Αυξομείωση μεγέθους γραμμάτων.
01 Νοε

Αυτογνωσία (ΙΑ΄).Καθημερινή αυτοεξέταση & η Ησυχία!

Γράφτηκε από τον 

«Οι μαθητές του Πυθαγόρα συνήθιζαν κάθε βράδυ πριν κοιμηθούνε να επιθεωρούν τη δράση της ημέρας, θέτοντας στον εαυτό τους τρία ερωτήματα.
Πη παρέβην.
Τί δ’ έρεξα.
Τί δε μοι δέον ουκ ετελέσθη.
(Δηλαδή: Πού αμάρτησα. Πώς ενήργησα. Τι έπρεπε να κάνω και δεν το έκανα).
Μετά την εξέταση αυτή και αφού άλλοτε επέκριναν και άλλοτε επαινούσαν τον εαυτό τους, έκλειναν τα βλέφαρά τους σ’ έναν ύπνο γαλήνιο».
(Κωνσταντίνος Κούρκουλας, Στάχυα τομ Β σελ. 205)
 
«Ο άνθρωπος αποκτά το φόβο του Θεού όταν έχει τη μνήμη του θανάτου και τη μνήμη των τιμωριών, και όταν κάθε βράδυ ερευνά τον εαυτό του, πώς πέρασε την ημέρα, και το πρωί πάλι ερευνά πώς πέρασε τη νύχτα….

Διότι οφείλουμε να ερευνούμε τους εαυτούς μας όχι μόνο καθημερινά αλλά και κατά έτος και κατά μήνα και κατά εβδομάδα, και να λέμε• την πρώτη εβδομάδα βαρυνόμουν στο τάδε πάθος• πώς είμαι τώρα; Ομοίως και κάθε έτος να λέμε• πέρυσι νικιόμουν από το τάδε πάθος• τώρα πώς ευρίσκομαι; Και έτσι καθημερινά να γυμνάζουμε τους εαυτούς μας, εάν προκόψαμε λίγο ή είμαστε στην ίδια κατάσταση ή γίναμε χειρότερα»…
«οφείλει ο καθένας να καθαρίζει τον εαυτό του περιοδικά, εξετάζοντάς τον κάθε βράδυ πώς πέρασε τη μέρα και πάλι το πρωί πώς πέρασε τη νύκτα, και μετανοώντας στο Θεό για τις ενδεχόμενες αμαρτίες του.
Αληθινά δε εμείς, επειδή αμαρτάνομε πολύ και είμαστε επιλήσμονες, χρειάζεται και κάθε έξι ώρες να ερευνούμε τον εαυτό μας, πώς περάσαμε και σε τί αμαρτήσαμε, κι ο καθένας μας να λέει μέσα του• μήπως άραγε μίλησα πληγώνοντας τον αδερφό μου; άραγε μήπως τον είδα να κάνει κάτι και τον κατέκρινα και τον εξουθένωσα ή καταλάλησα σε βάρος του;
Άραγε μήπως ζήτησα κάτι από τον κελλαρίτη και δεν μου το έδωσε και γόγγυσα εναντίον του; μήπως το φαγητό δεν έγινε καλό και είπα λόγο και προσέβαλα τον μάγειρα και τον έθλιψα, ή από αηδία γόγγυξα μόνος μου; διότι και μόνος του να γογγύξει κανείς αμαρτία είναι.   Λέγει πάλι• άραγε μήπως μου είπε άλλος από τους αδελφούς λόγο και δεν τον βάσταξα, αλλά εναντιώθηκα σ’ αυτόν;
Έτσι οφείλομε να ερευνούμε τους εαυτούς μας καθημερινά, πώς περάσαμε. Ομοίως οφείλει κανείς να ερευνά τον εαυτό του πώς πέρασε και τη νύκτα».
(αββάς Δωρόθεος, ΕΠΕ, σελ. 343,467-469,479)
 
«Σε κάθε βήμα που κάνεις να εξετάζεις, αν βαδίζεις στην οδό ή μήπως παρεξέκλινες απ’ αυτήν και βαδίζεις σε κανένα μονοπάτι έξω από αυτή».  
(άγιος Ισαάκ ο Σύρος,ΕΠΕ 8Α σελ. 229)
 
«Όταν τελειώσει η ημέρα, ευχαριστούμε το Θεό για όσα αγαθά μας έδωσε ή για όσα επιτύχαμε και εξομολογούμαστε τις παραλείψεις μας, κάθε παράπτωμα θεληματικό ή αθέλητο ή ακόμη και εν αγνοία, με λόγια ή με έργα ή και καρδιακά, για όλα αυτά εκζητούμε το έλεος του Θεού με την προσευχή.
Γιατί η προσεκτική εξέταση και έρευνα των πράξεων του παρελθόντος μάς ωφελεί πολύ, ώστε να μην ξαναπέσουμε πάλι στα ίδια αμαρτήματα. Για αυτό προφήτης Δαβίδ λέει: «Για όσα κακά σκέπτεσθε μέσα σας, το βράδυ στο κρεβάτι σας να μετανοείτε» (Ψαλμ. 4,5)
(Μεγάλου Βασιλείου, Παιδαγωγική Ανθρωπολογία,Χαρώνη   Βασιλείου αριθμ. κειμ. 403)
 
«Άριστος τραπεζίτης είναι εκείνος που κάθε βράδυ μετρά οπωσδήποτε το κέρδος ή τη ζημία της ημέρας.
Και δεν μπορεί να γνωρίζει με ακρίβεια το κέρδος ή τη ζημία, αν δε τα σημειώνει αυτά κάθε ώρα στο σημειωματάριό του• γιατί οι λογαριασμοί της κάθε ώρας παρουσιάζουν τον λογαριασμό της κάθε ημέρας».     
(Κλίμαξ Ιωάννου Σιναϊτη, ΕΠΕ σελ. 145-147)
 
«Κάνε τον λογαριασμό σου… Πώς πέρασε η νύχτα ή η ημέρα. Και αν δεις κάποιο σφάλμα, φρόντισε να το διορθώσεις, με τη βοήθεια του Χριστού»
σιος Βαρσανούφιος)
 
«Να κλεισθείς στο σπίτι σου, να μελετήσεις και να ασκηθείς μαζί με τη γυναίκα σου, με τα παιδιά σου και τους άλλους που συνοικούν μαζί σου• πρώτος εσύ πες στον εαυτό σου• δε θα ασχοληθώ καθόλου ούτε με ιδιωτικά ούτε με δημόσια πράγματα έως ότου διορθώσω τη ψυχή μου».       
(Ιωάννου Χρυσοστόμου, Παιδαγωγική Ανθρωπολογία,Χαρώνη   Βασιλείου αριθμ. κειμ. 1369)
 
- Προσευχή μετά την αυτοεξέταση…
«Σε γέλασα, Λόγε, εσένα την Αλήθεια,
ενώ σού είχα τάξει αγνή την σημερινή ημέρα.
Η νύχτα δεν με υποδέχτηκε ολοφώτεινο.
Προσευχήθηκα ωστόσο και αυτό περίμενα.
Είναι όμως που κάπου σκόνταψαν τα πόδια μου,
διότι ήρθε το σκοτάδι που φθονεί τη σωτηρία.
Φανερώσου και πάλι, Χριστέ μου, και λάμψε το φως μέσα μου»
(Επη εις αυτόν.Ποίημα ΚΕ, Γρηγορίου Θεολόγου, Γρηγοριανό Ταμείο σελ. 155)
 
 «Ο φιλόσοφος Κλεάνθης ασκούσε στις πράξεις του ο ίδιος αυτοκριτική και συχνά ακουγόταν να απευθύνει προς τον εαυτό του επιπλήξεις.
 Όταν λοιπόν τον ρώτησε κάποτε ο Αρίστων ποιόν επιπλήττει, αποκρίθηκε «πρεσβύτη, πολιάς μεν έχοντι, νουν δε μη» (έναν γέροντα, ο οποίος έχει μεν άσπρα μαλλιά, όχι όμως και μυαλό»
(Κ.Δ Γεωργούλη, Ιστορία της Ελληνικής Φιλοσοφίας, σελ.362)
 
- Η ησυχία φέρνει την αυτογνωσία…
 
«αυτός δε ην υποχωρών εν ταις ερήμοις και προσευχόμενος»
(=Αυτός (ο Ιησούς) αποσυρόταν συνεχώς στις ερήμους και προσευχόταν) (Κατά Λουκάν 5,16)
 
«Τίποτα δεν κάνει τον άνθρωπο να αγνοεί τόσο τον εαυτό του, όσο το να είναι προσηλωμένος στα βιοτικά. Και τίποτα πάλι δεν τον κάνει να είναι τόσο πολύ προσηλωμένος στα βιοτικά, όσο το να αγνοεί τον εαυτό του, επειδή αυτά εξαρτώνται το ένα από το άλλο.
Γιατί, όπως ακριβώς αυτός που αγαπάει υπερβολικά την κοσμική δόξα και θεωρεί σπουδαία τα παρόντα πράγματα, και αν ακόμη καταβάλλει άπειρες προσπάθειες, δεν μπορεί να γνωρίσει πραγματικά τον εαυτό του, έτσι και εκείνος που περιφρονεί τα υλικά αγαθά, εύκολα θα γνωρίσει τον εαυτό του. Και όταν γνωρίσει τον εαυτό του, γρήγορα θα προχωρήσει και σε όλα τα είδη της αρετής»
(Ιωάννου Χρυσοστόμου, Παιδαγωγική Ανθρωπολογία,Χαρώνη Βασιλείου αριθμ. κειμ. 1372)
 
«Ο άνθρωπος που άλλο δεν αγαπάει έξω από τον εαυτό του δεν μισεί και τίποτα περισσότερο απ το να μένει μόνος με τον εαυτό του»
«Ολη η δυστυχία του ανθρώπου προέρχεται από το ότι δεν μπορεί να μείνει μια μέρα μόνος, συντροφιά με τον εαυτό του σε ένα δωμάτιο! Πόσα θα είχαν να πουν οι δυο τους!»
(Πασκάλ)
 
«Η μοναξιά είναι το σχολείο της αυτογνωσίας. Γιατί η αυτογνωσία είναι το κανάλι της κάθε γνώσης. Ακόμη και του Θεού. Και όπως λέει ο Λάο-Τσε: «Αν όλο τον κόσμο γνωρίσεις, γνώρισες πολλά. Αν γνωρίσεις τον εαυτό σου, τα έμαθες όλα»
(Μαρώ Βαμβουνάκη, Ο παλιάτσος και η Ανιμα,σελ.91)
 
«Ο μακάριος Θεόφιλος ο Αρχιεπίσκοπος πήγε κάποτε στο όρος της Νιτρίας. Και ήλθε ο αββάς του όρους σ αυτόν. Και τού λέει ο Αρχιεπίσκοπος:
«Τι το πιο πολύ βρήκες σ’ αυτόν τον δρόμο (=της ησυχαστικής ζωής), πάτερ;».
 Τού αποκρίνεται ο γέροντας:
«Το να αιτιώμαι (κατηγορώ) και να μέμφομαι τον εαυτό μου πάντοτε».
Τού λέει ο Αββάς Θεόφιλος:
«Άλλος δρόμος από αυτόν δεν υπάρχει».
 
«Είπε πάλι, στενάζοντας, ο αββάς Ποιμήν:
«όλες οι αρετές εισήλθαν σε αυτό το σπίτι, εκτός από μία αρετή. Και, χωρίς αυτήν, είναι σε δύσκολη θέση ο άνθρωπος».
Τον ρώτησαν λοιπόν, ποιά είναι. Και είπε:
«Το να μεμφθεί ο άνθρωπος τον εαυτό του».
(Γεροντικόν, Είπε γέρων σελ. 100 & 216)
 
«Φεύγω για την έρημο! Πάω να βρω τον εαυτό μου…!»
 
«Τρεις ευσεβείς νέοι, φίλοι μεταξύ τους, ακολούθησαν τρεις διαφορετικούς δρόμους για την αγάπη του Χριστού.
Ο ένας αποφάσισε να αφιερώσει τη ζωή του στο να συμφιλιώνει μεταξύ τους τούς εχθρούς και αντιπάλους. Τον συγκινούσε βαθιά το έργο του ειρηνοποιού.
Ο άλλος, δοσμένος ολόψυχα στην αγάπη του πλησίον, πήγαινε βάλσαμο παρηγοριάς στους δυστυχισμένους.
Ο τρίτος, φλογερός εραστής της ησυχίας, πήγε στη έρημο να ζήσει ξένος και άγνωστος ανάμεσα στους ασκητές και ερημίτες.
Πέρασαν μερικά χρόνια.
Ο πρώτος αηδιασμένος από τις δολοπλοκίες, τις αντιθέσεις, τις διαμάχες των ανθρώπων, που δεν είχαν ποτέ σταματημό, πήγε να βρει το σύντροφό του να δει μήπως εκείνος είχε πιο επιτυχία στο έργο του. Αλλά κι εκείνος ήταν απογοητευμένος. Η δυστυχία και η κακομοιριά των ανθρώπων ήταν τόσο μεγάλη που δεν έφτανε να την ανακουφίσει, καθώς ήθελε.
Και οι δυο μαζί τότε ξεκίνησαν να συναντήσουν τον παλιό τους φίλο, να δουν τι κέρδος είχε εκείνος από την ξενιτεία του. Τον βρήκαν στο ερημητήριό του και αφού του διηγήθηκαν τα βάσανά τους, τον ρώτησαν τι απόκτησε ζώντας τόσα χρόνια αποτραβηγμένος από τον κόσμο.
Εκείνος αντί να τους αποκριθεί με λόγια, έκανε τούτο το παράξενο:
Πήρε ένα δοχείο, το γέμισε νερό και είπε στους φίλους του να κοιτάξουν μέσα.
-  Βλέπετε τίποτα; τους ρώτησε.
-  Νερό ταραγμένο.
Υστερα από λίγο, όταν το νερό είχε ηρεμήσει πια, τους είπε να κανακοιτάξουν μέσα.
Τι βλέπετε;
-  Τα πρόσωπά μας, αποκρίθηκαν εκείνοι.
-  Να, λοιπόν, τι απόκτησα στην ηρεμία της ερήμου, είπε τότε ο ησυχαστής. Βλέπω κάθε μέρα και γνωρίζω καλύτερα τον εαυτό μου, τις ελλείψεις και τις αδυναμίες μου. Αγωνίζομαι να διορθωθώ και ποτέ δεν ένιωσα κόπο και απογοήτευση.
Οι άλλοι δύο συμφώνησαν πως ο ερημίτης είχε δίκιο»
(Γεροντικόν, Θεοδώρα Χαμπάκη σελ.243)

Εύρεση

Δημοφιλή Θέματα (Α-Ω)

αγάπη (607) Αγάπη Θεού (347) αγάπη σε Θεό (248) αγάπη σε Χριστό (167) άγγελοι (69) Αγγλικανισμός (1) Αγία Γραφή (231) Αγιασμός (10) Άγιο Πνεύμα (98) Άγιο Φως (1) άγιοι (179) άγιος (198) αγνότητα (42) άγχος (36) αγώνας (105) αγώνας πνευματικός (275) αδικία (6) Αθανασία (7) Αθανάσιος ο Μέγας (4) αθεΐα (127) αιρέσει (1) αιρέσεις (363) αιωνιότητα (15) ακηδία (4) ακτημοσὐνη (14) αλήθεια (118) αμαρτία (345) Αμβρόσιος άγιος (3) άμφια (1) Αμφιλόχιος της Πάτμου (4) Ανάληψη Χριστού (4) Ανάσταση (146) ανασταση νεκρών (31) ανθρώπινες σχέσεις (324) άνθρωπος (304) αντίχριστος (11) Αντώνιος, Μέγας (5) αξιώματα (15) απἀθεια (5) απελπισία (11) απιστία (21) απληστία (5) απλότητα (16) αποκάλυψη (8) απόκρυφα (17) Απολογητικά Θέματα (1) αργολογία (3) αρετή (201) Αρσένιος Όσιος (5) ασθένεια (110) άσκηση (63) αστρολογία (2) Αυγουστίνος άγιος (3) αυταπάρνηση (31) αυτεξούσιο (2) αυτογνωσία (149) αυτοθυσἰα (26) αυτοκτονία (10) αχαριστία (6) Β Παρουσία (10) Β' Παρουσία (11) βάπτιση (17) βάπτισμα (32) Βαρβάρα αγία (1) Βαρσανουφίου Οσίου (31) Βασιλεία Θεού (34) Βασίλειος ο Μέγας (32) Βελιμίροβιτς Νικόλαος Άγιος (41) βία (4) βιβλίο (31) βιοηθική (10) βίος (1) Βουδδισμός (5) γαλήνη (2) γάμος (125) Γένεση (5) Γέννηση Κυρίου (14) Γεροντικόν (195) Γερόντισσα Γαβριηλία (1) Γεώργιος Άγιος (1) γηρατειά (11) γιόγκα (4) γλώσσα (64) γνώση (26) Γνωστικισμός (3) γονείς (134) Γρηγόριος Νεοκαισαρείας άγιος (1) Γρηγόριος Νύσσης Άγιος (2) Γρηγόριος ο Θεολόγος (20) Γρηγόριος ο Παλαμάς όσιος (10) γυναίκα (37) δάκρυα (58) δάσκαλος (24) Δεύτερη Παρουσία (29) Δημήτριος Άγιος (1) Δημιουργία (62) διάβολος (235) Διάδοχος Φωτικής όσιος (13) διαίσθηση (1) διακονία (4) διάκριση (148) διάλογος (5) δικαιο (4) δικαιοσύνη (39) Διονύσιος Αρεοπαγίτης Άγιος (2) Διονύσιος Κορίνθου άγιος (1) Δογματικα Θέματα (205) Δογματική Τρεμπέλα (1) δύναμη (71) Δωρόθεος αββάς (10) εγκράτεια (20) εγωισμός (250) εικόνες (34) Ειρηναίος Λουγδούνου άγιος (4) ειρήνη (56) εκκλησία (240) Εκκλησιαστική Ιστορία (24) Εκκλησιαστική περιουσία (3) έκτρωση (5) έλεγχος (17) ελεημοσύνη (115) ελευθερία (62) Ελλάδα (19) ελπίδα (61) εμπιστοσὐνη (59) εντολές (13) Εξαήμερος (2) εξέλιξης θεωρία (16) Εξομολόγηση (168) εξωγήινοι (13) εξωσωματική γονιμοποίηση (5) Εορτή (3) επάγγελμα (17) επιείκεια (2) επιμονἠ (52) επιστήμη (108) εργασία (80) Ερμηνεία Αγίας Γραφής (185) έρωτας (19) έρωτας θείος (9) εσωστρέφεια (1) Ευαγγέλια (194) Ευαγγέλιο Ιωάννη Ερμηνεία (33) Ευαγγελισμός (2) ευγένεια (16) ευγνωμοσὐνη (42) ευλογία (5) Ευμένιος Όσιος γέροντας (7) ευσπλαχνία (34) ευτυχία (65) ευχαριστία (54) Εφραίμ Άγιος Νέας Μάκρης (1) Εφραίμ Κατουνακιώτης Όσιος (42) Εφραίμ ο Σύρος όσιος (6) εχεμύθεια (1) ζήλεια (15) ζώα (46) ζωή (39) ηθική (14) ησυχία (32) θάνατος (309) θάρρος (100) θαύμα (260) θέατρο (5) Θεία Κοινωνία (179) Θεία Λειτουργία (130) θεία Πρόνοια (14) θἐλημα (57) θέληση (38) θεογνωσία (2) Θεόδωρος Στουδίτης όσιος (36) θεολογία (29) Θεός (333) Θεοφάνεια (6) Θεοφάνους Εγκλείστου Αγίου (6) θέωση (6) θλίψεις (282) θρησκείες (43) θυμός (100) Ιάκωβος Αδελφόθεος Άγιος (1) Ιάκωβος Τσαλίκης Όσιος (15) ιατρική (13) Ιγνάτιος Θεοφόρος (9) Ιγνάτιος Μπριαντσανίνωφ Άγιος (7) ιεραποστολή (49) ιερέας (177) ιερωσύνη (17) Ινδουισμός (14) Ιουδαίοι (1) Ιουλιανός Παραβάτης (2) Ιουστίνος άγιος (3) Ιουστίνος Πόποβιτς Άγιος (64) Ιππόλυτος άγιος (1) Ισαάκ ο Σύρος (5) Ισίδωρος Πηλουσιώτης όσιος (36) Ισλάμ (11) Ιστορία Ελληνική (12) Ιστορία Παγκόσμια (16) Ιστορικότης Χριστού (1) Ιωάννης Δαμασκηνός Άγιος (1) Ιωάννης Θεολόγος (3) Ιωάννης Κροστάνδης (331) Ιωάννης Χρυσόστομος (401) Ιωσήφ Ησυχαστής Άγιος (7) Καινή Διαθήκη Ερμηνεία (139) Καινή Διαθήκη κριτικό κείμενο NestleAland (5) Κανόνες Εκκλησίας (4) καρδιά (120) Κασσιανός Όσιος (4) κατάκριση (132) καταναλωτισμός (8) Κατηχητικό (4) καύση νεκρών (1) κενοδοξία (14) κήρυγμα (53) Κίνητρα (3) Κλήμης Αλεξανδρέας (1) Κλήμης Ρώμης άγιος (1) Κλίμακα (6) κλοπή (5) Κοίμησις Θεοτόκου (26) κοινωνία (167) κόλαση (50) Κόντογλου Φώτης (4) Κοσμάς Αιτωλός Άγιος (2) Κουάκεροι (1) ΚράτοςΕκκλησία (1) Κρίσις Μέλλουσα (49) Κυπριανός άγιος (1) Κύριλλος Άγιος (1) Κωνσταντίνος Άγιος (2) Λατρεία Θεία (75) λείψανα (9) λογική (1) λογισμοί (117) λόγος Θεού (22) Λουκάς Ευαγγελιστής Άγιος (1) Λουκάς Κριμαίας Άγιος (12) λύπη (60) μαγεία (19) μακροθυμία (5) Μανιχαϊσμός (1) Μάξιμος Ομολογητής (15) Μαρία Αιγυπτία Αγία (2) Μαρκίων αιρετικός (1) μάρτυρες (24) μεγαλοσὐνη (7) Μεθοδιστές (1) μελέτη (59) μετά θάνατον (44) μετά θάνατον ζωή (102) Μεταμόρφωση (11) μετάνοια (372) Μετάσταση (1) μετάφραση (13) Μετενσάρκωση (8) μητέρα (56) Μητροπολίτης Σουρόζ Αντώνιος (3) μίσος (12) ΜΜΕ (4) μνημόσυνα (9) μοναξιά (20) μοναχισμός (115) Μορμόνοι (1) μόρφωση (20) μουσική (8) Ναός (17) ναρκωτικά (4) Νέα ΕποχήNew Age (1) Νεκτάριος άγιος (27) νέοι (27) νεοπαγανισμός (11) νηστεία (67) νήψη (2) Νικηφόρος ο Λεπρός Άγιος (3) Νικόδημος Αγιορείτης Άγιος (3) Νικόλαος Άγιος (8) Νικόλαος Καβάσιλας Άγιος (3) Νικόλαος Πλανάς Άγιος (1) νους (55) οικονομία (2) Οικουμενισμός (4) ομολογία (3) ομορφιά (17) ομοφυλοφιλία (2) όνειρα (35) οραμα (25) οράματα (33) οργή (2) ορθοδο (1) Ορθοδοξία (295) όρκος (1) πάθη (270) πάθος (38) παιδεία (24) παιδιά (138) Παΐσιος Όσιος (381) Παλαιά Διαθήκη (7) Παλαιά Διαθήκη Ερμηνεία (10) παλαιοημερολογίτες (17) Παναγία (336) Παπαδόπουλος Στυλιανός (3) παράδειγμα (38) Παράδεισος (113) Παράδοση Ιερά (9) Παρασκευή Αγία (1) Παρθένιος ο Χίος Όσιος (2) Πάσχα (23) πατήρ Νικόλαος Πουλάδας (21) πατρίδα (9) Πατρολογία (19) Παύλος Απόστολος (4) πειρασμοί (28) Πεντηκοστή (12) περιέργεια (3) Πέτρος Απόστολος (1) πίστη (547) πλησἰον (69) πλούτος (75) Πνευματικές Νουθεσίες (93) πνευματική ζωή (279) πνευματικός πατέρας (121) πνευματισμός (10) ποίηση (21) πόλεμος (29) πολιτική (25) πολιτισμός (9) Πορφύριος Όσιος (272) πραότητα (7) προθυμἰα (28) Πρόνοια (5) Πρόνοια Θεία (91) προορισμός (16) προσευχή (816) προσοχή (51) προσπἀθεια (139) προτεσταντισμός (29) προφητείες (15) ραθυμία (18) Ρωμαιοκαθολικισμός (36) Σάββας Καλύμνου Άγιος (1) Σαρακοστή (12) σεβασμός (28) Σεραφείμ του Σαρώφ Όσιος (12) Σιλουανός Άγιος (3) σιωπή (14) σοφία (54) Σπυρίδων Άγιος (2) σταθερότητα (2) Σταυρός (86) Σταυροφορίες (4) Σταύρωση (53) συγχώρηση (97) συκοφαντία (3) Συμεών Νέος Θεολόγος όσιος (88) συμπὀνια (24) συναξάρι (2) συνείδηση (27) σχίσμα (34) σώμα (49) σωτηρία (56) Σωφρόνιος του Έσσεξ Άγιος (37) τάματα (2) ταπεινοφροσύνη (271) ταπείνωση (197) Τέλος Κόσμου (4) Τερτυλλιανός (1) Τεσσαρακοστή Μεγάλη (6) τέχνη (1) τιμωρία (21) Τριάδα Αγία (35) τύχη (2) υγεία (8) υλικά αγαθά (43) υπακοή (130) Υπαπαντή (2) υπαρξιακά (73) υπερηφἀνεια (55) υποκρισία (27) υπομονή (230) φανατισμός (5) φαντασία (5) φαντάσματα (3) φιλαργυρἰα (9) φιλαυτἰα (11) φιλία (31) φιλοσοφία (23) Φλωρόφσκυ Γεώργιος (3) φόβος (55) φὀβος Θεοὐ (26) φύση (1) φως (46) Φώτιος άγιος (1) χαρά (124) Χαράλαμπος Άγιος (1) χάρις θεία (122) χαρίσματα (39) Χειρόγραφα Καινής Διαθήκης (1) Χριστιανισμός (21) χριστιανός (101) Χριστός (366) Χριστούγεννα (69) χρόνος (36) ψαλμωδία (7) ψεύδος (24) ψυχαγωγία (10) ψυχή (276) ψυχολογία (25)