"Προσευχή και αρρώστια"
"Να μην προσεύχεσαι, μου λέει μια φορά, να σου πάρει ο Θεός τις διάφορες αρρώστιες,
αλλά να ειρηνεύεις με τη νοερή προσευχή κάνοντας υπομονή. Έτσι ωφελείσαι πάρα πολύ".
"Να μην παρακαλάς, μου είπε ο Γέροντας, το Θεό να σου παίρνει τις διάφορες αρρώστιες,
ούτε να τον εκβιάζεις στην προσευχή σου γι' αυτές, αλλά να τις υπομένεις με πολλή υπομονή
και καρτερικότητα και θα δεις πόσο θα ωφελείσαι".
[Τζ 131]

"Προσευχές για την εγχείρηση"
Μία πολύ γνωστή μας κυρία ήταν πολύ άρρωστη αλλά και πολύ ευλαβής.
Έτσι, όταν θα έκανε εγχείρηση, άρχισε να μοιράζει χαρτάκια με το όνομα της σε ιερείς,
σε μοναχούς και σε μοναστήρια, για να κάνουν προσευχή.
Όταν ζητήσαμε από τον Γέροντα να κάνει κι αυτός προσευχή, μας είπε: "Ω! πόσες προσευχές είδα να ανεβαίνουν στο Θεό για την περίπτωση αυτή!".
Η κυρία έγινε καλά, χάρη στις προσευχές της εκκλησίας.
[Πορ.31]

"Τη σταύρωσα και έγινε καλά"
Μου ήρθε, λέει ο Γέροντας, μία μοναχούλα και είχε βγάλει εδώ στο χέρι της ένα πράγμα σαν καρύδι.
Όταν μου το έδειξε: -Έλα να σε πάω επάνω στον Καθηγητή, της είπα (ήμουν τότε στην Πολυκλινική)
-Εγώ δεν ήλθα για τον Καθηγητή, μου λέει, ήλθα σε σας.
-Τη σταύρωσα στο μέτωπο, τη σταύρωσα το χέρι και την έστειλα στο μοναστήρι της.
Έγινε καλά. -Μια άλλη εξομολογουμένη, καθώς εξομολογείτο, διέκρινα με τα μάτια της ψυχής
ότι έχει καρκίνο στο στήθος.
-Είσαι καλά ; της λέω. Εσύ κάτι έχεις.
-Ναί, πάτερ μου, αλλά ντρέπομαι να το ειπώ.
-Πήγαινε τώρα επάνω στον τάδε γιατρό εκ μέρους μου, να σε δει. Και μετά έλα να μου πεις εδώ.
-Όταν γύρισε, είχε όντως καρκίνο, την είχαν στείλει για εξετάσεις και σε τρεις μέρες θα έμπαινε στο χειρουργείο.
-Όταν γύρισε λοιπόν, την έβαλα να γονατίσει μαζί μου.
-Λέγε, εσύ, μέσα σου την ευχή, της λέω. Κι έλεγα εγώ μέσα μου προσευχή.
Ύστερα την εσταύρωσα και την έστειλα να κάνει ό,τι της είπαν οι γιατροί.
Όταν σε τρεις ημέρες ήλθε για το χειρουργείο, ήταν καλά. Δεν υπήρχε ούτε όγκος ούτε τίποτα.
Ο γιατρός κατέβηκε, εκτός εαυτού, στο εκκλησάκι και με βρήκε.
-Ρε παπά, τί της έκανες της γυναίκας και την έκανες καλά;
Αν δεν είχα πιάσει τον όγκο με το χέρι μου και δεν τον είχα δει με τα μάτια μου πριν τρεις μέρες,
δεν θα το πίστευα. Συνέχισε ο Γέροντας:-Πολλά πράγματα βλέπουν τα μάτια μου. Πάρα πολλά θαύματα.
Η Χάρις του Θεού επενεργεί δια την πίστιν των ανθρώπων. Να πιστεύεις ότι γίνονται και σήμερα θαύματα.
Διότι ο Χριστός χθες και σήμερον ο αυτός και εις τους αιώνας.
[Ά 70-2]

(Ανθολόγιο Συμβουλών, Άγιος Πορφύριος, σελ.96-98)

Όταν άρχισα να καταλαβαίνω πόσο υπερήφανος και κενόδοξος είμαι, προβληματίστηκα εκτός των άλλων και για την προσευχή μου… πώς γίνεται ν’ ακούει ο Χριστός τις προσευχές που κάνω για τους αδελφούς; Αρκετό καιρό μετά θαυμάζω τη μεγαλοσύνη Του συνειδητοποιώντας πως με έμαθε να προσεύχομαι χωρίς να το καταλαβαίνω! Όσο πιο απλοϊκά μπορώ θα ήθελα να το μοιραστώ… Ξεκινώντας την προσευχή μου λέω για έναν αδελφό ‘ Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησε το δούλο Σου να βρει μια εργασία κλπ…’ Αργότερα, σκεφτόμενος τον αδελφό μου και πόσο τον αγαπώ, ξεχνάω το αίτημα και πλημμυρίζει η καρδιά μου γι’ αυτόν και λέω μέσα μου ‘ Κύριε ελέησε το δούλο Σου όπως Εσύ θέλεις, δώσε του Εσένα!’ Με την πάροδο της προσευχής φεύγει ο νους από το συγκεκριμένο αδελφό και πηγαίνει σε όλους τους αδελφούς και σε μένα και λέω απ’ την καρδιά μου ‘ Κύριε ελέησον εμένα και όλους εμάς που είμαστε ένα με την Αγάπη Σου, κράτα μας μαζί Σου, να Σε ζούμε και να Σ’ αγαπάμε..’!
Καθώς προσεύχομαι έτσι η ψυχή μου ανεβαίνει προς τον Κύριο και ξεχνάω ότι προσεύχομαι, τί ζητάω και για ποιον! Θέλω μόνο να συναντήσω το Χριστό και λέω μόνο ‘ Κύριε Ιησού Χριστέ’. Όταν σταματάω να λέω αυτά τα λόγια, καταλαβαίνω ότι ο Κύριος είναι πολύ κοντά και τότε κάθομαι εκεί μαζί Του κι Αυτός έρχεται μέσα μου και είμαι τόσο ευτυχισμένος και ειρηνικός! Τί να ζητήσω; Αφού είμαι με τον Αγαπημένο μου! Κι Αυτός έρχεται, βλέπει την καρδιά μου τί χρειάζεται, ποιοι είναι μέσα μου και τί προβλήματα έχουμε και όταν πατάει θεραπεύονται οι πληγές, όπου κοιτάζει δίνει την ισχύ Του. Όταν Του έχουμε ανοικτά και Τον προσκαλούμε έρχεται… Όπου Του έχουμε κλειστά παρότι προσευχόμαστε δε θέλει να εισέλθει… Και προσπαθώ πάντα να κρατάω αυτό το τελικό στάδιο της προσευχής όσο πιο πολύ μπορώ, να προσεύχομαι χωρίς να προσεύχομαι, χωρίς λόγια, μόνο με καρδιά ανοικτή! Απλά το μόνο που φροντίζω είναι όταν βαδίζει στην καρδιά μου ο Χριστός να βλέπει όσο πιο πολλούς αδελφούς γίνεται και όσο πιο βαθιά τόσο καλύτερα! Γιατί του Χριστού μας δεν Του αρέσει η επιφάνεια! (Κ.Δ.Κ)

Πώς γίνεται ένας άνθρωπος να βρίσκεται καθηλωμένος σ’ ένα κρεβάτι επειδή έσπασε το πόδι του και να κάνει υπομονή τρεις και τέσσερις μήνες ενώ πρωτύτερα δεν περίμενε ούτε δέκα λεπτά στη στάση για το λεωφορείο; Ο ίδιος άνθρωπος δεν είναι; Πώς γίνεται ένας άνθρωπος να μπορεί να κάνει τώρα χημειοθεραπεία, ενώ πρωτύτερα δεν άντεχε και μόνο στην όψη της βελόνας; Ο ίδιος άνθρωπος δεν είναι; Και πώς γίνεται ένας άνθρωπος που ζει πάνω στο αναπηρικό καροτσάκι να χαμογελάει ενώ πρωτύτερα όλη την ώρα γκρίνιαζε γιατί όλα του φταίγανε και τίποτα δεν μπορούσε να υπομείνει; Τί μεσολάβησε σ’ αυτούς τους ανθρώπους και άλλαξαν συμπεριφορά; Μεσολάβησε μια γνωριμία… η γνωριμία με το Χριστό!
Όποτε καλούμαστε να υπομείνουμε κάτι η πρώτη μας αντίδραση, σχεδόν αντανακλαστική είναι να δυσανασχετήσουμε. Οτιδήποτε μας ξεβολεύει και μας χαλάει τα σχέδια, μας απωθεί και θέλουμε να ξεμπερδεύουμε το συντομότερο δυνατόν! Αυτή η ανυπομονησία όμως κάνει τη ζωή μας εκείνη την ώρα δυσκολότερη. Η αρετή της υπομονής είναι κορυφαία και απαραίτητη για τη ζωή του ανθρώπου. Αυτός που εργάζεται προς την απόκτηση της είναι ευλογημένος. Ποια είναι όμως η πηγή της υπομονής; Από πού θα αντλήσουμε υπομονή; Η απάντηση νομίζω αναμενόμενη… ο Χριστός είναι η προσωποποίηση της υπομονής. Υπάρχει κάποιος άλλος που υπέμεινε όσα υπέμεινε ο Χριστός; Άρα σε Αυτόν πρέπει να στρεφόμαστε κάθε φορά που χρειαζόμαστε υπομονή.
Ο Χριστός είναι το πρότυπο υπομονής για τον άνθρωπο! Και μάλιστα όχι μόνο υπομονή μας δίνει αλλά και τη δύναμη και το δρόμο να διανύσουμε την περίοδο της δικής μας υπομονής. Όπως λέει και ο Απόστολος Παύλος « Η θλίψις υπομονήν κατεργάζεται, η δε υπομονή δοκιμή, η δε δοκιμή ελπίδα…’ Δηλαδή ‘ η θλίψη παράγει σιγά σιγά υπομονή, η δε υπομονή παράγει αρετή δοκιμασμένη και τελεία, η δε αρετή παράγει την ελπίδα στο Θεό… ( Ρωμ.5,3-5) . Έχει να κάνει λοιπόν με τη φιλοσόφηση της ζωής αλλά κυρίως με την πνευματική μας ωριμότητα το αν θα αποδεχθούμε ειρηνικά μια νέα πραγματικότητα που διαμορφώνεται μπροστά μας, αντίθετη με τα πλάνα μας, και θα την βαστάξουμε εν Χριστώ ή αν θα μουλαρώσουμε αρνούμενοι να προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα επιδεινώνοντας έτσι την κατάσταση μας. Στην πρώτη περίπτωση όμως, το τέλος αυτής της περιόδου θα μας βρει γαλήνιους, χαρούμενους, σοφότερους και ωριμότερους ψυχοπνευματικά και κυρίως με ενδυναμωμένη τη σχέση μας με το Χριστό αφού Τον είχαμε καλέσει να μας συντροφέψει και να μας συντρέξει όλο το προηγούμενο διάστημα!
Αν λοιπόν καλούμαστε να κάνουμε υπομονή μόνο ένας τρόπος υπάρχει να τα καταφέρουμε για να παραμείνουμε ψύχραιμοι, χαρούμενοι και ειρηνικοί…. να φωνάξουμε κοντά μας το Χριστό. Έχουμε συνειδητοποιήσει ποτέ πόση υπομονή πρέπει να έκανε πάνω στο Σταυρό; Όταν κοιτάμε τον Εσταυρωμένο μας περνάει καθόλου αυτό από το μυαλό μας; Βάζουμε για λίγο τον εαυτό μας στη θέση αυτή; Αντέχουμε; Και τώρα να μπορούμε να έχουμε εμείς δίπλα μας στις δυσκολίες μας Αυτόν τον ίδιο άνθρωπο που άντεξε καρφωμένος πάνω στο Σταυρό για περίπου τρεις ώρες! Ποια άλλη παρηγοριά να ζητήσουμε και πώς να μην υπομείνουμε τώρα και τη δική μας θλίψη όταν ο Χριστός υπέμεινε τη μέγιστη θλίψη καρφωμένος πάνω στο Σταυρό κυνηγημένος και προδομένος από τους ανθρώπους στους οποίους ήρθε να δώσει την Αγάπη Του και να τους σώσει; Ας ζητάμε λοιπόν το Έλεος Του και εκείνες τις δύσκολες ώρες της υπομονής και όλα θα μετατρέπονται από βουνό σε βραχάκι και ας μην Τον διώξουμε όμως όταν θα περάσει η δοκιμασία μας! (Α.Κ.Β)

Κάποια χρονιά η κατάσταση της υγείας του ιερομονάχου Ιωακείμ του Αγιαννανίτου ( 1895-1950 ) δεν ήταν καθόλου καλή. Ο γέροντάς του κάλεσε γιατρό.
Η διάγνωση ήταν απογοητευτική: Επρόκειτο για φυματίωση! Ο θάνατος ήταν ζήτημα λίγων μηνών, αν δεν άλλαζε διαιτολόγιο. Έπρεπε να τρώη κρέας, ψάρια, αυγά…, κι αν δεν βρίσκονταν οι τροφές αυτές εκεί, ήταν επείγουσα ανάγκη να βγη έξω από το Άγ. Όρος. Επιπλέον ο γιατρός διέταξε τελεία ανάπαυση.
Ήρεμα τα άκουσε όλα ο π. Ιωακείμ. Όταν έφυγε ο γιατρός πλησίασε τον γέροντα του Γρηγόριο.
-Γέροντα, του είπε ικετευτικά. Δώστε μου ευλογία να μείνω στο ναό απόψε. Θέλω να προσευχηθώ στην Κυρία Θεοτόκο, και το πρωί θα συζητήσουμε τί θα κάνουμε με την υγεία μου.
Εκείνος κάτι ήξερε, και του επέτρεψε. Ξαγρύπνησε στον ναό η αδάμαστη αυτή ψυχή και το πρωί, μετά τον όρθρο, παρακαλεί τον γέροντα:
-Σας παρακαλώ να μην κάνουμε ό,τι είπε ο γιατρός! Ας αφήσουμε την υπόθεση της υγείας μου στα χέρια της Παναγίας μας. Εκείνη θα οικονομήση τα πράγματα. Και για να βεβαιωθούμε για τη δική της επέμβαση, αντί για κρέας και άλλα φαγητά, ας μου δώσετε ευλογία να συνεχίσω την κανονική μου νηστεία. Επιπλέον να μη βάλω στο στόμα μου γλυκό πράγμα. Έτσι θα δοξαστή η Μητέρα μας, η Παναγία.
Ο γέροντας αισθάνθηκε θαυμασμό μπροστά στην ατσάλινη πίστη και την απαράμιλλη δύναμη της θελήσεως του. Του επέτρεψε ό,τι ζήτησε, γιατί το παρελθόν τον είχε διδάξει πολλά σχετικά με τον π. Ιωακείμ. Θυμήθηκε τον καιρό που είχαν πάει στο κελλί του Αγ. Κωνσταντίνου, για να διδαχθή αγιογραφία. Ο υποτακτικός του είχε τόση πειθαρχία πάνω στο σώμα του, που επί ένα χρόνο έβαλε κανόνα να παίρνη λίγη τροφή μόνο κάθε απόγευμα, και μάλιστα πάντα όρθιος!....
Πέρασε ενάμισης χρόνος. Ο γιατρός ενδιαφέρθηκε να μάθη αν ο π. Ιωακείμ βρίσκεται στη ζωή.
-Ασφαλώς ζει, του απάντησε ο γέροντας.
Τότε ζήτησε να τον εξετάση.
-Δεν βλέπω τίποτε απολύτως! Φώναξε κατάπληκτος μετά την εξέταση. Είσαι τελείως καλά. Φαίνεται ότι η υπερτροφία και η τελεία ανάπαυση που σε συμβούλεψα έφεραν αποτελέσματα. Σου χάρισαν πλήρη θεραπεία!
Ο γέροντας και ο υποτακτικός κοιτάχτηκαν και δεν μπόρεσαν να μη γελάσουν. Όταν απομακρύνθηκε ο δεύτερος, ο γιατρός έμαθε την ιστορία της αντιμετωπίσεως της ασθενείας. Έμεινε άφωνος! Θαύμασε τη δύναμη της πίστεως του ασκητικού ιερομονάχου.

( Ιωακείμ Αγιαννανίτης)

( Χαρίσματα και Χαρισματούχοι, Ι. Μονή Παρακλήτου, τόμος Γ΄, σελ. 200-201)

Η υπερηφάνεια μας απομονώνει από τον Θεό

-    Γέροντα, βλέπω ότι δεν πάω καλά.
-     Βρήκες την αιτία; Την προηγούμενη φορά που είχα έρθει, είδα ότι, επειδή σκεφτόσουν σωστά και ενεργούσες με σύνεση, σε βοηθούσε και ο Χριστός. Μήπως τώρα υπερηφανεύθηκες γι’ αυτό, οπότε πήρε την Χάρη Του ο Χριστός;
-    Ναί, Γέροντα, έτσι είναι.
-    Όταν δεν καταλαβαίνουμε ότι προοδεύουμε με την βοήθεια του Θεού και νομίζουμε ότι τα καταφέρνουμε μόνοι μας και υπερηφανευώμαστε, παίρνει ο Θεός την Χάρη Του, για να καταλάβουμε ότι μόνον η θέληση και η προσπάθεια είναι δικά μας· η δύναμη και το αποτέλεσμα είναι του Θεού. Μόλις αναγνωρίσουμε ότι ο Θεός μας βοηθούσε και γι’ αυτό προοδεύαμε, ανοίγουν τα μάτια μας, ταπεινωνόμαστε, κλαίμε για την πτώση μας, μας λυπάται ο Θεός, μας ξαναδίνει την Χάρη Του και προχωρούμε.
-    Γέροντα, όταν ένας άνθρωπος υπερηφανευθή, η θεία Χάρις φεύγει αμέσως;
-    Φυσικά! Τί νομίζεις, χρειάσθηκαν ώρες για να γίνη ο Εωσφόρος από Αγγελος διάβολος; Μέσα σε δευτερόλεπτα έγινε. Λίγο ένας λογισμός αν περάση στον άνθρωπο ότι κάτι είναι, αμέσως φεύγει η Χάρις του Θεού. Γ ιατί τί δουλειά έχει η Χάρις του Θεού με την υπερηφάνεια; Ο Θεός είναι ταπείνωση. Και όταν φύγη η Χάρις του Θεού, έρχεται ο διάβολος και ζαλίζει τον άνθρωπο. Μπορεί μετά να δεχθή ο άνθρωπος μια επίδραση δαιμονική εξωτερική και να έχη μέσα του σκοτάδι πνευματικό.
Ο υπερήφανος δεν έχει Χάρη Θεού, γι’ αυτό υπάρχει κίνδυνος να πάρη - Θεός φυλάξοι! - τον μεγάλο κατήφορο. Είναι χωρισμένος από τον Θεό, γιατί η υπερηφάνεια είναι κακός αγωγός, μονωτικό, που δεν αφήνει την Χάρη του Θεού να περάση και μας απομονώνει από τον Θεό.

(Αγἰου Παϊσἰου του Αγιορεἰτου Λὀγοι Ε῾. ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ, σελ. 79-80)

ΥΠΑΡΧΟΥΝ άνθρωποι, έλεγε ένας Γέροντας, που ενώ είναι πρόθυμοι να δίνουν ελεημοσύνη στους φτωχούς, ο πονηρός τους κάνει να ακριβολογούν στα ελάχιστα, για να τους αφαιρεί τον μισθό της αγαθοεργίας.
Έτυχε να επισκεφθώ κάποτε έναν φίλο μου ιερέα, την ημέρα που μοίραζε ελεημοσύνη στους φτωχούς της ενορίας του. Ήρθε κατά σύμπτωση μια φτωχή χήρα και παρακάλεσε να της δώσει λίγο σιτάρι.
- Φέρε το σακκούλι σου να σου βάλω, της είπε ο ιερέας.
Η γυναίκα το έφερε.
- Πολύ μεγάλο είναι, ευλογημένη, της είπε κάπως απότομα ο φίλος μου.
Εκείνη έγινε κατακόκκινη από την ντροπή της, ίσως γιατί ήταν κι ένας ξένος μπροστά σ’ αυτήν την προσβολή. Σαν έφυγε ρώτησα τον φίλο μου:
- Δεν μου λες, πάτερ, το πούλησες στην γυναίκα το σιτάρι;
- Όχι, το χάρισα. Είναι από τις ελεημοσύνες.
- Αφού λοιπόν ήταν ελεημοσύνη, του είπα, ποιά η ανάγκη ν' ακριβοεξετάσεις το μέτρο και να λυπήσεις την φτωχή; Μην ξεχνάς, άλλωστε, τα λόγια του μακαρίου Παύλου, «ιλαρόν γαρ δότην αγαπά ο Θεός» (Β' Κορ. θ' 7).

(Γεροντικό, Σταλαγματιές απο την Πατερική Σοφία, Θεοδώρας Χαμπάκη, Εκδόσεις Ορθοδόξου Χριστιανικής αδελφότητας "ΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑ", σελ.104)

     Επειδή πρόκειται ν’ ασχοληθεί με το θέμα της επισκοπής, δείχνει κατά τρόπο απόλυτο ποιος πρέπει να είναι ο επίσκοπος, δίνοντας αυτή την παραίνεση όχι υπό τη μορφή εκείνη που συμβουλεύει τον Τιμόθεο, αλλά σα να απευθύνεται προς όλους και ρυθμίζοντας μέσω εκείνου όλους. Και τί λέγει; «Αν κανείς επιθυμεί επισκοπή», δεν το κατηγορώ, λέγει, γιατί είναι έργο προστασίας. Αν κάποιος έχει αυτή την επιθυμία, ώστε να μην επιθυμεί μόνο την εξουσία και την αυθεντικότητα, αλλά τη φροντίδα, δεν το κατηγορώ «γιατί καλό έργο επιθυμεί», λέγει. Γιατί και ο Μωϋσής το επιθύμησε αυτό, αλλ΄ όχι την εξουσία, και έτσι την επιθύμησε, ώστε ν’ ακούσει, «ποιός σε κατέστησε άρχοντα και δικαστή ανάμεσά μας;». Αν κάποιος την επιθύμησε έτσι ας την επιθυμεί, γιατί ονομάσθηκε επισκοπή, επειδή φροντίζει για όλους. «Πρέπει λοιπόν», λέγει, «ο επίσκοπος να είναι άμεπτος, άνδρας μιας γυναίκας». Δεν το λέγει αυτό νομοθετώντας, σαν να μη μπορεί να γίνει κανείς επίσκοπος χωρίς αυτό, αλλ΄ εμποδίζει την αμετρία. Επειδή στους Ιουδαίους ήταν δυνατό να συνάψουν και δεύτερο γάμο και να έχουν συγχρόνως δυό γυναίκες. «Γιατί ο γάμος είναι τίμιος». Μερικοί λένε ότι αυτό το είπε «για να έχει ο άνδρας μια γυναίκα». «Να είναι άμεμπτος». Κάθε αρετή συμπεριέλαβε, λέγοντας, «άμεμπτος». Ώστε, αν κάποιος συναισθάνεται κάποια αμαρτήματά του, δεν ενεργεί σωστά επιθυμώντας ένα πράγμα, από το οποίο απομάκρυνε τον εαυτό του με τα έργα του, ένας τέτοιος δεν πρέπει να άρχει, αλλά να άρχεται.
      Πραγματικά ο άρχοντας πρέπει να είναι λαμπρότερος από κάθε λαμπτήρα και να έχει βίο ακηλίδωτο, ώστε όλοι να προσβλέπουν σ’ εκείνον και να συμμορφώνουν τη ζωή τους σύμφωνα με την δική του ζωή. Το κάνει αυτό όχι απλώς για να δώσει αυτήν την παραίνεση, αλλ΄ επειδή κι αυτός επρόκειτο να καταστήσει επισκόπους, πράγμα που συμβούλευε και στον Τίτο γράφοντας, και επειδή ήταν φυσικό πολλοί να επιθυμούν το πράγμα αυτό, γι’ αυτό τα παραγγέλλει αυτά. «Να είναι νηφάλιος», λέγει, δηλαδή διορατικός, έχοντας αμέτρητα μάτια από παντού, βλέποντας με οξύ μάτι και χωρίς να αμβλύνει το μάτι της διάνοιας. Γιατί πολλά είναι αυτά που συμπίπτουν και δεν αφήνουν το μάτι να βλέπει καθαρά και όπως έχουν τα πράγματα, καθόσον και λύπες και φροντίδες και πλήθος υποθέσεων και πολλά άλλα επισωρεύονται από παντού. Πρέπει λοιπόν να είναι άγρυπνος, χωρίς να μεριμνά μόνο για τα δικά του, αλλά και για των υπολοίπων. Πρέπει να βρίσκεται σε εγρήγορση, να ζει ζωή πνευματική, να πνέει φωτιά, όπως θα λέγαμε, και περισσότερο από το στρατηγό νύχτα και μέρα να περιτρέχει το στράτευμα, να κοπιάζει και να το υπηρετεί, έχοντας τη μέριμνα και τη φροντίδα για όλους.
     «Να είναι σώφρονας, κόσμιος, και φιλόξενος». Αυτά επειδή τα έχουν και πολλοί από τους αρχομένους (γιατί πρέπει και αυτοί να είναι ίσοι με τους άρχοντες σ’ αυτά), δείχνοντας το εξαίρετο των επισκόπων, πρόσθεσε, «να είναι διδακτικός», γιατί από αυτό ο αρχόμενος δεν έχει καθόλου ανάγκη. Αυτό περισσότερο από όλους πρέπει να το έχει εκείνος στον οποίο έχει δοθεί αυτή η εξουσία. «Να μη είναι πάροινος», δεν εννοεί εδώ τον μέθυσο, αλλά τον υβριστή, τον αυθάδη. «Ούτε να είναι πλήκτης», δεν εννοεί εκείνον που δε χτυπά με τα χέρια. Τί σημαίνει λοιπόν, «να μη είναι πλήκτης»; Επειδή υπάρχουν μερικοί που άκαιρα επιφέρουν πλήγματα στη συνείδηση των αδελφών, μου φαίνεται ότι αυτούς εννοεί εδώ. «Να μη είναι αισχροκερδής, αλλά να είναι επιεικής, άμαχος, αφιλάργυρος, να κυβερνάει καλά το σπίτι του, να έχει παιδιά υποτακτικά και με κάθε σεμνότητα». Αν λοιπόν αυτός που συνάπτει γάμο μεριμνά για τα πράγματα του κόσμου, ενώ ο επίσκοπος δεν πρέπει να μεριμνά για τα του κόσμου, πώς λέγει, «να είναι άνδρας μιας γυναίκας»; Μερικοί λοιπόν λένε, ότι υπαινίχθηκε εκείνον που μένει ελεύθερος από γυναίκα. Αν όμως δεν είναι αυτό, μπορεί να έχει γυναίκα και να είναι σαν να μην έχει. Τότε βέβαια αυτό σωστά το επέτρεψε, σύμφωνα με τη φύση του πράγματος που συνηθιζόταν τότε. Και είναι δυνατόν αυτό να το χειρισθεί κανείς σωστά, αν θέλει. Όπως ακριβώς ο πλούτος δύσκολα εισάγει στη βασιλεία των ουρανών, αλλά σε πολλές περιπτώσεις οι πλούσιοι εισήλθαν, έτσι και ο γάμος.
     Αλλά πες μου, τί εννοείς μ’ αυτό; Μιλώντας για τον επίσκοπο έλεγε ότι αυτός δεν πρέπει να είναι μέθυσος, αλλά φιλόξενος, ενώ έπρεπε να πει μεγαλύτερα από αυτά. Γιατί λοιπόν δεν είπε ότι πρέπει ο επίσκοπος να είναι άγγελος, και να μην είναι δούλος κανενός ανθρώπινου πάθους; εκείνα τα μεγάλα που είπε ο Χριστός και τα οποία πρέπει και οι αρχόμενοι να τα έχουν, να έχουν δηλαδή σταυρωθεί και να έχουν πάντα την ψυχή στα χέρια; πράγμα που είπε και ο Χριστός, «ο ποιμήν ο καλός θυσιάζει τη ζωή του για τα πρόβατα», και πάλι, «αν κάποιος δε σηκώσει τον σταυρό του και δεν ακολουθήσει πίσω μου, δεν είναι άξιός μου», αλλά λέγει, «να μη είναι πάροινος»; Καλές είναι οι ελπίδες, αν ο επίσκοπος οφείλει να δίνει συμβουλές γι’ αυτά. Γιατί λοιπόν δεν είπες, ότι πρέπει αυτός από τη γη να μεταφερθεί στον ουρανό, αλλ΄ εκείνα που διέταξες στους κοσμικούς, αυτά δεν τα διατάσσεις στον επίσκοπο; Τί λέγει σε εκείνους; «Νεκρώσατε τα μέλη σας που είναι στη γη» και πάλι, «αυτός που πέθανε, έχει δικαιωθεί από την αμαρτία» και πάλι, «όσοι είναι του Χριστού, σταύρωσαν τη σάρκα» και ο Χριστός πάλι λέγει, «αν κάποιος δεν αποχωρισθεί όλα τα υπάρχοντά του, δεν είναι άξιός μου». Γιατί λοιπόν αυτά δεν τα είπε; Γιατί τέτοιοι λίγοι ήταν δυνατό να βρεθούν, είχαν όμως ανάγκη από πολλούς επισκόπους, και σε κάθε πόλη έπρεπε να υπάρχει ο επίσκοπος που θα προΐστατο.
     2. Επειδή λοιπόν επρόκειτο να στηθούν παγίδες στην πορεία της Εκκλησίας, γι’ αυτό μίλησε για αρετή μετρημένη, και όχι για εκείνη την ανώτερη, την υψηλή, γιατί το «να είναι νηφάλιος και κόσμιος και σώφρονας», ήταν κάτι που το είχαν πολλοί. «Να έχει», λέγει, «τέκνα υποτακτικά με κάθε σεμνότητα». Πρέπει τα παραδείγματα να τα δίνει από το σπίτι του. Γιατί ποιος θα μπορούσε να πιστέψει ότι θα υποτάξει τον ξένο αυτός που δεν υπέταξε το γιό του; «Να κυβερνά καλά το σπίτι του». Αυτό το λένε και οι μη Χριστιανοί, ότι δηλαδή αυτός που είναι επιτήδειος στα οικονομικά θέματα, γρήγορα μπορεί να γίνει και πολιτικός. Γιατί τέτοιο πράγμα είναι και η εκκλησία, σαν μικρή οικία, και όπως στην οικία υπάρχουν παιδιά, γυναίκα, υπηρέτες, και όλων την διοίκηση αναλαμβάνει ο άνδρας, έτσι και στην εκκλησία τίποτε άλλο δεν υπάρχει, παρά αυτό, παιδιά, γυναίκες, υπηρέτες. Αν όμως ο προϊστάμενος της εκκλησίας έχει βοηθούς για τη διοίκησή της, αλλά και εκεί ο άνδρας έχει βοηθό τη γυναίκα. Αλλά πρέπει να φροντίζει εδώ για την διατροφή των χηρών και των παρθένων; Έχει και εκεί ο άνδρας τους δούλους, τις θυγατέρες. Άλλωστε είναι και ευκολότερο να διοικείς το σπίτι σου. Αυτός λοιπόν που δε διοίκησε καλά αυτά, πώς θα μπορέσει να διοικήσει τα πράγματα της Εκκλησίας;
Έπειτα, αφού είπε, «αν κάποιος δε γνωρίζει να διοικεί το σπίτι του πώς θα φροντίσει την Εκκλησία του Θεού;». «Να μη είναι νεόφυτος», λέγει. Δεν εννοεί τον νεώτερο εδώ, αλλά τον νεοκατήχητο, γιατί λέγει, «εγώ φύτεψα, ο Απολλώς πότισε, αλλ΄ ο θεός το αύξανε». Αυτόν λοιπόν θέλοντας να δηλώσει το είπε αυτό. Γιατί τί τον εμπόδιζε να πει, να μην είναι νεώτερος; Για ποιό λόγο, λέγει, αυτός χειροτόνησε επίσκοπο τον Τιμόθεο ενώ ήταν νεώτερος; Και το βεβαιώνει αυτό λέγοντας προς αυτόν, «κανένας ας μη περιφρονεί τη νεότητά σου». Γιατί γνώριζε ότι αυτός είχε πολλή αρετή, ότι η ζωή του ήταν ως προς όλα σωστή, πράγμα που το γνώριζε και το γράφει, λέγοντας «από βρέφος έμαθες τα ιερά γράμματα». Το ότι έκαμνε και σκληρή νηστεία το φανερώνουν τα λόγια, «να πίνεις λίγο κρασί εξ αιτίας των πυκνών ασθενειών σου» γράφοντας του μαζί με τα άλλα και αυτό, γιατί, αν δεν ήξερε ότι όλα αυτά θα τηρηθούν από τον Τιμόθεο, ούτε θα τα έγραφε ούτε θα παράγγελνε τέτοια στο μαθητή του. Επειδή λοιπόν πολλοί από τους ειδωλολάτρες προσήρχονταν τότε και βαπτίζονταν, μην οδηγείτε, λέγει, αμέσως στο βάρος της εξουσίας νεόφυτο, δηλαδή νεοκατήχητο.
    Γιατί, αν γίνει γρήγορα δάσκαλος προτού γίνει μαθητής, φθάνει και σε αλαζονεία. Αν προτού μάθει να άρχεται γίνει άρχοντας, υπερηφανεύεται. Γι’ αυτό πρόσθεσε, «για να μην υπερηφανευθεί και πέσει στο αμάρτημα του διαβόλου», δηλαδή στην ίδια καταδίκη, την οποία εκείνος υπέστη από την αλαζονεία. Πρέπει όμως αυτός να έχει και καλή μαρτυρία από τους έξω, για να μη πέσει σε χλευασμό και σε παγίδα του διαβόλου. Σωστά, γιατί πρόκειται να χλευασθεί από αυτούς. Ίσως και γι’ αυτό είπε, «να είναι άνδρας μιας γυναίκας», αν και βέβαια λέγει αλλού, «θέλω όλοι οι άνθρωποι να είναι όπως και εγώ», δηλαδή εγκρατείς. Για να μη περιορίσει λοιπόν το πράγμα, αν ζητούσε συμπεριφορά τέλεια, γι’ αυτό ζήτησε αρετή μετρημένη. Γιατί έπρεπε σε κάθε πόλη να τοποθετήσει τον προϊστάμενο, άκουε αυτόν που γράφει στον Τίτο και λέγει, «για να τοποθετήσεις πρεσβυτέρους σε κάθε πόλη, όπως εγώ σε διέταξα». Τί λοιπόν αν έχει καλή μαρτυρία και καλή φήμη, όμως δεν είναι τέτοιος; Προ πάντων λοιπόν αυτό είναι δύσκολο, γιατί είναι αγαπητό να έχουν καλή φήμη στους εχθρούς αυτοί που είναι καλοί, τώρα όμως ούτε αυτό μόνο άφησε γιατί δεν είπε, «πρέπει αυτός να έχει μαρτυρία», αλλά, «πρέπει αυτός να έχει και μαρτυρία», δηλαδή μαζί με τα άλλα και αυτήν, όχι όμως μόνον αυτήν.
    Τί λοιπόν αν αυτόν τον κατηγορούν άδικα και από φθόνο και μάλιστα επειδή είναι ειδωλολάτρες; Δεν είναι δυνατόν αυτό γιατί εκείνον που έχει βίον ανεπίληπτο και εκείνοι τον σέβονται. Πώς, λέγει; Άκουε αυτόν που λέγει για τον εαυτό του, «για δυσφημίες και ευφημίες». Δεν κατηγορούσαν δηλαδή τη ζωή τους, αλλά το κήρυγμα, γι’ αυτό λέγει, «για δυσφημίες». Σαν πλάνοι, σαν μάγοι συκοφαντούνταν εξ αιτίας του κηρύγματος. Κι αυτό το έκαμναν, γιατί δεν μπορούσαν να κατηγορήσουν τον τρόπο της ζωής τους. Γιατί δηλαδή δεν είπε κανένας για τους αποστόλους, ότι είναι πόρνοι και ασελγείς και πλεονέκτες, αλλά πλάνοι, πράγμα που αφορούσε μόνο το κήρυγμα; Άραγε όχι γιατί είχαν βίον ανεπίληπτο; Είναι ολοφάνερο, ότι γι’ αυτό.
    Έτσι λοιπόν και εμείς να ζούμε, και κανένας δεν θα μας κακολογήσει, κι αν ακόμα είναι εχθρός, κι αν ακόμα είναι άπιστος. Γιατί εκείνος που έχει ζωή λαμπρή, είναι σεβαστός και σε εκείνους, γιατί η αλήθεια αποστομώνει και τους εχθρούς. Και πώς πέφτει σε παγίδα; Πέφτοντας πολλές φορές στα ίδια αμαρτήματα, στα οποία πέφτουν και εκείνοι. Γιατί, αν είναι τέτοιος, γρήγορα κι άλλη παγίδα θα του στήσει ο διάβολος, γρήγορα εκείνοι θα τον καταστρέψουν. Αν λοιπόν πρέπει να έχει μαρτυρία από τους εχθρούς, πολύ περισσότερο πρέπει να έχει και τη μαρτυρία από τους φίλους. Το ότι δεν είναι δυνατό να δυσφημισθεί ένας που ζει ζωή ανεπίληπτη, άκουε το Χριστό που λέγει «ας λάμψει το φως σας μπροστά στους ανθρώπους για να δουν τα καλά σας έργα και να δοξάσουν τον Πατέρα σας τον ουράνιο».
    Τί λοιπόν, λέγει, αν συκοφαντείται και υπομένει στην περίπτωση αυτή τη συκοφαντία; Συμβαίνει βέβαια και αυτό. Δεν πρέπει ούτε αυτός να οδηγηθεί στη θέση του προϊσταμένου γιατί είναι μεγάλος ο φόβος. Πρέπει λοιπόν, λέγει, να έχει αυτός και καλή μαρτυρία. Να λάμψουν δηλαδή τα έργα σας. Όπως ακριβώς λοιπόν δεν μπορεί να πει κανείς σκοτεινό τον ήλιο, ούτε ο ίδιος ο τυφλός, γιατί ντρέπεται να εναντιώνεται στη γνώμη όλων, έτσι τον πάρα πολύ καλό δε θα μπορούσε κανένας να τον κατηγορήσει. Και για τα δόγματα βέβαια πολλές φορές θα μπορούσαν οι ειδωλολάτρες να τους διαβάλλουν, δε θα μπορούσαν όμως να τους κατηγορήσουν για την ορθή ζωή, αλλά μαζί με τους άλλους και τους θαυμάζουν και εκπλήττονται. (ΕΠΕ 23,273-283)

Έζησα τα πρώτα χρόνια της ζωής μου με το ένα πόδι στο χωριό και το άλλο στην πόλη. Γνώρισα απλούς ανθρώπους του χωριού αμόρφωτους και ακαλλιέργητους.
Μεγαλώνοντας βρέθηκα με ανθρώπους μορφωμένους ..πολύ μορφωμένους.
Προχώρησα και βρέθηκα σε μια καλή δουλειά. Συνάντησα ανθρώπους που ασκούν εξουσία και προχώρησα ακόμη περισσότερο. Είχα διακρίσεις, εξελισσόμουν επαγγελματικά και αυτό νόμιζα ότι θα με κάνει καλύτερη.
Ήρθαν στη ζωή μου άνθρωποι δύσκολοι.. πολύ δύσκολοι που με πόνεσαν πολύ. Έτσι ο δρόμος της ζωής μου άρχισε να έχει «σκληρές ανηφοριές».
Ψυχολογική βία από τοξικούς ανθρώπους θα έλεγε κάποιος ψυχολόγος. Ναι ίσως..
Εμένα με λύτρωσε το πλούσιο αντιπαράδειγμα που μου πρόσφεραν.
Πως έγινε αυτό:
Μέσα από τη δυσκολία αναζήτησα τον Κύριο , και εκείνος ήρθε στη ζωή μου απροσδόκητα αληθινά και ΑΜΕΣΑ..
Προσπάθησα να αντιστρέψω το κακό. Να το μεταμορφώσω προς όφελος μου..
Και κάπως έτσι άρχισαν τα πιο ωραία μαθήματα τη ζωής μου. Συνέβη μέσα μου μια καλή αλλοίωση που μέρα με τη μέρα έκανε τη ζωή μου διαφορετική.
Το μάθημα της καλοσύνης το πήρα από την κακία.
Το μάθημα της επιείκειας από την επίκριση και την συνεχή κατάκριση.
Το μάθημα της απλότητας από τον στραγγαλισμό του νου μέσω πολύπλοκων και αδιέξοδων λογισμών.
Το μάθημα της σιωπής από την ακατάσχετη πολυλογία.
Το μάθημα της αγάπης από τις απειλές και τις κατηγορίες.
Το μάθημα της δικαιοσύνης από την αδικία.
Το μάθημα της ευγνωμοσύνης από την αχαριστία.
Το μάθημα της ευθύνης από την απόδοση ενοχών.
Όσο πιο ακραίο το μάθημα τόσο πιο μεγάλη η δική μου αλλοίωση.
Η εμπειρία κοστίζει, εμένα μου κόστισε πολύ, αλλά κέρδισα Χριστό, Ζωή, Φως , Αλήθεια.
Τι μεγάλο μάθημα, τι παιδαγωγία. Τι αληθινή λύτρωση.
Πολλά ωραία ..επώδυνα μαθήματα μέσα από τη λυτρωτική δράση του αντιπαραδείγματος. από τους ευεργέτες της ζωής μου αυτούς τους φαινομενικά «τοξικούς» ανθρώπους που ο Κύριος επέτρεψε να ζω μαζί και να μοιράζομαι. Το αντιπαράδειγμα που μου πρόσφεραν με οδήγησε στην εκκλησία και στο Χριστό.
Αυτό το εξαιρετικά «λίγο τους» έγινε για εμένα το πολύ που μεγάλωσε μέσα μου. Έγιναν τα μάτια με τα οποία αντίκρισα τον Κύριο.
Αναρωτήθηκα πόσο πολύ κακό κάνουν όλα αυτά όταν τα βίωνα και σκέφτηκα ότι ενδεχομένως τα είχα κάνει και εγώ κάποια στιγμή στο παρελθόν χωρίς να το αντιληφθώ.
Μήπως δεν είχα κατηγορήσει, αδικήσει, κατακρίνει; Πόσο πόνο μπορεί να είχα προκαλέσει με την αχαριστία μου τους κακούς λογισμούς μου. Ίσως σε μικρότερο βαθμό. Δεν μπορώ να το κρίνω.
Μήπως υπήρξα αλάθητη; ..δε νομίζω..
Σήμερα με καθαρό μυαλό δίπλα στο Χριστό σκέφτομαι το εξής:
Ο ληστής πριν μετανοήσει δυσκόλεψε του ανθρώπους που ζούσε μαζί. Η πόρνη πριν κλάψει για τις αμαρτίες της δεν ήταν και η πιο καλή συντροφιά.
Όμως κέρδισαν πλουσιοπάροχα τον Παράδεισο.
Ίσως είναι πιο κοντά στον Παράδεισο αυτοί οι «δύσκολοι» άνθρωποι από ότι εγώ.!!
Ίσως είναι Άγιοι και εγώ τους Αγίους στις εικόνες τους προσκυνώ..
Ίσως ο Χριστός έχει ένα τέτοιο σπουδαίο σχέδιο για τη δική μου ζωή, για τη δική τους ζωή, και οφείλω να το σεβαστώ!!
Δεν κατακρίνω κανέναν, δεν χαρακτηρίζω κανέναν εγωιστή ή τοξικό. Είναι ο εν δυνάμει Άγιος.
Υπομένω και περιμένω κάτι καλό μέσα από το σοφό Σχέδιο του Θεού.
Εύχομαι την μετάνοια όλων μας. Προσεύχομαι για αυτή. Έτσι ίσως καταφέρουμε να συναντήσουμε το ληστή και την πόρνη και άλλους μετανοημένους «τοξικούς» κατοίκους του Παράδεισου. (Η εξομολόγηση μιας ψυχής...)

Η εμφάνισις του φωτός 

Η δεύτερη θεωρία του φωτός που αξιώθηκε να δεχθή ο νεαρός τότε δόκιμος όσιος Συμεών ο νέος Θεολόγος, σε ηλικία 28 ετών, συνέβη το 977 σ’ ένα κελλί της μονής του Στουδίου, στην Κωνσταντινούπολι.
Το βράδυ μιας κοπιαστικής ημέρας ο γέροντας του, όσιος Συμεών ο Ευλαβής, βλέποντας τον να μην τρώη και να μην πίνη τίποτε, του είπε:
- Γνώριζε, τέκνο μου, ότι ούτε με τη νηστεία ούτε με την αγρυπνία ούτε με την κακοπάθεια ούτε με καμμιά άλλη αρετή ευχαριστείται τόσο ο Θεός, όσο με την ταπεινή και απλοϊκή και καλοπροαίρετη ψυχή.
Ο υποτακτικός έπεσε με πολλή ταπείνωσι στα πόδια του και συντετριμμένος παρακάλεσε:
- Ευχήσου για μένα, άγιε του Θεού, για να βρω έλεος με τη μεσιτεία σου. Εγώ δεν έχω κανένα από τα καλά που είπες, παρά μόνο πλήθη αμαρτιών, τις οποίες και συ γνωρίζεις.
Συγκινημένος ο γέροντας τον διέταξε να σηκωθή από το έδαφος και να πάη να κοιμηθή λέγοντας μόνο το Τρισάγιο.
«Μόλις άρχισα το Τρισάγιο, περιγράφει ο όσιος Συμεών ο νέος Θεολόγος, θυμήθηκα τα λόγια του αγίου και άρχισα να δακρύζω και να νιώθω χαρά και ευφροσύνη. Και τότε ένα δυνατό φως έλαμψε και μ’ άφησε εκστατικό! Έχασα την αίσθησι του τόπου και του χρόνου. Λησμόνησα ποιος ήμουν. Όταν συνήλθα κατάλαβα ότι φώναζα το «Κύριε, ελέησον». Ποιός όμως στην κατάστασι αυτή κινούσε τη γλώσσα μου σε επίκλησι, δεν γνωρίζω. Ο Θεός το γνωρίζει. Δεν γνωρίζω ακόμη εάν με το σώμα είτε χωρίς το σώμα βρέθηκα σ’ αυτό το φως. Ο Θεός το γνωρίζει… Ένιωσα να ελευθερώνωμαι από το ψυχικό μου σκοτάδι και το γήινο φρόνημα, τη ραθυμία, τη νάρκωσι, τον κόπο και το βάρος του φθαρτού σώματος. Ένιωσα γλυκύτητα και πνευματική ηδονή που ξεπερνά κάθε απόλαυσι των αισθητών… Σε λίγο όμως άρχισε σιγά-σιγά να μετριάζεται το άπλετο εκείνο φως, κατά κάποιο τρόπο να περιορίζεται και να συστέλλεται και να σβήνη… Καθώς εγώ συνειδητοποιούσα την απομάκρυνσι του, άρχισα να κυριεύωμαι από μια θλίψι. Σφοδρή οδύνη άναψε σαν φωτιά στην καρδιά μου με την απώλεια της γλυκύτατης θέας του ακτίστου φωτός».

(Όσιος Συμεών ο νέος Θεολόγος)

(Χαρίσματα και Χαρισματούχοι, Ι. Μονή Παρακλήτου, τόμος Β΄, σ. 59-60)

1,12. «ευχαριστούντες τω Θεώ και πατρί τω ικανώσαντι ημάς εις την μερίδα του κλήρου των αγίων εν τω φωτί».

Σε όλο τον ευαγγελικό δρόμο της σωτηρίας, οι χριστιανοί αισθάνονται ζωντανά, αισθάνονται έντονα, ότι χωρίς την αδιάκοπη βοήθεια του Θεού, τίποτε δεν μπορούν να προσφέρουν για την σωτηρία τους.
Ο φιλάνθρωπος Θεός μας, ο ουράνιος Πατέρας μας, που ακατάπαυστα και στον υπέρτατο βαθμό προνοεί για μας, είναι Εκείνος ο οποίος μας έδωσε την ικανότητα, να γίνουμε μέτοχοι της κληρονομίας των αγίων, που είναι στην φωτεινή βασιλεία Του. (1, 12).
Γενικά, οι άγιες δυνάμεις, για την άγια ζωή, δίνονται από την Τριαδική Θεότητα: «εκ του Πατρός, δια του Υιού, εν Αγίω Πνεύματι». Για την καθολική ζωή «συν πάσι τοις αγίοις» (Έφ. 3, 18) δίδεται σε μας η ικανότητα «εις την μερίδα του κλήρου των αγίων εν τω φωτί» (1, 12).
Ο Θεός, ο οποίος είναι φως, αναπαύεται στους αγίους, διαμέσου της αγιότητάς του «ο Θεός φως έστι και σκοτία εν αυτώ ουκ έστιν ουδεμία» (Α' Ιω. 1, 5).
Η κληρονομία των αγίων είναι ακατάβλητη και αμάραντη, «κληρονομία άφθαρτος και αμίαντος και αμάραντος, τετηρημένη εν ουρανοίς» (Α' Πέτρ. 1, 4), γιατί απ’ όλες τις πλευρές είναι οχυρωμένη με το απρόσιτο φως του Θεού, στο οποίο τίποτε το θανατηφόρο και καταστροφικό δεν μπορεί να προσεγγίσει.

(Προς Κολασσαείς Επιστολή Αποστόλου Παύλου, Αγ. Ιουστίνου Πόποβιτς, σ. 28-29)