Αυξομείωση μεγέθους γραμμάτων.
Κείμενα (blog) - Ιερός Ναός Αγίου Σώστη Νέας Σμύρνης
E-mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

«Δεν μπορώ εγώ να αμφισβητήσω την βασιλεία των ουρανών, όταν μου τηλεφωνεί ο άγιος Πορφύριος!»

…Λίγο πριν το επίγειο τέλος της η Γερόντισσα Γαβριηλία είχε μια θαυμαστή εμπειρία.

Λίγες μέρες πριν αναχωρήσει για τον ουρανό, ο Άγιος Πορφύριος της τηλεφώνησε στην Λέρο, για να την αποχαιρετήσει, λίγο πριν τον Δεκέμβριο του 1991. Το περιστατικό διηγείται η Ν.Μ., αγαπημένο της παιδί και αυτόπτης μάρτυς:

- Σας τηλεφωνώ για να σας αποχαιρετήσω. Φεύγω για τα Καυσοκαλύβια.

Μίλησαν αρκετά. Κάποια στιγμή της είπε:

- Αδελφή γιατί δεν κάθεστε;

Εκείνη λάμποντας από χαρά κάθισε και έδωσαν ραντεβού πρώτα στην προσευχή και μετά στον ουρανό. Είπαν πάρα πολλά και την έβλεπα χαρούμενη και ευτυχισμένη, ενώ εκείνη την περίοδο δεν ήταν πολύ καλά στην υγεία της. Μετά από 3 μήνες αναχώρησε για τους ουρανούς. Την ρώτησα γιατί στεκόταν όρθια, όσο μιλούσε με τον γέροντα Πορφύριο και μου είπε:

- Αισθάνομαι σαν τον χωροφύλακα που του μιλάει ο διοικητής του. Δεν μπορούσα να μιλήσω. Κατ’ αρχήν που βρήκε το τηλέφωνό μου;

Και μετά μου είπε:

- Το απρόβλεπτο καθορίζει το πεπρωμένο. Και ποιο είναι το πεπρωμένο δηλαδή; Ότι θα συναντήσω τον Γέροντα Πορφύριο και είμαι πολύ ευτυχισμένη γι’ αυτό. Το πεπρωμένο μου είναι να τον συναντήσω. Γιατί; Γιατί ερχόμαστε από μια αιωνιότητα, συναντιόμαστε, αγαπιόμαστε και πάμε σε μιαν άλλη, που είναι η βασιλεία των ουρανών. Δεν μπορώ εγώ να αμφισβητήσω την βασιλεία των ουρανών, όταν μου τηλεφωνεί ο άγιος Πορφύριος!

***

Εκείνη την περίοδο είχε μιλήσει και με έναν άλλο αγαπημένο της, τον Μητροπολίτη Κισσάμου και Σελίνου κ. Ειρηναίο Γαλανάκη. Πάλι η Ν.Μ. μας μεταφέρει τα λόγια του:

- Γερόντισσα κρούει ο κώδων.

- Γιατί σας το είπε αυτό; ρώτησε η Ν έκπληκτη.

- Γιατί αναχωρούμε. Εγώ θα φύγω πρώτη, γιατί είμαι μεγαλύτερη και έχω ζητήσει από τον Κύριο, να μη μου χαλάσει το χατήρι, να φύγω πριν από αυτούς που αγαπώ.

Τον άκουσα που της είπε:

- Χαίρε, αρχιαγγέλισσα. Θα συναντηθούμε στους ουρανούς!

(«Η Γερόντισσα της χαράς – ΜΟΝΑΧΗ ΓΑΒΡΙΗΛΙΑ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗ», Συγγραφέας: Μοναχή Φιλοθέη - Ηγουμένη Ι. Ησυχαστηρίου "Παναγία των Βρυούλων")

“Μετανοείτε, διότι πλησίασε η βασιλεία των Ουρανών”
                                                                          (Ματθ. δ΄17)

“Ιδού, λοιπόν, δείξαμε πέντε οδούς μετανοίας,

πρώτη την καταδίκη των αμαρτημάτων μας,

δεύτερη την συγχώρηση των αμαρτιών του πλησίον,

τρίτη εκείνη που προέρχεται από την προσευχή,

τέταρτη εκείνη που προέρχεται από την ελεημοσύνη και

πέμπτη την προερχόμενη από την ταπεινοφροσύνη.

Μη βραδύνεις, λοιπόν, αλλά να βαδίζεις κάθε ημέρα όλες αυτές τις οδούς”.

(Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, Προς τους εγκαλούντας , PG, 49, 264)

Γιατί όποιος παρακολουθεί τον εαυτό του, αν συμβεί να διαπιστώσει πώς έχει ακόμη ανάγκη καθαρμού κι αναγνωρίσει πονηρή τη συνείδησή του, γεμάτη από κηλίδες και πληγές πονηρίας, και κατατάσσει τον εαυτό του μεταξύ των οικείων του Θεού, πριν ακόμη καθαρισθεί από τα τόσα και τέτοια κακά, και λέγει: Πατέρα, ο άδικος στον δίκαιο, ο ακάθαρτος στον καθαρό, τα λόγια αυτά θα είναι απροκάλυπτη ύβρις και προσβολή, αν βέβαια έχει αποκαλέσει το Θεό πατέρα της δικής του πονηριάς. Και τούτο γιατί η ονομασία του πατέρα υποδηλώνει την καταγωγή του γεννημένου από εκείνον.
       Συνεπώς ο πονηρός κατά τη συνείδηση, αν λέγει πατέρα του το Θεό, δεν κάνει τίποτε άλλο από το να κατηγορεί το Θεό ως αίτιο κι αρχηγό των δικών του κακών. Αλλά δεν υπάρχει καμιά σχέση ανάμεσα στο φώς και στο σκοτάδι, λέγει ο Απόστολος (Β' Κορ. 6, 14). Αντίθετα μάλιστα. Το φώς βρίσκεται κοντά προς το φώς, το δίκαιο προς το δίκαιο, το καλό προς το καλό και το άφθαρτο προς το άφθαρτο. Αλλά και τα αντίθετα προς αυτά συγγενεύουν οπωσδήποτε προς τα όμοιά τους. Επειδή δεν είναι δυνατό, το καλό δένδρο να παράγει καρπούς πονηρούς. Λοιπόν, αν τύχει κάποιος που είναι αναίσθητος και επιζητεί το ψέμα, καθώς λέγει η Γραφή (Ψαλ. 4,3), να αποτολμήσει να ψελίσει τα λόγια της Προσευχής, αυτός ας έχει υπόψη του πώς δεν απευθύνεται προς τον ουράνιο Πατέρα, το Θεό, αλλά προς τον καταχθόνιο, το διάβολο. Γιατί κι αυτός είναι ψεύστης και γίνεται πατέρας του ψεύδους που πλάθεται μέσα στον καθένα. Εκείνος είναι η αμαρτία και πατέρας της αμαρτίας.
       Για το λόγο αυτό, όσοι έχουν ψυχές κυριευμένες από πάθη, αποκαλούνται από τον Απόστολο παιδιά της οργής (Εφεσ. 2,3). Κι όποιος έχει απομακρυνθεί από τη ζωή, λέγεται παιδί της απώλειας. Κι ο αποχαυνωμένος και θηλυπρεπής αποκαλείται παιδί κοριτσιών που μόνα τους παραδίδονται. Και αντίθετα, όσοι είναι καθαροί κατά τη συνείδηση αποκαλούνται παιδιά του φωτός και της ημέρας. Και όσοι δυναμώνονται από τη θεία δύναμη ονομάζονται παιδιά της δύναμης.
       Όταν, λοιπόν, ο Κύριος μας διδάσκει να αποκαλούμε κατά την προσευχή το Θεό, Πατέρα, νομίζω πως δεν κάμνει τίποτε άλλο από το να καθορίζει με νόμο, τον ανώτερο και ενάρετο βίο. Γιατί η αλήθεια δε μας διδάσκει να λέμε το ψέμα, ώστε να υποστηρίζουμε κάτι που δεν είμαστε και να ονομαζόμαστε αυτό που δεν έχουμε δημιουργηθεί. Αλλά με το να αποκαλούμε Πατέρα μας τον άφθαρτο και δίκαιο και αγαθό, μας διδάσκει να επαληθεύουμε τη συγγένεια με τον τρόπο ζωής.
(Αγ. Γρηγορίου Νύσσης, Λόγοι εις το Πάτερ ημων,εκδ. Αποστολ. Διακονία, σελ. 81-83)

Του Αββά Τι θ ό η
α'. Έλεγαν για τον Αββά Τιθόη, ότι, αν γρήγορα δεν κατέβαζε τα χέρια του όταν στεκόταν σε προσευχή, αρπαζόταν ο νους του στα άνω. Όταν λοιπόν συνέβαινε να συμπροσεύχεται με αδελφούς, φρόντιζε γρήγορα να κατεβάζη τα χέρια, για να μή αρπαγή ο νους του και χρονίση.
β'. Έλεγε ο Αββάς Τιθόης : « Ξενιτεία είναι το να είσαι κύριος του τι λές ».
γ'.  Ένας αδελφός ρώτησε τον Αββά Τιθόη: «Πώς να φυλάξω την καρδιά μου ; ». Του λέγει ο γέρων: « Πώς να φυλάξουμε την καρδιά μας, όταν είναι ανοιγμένες η γλώσσα και η κοιλιά μας ; ».
δ'. Έλεγε ο Αββάς Ματόης για τον Αββά Τιθόη, ότι δεν βρίσκει τινάς τίποτε να τον κατηγορήση. Αλλά καθώς το καθαρό χρυσάφι στέκεται στον ζυγό, έτσι και ο Αββάς Τιθόης.
ε'. Μένοντας κάποτε ο Αββάς Τιθόης στο Κλύσμα, λέγει στον μαθητή του, ξέροντας πολύ καλά το γιατί: « Τέκνο μου, άφησε το νερό στις φοινικιές ». Και εκείνος του λέγει: « Στο Κλύσμα είμαστε, Αββά ». Λέγει τότε ο γέρων: « Στο Κλύσμα τί έχω να κάμω ; Πήγαινε με πάλι στο βουνό».
στ'. Ενώ καθόταν κάποτε ο Αββάς Τιθόης, ήταν ένας αδελφός κοντά του. Και μή ξέροντας το, στέναζε. Και δεν κατάλαβε ότι ήταν ένας αδελφός κοντά του. Γιατί βρισκόταν σε έκσταση. Και βάζοντας μετάνοια, έλεγε : « Συγχώρησε με, αδελφέ. Δεν έγινα ακόμη μοναχός, αφού στέναξα μπροστά σου ».
ζ'. Ένας αδελφός ρώτησε τον Αββά Τιθόη, λέγοντας: « Ποιά είναι η οδός όπου φέρνει στην ταπείνωση ; ». Λέγει ο γέρων : « Η οδός της ταπεινώσεως αυτή είναι, η εγκράτεια και η προσευχή και το να θέτη τινάς τον εαυτό του κάτω από όλα τα δημιουργήματα.
Του Αββά Τιμοθέου
Συμβουλεύτηκε ο Αββάς Τιμόθεος ο πρεσβύτερος τον Αββά Ποιμένα, λέγοντας: «Είναι μια κοινή γυναίκα στην Αίγυπτο και τα κέρδη της τα δίνει ελεημοσύνη ». Και είπε ο Αββάς Ποιμήν: « Δεν θα μείνη στον ακόλαστο βίο. Γιατί δείχνει καρπό πίστεως ». Συνέβη δε να έλθη η μητέρα του πρεσβυτέρου Τιμοθέου σ’ αυτόν και τη ρώτησε, λέγοντας: « Εκείνη η γυναίκα έμεινε στον ακόλαστο βίο της ; ». Και του λέγει: « Ναι. Και αύξησε τους πελάτες της. Αλλά μένει και στην ελεημοσύνη ». Και το ανεκοίνωσε ο Αββάς Τιμόθεος στον Αββά Ποιμένα. Εκείνος τότε λέγει: « Δεν θα μείνη στον ακόλαστο βίο της ». Ήλθε δε πάλι η μητέρα του Αββά Τιμοθέου. Και του λέγει: « Ξέρεις κάτι ; Εκείνη η κοινή γυναίκα ζήτησε να έλθη μαζί μου, για να προσευχηθής υπέρ αυτής ». Και «αυτός, ακούοντας το, το ανεκοίνωσε στον Αββά Ποιμένα. Και του λέγει ο γέρων: « Καλύτερα είναι, συ να πας και να τη συναντήσης ». Και πήγε ο Αββάς Τιμόθεος και τη συνάντησε. Και εκείνη, βλέποντάς τον και ακούοντας απ’ αυτόν τα λόγια του Θεού, κατανύχθηκε και έκλαψε. Και του είπε: « Εγώ από σήμερα θα προσκολληθώ στον Θεό και θα παύσω να είμαι ακόλαστη ». Και ευθύς μπήκε σε Μονή και ευαρέστησε στον Θεό.
Του Αββά Υπερεχίου
α'. Είπε ο Αββάς Υπερέχιος: « Όπως το λιοντάρι είναι φοβερό στους ονάγρους, έτσι και ο άξιος μοναχός στους λογισμούς της επιθυμίας ».
β'. Είπε πάλι: « Η νηστεία χαλινάρι είναι στον μοναχό εναντίον της αμαρτίας. Όποιος πετάξη αυτό το χαλινάρι, γίνεται σαν τον θηλυμανή ίππο ».
γ'. Είπε πάλι: « Όποιος δεν κυριαρχεί στη γλώσσα του σε ώρα οργής, ούτε και στα πάθη δεν θα κυριάρχηση ».
δ'. Είπε πάλι: « Προτιμότερο είναι να τρώγη τινάς κρέας και να πίνη κρασί, παρά να τρώγη, με την καταλαλιά, τις σάρκες των αδελφών.
ε' . Είπε πάλι: « Ψιθύρισε το φίδι και την Εύα την έβγαλε από τον Παράδεισο. Μ’ εκείνο μοιάζει και όποιος κατακρίνει τον πλησίον του. Γιατί τη ζωή αυτού οπού ακούει τη σπρώχνει στην απώλεια και τη δική του τη φυλάει ».
στ'. Είπε πάλι: « Ο θησαυρός του μοναχού είναι να μη θέλη τίποτε το υλικό δικό του. Θησαύρισε, αδελφέ, στον ουρανό. Γιατί οι αιώνες της αναπαύσεως δεν έχουν τέλος ».
ζ'. Είπε πάλι: « Να έχης πάντα στον νου τη βασιλεία των ουρανών. Και εύκολα θα την κληρονομήσης ».
η'. Είπε πάλι: « Πολύτιμο πράγμα είναι η υπακοή του μοναχού. Όποιος την κατέχει θα εισακουσθή από τον Θεό και με θάρρος θα σταθή ενώπιον του Εσταυρωμένου. Γιατί ο Εσταυρωμένος Κύριος υπήκοος γέγονε μέχρι θανάτου ».
Του Αββά Φωκά
α'. Έλεγε ο Αββάς Φωκάς, οπού ανήκε στο Κοινόβιο του Αββά Θεογνίου του Ιεροσολυμίτη: « Όταν έμενα σε Σκήτη, υπήρχε εκεί κάποιος Αββάς Ιάκωβος, νέος την ηλικία, στα Κελλιά, όπου είχε τον ίδιο πνευματικό και κατά σάρκα πατέρα. Είχαν δέ τα Κελλιά δυο εκκλησίες, μια των ορθοδόξων, οπού και κοινωνούσε, και μια των αιρετικών. Επειδή λοιπόν ο Αββάς Ιάκωβος είχε τη χάρη της ταπεινοφροσύνης, όλοι τον αγαπούσαν, και τα μέλη της Εκκλησίας και οι χωρισμένοι απ’ αυτή. Του έλεγαν λοιπόν οι ορθόδοξοι: « Τον νου σου, Αββά Ιάκωβε, μη σε ξεγελάσουν οι αιρετικοί και σε ελκύσουν στην κοινότητα τους ». Επίσης και οι αιρετικοί του έλεγαν: « Γνώριζε, Αββά Ιάκωβε, ότι, κοινωνώντας με τους διφυσίτες, χάνεις την ψυχή σου. Γιατί είναι Νεστοριανοί και συκοφαντούν τη αλήθεια ». Ο δε Αββάς Ιάκωβος, οπού ήταν ακέραιος και στενοχωρήθηκε με όσα άκουε από τις δυο πλευρές και δεν ήξερε πλέον τί να κάμη, πήγε να παρακαλέση τον Θεό. Απέκρυψε λοιπόν τον εαυτό του σε απόμερο κελί, έξω από τη λαύρα, όπου ντύθηκε τα εντάφια του, σαν να επρόκειτο να πεθάνη. Γιατί συνηθίζουν οι Αιγύπτιοι πατέρες, το πλεχτό ένδυμα, όπου λαμβάνουν το μοναχικό σχήμα, καθώς και το κουκούλι, να τα φυλάνε έως θανάτου και μ’ αυτά να ενταφιάζωνται. Τα φορούν δε μονάχα κάθε Κυριακή, όταν μεταλαμβάνουν, και ευθύς υστέρα τα μαζεύουν. Πηγαίνοντας λοιπόν σ’ εκείνο το κελλί, παρακαλούσε τον Θεό και εξαντλήθηκε από τη νηστεία και έπεσε κατάχαμα και έμεινε εκεί πεσμένος. Και έλεγε ότι πολλά είχε πάθει εκείνες τις μέρες από τους δαίμονες, προ παντός κατά διάνοια. Αφού δε πέρασαν σαράντα μέρες, βλέπει να μπαίνη στο κελλί ένα παιδί χαρωπό και να του λέγη: « Αββά Ιάκωβε; τι κάνεις εδώ ; ». Ευθύς δέ, φωτισμένος και παίρνοντας δύναμη από τη θέα του παιδιού, του είπε: « Κύριε, συ γνωρίζεις τί έχω. Εκείνοι μου λέγουν: Μη αφήσης, την Εκκλησία. Και οι άλλοι μου λέγουν: Σε πλανούν οι διφυσίτες. Και εγώ έχοντας τα χαμένα και μη ξέροντας τί να κάμω, ήλθα εδώ ». Του λέγει ο Κύριος: « Όπου είσαι, καλά είσαι». Και ευθύς, μ’ αυτά τα λόγια, βρέθηκε στο κατώφλι της αγίας εκκλησίας των ορθοδόξων, οπού ακολουθούσαν τη Σύνοδο ».
β'. Είπε πάλι ο Αββάς Φωκάς: « Εγκατεστημένος σε Σκήτη ο Αββάς Ιάκωβος, πολεμήθηκε δυνατά από τον δαίμονα της σαρκικής αμαρτίας. Και φτάνοντας σε κίνδυνο, ήλθε σ’ εμένα και μου ανέφερε τα σχετικά. Και μου λέγει: Σ’ αυτό εκεί το σπήλαιο θα πάω από Δευτέρα. Και σε παρακαλώ, για όνομα του Κυρίου, σε κανέναν να μη το πής ούτε στον πατέρα μου. Αλλά υπολόγισε σαράντα μέρες και όταν συμπληρωθούν, κάμε μου τη χάρη και έλα φέροντας μου τη θεία Κοινωνία. Και αν μεν με βρής νεκρό, θάψε με. Αν όμως ζω ακόμη, μετάλαβέ με. Αυτά λοιπόν ακούοντας εγώ απ’ αυτόν, αφού συμπληρώθηκε η τεσσαρακοστή μέρα, πήρα τη θεία Κοινωνία και άρτο κοινό καθαρό με λίγο κρασί και πήγα να τον βρω. Αλλά μόλις πλησίασα στο σπήλαιο, μου ήλθε πολλή δυσωδία, όπου έβγαινε από το στόμιο του. Και είπα μέσα μου, ότι αναπαύτηκε ο μακάριος. Μπαίνοντας όμως, τον βρήκα μισοπεθαμένο. Και σαν με είδε, κίνησε το δεξί του χέρι λίγο, όσο μπορούσε, κάνοντας μου έτσι νόημα για τη θεία Κοινωνία. Και εγώ του είπα: Σου την έφερα, θέλησα λοιπόν να του ανοίξω το στόμα, αλλά ήταν σαν κλειδωμένο. Και μη ξέροντας τι να κάμω, βγήκα στην έρημο και βρήκα ένα μικρό ξύλο από θάμνο. Και πολύ κοπιάζοντας, μόλις  μπόρεσα να ανοίξω το στόμα του κάπως. Και έρριξα μέσα του από το τίμιο σώμα και αίμα, σε όσο μικρή ποσότητα μπορούσα. Και πήρε δύναμη από τη μετάληψη της θείας Κοινωνίας. Μετά δε από λίγο, έβρεξα λίγα ψιχία από τον κοινό άρτο και του τα πρόσφερα. Και πάλι μετά από λίγο, άλλα, όσο μπορούσε να πάρη. Και έτσι, με τη χάρη του Θεού, ήλθε μαζί μου την άλλη μέρα, πηγαίνοντας στο κελλί του. Και με τη βοήθεια του Θεού απαλλάχθηκε από το ολέθριο πάθος της σαρκικής αμαρτίας ».

(Είπε Γέρων,Το Γεροντικόν εκδ. Αστήρ, Αθήνα 1996)

«Ένα πράγμα ξέρω, πως, ενώ ήμουν τυφλός, τώρα βλέπω! (Ιωάν. 9:25)

Ο Μα Γουέι, ένας νεαρός Κινέζος 28 ετών, τυφλώθηκε όταν ήταν μικρό παιδί. Στεναχωριόταν με την κατάστασή του κι ήταν απογοητευμένος, μέχρι που κάποτε κάποιος του διάβασε την ιστορία του εκ γενετής τυφλού από το 9ο κεφάλαιο του κατά Ιωάννη ευαγγελίου. Εκεί χάρηκε που ο Χριστός είπε πως ο τυφλός εκείνος δεν είχε αμαρτήσει, αλλά η αναπηρία του θα έκανε να φανεί η δόξα του Θεού. Και τότε ο Μα Γουέι σκέφτηκε μήπως μέσα από τη ζωή του ο Θεός είχε έτοιμο ένα θαυμαστό έργο να κάνει.
Όταν μεγάλωσε έπιασε δουλειά σ’ ένα χριστιανικό τυπογραφείο που τύπωνε και την Αγία Γραφή στη γραφή των τυφλών. Ο ίδιος πιστεύει πως ο Θεός τον οδήγησε εκεί για να έρθει σε επαφή με το Λόγο Του και να αλλάξει τη ζωή του, καθώς δέχτηκε στην καρδιά του το Χριστό.
«Μπορεί τα φυσικά μάτια μου να μη βλέπουν αλλά μπορεί να δει η καρδιά μου», λέει ο ίδιος στην προσωπική του μαρτυρία.
(Χ.Ι.ΝΤ.)


«Αρνήθηκα να πορευτώ στο δρόμο της ανηθικότητας, για να τηρώ το λόγο σου» (Ψαλμός 119:101 –Ν.Μ.Β.)

Ο Εκού στο Τόγκο της Αφρικής ήταν στη φυλακή για κάποιο αδίκημα για πάνω από 8 μήνες. Πολλές φορές είχε ζητήσει να δει το δικαστή και να συζητήσει την κατάστασή του, αλλά ήταν αδύνατο. Μία μέρα έλαβαν στη φυλακή ένα μαγνητόφωνο με κασέτες όπου ακούγεται η ανάγνωση βιβλίων της Γραφής. Η μέθοδος αυτή συνηθίζεται από τις Βιβλικές Εταιρίες σε χώρες με μεγάλο αναλφαβητισμό. Τη μέρα εκείνη οι κρατούμενοι άκουσαν την περικοπή του 12ου κεφαλαίου της προς Ρωμαίους. Το Πνεύμα του Θεού άγγιξε αμέσως την καρδιά του Εκού και προσευχήθηκε στο Χριστό να συγχωρήσει τις αμαρτίες του. Κάποτε κατάφερε να εξασφαλίσει εκείνη την ακρόαση από το δικαστή. Μπήκε στο γραφείο του με την Καινή Διαθήκη στην τσέπη του. Όταν την είδε ο δικαστής μαλάκωσε και τον άκουσε ευνοϊκά. Τελικά έδωσε εντολή ν’ αποφυλακιστεί το συντομότερο δυνατόν.
«Αυτό που θέλω όταν αποφυλακιστώ», καταλήγει, «είναι να συνδεθώ με μια χριστιανική κοινότητα που να μπορώ ν’ ακούω το Λόγο του Θεού, όπως τον άκουγα εδώ στη φυλακή»
(Χ.Ι.ΝΤ.)

(Εκδόσεις «Ο Λόγος»)

314. Στην εκκλησία, είμαι πραγματικά σαν στον ουρανό επί γής. Εδώ βλέπω τις εικόνες του Κυρίου, της Πανάγνου Μητρός του, των Αγίων Αγγέλων. Εδώ είναι ο θρόνος του Θεού. Εδώ είναι ο ζωοποιός Σταυρός. Εδώ είναι το αθάνατο Ευαγγέλιο, ο λόγος του Θεού που «πάντα δι᾽ αὐτοῦ ἐγένετο» (Ιω. α’ 3). Εδώ είναι οι εικόνες των Αγίων. Νοιώθω τον εαυτό μου μέσα στην ορατή παρουσία του θεού, της Μητρός του, των Ασωμάτων Δυνάμεων και όλων των Αγίων. Πράγματι, εδώ είναι ο ουρανός επι της γης. Εδώ γνωρίζω τι είμαι και νοιώθω πράγματι τον εαυτό μου μέλος του Χριστού, ιδίως κατά την τέλεσι της Θείας Λειτουργίας και κατά τη Θεία Κοινωνία. ΄Ω, πώς θα έπρεπε να ζω, να σκέπτωμαι, να αισθάνωμαι, να μιλώ, ώστε πραγματικά ν’ ανήκω σ’ αυτό το ουράνιο περιβάλλον! Θα έπρεπε να ζω αξίως της κλήσεως, με την οποία με κάλεσε η χάρις του Κυρίου. Τι ταπείνωση, τι αγνότητα θα έπρεπε να έχω, ώστε αξίως να φέρω στα χείλη μου το όνομα της Υπεραγίας Θεοτόκου και του Σωτήρος μου, του Κυρίου της δόξης! Κύριε, κάνε με άξιο γι’ αυτή τη χαρά. Ποθώ να ζήσω αξίως της χριστιανικής κλήσεως. Αλλά δεν βρίσκω μέσα μου τη δύναμι για να το πετύχω. Η αμαρτία αδιάκοπα πειράζει και μάχεται την ψυχή μου.

315. Αν μερικοί χριστιανοί δεν μπορούν να εννοήσουν την ορθόδοξο πίστι μας, τα Μυστήρια της, τούτο οφείλεται στο ότι ο νους και η καρδιά αυτών των ανθρώπων είναι ακόμη καταχνιασμένα από την αμαρτία, ώστε να δουν το φως της Ορθοδοξίας. Συμβαίνει δηλαδή ό,τι και στα άρρωστα μάτια που δεν μπορούν να δουν το φως του ηλίου. Αυτός ο ουράνιος θησαυρός είναι δυνατόν να γίνη νοητός από καρδιές όπου δεν είναι προσκολλημένες στα του κόσμου.

(Η εν Χριστώ ζωή μου - Αγ. Ιωάννου της Κροστάνδης, εκδόσεις Παπαδημητρίου, σελ. 134-135)

311. Ας προτιμάμε να μας μαλώνουν οι άλλοι, δικαίως ή αδίκως, ως αμαρτωλούς εδώ κάτω, παρά να καταδικασθούμε κατά την Ημέρα της Κρίσεως ενώπιον όλου του κόσμου, ενώπιον των Αγγέλων και των ανθρώπων. ‘Ω, Κύριε, τι τρομερό κατάντημα θα ήταν εκείνο!

312. Γιατί, μετά από κάθε εξ ημέρες, έρχεται μία ημέρα αναπαύσεως; Για να μην ξεχνάμε, ότι μετά τους κόπους της παρούσης ζωής θα έλθη η ανέσπερος ημέρα της αναπαύσεως. Κατά το γραφικό: «Ἄρα ἀπολείπεται σαββατισμὸς τῷ λαῷ τοῦ Θεοῦ» (Εβρ. δ’ 9). Η Κυριακή λοιπόν συμβολίζει την ημέρα της κοινής αναστάσεως, οπότε περιμένει ατελεύτητος ανάπαυσις όσους εργάσθηκαν εδώ κάτω το θέλημα του Ιησού Χριστού.

313. Η προσφορά ελεημοσύνης στον φτωχό πρέπει να εμπνέεται από την αγάπη προς τον πλησίον. Αλλοιώς δεν είναι η ελεημοσύνη που εντέλλεται ο Χριστός. Άπλωνε το χέρι σου με αγάπη, χωρίς δύσθυμο καρδιά. Η ίδια η λέξις ελεημοσύνη φανερώνει ότι πρόκεται για προσφορά που πηγάζει από την καρδιά, ότι πρέπει να νοιώθουμε έλεος, ευσπλαχνία, όταν δίνουμε κάτι στον φτωχό. Αλλά και κάτι άλλο προϋποθέτει το ευαγγελικό νόημα της ελεημοσύνης: τη συντριβή για τα αμαρτήματα μας, την επιθυμία να συγχωρηθούμε γι’ αυτά. Γιατί λέγει η Γραφή: «Ελεημοσύνη εκ θανάτου ρύεται και αυτή αποκαθαριεί πάσαν αμαρτίαν» (Τωβ. ιβ’ 9). Όποιος κάνει ελεημοσύνη με κρύα διάθεσι, αυτός δεν αναγνωρίζει τις αμαρτίες του, δεν έχει την αληθινή αυτογνωσία. Η ελεημοσύνη κάνει καλό, πριν απ’ όλα, στον ίδιο τον ελεήμονα.

(Η εν Χριστώ ζωή μου - Αγ. Ιωάννου της Κροστάνδης, εκδόσεις Παπαδημητρίου, σελ. 133-134)

Επιλέγω από το Χριστό ό,τι μου αρέσει;...

Πολλοί λένε ότι "αγαπούν" το Χριστό! Όμως επιλέγουν από τις εντολές Του μόνο όσες τους αρέσουν ή τους βολεύουν. Παραβλέπουν όμως ή διαφωνούν με άλλες και μάλιστα σε σοβαρά θέματα ζωής. Αγαπώ ΑΛΗΘΙΝΑ το Χριστό, όμως, σημαίνει δέχομαι ΟΛΕΣ τις εντολές Του, έστω και αν δεν καταφέρνω να τις τηρώ όλες, δεν κόβω και ράβω το θέλημά Του στα δικά μου μέτρα. Δεν ζητώ να προσαρμοστεί ο Χριστός σε μένα αλλά εγώ σε Εκείνον. Όχι να αλλάξει το Ευαγγέλιό Του ανάλογα με τη μόδα και τις προτιμήσεις μας αλλά εμείς να αλλάξουμε όπως Αυτός μας θέλει. Αυτό σημαίνει αγαπώ αληθινά το Χριστό, αλλιώς αγαπώ όχι τον ΑΛΗΘΙΝΟ ΧΡΙΣΤΟ, αλλά το Χριστό που ΕΓΩ "κατασκεύασα". Έτσι όμως δεν σώζομαι. Ο αληθινός Χριστός μόνο σώζει, όχι ο "Χριστός" του καθενός μας...

πατήρ Νικόλαος Πουλάδας

127. Μπορεί ο άνθρωπος να εκπέσει της δικαιώσεως;

Βεβαίως μπορεί. Όπως δηλαδή ο πιστός συμπράττων με τη χάρη του Θεού μπορεί να προχωρήσει στον αγιασμό, την ένωσή του με το Θεό και τη δόξα του κληρονομώντας την αιώνια ζωή, έτσι ο ίδιος, αν αδιαφορήσει για το πνευματικό αγαθό και κυριευθεί από το αμαρτητικό της φύσεως του καταπατώντας το νόμο του Θεού και πράττοντας έργα αισχύνης και φθοράς, μπορεί να εκπέσει της δωρεάς του Αγίου Πνεύματος και να χαθεί.

Η αμαρτία είναι το μέτρο εκπτώσεως του ανθρώπου από το αγαθό της δικαιώσεως. Αν και δεν είναι πάντα ευχερής και ακίνδυνη η διάκριση των αμαρτημάτων, γίνεται από κοινού παραδεκτό ότι αυτά διακρίνονται σε δυο ομάδες, τα συγγνωστά και τα θανάσιμα. Τα πρώτα είναι κοινά για όλους τους πιστούς. Μόνο ο Χριστός και σε κάποιο στάδιο η Θεοτόκος εξαιρέθηκαν από αυτά (σχετική αναμαρτησία της Παρθένου). Κατά τον αδελφόθεο Ιάκωβο «πολλά πταίομεν άπαντες», ενώ κατά τον ευαγγελιστή Ιωάννη «εάν είπωμεν ότι αμαρτίαν ούκ έχομεν, εαυτούς πλανώ μεν και η αλήθεια ούκ έστιν εν ημίν (Α' Ίωαν. 1,18). Ενδεικτικά ομοίως είναι και τα λόγια του Κυρίου: «Και άφες ημίν τα όφειλήματα ημών» (Ματθ. 6,12).

Τα δευτέρα δε, τα θανάσιμα, είναι σοβαρές παραβάσεις του νόμου του Θεού, αμαρτήματα, τα οποία αν δεν συγχωρηθούν με τη μετάνοια, θα οδηγήσουν στον πνευματικό θάνατο, δηλαδή τον αιώνιο αποχωρισμό της ψυχής απο τη ζωή του Θεού. Ως τέτοια η Γραφή αναφέρει τα αμαρτήματα του Δαβίδ, του Σολομώντα και του Πέτρου, τα οποία βέβαια απαλείφθηκαν με τη μετάνοια. Αντίθετα το παράπτωμα του Ιούδα, για τον οποίον είπε ο Κύριος ότι καλό θα ήταν να μην ερχόταν καν στον κόσμο, τον οδήγησε στην αγχόνη και την αιώνια απώλεια. Ενδεικτικά, τέλος, είναι και τα λόγια του Απ. Παύλου, ο οποίος διακρίνοντας τους εργαζόμενους στο ναό σ’ εκείνους που καταθέτουν χρυσό, άργυρο, λίθους τίμιους, ξύλα, χόρτο, καλάμη, απ’ αυτούς που φθείρουν το ναό του Θεού, λέγει ότι αυτός που καταθέτει ξύλα, χόρτα και καλάμη δύσκολα θα σωθεί («ως δια πυρός»), ενώ αυτός που φθείρει το ναό του Θεού θα καταστραφεί.

Παράλληλα με τη διάκριση βαθμών αγιασμού και δόξας στη βασιλεία των ουρανών, υπάρχει και η διάκριση βαθμών σκοτισμού και κολάσεων στο βασίλειο του σκότους, που θα είναι ανάλογη προς το βαθμό πωρώσεως στην αμαρτία και της εκπτώσεως του ανθρώπου από τη χάρη του Θεού. Αλλιώτικα θα βασανίζονται ο Σατανάς και οι διαβόητοι αμαρτωλοί, από τους απλούς παραβάτες του νόμου του Θεού. Θα μου πείτε βέβαια, ποιά σημασία θα ’χει αν οι κολαζόμενοι θα είναι σε μεγάλη ή σε μικρή φωτιά; Διαφοροποιούνται οι καταστάσεις αυτές; Ο συλλογισμός αυτός είναι βάσιμος. Φαίνεται όμως ότι οι καταστάσεις αυτές είναι καθαρά προσωπικές, που δεν μπορούμε να τις ξέρουμε εμείς που βρισκόμαστε έξω απ’ αυτές. Μόλις μπούμε στη διαδικασία φυσικά θα τις μάθουμε, ο μη γένοιτο! Και δυό λόγια ακόμη. Τη διάκριση των αμαρτημάτων που κάνει ο ηθικός νόμος την υιοθετεί και το ανθρώπινο δίκαιο, που διακρίνει τις παραβάσεις του νόμου σε πλημμελήματα και εγκλήματα, τα οποία και ανάλογα τιμωρεί.

(Ανδρέου Θεοδώρου «Απαντήσεις σε ερωτήματα συμβολικά», εκδόσεις Αποστολική Διακονία, σελ. 180-181)

126. Υπάρχουν διαβαθμίσεις στη δικαίωση;

Βεβαίως υπάρχουν. Αφού η δικαίωση δεν είναι κάτι εξωτερικό στον άνθρωπο, αλλά έχει άμεση σχέση με το εσώτερο βάθος της πνευματικής του φύσεως και συναρτάται προς την ελεύθερη συνέργεια του λογικού όντος, είναι φυσικό να μην είναι όμοια σε όλους τους δικαιωμένους, αλλά να διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο. Αυτό θα εξαρτηθεί από το βαθμό προσοικειώσεως της δικαιώσεως και το μέτρο συνεργασίας των ανθρώπων με τη χάρη του Θεού. Καθόσον δε οι άνθρωποι συνεργάζονται διαφορετικά, άλλοι λιγότερο και άλλοι περισσότερο, με τη δύναμη του Θεού, κατ’ ανάλογο τρόπο θα ποικίλλει και ο βαθμός αγιασμού των ανθρώπων και η δόξα η οφειλόμενη σ’ αυτούς στη βασιλεία των ουρανών. Και ενώ το αγαθό του αγιασμού, η ένωση δηλαδή με το Θεό και η μακαριότητα των δικαίων θα είναι το ίδιο σε όλους, όμως ο βαθμός της δόξας των δικαίων, η ανάκρασή τους με τη φωτεινότητα του Θεού και η λαμπρότητα της πνευματικής τους φύσεως δεν θα είναι η ίδια,   αλλά αα ποικίλλει ανάλογα με το βαθμό της προσωπικής τους οικειώσεως του αγαθού της σωτηρίας. Κατά τους λόγους του Κυρίου, στη βασιλεία των ουρανών τα πνευματικά της αστέρια δεν θα είναι τα ίδια, δεν θα εκπέμπουν όλα το ίδιο φως, αλλά «άστήρ άστέρος θα διαφέρει εν δόξη», όπως θα υπάρχουν και πολλές μονές «εν τη οικία του Πατρός», όπου θα ενδιαιτώνται οι Άγιοι. Η δόξα της Θεοτόκου, λόγου χάρη, και των άλλων μεγάλων αγίων, δεν θα είναι όμοια με αυτήν που θα έχει ένας απλός δικαιωμένος πιστός.

(Ανδρέου Θεοδώρου «Απαντήσεις σε ερωτήματα συμβολικά», εκδόσεις Αποστολική Διακονία, σελ. 179-180)

Εύρεση

Δημοφιλή Θέματα (Α-Ω)

αγάπη (600) Αγάπη Θεού (340) αγάπη σε Θεό (248) αγάπη σε Χριστό (166) άγγελοι (69) Αγγλικανισμός (1) Αγία Γραφή (230) Αγιασμός (10) Άγιο Πνεύμα (96) Άγιο Φως (1) άγιοι (178) άγιος (197) αγνότητα (42) άγχος (36) αγώνας (106) αγώνας πνευματικός (270) αδικία (6) Αθανασία (7) Αθανάσιος ο Μέγας (4) αθεΐα (127) αιρέσει (1) αιρέσεις (363) αιωνιότητα (14) ακηδία (4) ακτημοσὐνη (14) αλήθεια (112) αμαρτία (343) Αμβρόσιος άγιος (3) άμφια (1) Αμφιλόχιος της Πάτμου (4) Ανάληψη Χριστού (4) Ανάσταση (144) ανασταση νεκρών (31) ανθρώπινες σχέσεις (322) άνθρωπος (304) αντίχριστος (11) Αντώνιος, Μέγας (5) αξιώματα (15) απἀθεια (5) απελπισία (9) απιστία (21) απληστία (5) απλότητα (16) αποκάλυψη (8) απόκρυφα (17) Απολογητικά Θέματα (1) αργολογία (3) αρετή (200) Αρσένιος Όσιος (5) ασθένεια (108) άσκηση (63) αστρολογία (2) Αυγουστίνος άγιος (3) αυταπάρνηση (31) αυτεξούσιο (2) αυτογνωσία (148) αυτοθυσἰα (26) αυτοκτονία (9) αχαριστία (6) Β Παρουσία (10) Β' Παρουσία (11) βάπτιση (17) βάπτισμα (31) Βαρβάρα αγία (1) Βαρσανουφίου Οσίου (31) Βασιλεία Θεού (33) Βασίλειος ο Μέγας (32) Βελιμίροβιτς Νικόλαος Άγιος (32) βία (4) βιβλίο (31) βιοηθική (10) βίος (1) Βουδδισμός (5) γαλήνη (2) γάμος (125) Γένεση (5) Γέννηση Κυρίου (14) Γεροντικόν (195) Γερόντισσα Γαβριηλία (1) Γεώργιος Άγιος (1) γηρατειά (11) γιόγκα (4) γλώσσα (64) γνώση (25) Γνωστικισμός (3) γονείς (134) Γρηγόριος Νεοκαισαρείας άγιος (1) Γρηγόριος Νύσσης Άγιος (2) Γρηγόριος ο Θεολόγος (20) Γρηγόριος ο Παλαμάς όσιος (9) γυναίκα (36) δάκρυα (57) δάσκαλος (24) Δεύτερη Παρουσία (28) Δημήτριος Άγιος (1) Δημιουργία (62) διάβολος (233) Διάδοχος Φωτικής όσιος (13) διαίσθηση (1) διακονία (4) διάκριση (147) διάλογος (5) δικαιο (4) δικαιοσύνη (38) Διονύσιος Αρεοπαγίτης Άγιος (2) Διονύσιος Κορίνθου άγιος (1) Δογματικα Θέματα (205) Δογματική Τρεμπέλα (1) δύναμη (68) Δωρόθεος αββάς (10) εγκράτεια (19) εγωισμός (248) εικόνες (34) Ειρηναίος Λουγδούνου άγιος (4) ειρήνη (54) εκκλησία (236) Εκκλησιαστική Ιστορία (24) Εκκλησιαστική περιουσία (3) έκτρωση (5) έλεγχος (16) ελεημοσύνη (114) ελευθερία (62) Ελλάδα (19) ελπίδα (61) εμπιστοσὐνη (58) εντολές (12) Εξαήμερος (2) εξέλιξης θεωρία (16) Εξομολόγηση (167) εξωγήινοι (13) εξωσωματική γονιμοποίηση (5) Εορτή (3) επάγγελμα (17) επιείκεια (2) επιμονἠ (52) επιστήμη (108) εργασία (80) Ερμηνεία Αγίας Γραφής (184) έρωτας (19) έρωτας θείος (9) εσωστρέφεια (1) Ευαγγέλια (194) Ευαγγέλιο Ιωάννη Ερμηνεία (33) Ευαγγελισμός (2) ευγένεια (15) ευγνωμοσὐνη (42) ευλογία (5) Ευμένιος Όσιος γέροντας (7) ευσπλαχνία (34) ευτυχία (65) ευχαριστία (53) Εφραίμ Κατουνακιώτης Όσιος (26) Εφραίμ ο Σύρος όσιος (6) εχεμύθεια (1) ζήλεια (15) ζώα (46) ζωή (34) ηθική (14) ησυχία (32) θάνατος (300) θάρρος (99) θαύμα (254) θέατρο (5) Θεία Κοινωνία (179) Θεία Λειτουργία (127) θεία Πρόνοια (14) θἐλημα (54) θέληση (38) θεογνωσία (2) Θεόδωρος Στουδίτης όσιος (36) θεολογία (29) Θεός (330) Θεοφάνεια (6) Θεοφάνους Εγκλείστου Αγίου (5) θέωση (6) θλίψεις (280) θρησκείες (43) θυμός (100) Ιάκωβος Αδελφόθεος Άγιος (1) Ιάκωβος Τσαλίκης Όσιος (14) ιατρική (13) Ιγνάτιος Θεοφόρος (9) Ιγνάτιος Μπριαντσανίνωφ Άγιος (6) ιεραποστολή (47) ιερέας (177) ιερωσύνη (16) Ινδουισμός (14) Ιουδαίοι (1) Ιουστίνος άγιος (3) Ιουστίνος Πόποβιτς Άγιος (58) Ιππόλυτος άγιος (1) Ισαάκ ο Σύρος (5) Ισίδωρος Πηλουσιώτης όσιος (36) Ισλάμ (11) Ιστορία Ελληνική (8) Ιστορία Παγκόσμια (14) Ιστορικότης Χριστού (1) Ιωάννης Δαμασκηνός Άγιος (1) Ιωάννης Θεολόγος (3) Ιωάννης Κροστάνδης (330) Ιωάννης Χρυσόστομος (397) Ιωσήφ Ησυχαστής Άγιος (6) Καινή Διαθήκη Ερμηνεία (139) Καινή Διαθήκη κριτικό κείμενο NestleAland (5) Κανόνες Εκκλησίας (4) καρδιά (117) Κασσιανός Όσιος (4) κατάκριση (132) καταναλωτισμός (8) Κατηχητικό (4) καύση νεκρών (1) κενοδοξία (14) κήρυγμα (53) Κίνητρα (3) Κλήμης Αλεξανδρέας (1) Κλήμης Ρώμης άγιος (1) Κλίμακα (6) κλοπή (5) Κοίμησις Θεοτόκου (25) κοινωνία (167) κόλαση (50) Κόντογλου Φώτης (4) Κοσμάς Αιτωλός Άγιος (2) Κουάκεροι (1) ΚράτοςΕκκλησία (1) Κρίσις Μέλλουσα (48) Κυπριανός άγιος (1) Κύριλλος Άγιος (1) Λατρεία Θεία (75) λείψανα (9) λογική (1) λογισμοί (116) λόγος Θεού (21) Λουκάς Κριμαίας Άγιος (12) λύπη (60) μαγεία (19) μακροθυμία (5) Μανιχαϊσμός (1) Μάξιμος Ομολογητής (15) Μαρία Αιγυπτία Αγία (2) Μαρκίων αιρετικός (1) μάρτυρες (24) μεγαλοσὐνη (7) Μεθοδιστές (1) μελέτη (59) μετά θάνατον (44) μετά θάνατον ζωή (101) Μεταμόρφωση (11) μετάνοια (366) Μετάσταση (1) μετάφραση (13) Μετενσάρκωση (8) μητέρα (56) Μητροπολίτης Σουρόζ Αντώνιος (2) μίσος (11) ΜΜΕ (4) μνημόσυνα (9) μοναξιά (21) μοναχισμός (114) Μορμόνοι (1) μόρφωση (20) μουσική (8) Ναός (17) ναρκωτικά (4) Νέα ΕποχήNew Age (1) Νεκτάριος άγιος (27) νέοι (27) νεοπαγανισμός (7) νηστεία (67) νήψη (2) Νικηφόρος ο Λεπρός Άγιος (3) Νικόδημος Αγιορείτης Άγιος (1) Νικόλαος Άγιος (8) Νικόλαος Καβάσιλας Άγιος (2) Νικόλαος Πλανάς Άγιος (1) νους (54) οικονομία (2) Οικουμενισμός (4) ομολογία (3) ομορφιά (17) ομοφυλοφιλία (2) όνειρα (35) οραμα (25) οράματα (32) οργή (2) ορθοδο (1) Ορθοδοξία (292) όρκος (1) πάθη (267) πάθος (38) παιδεία (24) παιδιά (138) Παΐσιος Όσιος (380) Παλαιά Διαθήκη (7) Παλαιά Διαθήκη Ερμηνεία (10) παλαιοημερολογίτες (17) Παναγία (333) Παπαδόπουλος Στυλιανός (3) παράδειγμα (38) Παράδεισος (113) Παράδοση Ιερά (9) Παρασκευή Αγία (1) Παρθένιος ο Χίος Όσιος (2) Πάσχα (23) πατήρ Νικόλαος Πουλάδας (21) πατρίδα (9) Πατρολογία (19) Παύλος Απόστολος (4) πειρασμοί (27) Πεντηκοστή (12) περιέργεια (3) Πέτρος Απόστολος (1) πίστη (540) πλησἰον (69) πλούτος (73) Πνευματικές Νουθεσίες (92) πνευματική ζωή (278) πνευματικός πατέρας (120) πνευματισμός (10) ποίηση (21) πόλεμος (28) πολιτική (25) πολιτισμός (9) Πορφύριος Όσιος (272) πραότητα (7) προθυμἰα (28) Πρόνοια (5) Πρόνοια Θεία (90) προορισμός (16) προσευχή (806) προσοχή (51) προσπἀθεια (139) προτεσταντισμός (29) προφητείες (15) ραθυμία (18) Ρωμαιοκαθολικισμός (36) Σάββας Καλύμνου Άγιος (1) Σαρακοστή (12) σεβασμός (28) Σεραφείμ του Σαρώφ Όσιος (11) Σιλουανός Άγιος (2) σιωπή (14) σοφία (54) Σπυρίδων Άγιος (2) σταθερότητα (2) Σταυρός (84) Σταυροφορίες (4) Σταύρωση (53) συγχώρηση (92) συκοφαντία (2) Συμεών Νέος Θεολόγος όσιος (88) συμπὀνια (23) συναξάρι (2) συνείδηση (25) σχίσμα (34) σώμα (49) σωτηρία (48) Σωφρόνιος του Έσσεξ Άγιος (35) τάματα (2) ταπεινοφροσύνη (270) ταπείνωση (196) Τέλος Κόσμου (4) Τερτυλλιανός (1) Τεσσαρακοστή Μεγάλη (6) τέχνη (1) τιμωρία (19) Τριάδα Αγία (35) τύχη (2) υγεία (8) υλικά αγαθά (43) υπακοή (124) Υπαπαντή (2) υπαρξιακά (73) υπερηφἀνεια (55) υποκρισία (26) υπομονή (222) φανατισμός (5) φαντασία (5) φαντάσματα (3) φιλαργυρἰα (9) φιλαυτἰα (10) φιλία (30) φιλοσοφία (23) Φλωρόφσκυ Γεώργιος (3) φόβος (56) φὀβος Θεοὐ (26) φως (44) Φώτιος άγιος (1) χαρά (123) Χαράλαμπος Άγιος (1) χάρις θεία (119) χαρίσματα (39) Χειρόγραφα Καινής Διαθήκης (1) Χριστιανισμός (21) χριστιανός (101) Χριστός (362) Χριστούγεννα (69) χρόνος (36) ψαλμωδία (7) ψεύδος (22) ψυχαγωγία (10) ψυχή (270) ψυχολογία (25)