούτε το χάρισμα της προφητείας, ούτε η ακτημοσύνη, ούτε η υπέρ του Χριστού μαρτυρία ωφελούν… Πώς πράττεις συ τα αντίθετα και έρχεσαι και εις την εκκλησίαν και πραγματοποιείς και την θυσίαν του Υιού του Θεού; …Άκουσε, ότι τον Ιούδαν και τους κατά τον ίδιον τρόπον με αυτόν παρεκτραπέντας δεν τους εξεδίωξεν, μέχρις ότου κάθε ένας μόνος του έσυρε τον εαυτόν του και τον παρέδωσεν εις την πλάνην. Δεν προσφέρουμε τας ικεσίας υπέρ των αμαρτημάτων του λαού; Δεν έχουμε εντολή να προσευχώμεθα… υπέρ των εχθρών μας, υπέρ εκείνων που μας μισούν και μας διώκουν; Ιδού… σας παρακαλούμεν· η χειροτονία δεν φέρει κάποιον εις την εξουσίαν, δεν τον κάνει αλαζόνα, δεν του δίδει εξουσίαν κυρίου επί δούλων·... Εκπληρούντες λοιπόν αυτήν την υπηρεσίαν σας παρακαλούμεν και ζητούμεν από σας, με επιμονήν να απομακρυνθήτε από το κακόν αυτού του είδους (να αναθεματίζετε). Διότι ή ζει και είναι παρών εις την θνητήν αυτήν ζωήν, ή έχει αποθάνει, αυτός τον οποίον θέλεις να αναθεματίσης. Εάν μεν λοιπόν ζει ακόμη, ασεβείς, διότι απομακρύνεις από την εκκλησίαν αυτόν εις τον οποίον υπάρχει η δυνατότης να μεταβληθή και ημπορεί να μετατεθή από το κακόν εις το αγαθόν· εάν όμως έχη αποθάνει πολύ περισσότερον ασεβείς. Διατί; Διότι αυτός πλέον ευρίσκεται πλησίον του Κυρίου ή μακράν αυτού και δεν ευρίσκεται πλέον υπό ανθρωπίνην εξουσίαν· και αυτό που έχει κρυβή δια τον κριτήν των αιώνων, είναι επικίνδυνον εις ημάς να αποφαινώμεθα δια αυτό καθ’ ότι εκείνος μόνον γνωρίζει και μέτρα γνώσεως και ποσότητα πίστεως. Διότι, ειπέ μου, σε παρακαλώ, από που γνωρίζομεν τους λόγους με τους οποίους θά κατηγορήση τον εαυτόν του ή και θα απολογηθή κατα την ημέραν εκείνην που πρόκειται ο Θεός να κρίνη τα κρυπτά των ανθρώπων;… Τας μεν λοιπόν αιρετικάς διδασκαλίας, τας οποίας παρελάβομεν από μερικούς, πρέπει να τας αναθεματίζωμεν και να ελέγχωμεν τας ασεβείς διδασκαλίας, να επιδεικνύωμεν όμως κάθε ευσπλαγχνίαν δια τους ανθρώπους και να ευχώμεθα υπέρ της σωτηρίας αυτών» (31,449-455,459-63 Εις το «να μην αναθεματίζουμε»)

Εύρεση

Δημοφιλή Θέματα (Α-Ω)

αγάπη (607) Αγάπη Θεού (346) αγάπη σε Θεό (248) αγάπη σε Χριστό (167) άγγελοι (69) Αγγλικανισμός (1) Αγία Γραφή (231) Αγιασμός (10) Άγιο Πνεύμα (98) Άγιο Φως (1) άγιοι (179) άγιος (198) αγνότητα (42) άγχος (36) αγώνας (105) αγώνας πνευματικός (275) αδικία (6) Αθανασία (7) Αθανάσιος ο Μέγας (4) αθεΐα (127) αιρέσει (1) αιρέσεις (363) αιωνιότητα (15) ακηδία (4) ακτημοσὐνη (14) αλήθεια (118) αμαρτία (345) Αμβρόσιος άγιος (3) άμφια (1) Αμφιλόχιος της Πάτμου (4) Ανάληψη Χριστού (4) Ανάσταση (146) ανασταση νεκρών (31) ανθρώπινες σχέσεις (324) άνθρωπος (304) αντίχριστος (11) Αντώνιος, Μέγας (5) αξιώματα (15) απἀθεια (5) απελπισία (11) απιστία (21) απληστία (5) απλότητα (16) αποκάλυψη (8) απόκρυφα (17) Απολογητικά Θέματα (1) αργολογία (3) αρετή (201) Αρσένιος Όσιος (5) ασθένεια (110) άσκηση (63) αστρολογία (2) Αυγουστίνος άγιος (3) αυταπάρνηση (31) αυτεξούσιο (2) αυτογνωσία (149) αυτοθυσἰα (26) αυτοκτονία (10) αχαριστία (6) Β Παρουσία (10) Β' Παρουσία (11) βάπτιση (17) βάπτισμα (32) Βαρβάρα αγία (1) Βαρσανουφίου Οσίου (31) Βασιλεία Θεού (33) Βασίλειος ο Μέγας (32) Βελιμίροβιτς Νικόλαος Άγιος (41) βία (4) βιβλίο (31) βιοηθική (10) βίος (1) Βουδδισμός (5) γαλήνη (2) γάμος (125) Γένεση (5) Γέννηση Κυρίου (14) Γεροντικόν (195) Γερόντισσα Γαβριηλία (1) Γεώργιος Άγιος (1) γηρατειά (11) γιόγκα (4) γλώσσα (64) γνώση (26) Γνωστικισμός (3) γονείς (134) Γρηγόριος Νεοκαισαρείας άγιος (1) Γρηγόριος Νύσσης Άγιος (2) Γρηγόριος ο Θεολόγος (20) Γρηγόριος ο Παλαμάς όσιος (10) γυναίκα (37) δάκρυα (58) δάσκαλος (24) Δεύτερη Παρουσία (29) Δημήτριος Άγιος (1) Δημιουργία (62) διάβολος (235) Διάδοχος Φωτικής όσιος (13) διαίσθηση (1) διακονία (4) διάκριση (147) διάλογος (5) δικαιο (4) δικαιοσύνη (39) Διονύσιος Αρεοπαγίτης Άγιος (2) Διονύσιος Κορίνθου άγιος (1) Δογματικα Θέματα (205) Δογματική Τρεμπέλα (1) δύναμη (71) Δωρόθεος αββάς (10) εγκράτεια (19) εγωισμός (250) εικόνες (34) Ειρηναίος Λουγδούνου άγιος (4) ειρήνη (55) εκκλησία (240) Εκκλησιαστική Ιστορία (24) Εκκλησιαστική περιουσία (3) έκτρωση (5) έλεγχος (17) ελεημοσύνη (115) ελευθερία (62) Ελλάδα (19) ελπίδα (61) εμπιστοσὐνη (59) εντολές (13) Εξαήμερος (2) εξέλιξης θεωρία (16) Εξομολόγηση (168) εξωγήινοι (13) εξωσωματική γονιμοποίηση (5) Εορτή (3) επάγγελμα (17) επιείκεια (2) επιμονἠ (52) επιστήμη (108) εργασία (80) Ερμηνεία Αγίας Γραφής (185) έρωτας (19) έρωτας θείος (9) εσωστρέφεια (1) Ευαγγέλια (194) Ευαγγέλιο Ιωάννη Ερμηνεία (33) Ευαγγελισμός (2) ευγένεια (16) ευγνωμοσὐνη (42) ευλογία (5) Ευμένιος Όσιος γέροντας (7) ευσπλαχνία (34) ευτυχία (65) ευχαριστία (54) Εφραίμ Άγιος Νέας Μάκρης (1) Εφραίμ Κατουνακιώτης Όσιος (42) Εφραίμ ο Σύρος όσιος (6) εχεμύθεια (1) ζήλεια (15) ζώα (46) ζωή (39) ηθική (14) ησυχία (32) θάνατος (308) θάρρος (100) θαύμα (260) θέατρο (5) Θεία Κοινωνία (179) Θεία Λειτουργία (130) θεία Πρόνοια (14) θἐλημα (56) θέληση (38) θεογνωσία (2) Θεόδωρος Στουδίτης όσιος (36) θεολογία (29) Θεός (333) Θεοφάνεια (6) Θεοφάνους Εγκλείστου Αγίου (6) θέωση (6) θλίψεις (282) θρησκείες (43) θυμός (100) Ιάκωβος Αδελφόθεος Άγιος (1) Ιάκωβος Τσαλίκης Όσιος (15) ιατρική (13) Ιγνάτιος Θεοφόρος (9) Ιγνάτιος Μπριαντσανίνωφ Άγιος (7) ιεραποστολή (49) ιερέας (177) ιερωσύνη (17) Ινδουισμός (14) Ιουδαίοι (1) Ιουλιανός Παραβάτης (2) Ιουστίνος άγιος (3) Ιουστίνος Πόποβιτς Άγιος (64) Ιππόλυτος άγιος (1) Ισαάκ ο Σύρος (5) Ισίδωρος Πηλουσιώτης όσιος (36) Ισλάμ (11) Ιστορία Ελληνική (12) Ιστορία Παγκόσμια (16) Ιστορικότης Χριστού (1) Ιωάννης Δαμασκηνός Άγιος (1) Ιωάννης Θεολόγος (3) Ιωάννης Κροστάνδης (331) Ιωάννης Χρυσόστομος (401) Ιωσήφ Ησυχαστής Άγιος (7) Καινή Διαθήκη Ερμηνεία (139) Καινή Διαθήκη κριτικό κείμενο NestleAland (5) Κανόνες Εκκλησίας (4) καρδιά (120) Κασσιανός Όσιος (4) κατάκριση (132) καταναλωτισμός (8) Κατηχητικό (4) καύση νεκρών (1) κενοδοξία (14) κήρυγμα (53) Κίνητρα (3) Κλήμης Αλεξανδρέας (1) Κλήμης Ρώμης άγιος (1) Κλίμακα (6) κλοπή (5) Κοίμησις Θεοτόκου (26) κοινωνία (167) κόλαση (50) Κόντογλου Φώτης (4) Κοσμάς Αιτωλός Άγιος (2) Κουάκεροι (1) ΚράτοςΕκκλησία (1) Κρίσις Μέλλουσα (49) Κυπριανός άγιος (1) Κύριλλος Άγιος (1) Κωνσταντίνος Άγιος (2) Λατρεία Θεία (75) λείψανα (9) λογική (1) λογισμοί (117) λόγος Θεού (22) Λουκάς Ευαγγελιστής Άγιος (1) Λουκάς Κριμαίας Άγιος (12) λύπη (60) μαγεία (19) μακροθυμία (5) Μανιχαϊσμός (1) Μάξιμος Ομολογητής (15) Μαρία Αιγυπτία Αγία (2) Μαρκίων αιρετικός (1) μάρτυρες (24) μεγαλοσὐνη (7) Μεθοδιστές (1) μελέτη (59) μετά θάνατον (44) μετά θάνατον ζωή (102) Μεταμόρφωση (11) μετάνοια (371) Μετάσταση (1) μετάφραση (13) Μετενσάρκωση (8) μητέρα (56) Μητροπολίτης Σουρόζ Αντώνιος (3) μίσος (12) ΜΜΕ (4) μνημόσυνα (9) μοναξιά (20) μοναχισμός (115) Μορμόνοι (1) μόρφωση (20) μουσική (8) Ναός (17) ναρκωτικά (4) Νέα ΕποχήNew Age (1) Νεκτάριος άγιος (27) νέοι (27) νεοπαγανισμός (11) νηστεία (67) νήψη (2) Νικηφόρος ο Λεπρός Άγιος (3) Νικόδημος Αγιορείτης Άγιος (3) Νικόλαος Άγιος (8) Νικόλαος Καβάσιλας Άγιος (3) Νικόλαος Πλανάς Άγιος (1) νους (55) οικονομία (2) Οικουμενισμός (4) ομολογία (3) ομορφιά (17) ομοφυλοφιλία (2) όνειρα (35) οραμα (25) οράματα (33) οργή (2) ορθοδο (1) Ορθοδοξία (295) όρκος (1) πάθη (270) πάθος (38) παιδεία (24) παιδιά (138) Παΐσιος Όσιος (381) Παλαιά Διαθήκη (7) Παλαιά Διαθήκη Ερμηνεία (10) παλαιοημερολογίτες (17) Παναγία (336) Παπαδόπουλος Στυλιανός (3) παράδειγμα (38) Παράδεισος (113) Παράδοση Ιερά (9) Παρασκευή Αγία (1) Παρθένιος ο Χίος Όσιος (2) Πάσχα (23) πατήρ Νικόλαος Πουλάδας (21) πατρίδα (9) Πατρολογία (19) Παύλος Απόστολος (4) πειρασμοί (28) Πεντηκοστή (12) περιέργεια (3) Πέτρος Απόστολος (1) πίστη (547) πλησἰον (69) πλούτος (75) Πνευματικές Νουθεσίες (93) πνευματική ζωή (279) πνευματικός πατέρας (121) πνευματισμός (10) ποίηση (21) πόλεμος (29) πολιτική (25) πολιτισμός (9) Πορφύριος Όσιος (272) πραότητα (7) προθυμἰα (28) Πρόνοια (5) Πρόνοια Θεία (91) προορισμός (16) προσευχή (816) προσοχή (51) προσπἀθεια (139) προτεσταντισμός (29) προφητείες (15) ραθυμία (18) Ρωμαιοκαθολικισμός (36) Σάββας Καλύμνου Άγιος (1) Σαρακοστή (12) σεβασμός (28) Σεραφείμ του Σαρώφ Όσιος (12) Σιλουανός Άγιος (3) σιωπή (14) σοφία (54) Σπυρίδων Άγιος (2) σταθερότητα (2) Σταυρός (86) Σταυροφορίες (4) Σταύρωση (53) συγχώρηση (97) συκοφαντία (3) Συμεών Νέος Θεολόγος όσιος (88) συμπὀνια (24) συναξάρι (2) συνείδηση (27) σχίσμα (34) σώμα (49) σωτηρία (55) Σωφρόνιος του Έσσεξ Άγιος (36) τάματα (2) ταπεινοφροσύνη (271) ταπείνωση (196) Τέλος Κόσμου (4) Τερτυλλιανός (1) Τεσσαρακοστή Μεγάλη (6) τέχνη (1) τιμωρία (21) Τριάδα Αγία (35) τύχη (2) υγεία (8) υλικά αγαθά (43) υπακοή (130) Υπαπαντή (2) υπαρξιακά (73) υπερηφἀνεια (55) υποκρισία (27) υπομονή (229) φανατισμός (5) φαντασία (5) φαντάσματα (3) φιλαργυρἰα (9) φιλαυτἰα (11) φιλία (31) φιλοσοφία (23) Φλωρόφσκυ Γεώργιος (3) φόβος (55) φὀβος Θεοὐ (26) φύση (1) φως (46) Φώτιος άγιος (1) χαρά (124) Χαράλαμπος Άγιος (1) χάρις θεία (122) χαρίσματα (39) Χειρόγραφα Καινής Διαθήκης (1) Χριστιανισμός (21) χριστιανός (101) Χριστός (366) Χριστούγεννα (69) χρόνος (36) ψαλμωδία (7) ψεύδος (24) ψυχαγωγία (10) ψυχή (275) ψυχολογία (25)