51. Εξαιρείται κανείς από το κληρονομικό αμάρτημα του Αδάμ;

Κανείς. Όλοι κληρονομούν την αμαρτωλή φύση του Αδάμ και αυτοί ακόμη που γεννήθηκαν από γονείς, οι οποίοι δια του βαπτίσματος απέβαλαν την προγονική αμαρτία, Τα τέκνα δεν κληρονομούν τη φύση των γονέων τους, αλλά μέσω αυτής κληρονομούν τη φύση του Αδάμ που είναι η ρίζα του ανθρώπινου γένους. Περί της καθολικής αμαρτωλότητος της φύσεως έχουν προσωπική πείρα όλοι ανεξαίρετα οι άνθρωποι, περί αυτής δε μαρτυρεί η πνευματική πείρα και η ιστορία των ανθρώπων.

Εξαίρεση υπάρχει μόνο μία: Ο Χριστός. Ο ενανθρωπήσας Υιός του Θεού δεν ήταν απλός άνθρωπος, αλλά Θεάνθρωπος. Αφού όμως ήταν ιστορικός άνθρωπος, είχε δηλαδή αληθινή ανθρώπινη φύση, πώς γίνεται να είναι αμέτοχος της αμαρτίας του προπάτορα; Απλώς γιατί δεν είχε προπάτορα τον Αδάμ. Είχε μεν την αληθινή φύση του γενάρχη (σώμα και ψυχή), δεν ήταν όμως «εξ Αδάμ». Η φύση του δεν συνείχετο στη φύση του προπάτορα, όπως συνεχεται με αυτήν η φύση όλων των άλλων ανθρώπων. Δεν προήλθε από γάμο φυσικό. Είχε μεν αληθινή μητέρα (τη Θεοτόκο Μαρία) η οποία του εξασφάλιζε την πραγματικότητα της ανθρώπινης φύσεώς του, όχι όμως και πατέρα, την απουσία του οποίου αναπλήρωσε η δημιουργική ενέργεια του παναγίου Πνεύματος. Η σύλληψή Του ήταν παρθενική και υπερφυσική. Σ’ αυτή σταματά η συνέχεια της φύσεως του Αδάμ και αρχίζει μία νέα πνευματική ρίζα της ανθρωπότητος. Άρα ο Χριστός, μη έχοντας στη φύση του την αρρωστημένη φύση του Αδάμ, ήταν ελεύθερος του προπατορικού αμαρτήματος. Είναι ο νέος Αδάμ της χάριτος.

(Ανδρέου Θεοδώρου «Απαντήσεις σε ερωτήματα συμβολικά», εκδόσεις Αποστολική Διακονία, σελ. 66)

«Να προσέχετε και να φυλάγεστε από κάθε είδους πλεονεξία, γιατί η ζωή του ανθρώπου δεν εξαρτάται από τα υπάρχοντά του, όσα παραπανίσια πλούτη κι αν αποκτήσει» (Λουκάς 12:15)

«Απέκτησα πλούτη και έζησα μια ζωή που θα τη ζήλευαν πολλοί. Τώρα έφτασα στο τέλος της ζωής μου και σε λίγο θα φύγω από τον κόσμο αυτό. Τώρα καταλαβαίνω πως όλα ήταν μια ματαιότητα, μια απάτη. Τίποτε απ’ όσα είχα τη δυνατότητα να απολαύσω δεν ικανοποίησε την ψυχή μου. Οι τύψεις μου είναι φοβερές».

Αυτή ήταν η ομολογία ενός ανθρώπου που είχε απολαύσει όσα επιθυμούσε στη ζωή του, χωρίς όμως να γνωρίσει το Θεό που δίνει την ικανοποίηση και γεμίζει πραγματικά τη ζωή. Ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο για να ζει σε αρμονική κοινωνία μαζί Του. Ήρθε όμως η αμαρτία και απέκοψε αυτήν την κοινωνία, την οποία αποκαθιστά μονάχα ο Χριστός μέσω του λυτρωτικού Του έργου. Το έκανε στη ζωή μυριάδων αμαρτωλών που μετανόησαν και Τον δέχτηκαν ως Σωτήρα τους και συνεχίζει να το κάνει, χαρίζοντάς τους την πραγματική ικανοποίηση της ψυχής τους. Αν συγκαταλέγεσαι ανάμεσα σ’ αυτούς, είσαι μακάριος. Αν όχι, κάνε το τώρα. Είναι έτοιμος να σώσε κι εσένα.

(Σ.Α.Ι.)

(Εκδόσεις «Ο Λόγος»)

«Θ’ αγαπήσεις τον Κύριο το Θεό σου με όλη την καρδιά σου και με όλη την ψυχή σου και με όλη τη διάνοιά σου. Αυτή είναι η πρώτη και μεγαλύτερη εντολή» (Ματ. 22:37-38)

Να μια εντολή που ίσως φαίνεται εύκολη και φυσική, όμως στην εκτέλεσή της είναι δύσκολη, γιατί την πολεμά ο εχθρός της ψυχής μας, που δε θέλει να δοξάζεται ο Θεός και να κατέχει την πρώτη θέση στη ζωή μας, όπως Του ανήκει. Πώς, λοιπόν, θα το πετύχουμε; Μόνο αν ο Ιησούς Χριστός βρίσκεται στο θρόνο της καρδιάς μας και ρυθμίζει τις διαθέσεις μας. Κλείσε το Χριστό μέσα στην καρδιά σου και προχώρα. Τότε θα έχεις δύναμη και θάρρος ν’ αντιμετωπίσεις τον εχθρό και θα νικάς.

Κάποτε οδήγησαν τη γυναίκα ενός συνωμότη στο δικαστήριο. «Φανέρωσε, της είπαν, που έχεις κρυμμένο το συνωμότη άντρα σου και θα σε απαλλάξουμε από τα βασανιστήρια». «Μάλιστα, απάντησε, θα τον βρείτε μέσα στην καρδιά μου, εκεί τον έχω κρυμμένο».

Είναι ο Χριστός στην καρδιά σου;

(Εκδόσεις «Ο Λόγος»)

215. Μεγάλο καθημερινό κακό για μένα είναι η αμαρτία μου. Αλλά έναντι του κακού αυτού υπάρχει ένας Ελευθερωτής και Σωτήρ, ο Ιησούς Χριστός. Καθημερινά με ευεργετεί γενναιόδωρα. Φτωχοί αμαρτωλοί! Γνωρίστε αυτόν τον Σωτήρα, όπως τον γνώρισα και εγώ ο ανάξιος, με τη χάρι του, με τις δωρεές του.

216. Οι σωματικές ασθένειες δίνουν στον Θεό την ευκαιρία να ταπεινώση τον αμαρτωλό, σαρκικό άνθρωπο και να ενισχύση τον νέο άνθρωπο, τον χριστιανικό, τον αναγεννημένο. «Ὅταν γὰρ ἀσθενῶ, τότε δυνατὸς εἰμι» (Β’ Κορ. ιβ’ 10). Ας δεχόμαστε λοιπόν με ευγνωμοσύνη κάθε ασθένεια.

217. Σ’ ευχαριστώ, Κύριε και Θεέ μου, που με διδάσκεις να προσεύχωμαι με απλότητα. Που με ακούς όταν σε επικαλούμαι. Που με σώζεις από τις αμαρτίες μου και τις θλίψεις μου. Που ευθύνεις τους δρόμους μου.

(Η εν Χριστώ ζωή μου - Αγ. Ιωάννου της Κροστάνδης, εκδόσεις Παπαδημητρίου, σελ. 101)

213. Όταν προσεύχεσαι στον Θεό, νοιώσε ζωηρά μέσα σου σε ποιόν προσεύχεσαι. Προσεύχεσαι στον Άναρχο, τον Αθάνατο Βασιλέα της κτίσεως. Στον Πανάγιο, τον Πανάγαθο, τον Παντοδύναμο, τον Πάνσοφο, τον Πανταχού Παρόντα Θεό, που μυριάδες μυριάδων Αγγέλων τον λατρεύουν, που οι στρατιές των Μαρτύρων, οι χοροί των Προφητών και των Αποστόλων, των Δικαίων και των Οσίων δοξολογούν και υμνούν ασίγαστα. Όταν προσεύχεσαι στην Υπεραγία Δέσποινα Θεοτόκο, νοιώσε ζωηρά μέσα σου το μεγαλείο της, το έλεός της, την αγάπη της προς το ανθρώπινο γένος και την ταπεινή προσκύνησι που της προσφέρουν όλοι οι Άγγελοι και οι Άγιοι του Παραδείσου.

214. Η ζωή της καρδιάς είναι η αγάπη, ενώ η κακία απέναντι του αδελφού μας είναι ο θάνατος της καρδιάς. Ο Κύριος μας κρατεί ακόμη πάνω στη γη, ώσπου η αγάπη προς τον Θεό και τον πλησίον να διαποτίση όλη την καρδιά μας. Αυτό είναι που περιμένει από όλους εμάς. Άλλο προορισμό δεν έχουμε.

(Η εν Χριστώ ζωή μου - Αγ. Ιωάννου της Κροστάνδης, εκδόσεις Παπαδημητρίου, σελ. 100-101)

211. Για ποιο λόγο ο Κύριος προσθέτει ημέρες και χρόνια στην ύπαρξί μας; Για να προχωρήσουμε βαθμιαία στο καλό, για να απαλλαγούμε βαθμιαία από τις ατέλειες μας, για να γίνουμε πιο απλοί. Για να γίνουμε άκακοι σαν πρόβατα, απλοί σαν παιδιά. Για να απαλλαγούμε από την έλξι των γήινων αγαθών. Για να στρέψουμε ολοκληρωτικά την καρδιά μας στον Θεό. Για να τον αγαπάμε με όλο το είναι μας. Για να αγαπάμε τον πλησίον μας σαν τον εαυτό μας. Ας παρακαλούμε λοιπόν τον Κύριο να μας χαρίζη απλότητα καρδιάς. Ας τον παρακαλούμε να μας κάνη ικανούς να διώχνουμε το κακό από μέσα μας και γύρω μας, να αποξενωθούμε από όλα τα είδη της αμαρτίας. Κύριε, χωρίς εσένα τίποτε δεν κατορθώνουμε. Ευλόγησε τις ισόβιες προσπάθειές μας και δός μας νίκες εναντίον των νοητών εχθρών μας και των παθών μας. Γένοιτο!

212. Όπως στον γήινο κόσμο υπάρχουν φτωχοί και πλούσιοι, έτσι και στον πνευματικό. Όπως ο φτωχός ζητεί τη βοήθεια και την ευεργεσία του πλουσίου, έτσι και ο πνευματικά φτωχός ζητεί τη βοήθεια του πνευματικά πλουσίου. Είμαστε οι πνευματικά φτωχοί, ενώ οι Άγιοι, δηλαδή όσοι έζησαν εδώ κάτω με πίστι και αρετή, είναι οι πνευματικά πλούσιοι. Απ’ αυτούς λοιπόν είναι επόμενο να ζητούμε βοήθεια. Τους ζητούμε να μας βοηθήσουν με τις μεσιτείες τους, ώστε να γίνουμε απλοί σαν τα παιδιά. Να μας διδάξουν πώς να καταπατήσουμε την αμαρτία. Πώς να αγαπήσουμε τον θεό και τον πλησίον μας. Άγιοι του Θεού –Προφήται, Απόστολοι, Μάρτυρες, Όσιοι και Δίκαιοι- πρεσβεύσατε και για μένα, να γίνω όμοιός σας.

(Η εν Χριστώ ζωή μου - Αγ. Ιωάννου της Κροστάνδης, εκδόσεις Παπαδημητρίου, σελ. 99-100)

209. Ας μην αμφιβάλλει κανείς ότι υπάρχει ο Σατανάς, αυτός ο πνευματικός όφις, που φέρει τον θάνατο. Καταδικασμένος από τον θεό στην αιωνία Κόλασι, προσπαθεί να παρασύρη εκεί τους απίστους, τους αδίκους, τους αμετανόητους. Και το κατορθώνει. Καθένας πρέπει να ξέρη και να πιστεύη ότι ο Χριστός ήλθε στον κόσμο για να σώση τους ανθρώπους από τα δόντια αυτού του όφεως, δηλαδή από την αμαρτία και τον αιώνιο θάνατο. Και ότι ο Χριστός χορηγεί σε όλους τα σωτήρια φάρμακα εναντίον των δηγμάτων αυτού του όφεως: την πίστι, τη μετάνοια, τα Άγια Μυστήρια του Σώματος και του Αίματός του.

210. Είναι πολλές οι σταγόνες της βροχής, αλλά όλες προέρχονται από ένα σύννεφο. Είναι πολλές οι ακτίνες του ηλίου, αλλά όλες προέρχονται από το μεγάλο αυτό άστρο. Είναι πολλά τα φύλλα του δένδρου, αλλά όλα ανήκουν στο δένδρο. Είναι πολλοί οι κόκκοι της άμμου πάνω στη γη, αλλά όλοι προέρχονται από την ίδια αυτή γη. Έτσι, πολλοί είναι και οι άνθρωποι, αλλά όλοι έλκουν την καταγωγή τους από τον Αδάμ, και, πριν απ’ όλα, από τον Θεό.

(Η εν Χριστώ ζωή μου - Αγ. Ιωάννου της Κροστάνδης, εκδόσεις Παπαδημητρίου, σελ. 99)

"Να διαβάζεις Καινή Διαθήκη και βίους Αγίων"

- Αλήθεια, τι βιβλία διαβάζεις;

- Δεν έχω καμία ιδιαίτερη προτίμηση. Τα διαβάζω όλα.

- Βίους Αγίων διαβάζεις;

- Έχω διαβάσει πάρα πολλούς. Και μου αρέσουν πολύ!

- Να διαβάζεις όλους τους βίους των Αγίων. Εγώ τους έχω διαβάσει όλους και πολλούς τους έχω διαβάσει δύο και τρείς φορές. Και σαν μου τύχει κανείς, ευχαρίστως τους ξαναδιαβάζω.
Από μικρό παιδί διάβαζα τους βίους των Αγίων και με βοήθησαν πάρα πολύ να γνωρίσω το Θεό και να έλθω πιο κοντά Του.
Το ίδιο να κάνεις κι εσύ. Θα έχεις μεγάλο ψυχικό όφελος, γιατί σιγά σιγά θα αρχίσεις να τους μιμείσαι.
Το ίδιο να λες να κάνουν και οι άλλοι.

- Την Καινή Διαθήκη τη διαβάζεις;

- Την Καινή Διαθήκη δεν την έχω απλώς διαβάσει, αλλά την έχω μελετήσει και μάλιστα με πολλή προσοχή! Και συνεχώς κάνω επανάληψη.

- Σωστά πράττεις! Να τη διαβάζεις πολύ. Είναι πηγή ανεξάντλητη!
Και όσο τη διαβάζεις, τόσο περισσότερο υπεισέρχεσαι στη σοφία του Θεού!
Να προσπαθείς κάθε βράδυ να διαβάζεις έστω μια σελίδα.

- Το ίδιο μου έχει υποδείξει να κάνω και ο πατήρ τάδε.

- Σε καθοδήγησε ορθά. Τις πράξεις των Αποστόλων τις διαβάζεις;

- Τις διαβάζω και μου αρέσουν πολύ.
Εκεί που δεν τα πάω καθόλου καλά, είναι η Αποκάλυψη του Ιωάννου.

- Γιατί; Η Αποκάλυψις είναι όλο σοφία! Είναι το παν.

- Γιατί, όλο για "σφραγίδες" και "σαλπίσματα" ομιλεί και εγώ δεν τα πολυκαταλαβαίνω! Είναι πολύ δυσνόητα!

- Άμα τη διαβάσεις πολλές φορές και με πίστη στο Θεό, θα δεις πως η Θεία Χάρη θα σου τα φανερώνει όλα και θα σου φανούν, μετά, όλα πολύ εύκολα! Θα το διαπιστώσεις και μόνος σου πολύ γρήγορα.

Η σοφία του Θεού δεν έρχεται μόνη της. Πρέπει εμείς να τη ζητήσουμε. Διάβαζε λοιπόν.

Διάβαζε όσο μπορείς την Αγία Γραφή και τους βίους των Αγίων. Αυτό σου συνιστώ.

[Κ 180π]

(Ανθολόγιο Συμβουλών, Άγιος Πορφύριος, σελ.141-142)

Η αγάπη των παιδιών προς τους γονείς μετά τον γάμο τους

Ο Καλός Θεός οικονόμησε, ώστε το ανδρόγυνο να συνδέεται με τέτοιου είδους αγάπη,
που να εγκαταλείπουν ακόμη και τους γονείς τους και ο άνδρας και η γυναίκα.
Αν δεν υπήρχε αυτή η αγάπη, δεν θα μπορούσαν να κάνουν δική τους οικογένεια.
Ο σκοπός των γονέων λήγει μετά την αποκατάσταση των παιδιών.
Στην συνέχεια τα παιδιά τους οφείλουν μόνον πολύ σεβασμό και τόση αγάπη, όση χρειάζεται προς τους γονείς.
Δεν θέλω να πω με αυτό να μην αγαπούν τους γονείς τους, αλλά να έχουν πρώτα αγάπη μεγάλη μεταξύ τους
και μετά να αγαπούν τους γονείς τους. Να είναι τόσο αγαπημένοι, ώστε από την άφθονη αγάπη που θα έχουν,
να δίνουν και στους γονείς τους την υπερχείλιση της αγάπης τους και όλον τον σεβασμό τους και την ευγνωμοσύνη τους.
Η αγάπη τους να είναι αρχοντική, για να φροντίζη ο ένας για τους γονείς του άλλου, όσο μπορεί περισσότερο.
Πολύ βοηθάει στην ομόνοια της οικογενείας, ο άνδρας να αγαπάει την γυναίκα του περισσότερο από την μητέρα του
και από κάθε αγαπητό και συγγενικό του πρόσωπο.
Η αγάπη του προς τους γονείς του να διοχετεύεται δια μέσου της γυναίκας του.
Το ίδιο φυσικά πρέπει να κάνη και η γυναίκα.
Γνωρίζω ανδρόγυνα που στις αρχές έχουν προβλήματα μεταξύ τους, επειδή η γυναίκα ή ο άνδρας αγαπάει την μάνα του
με υπερβολική αγάπη. Αυτό ξεκινάει από το φιλότιμο που έχουν, νιώθουν μεγάλη ευγνωμοσύνη για την μάνα τους.
Σιγά-σιγά όμως, όταν συνδεθούν μεταξύ τους, δεν θα υπάρχη πρόβλημα.
Δεν θα ήταν φυσιολογικό, αν αγαπούσαν αμέσως ο ένας τον άλλον με τέτοια αγάπη που θα αναπλήρωνε την αγάπη της μάνας.
Όταν ο σύζυγος σέβεται τους γονείς του, αυτό είναι τιμή του, όπως και για την νύφη τιμή είναι να σέβεται
και να αγαπά την πεθερά της, γιατί γέννησε τον άνδρα της, τον μεγάλωσε, και τώρα μεγάλον τον χαίρεται αυτή.
Όλα αυτά μιλούν αθόρυβα στις ψυχές των παιδιών τους.
Η μάνα, όταν παντρέψει τον γιό της, επειδή πρώτα έβρισκε μεγάλη ανακούφιση από την αγάπη που της έδειχνε
- και οι γέροι γίνονται ξανά σαν μωρά -, νιώθει, όπως νιώθει το μεγαλύτερο παιδί, όταν δη στην αγκαλιά της μητέρας
άλλο μωρό. Βλέπεις, αν δεν κόψη κανείς τα πάθη, όταν είναι νέος, όσο μεγαλώνει,
εξασθενεί η θέληση και τα πάθη αυξάνουν περισσότερο. Η νύφη όμως δεν πρέπει να το παρεξηγήση αυτό.
Αν μάλιστα φροντίζη την ηλικιωμένη πεθερά της, ας κάνη λίγη υπομονή,
για να μη χάση τον μισθό που αποταμιεύει από την φροντίδα που της προσφέρει.
Αν τώρα υπηρετή με υπομονή την πεθερά της, αργότερα, όταν περάση η ταλαιπωρία, θα χαίρεται για το καλό που της πρόσφερε.
Φυσικά και η πεθερά πρέπει να αγαπάη τις νύφες της σαν κόρες της.
Η γιαγιά μου - η μητέρα του πατέρα μου - αγαπούσε την μητέρα μου πιο πολύ από τον πατέρα
μου. Όταν παντρεύτηκαν τα αδέλφια μου, έλεγαν οι γειτόνισσες: «Τώρα που θα έρθουν οι νυφάδες...».
Και η μητέρα μου τις έλεγε: «Γιατί το λέτε αυτό; Εμένα η πεθερά μου με αγαπάει πιο πολύ και από την κόρη της.
Γιατί κι εγώ να μην αγαπάω έτσι τις νύφες μου;». Και πράγματι τις αγαπούσε κι εκείνη σαν κόρες της.

(Λόγοι Παϊσίου, τόμος Δ΄, Οικογενειακή Ζωή, Εκδ. Ιερού Ησυχαστηρίου "Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος", σελ. 135-137)

Είπε ο Κύριος ‘Εγώ είμαι η Οδός και η Αλήθεια και η Ζωή’ (Ιω. ιδ΄,6) Από τότε πολλοί που Τον αγάπησαν και Τον πίστεψαν ακολούθησαν αυτό το δρόμο. Ένας δρόμος γεμάτος χαρά ανεκλάλητη, θλίψεις, μαρτύρια, δυσκολίες, ένας δρόμος γεμάτος θεία Χάρη! Πολλοί δυστυχώς λοξοδρόμησαν, έφτιαξαν άλλες ‘Εκκλησίες’, δικές τους, άλλες ‘αλήθειες’, δικές τους, και έτσι έμεινε η Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία πληγωμένη και αποδεκατισμένη. Τα σκέφτομαι και τα γράφω όσο πιο απλά μπορώ, σαν ένα παιδί θλιμμένο πολύ για τα αδέλφια του που έφυγαν από το σπίτι και είναι άστεγα, πεινασμένα και παραπλανημένα… Η Ορθόδοξη Εκκλησία είναι η μόνη Εκκλησία του Χριστού, αυτή που διατηρεί στο ακέραιο όλη την Αλήθεια Του, μια αλήθεια που δεν τη σοφιστήκαμε εμείς αλλά ο ίδιος μας την αποκάλυψε μέσω του Αγίου Πνεύματος. Όπως έλεγε και ο π. Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος ‘ η μόνη ασφαλής οδός για τη σωτηρία’.
Βλέπω όμως πως ακόμα κι εμείς οι ίδιοι πετροβολούμε την ίδια μας την Εκκλησία, το σπίτι μας, τη μάνα μας, το Σώμα του Χριστού! Σκεφτόμαστε να φύγουμε πολλές φορές, να τα παρατήσουμε για διάφορους λόγους. Πίσω απ’ όλους τους λόγους αυτούς βέβαια κρύβεται ο διάβολος. Ξέρει ότι αν μας καταφέρει να φύγουμε απ’ την Εκκλησία και να πάμε σε άλλα δόγματα, αιρετικά, μας έχει νικήσει. Αυτός είναι ο σκοπός του. Να μας διώξει από το δρόμο της Αληθείας και της Ζωής! Εμάς όμως ποιος είναι ο σκοπός μας; Μα φυσικά να διαβαίνουμε αυτό το δρόμο μέχρι τελευταίας μας αναπνοής… ό,τι κι αν γίνει. Άλλος το δρόμο αυτό τον διαβαίνει πετώντας, άλλος τρέχοντας, άλλος μπουσουλώντας κι άλλος είναι για την ώρα στάσιμος. Δεν πειράζει όμως! Όλα τα λάθη κι όλες οι αμαρτίες μας διορθώνονται με τη Χάρη του Αγίου Πνεύματος στα μυστήρια της Εκκλησίας μας, με τη βοήθεια και την καθοδήγηση του πνευματικού μας και την αγάπη των αδελφών.
Αν πέφτουμε κάθε μέρα, θα ξανασηκωνόμαστε. Κι αν όχι σήμερα, αύριο. Κι αν έχουμε κουραστεί και δεν έχουμε δύναμη καθόλου, είμαστε όμως στο δρόμο του Παντοδύναμου Θεού! Αυτός είναι η δύναμη μας. Μην απελπιζόμαστε. Θα έρθει να μας δώσει το χέρι ένας αδελφός. Κι αν δε βρεθεί κανείς, θα έρθει ο ίδιος ο Χριστός! Γιατί ό,τι κι αν είμαστε, είμαστε ακόμα στο δρόμο Του, δεν λοξοδρομούμε ποτέ απ’ Αυτόν! Είμαστε δικοί Του! Όσο αμαρτωλοί και αδύναμοι κι αν είμαστε, δεν ξεκολλάμε από πάνω Του. Ούτε φυσικά από την αντίθετη πλευρά, από εωσφορικό ζήλο, σκανδαλιζόμαστε από αποφάσεις των Πατέρων και διάφορες αφορμές που μεγαλοποιεί ο διάβολος για να μας προσεταιριστεί. Επειδή είμαστε ακόμα πολύ ασθενείς, θυμώνουμε, στενοχωριόμαστε, διαφωνούμε αλλά στο τέλος πρέπει να επικρατήσει η στοιχειώδης σύνεση και να έχουμε απόλυτη εμπιστοσύνη στον Κυβερνήτη μας, στον Τριαδικό Θεό μας!
Η Εκκλησία μας είναι η κιβωτός μας. Μέσα εκεί όλα μπορούν να διορθωθούν. Γι’ αυτό μη φοβόμαστε τις τρικυμίες, είτε μέσα μας είτε έξω μας. Η μπόρα θα περάσει και θα φτάσουμε στη στεριά, στην Ουράνια Βασιλεία, αν τηρήσουμε αυτό μας είπε ο Κύριος μας ‘Μείνετε ενωμένοι μ’ εμένα για να είμαι κι εγώ ενωμένος μ’ εσάς’ (Ιω. ιε΄,4)(K.Δ.Κ)