Πολλοί ισχυρίζονται ότι η πίστη του ανθρώπου στο Θεό δεν φαίνεται στους άλλους και είναι καθαρά εσωτερική του υπόθεση. Κανείς δεν μπορεί να την διαπιστώσει ούτε και να την αμφισβητήσει. Ακόμη λένε ότι το να πιστεύει κανείς, δεν συνεπάγεται και αλλαγή τρόπου ζωής. Κάθε άλλο. Ο άνθρωπος είναι ελεύθερος να κάνει ό,τι θέλει. Ο Θεός δεν ασχολείται με τις επίγειες δραστηριότητές του, αρκεί μόνο να πιστεύει στην ύπαρξή Του. Δεν χρειάζεται να επιχειρηματολογήσουμε για να αποδείξουμε ότι αυτοί οι ισχυρισμοί δεν ευσταθούν. Απλά θα παρουσιάσουμε μερικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα του πιστού ανθρώπου και από αυτά θα φανεί ότι η πίστη στο Θεό έχει πάντα εξωτερικές εκδηλώσεις, γιατί είναι ένα εσώτατο ιερό βίωμα του ανθρώπου, το οποίο εξωτερικεύεται με πολλούς τρόπους. Θα λέγαμε ακόμη ότι η πίστη οδηγεί στη μυστική σχέση του ανθρώπου με τον Θεό και αυτό είναι μία εμπειρία μοναδική και συγκλονιστική συνάμα.
Ο άγιος Νεκτάριος λέγει ότι η μορφή του πιστού έχει κάλλος που θέλγει, ύφος που εκφράζει την προς το Θεό πεποίθηση, γαλήνη που είναι έκφραση της εσωτερικής του γαλήνης, ηρεμία που είναι έκφραση της αταραξίας της καρδιάς του και αγαθότητα που είναι αποτέλεσμα της αταραξίας της συνείδησής του. Απαλλαγμένος ο πιστός από τις «άπαυστες μέριμνες του βίου που καταπονούν το πνεύμα του καθημερινά», επιδίδεται στην πνευματική ζωή και βιώνει μια ανέκφραστη μακαριότητα, γιατί «η καρδιά του και η διάνοιά του είναι αφιερωμένες στο Θεό και διαθερμαίνονται από την αγάπη του Θεού, το δε πνεύμα του σπεύδει να αναχθεί προς Αυτόν».
Παράλληλα ο πιστός διασπά τα δεσμά του εγωισμού του που περιορίζουν την αγάπη του στον πολύ στενό του κύκλο και ανοίγεται στη «γενική αγάπη», στην αγάπη δηλαδή προς όλους τους ανθρώπους και αφοσιώνεται σ’ αυτήν, αφού οι ηδονές του κόσμου τον αφήνουν αδιάφορο. Είναι ο εκλεκτός του Θεού, ο οποίος τίθεται στην αγάπη του πλησίον χωρίς να επιζητεί κάτι προς ίδιον όφελος.
Αποτέλεσμα αυτής της αφοσίωσής του στο Θεό είναι και τα νέα συναισθήματα που διεγείρονται στην καρδιά του. «Όλη η δημιουργία του μιλάει, με μυστική γλώσσα, στην ψυχή τουγια τη σοφία και την αγαθότητα του Δημιουργού. Τρυφή του είναι η μελέτη των έργων του Θεού και ευχαρίστηση η θεωρία του κάλλους της δημιουργίας. Το καλό, το αγαθό, η αλήθεια και η δικαιοσύνη είναι η μελέτη της καρδιάς του. Ευδαιμονία του αληθινή και βεβαιη η αδιάλειπτη επικοινωνία με το Δημιουργό. Τα ρήματα του Θεού είναι σαν μέλι γλυκύ στο στόμα του. Τα μελετά μέρα και νύχτα. Η καρδιά του καίγεται από την αγάπη του Θεού».
Κλείνοντας θα λέγαμε ότι η πίστη στο Θεό αποτελεί το αρραγές θεμέλιο της πνευματικής ζωής του ανθρώπου, αλλά και την πηγή της μυστικής και ανέκφραστης ευδαιμονίας που βιώνει αγωνιζόμενος να τηρήσει τις εντολές του Θεού.
Πνευματικά Θέματα, Πρεσβ. Διονυσίου Τάτση, Β΄ έκδοση: Ιούνιος 2008