Όταν βλέπεις κάτι και αντιδράς μέσα σου, και σφίγγεσαι να μη μιλήσεις, ήδη δεν είσαι εντάξει με αυτό το σφίξιμο
Ήμουν στενοχωρημένος και με συμβούλευσε...
'Δεν σου είπα κα άλλη φορά, όταν ανοίξεις τελείως την καρδιά σου στον Κύριο, χωρίς σφίξιμο, μπαίνει ο Κύριος μέσα, και την καθιστά ανίκανη να αμαρτήσει; Κατάλαβες; Ανίκανους στο κακό.

Ο Κύριος μέσα στην καρδιά μάς αγαπάει,φέρνει πραότητα, καλοσύνη.
Και να θέλουμε να θυμώσουμε, να κάνουμε στον άλλο κακό, δεν μπορούμε.
Τότε ισχύει ' Ζω δε ουκέτι εγώ'

Το ζεις και το φωνάζεις μέσα σου.

Ο Παύλος πια τρελάθηκε από τη χαρά του και το διαλαλούσε.
Μα αλλάζει ο Χριστός; Όπως ήταν τότε είναι και τώρα...
Γιατί μωρέ, αφού τα λέμε και τα αποφασίζουμε, ύστερα τί παθαίνουμε και γυρίζουμε στα ίδια και πρέπει να ξαναλέμε τα ίδια;
Πάρ'το εγωιστικά και μην αφήνεις τον εαυτό σου να δίνει ικανοποίηση στο διάβολο.
Δώσου εξ ολοκλήρου στο Χριστό, με ένθερμο έρωτα, με λαχτάρα.
Όταν βλέπεις κάτι και αντιδράς μέσα σου και σφίγγεσαι να μη μιλήσεις, ήδη δεν είσαι εν τάξει με αυτό το σφίξιμο'.

Ο Χριστός αναστήθηκε για να μας δώσει χαρά
Ο Γέροντας μου τόνιζε...' Να μη στενοχωριέσαι, μωρέ, ποτέ. Ο Χριστός αναστήθηκε για να μας δώσει πολλή αγάπη και χαρά, από τώρα. Από τώρα να αρχίσουμε να συμμετέχουμε, όλο και πιο αισθητά, στη φωτεινή ημέρα της βασιλείας της αγάπης του Χριστού, όπου δε βραδιάζει ποτέ'.

 
Συχνά με πιάνει μελαγχολία
Συχνά με πιάνει μελαγχολία, Γέροντα.
-  Γιατί μένεις όλη την ώρα κλεισμένη στο σπίτι σου;
-  Πού να πάω;
-  Να πηγαίνεις εκδρομές, να πηγαίνεις στο βουνό. Αυτά κάμνουν πολύ καλό.

 
Όταν σε πιάνει κατάθλιψη
Σ'εσάς την ίδια, κυρία Χ., τί έλεγε ο Γέροντας τις ώρες της μοναξιάς και του πόνου σας, που ο άνδρας σας πέθανε τόσο πρόωρα και τόσο νέος;

-  Με βοήθησε πάρα πολύ ο Γέροντας  τις στιγμές εκείνες, που είναι φυσικό να σε πιάνει η κατάθλιψη κι αρχίζουν να σε βασανίζουν τα ερωτηματικά...' Γιατί Θεέ μου, γιατί τόσο νωρίς;' Ένιωθα τότε μιά ακηδία κι ένα βούλιαγμα στο κάθισμα και δεν μπορούσα να σηκωθώ.
Με συμβούλευσε τότε... ' Μόλις αισθάνεσαι αυτό το πράγμα, να πετάγεσαι όρθια, και να πηγαίνεις μιά βόλτα στο βουνό '. Κι όταν τον ρώτησα πώς να έβγαινα έξω άμα ήταν βράδυ, μου απάντησε...' Άμα δεν μπορείς να βγεις, να φέρνεις στο νου σου όλο ωραίες εικόνες, όπως, ας πούμε, εκείνο το πάρκο, που είχατε επισκεφθεί με τον άνδρα σου και τα παιδιά σου, ή εκείνο το ωραίο ηλιοβασίλεμα, που απολαύσατε στη θάλασσα. Θα διώχνεις τους άσχημους λογισμούς και θα λες... ' Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησε τον άνδρα μου, ελέησε κι εμάς '.
Μου εμφύσησε, ακριβώς, αυτήν την πεποίθηση ότι υπάρχει επικοινωνία μεταξύ της ζώσας και της θριαμβεύουσας Εκκλησίας.
 

Με την κατάθλιψη σου δημιούργησες προβλήματα και στα παιδιά σου
Βυθισμένη στην κατάθλιψη, για το θάνατο του συζύγου της, μία κυρία, μπήκε δειλά στο κελί του Γέροντα. Τα πρώτα λόγια της ήταν... Γέροντα, έχασα τον άνδρα μου, και είμαι απελπισμένη. Ο Γέροντας τής απάντησε... ' Τον εαυτό σου έχασες γιατί έχασες την πίστη σου. Δεν έχασες τον άνδρα σου. Του Θεού ήταν και τον πήρε, όπως θα πάρει κι εμάς. Βλέπω, ότι από την πολλή στενοχώρια έπεσες σε μελαγχολία και δημιούργησες προβλήματα, όχι μόνο για σένα, αλλά και για τα παιδιά σου, που καθώς σε βλέπουν κάθε μέρα να κλαίς απαρηγόρητα, πληγώθηκαν '.
Την παρηγόρησε με πρακτικές οδηγίες για την αντιμετώπιση των προβλημάτων της και της μετέδωσε την πίστη στο Θεό και την ελπίδα της συνάντησης με τον σύζυγό της στον ουρανό.
 
(Ανθολόγιο Συμβουλών,Γέροντος Πορφυρίου σελ. 206-219)

Μην ποτίζεις τα αγκάθια

Ο Γέροντας μας παρουσίαζε με απλό, παραστατικό και κατανοητό τρόπο, τα μυστικά του πνευματικού αγώνος. Μας έλεγε...' Τί είναι χριστιανικός αγώνας; Να, η ψυχή είναι ένας κήπος χωρισμένος σε δύο μέρη. Στον μισό φυτρώνουν αγκάθια, στον άλλο μισό λουλούδια. Και έχουμε μια δεξαμενή νερού [ τις δυνάμεις της ψυχής] με δύο βρύσες και δύο αυλάκια. Η μια κατευθύνει το νερό στα αγκάθια και η άλλη στα λουλούδια. Κάθε φορά μόνο μια βρύση μπορώ να ανοίξω. Αφήνω απότιστα τα αγκάθια και μαραίνονται, ποτίζω τα λουλούδια και ανθίζουν '. Ο Γέροντας δε μιλούσε για μονομερή δαιμονισμό ή αγγελισμό της ψυχής. Την έβλεπε, όπως πράγματι είναι, επηρεασμένη και από δαίμονες και από αγγέλους. Δεν ήθελε να βλέπει το Χριστιανό να αγωνίζεται αρνητικά, ασχολούμενον με το ξερίζωμα των αγκαθιών. Ήθελε να τον βλέπει να αγωνίζεται θετικά, ασχολούμενον με το πότισμα των λουλουδιών, αφού αυτός ο αγώνας, έχει σαν αποτέλεσμα την άνθιση των λουλουδιών – αγγελικών αρετών και ταυτόχρονα τον μαρασμό των αγκαθιών -  δαιμονικών παθών.

Η ήρεμη ψυχή φωτίζει το λογικό

Ο Γέροντας μου διηγήθηκε σε μια επίσκεψη μου...

' Ήμουν στη σκήτη μας στο Άγιον Όρος. Εκεί μια μέρα, οι υποτακτικοί μου βρίσκονταν σε εκνευρισμό, διότι ένας μάνταλος σφηνώθηκε στην πόρτα και δεν μπορούσαν να τον απελευθερώσουν. Προσπαθούσαν, τον χτυπούσαν, τον τραβούσαν, θύμωναν, τίποτα ο μάνταλος, εκεί σφηνωμένος. Τότε σηκώθηκα και τους είπα να τον αφφήσουν σε μένα. Τον πρόσεξα καλά, έκανα μια απλή κίνηση και τον απελευθέρωσα. Οι μοναχοί με κοίταζαν με θαυμασμό. Τους λέω... Τί με κοιτάτε έτσι, βρε ευλογημένοι; Δεν έκαμα τίποτα σπουδαίο, μια κίνηση έκαμα, αλλά την έκαμα με προσευχή και ηρεμία. Εσείς, έτσι που είχατε νευριάσει, δε θα ελευθερώνατε τον μάνταλο ούτε μέχρι αύριο. Όταν η ψυχή είναι ταραγμένη, θολώνει το λογικό και δε βλέπει καθαρά. Μόνον όταν η ψυχή είναι ήρεμη, φωτίζει το λογικό, για να βλέπει καθαρά την αιτία κάθε πράγματος'.

Πόσο θα μπορούσε το περιστατικό αυτό να μας βοηθήσει στις καθημερινές μας σχέσεις με πρόσωπα και πράγματα! Πόσο θα μπορούσε να μας βοηθήσει η ψυχική μας ηρεμία, που δεν αποκτάται με ψυχολογικές οδηγίες και ψυχοφάρμακα, αλλά με την αγιότητα!

Όταν κατοικήσει ο Χριστός σ'όλο το χώρο της ψυχής μας, τότε φεύγουν όλα τα λυπηρά

Μου έλεγε ο Γέροντας μια μέρα...' Όταν έρθει και κατοικήσει σε όλο το χώρο της ψυχής μας ο Χριστός, τότε φεύγουν όλα τα προβλήματα, όλες οι πλάνες, όλες οι στενοχώριες. Τότε φεύγει και η αμαρτία'. Τον ρώτησα με απορία...Πώς φεύγει η αμαρτία, Γέροντα, αφού η Γραφή λέει, ότι και μια μόνο ημέρα εάν ζήσουμε στη γη, θα αμαρτήσουμε; Ο Γέροντας με κοίταξε λυπημένα και μου είπε...' Τί να σου πω, αφού δε με καταλαβαίνεις;' Προσπάθησα να τον καταλάβω. Όταν έφθασα στο σπίτι, μελέτησα σχετικά με το θέμα, μέσα στην Αγία Γραφή. Βρήκα την ερώτηση μου να δικαιώνεται στην Παλαιά Διαθήκη, στα λόγια του Ιώβ - ' Τίς γαρ καθαρός έσται από ρύπου; αλλ' ουδείς, εάν και μία ημέρα ο βίος αυτού επί της γης'. Αλλά βρήκα και την απάντηση του Γέροντα, να θεμελιώνεται στην πρώτη επιστολή του αγαπημένου του Ευαγγελιστού Ιωάννου - ' Και οίδατε, ότι εκείνος εφανερώθη, ίνα τας αμαρτίας ημών άρη, και αμαρτία εν αυτώ ουκ έστι. Πας ο εν αυτώ μένων ουχ αμαρτάνει, πας ο αμαρτάνων ουχ εώρακεν αυτόν, ουδέ έγνωκεν αυτόν '. Έτσι, μετέθεσα την ερώτηση μου από τον π.Πορφύριο, προς τον Ευαγγελιστή Ιωάννη. Ήταν φανερό ότι ματαιοπονούσα, διότι προσπαθούσα να συλλάβω διανοητικά, αλήθειες που μόνο βιωματικά κατανοούνται. Ο Ευαγγελιστής Ιωάννης και ο π. Πορφύριος, με την αγιοπνευματική εμπειρία τους, μιλούσαν με την ίδια γλώσσα.

(Ανθολόγιο Συμβουλών,Γέροντος Πορφυρίου σελ. 206-219)

Η μεγάλη μου στενοχώρια μετετράπη σε απέραντη χαρά

Όταν πλησιάζαμε προς το τέλος της παραμονής μας, φόρεσε ο Γέροντας το πετραχήλι και αφού μας σκέπασε με αυτό, μας διάβασε τη θεόπνευστη ευχή, μας ευχήθηκε Χαρούμενη και Ευλογημένη Ανάσταση, Χρόνια πολλά και χριστιανικά και μας έδωσε την ευχή του. Μετά απ'όλα αυτά, η σύζυγος μου και το παιδί μου, πήγαν να ευχηθούν στο προσωπικό του Ησυχαστηρίου, ενώ εγώ παρέμεινα μόνος μου με τον Παππούλη, ο οποίος τώρα, δεν ήταν μόνο περισσότερο καταλυτικός, αλλά και περισσότερο αποκαλυπτικός! Μου είπε τόσα παλλά και μου έκανε τέτοιες αποκαλύψεις, ιδίως γύρω από το υπηρεσιακό μου πρόβλημα που, ομολογώ, με άφησε άναυδο! Νόμιζε κανείς, πως διάβαζε από χειρογράφου όλα όσα μου είχαν συμβεί. - ' Όσον αφορά για σένα, μου είπε, όσο περισσότερο σε ταλαιπωρούν, τόσους περισσότερους στεφάνους δόξης σου προσθέτουν! Και να έχεις υπόψη σου, ότι όλα αυτά γίνονται ύστερα από θεία παραχώρηση και για το συμφέρον της ψυχής σου! Όλες οι διώξεις σε βάρος σου, εκεί αποβλέπουν. Δηλαδή στο συμφέρον της ψυχής σου, που είναι το παν! Εξάλλου, οι διώξεις εναντίον των χριστιανών είναι μέσα στο πρόγραμμα! Ξεχνάς τί είπε ο Ιησούς μας; Εάν το ξεχνάς, σου το υπενθυμίζω εγώ... ' Ει εμέ εδίωξαν, και υμάς διώξουσιν!'

Εάν αυτό το θυμάσαι μια φορά την ημέρα, θα πάψεις να ασχολείσαι στο μέλλον με το πρόβλημά σου. Γιατί θα το θεωρησεις κάτι το φυσικό, το αναμενόμενο. Και τώρα, ήλθε η ώρα, να σου κάνω την τελευταία αποκάλυψη...' Έχεις πολύ καλή ψυχή! Γι'αυτό ο Θεός σε αγαπάει πάρα πολύ! Τ'άκουσες; Αυτό τα λέει όλα! Άντε! Πήγαινε στην ευχή του Χριστού και Καλή Ανάσταση!'

Η αποκάλυψη του Παππούλη δημιούργησε στην ψυχή μου  σεισμό μεγάλο. Η ψυχοσύνθεση μου άλλαξε ριζικά! Η μεγάλη μου στενοχώρια μετετράπη σε απέραντη χαρά! Η θλίψη μου, μεταβλήθηκε σε αγαλλίαση! Η απογοήτευση, σε ασπίδα! Και όλα αυτά δικαιολογημένα! Είναι λίγο πράγμα να γνωρίζεις, και μάλιστα από επίσημα χείλη, από τα άγια χείλη του π. Πορφυρίου, ότι σε αγαπά ο Θεός; Και μάλιστα πολύ; Εδώ, πληροφορείται κανείς, ότι κάποιος ' ισχυρός' του κόσμου τούτου τον αγαπά, και όχι μόνο χαίρεται, αλλά αισθάνεται και ' σιγουριά', γιατί ελπίζει στη βοήθειά του! Σκεφθείτε, λοιπόν, πόση σιγουριά πρέπει να αισθάνεται κανείς, όταν αυτός που τον αγαπά, είναι ο ίδιος ο Θεός! Ο Θεός, που μόνο η επίκληση του ονόματός του συντρίβει τα έθνη, με το ' Πάντα τα έθνη εκύκλωσάν με και τω ονόματι Κυρίου ημυνάμην αυτούς!'

Ο άνθρωπος που δίνεται στο Χριστό ξεπερνάει τις δυσκολίες χωρίς να φθείρεται

Μου είπε ακόμη ο Παππούλης...

'Ο άνθρωπος, που δίνει την καρδιά του στο Χριστό, όπως ο Μοναχός, αυτός γίνεται άλλος άνθρωπος. Ανοίγει ο νους του, γίνεται άλλος άνθρωπος. Ανοίγει ο νους του, γεμίζει με το Χριστό. Ακούεις; Με καταλαβαίνεις; Με το Χριστό. Και όταν ο νους και η καρδιά είναι γεμάτη από το Χριστό, τότε αυτός ο άνθρωπος είναι σοφός, είναι έξυπνος, του τα διδάσκει όλα το Πνεύμα του Θεού.

' Η λέξη έξυπνος, όχι με το νόημα που την εννοεί ο κόσμος, δηλαδή να απαντά καθηλώνοντας τους άλλους, ή να κάνει μια δουλειά καλύτερα από τους άλλους, αλλά να! Πώς να σου το πω;

Σε κάθε δυσκολία που του παρουσιάζεται, δεν τα χάνει, δεν απελπίζεται, αλλά προσφεύγοντας στο Χριστό, που είναι μέσα του, βρίσκει ωραίους και εύκολους τρόπους να τις ξεπερνάει, χωρίς να του στοιχίζει, χωρίς να φθείρεται εσωτερικά. Με κατάλαβες Γεώργιε; ' [ Είπε το όνομά μου χωρίς να με έχει ρωτήσει. Ούτε χθες, όταν με σύστησαν, του το είπαν. Με εντυπωσίασε].

- Κατάλαβα Γέροντα.

' Ο άνθρωπος που έχει δώσει την καρδιά του στο Χριστό, δεν υποφέρει, όσες δυσκολίες και να του συμβούν. Χαίρεται, είναι γεμάτος εσωτερική χαρά. Είναι δραστήριος, προσεκτικός. Δεν κάνει λάθη, ζημιές. Το μυαλό, τα χέρια, τα πόδια, όλα κινούνται από τη χάρη του Θεού. Πώς είναι δυνατόν να είναι κουτός;

Βέβαια, υπάρχουν και περιπτώσεις που πρέπει να κάνει τον κουτό, για χάρη του Χριστού.'

- Δηλαδή, πώς θα κάνει τον κουτό;

' Όταν σιωπήσει εν γνώσει, με κάποιο εσωτερικό σκοπό, κάνει πως δεν κατάλαβε, κάνει πως δεν ξέρει, διότι έχει ένα καλό σκοπό. Αυτά θα του τα διδάξει σιγά σιγά το Άγιο Πνεύμα. Διότι όταν έχουμε μέσα μας το Χριστό, δε ζούμε κανονίζοντας εμείς τον εαυτό μας. Ζει εν ημιν Χριστός, και κανονίζει αυτός τη ζωή μας'.

 
Η μεγάλη στενοχώρια είναι παγίδα του διαβόλου

Ο Γέροντας μου είπε...' Οι δικαστές όταν κουράζονται, διακόπτουν το μεσημέρι την εργασία τους. Βέβαια, ήταν κι απ'την υπερκόπωση αυτό που έπαθα, αλλά λυπόμουν τον κόσμο, που περίμενε έξω τόσες ώρες'.

Με το έμφραγμα που έπαθε ο Γέροντας, στην κυριολεξία έπεσε πάνω στο καθήκον της αγάπης. Με είδε πολύ λυπημένο και πιεζόμενο από αισθήματα ενοχής και βάλθηκε να με παρηγορεί λέγοντας...' Μη στενοχωριέσαι. Ήταν να γίνει αυτό. Πρόσεξε. Η μεγάλη λύπη και η στενοχώρια δεν είναι από το Θεό, είναι παγίδα του διαβόλου'.

 
(Ανθολόγιο Συμβουλών,Γέροντος Πορφυρίου σελ. 206-219)

Κάθε άνθρωπος που σε βλάπτει είναι θύμα του διαβόλου

'Αν κάποια μέρα', άρχισε να μου λέει ο Παππούλης, ' περπατάς ήσυχος στο δρόμο σου και δεις τον αδελφό σου να προπορεύεται κι αυτός ήσυχα, αλλά σε μια στιγμή αντικρίσεις έναν κακοποιό άνθρωπο, να πετάγεται ξαφνικά από μία πάροδο και με ένα μαχαίρι να ορμά καταπάνω στον αδελφό σου, να τον κτυπά, να του τραβά τα μαλλιά, να τον πληγώνει και να τον ρίχνει κάτω ματωμένο, εσύ, μπροστά σ' αυτό το θέαμα, θα οργισθείς εναντίον του αδελφού σου ή θα τον λυπηθείς;'

Παραξενεύτηκα με την ερώτηση του Γέροντα και τον ρώτησα κι εγώ με τη σειρά μου

– Πώς είναι δυνατόν να οργισθώ εναντίον του πληγωμένου αδελφού μου, που έπεσε θύμα του κακοποιού; Ούτε καν πέρασε από το νου μου τέτοια σκέψη. Ασφαλώς και θα λυπηθώ και θα προσπαθήσω να τον βοηθήσω όσο μπορώ.

– 'Ε, λοιπόν ', συνέχισε ο Γέροντας, ' κάθε άνθρωπος, που σε προσβάλλει, που σε βλάπτει, που σε συκοφαντεί, που σε αδικεί με οποιοδήποτε τρόπο, είναι ένας αδελφός σου, που έπεσε στα χέρια του κακοποιού διαβόλου. Εσύ, όταν αντικρίσεις τον αδελφό σου να σε αδικεί, τί πρέπει να κάνεις; Πρέπει να τον λυπηθείς πολύ, να τον συμπονέσεις και να παρακαλέσεις θερμά και σιωπηλά το Θεό, να στηρίξει εσένα, στη δύσκολη αυτή ώρα της δοκιμασίας σου και να ελεήσει και τον αδελφό σου, που έπεσε θύμα του ληστού διαβόλου, κι ο Θεός θα βοηθήσει κι εσένα και τον αδελφό σου. Διότι, αν δεν το κάνεις αυτό, αν, αντιθέτως, οργισθείς εναντίον του αδελφού σου, αντιτάσσοντας στην επίθεσή του την αντεπίθεση σου, τότε ο διάβολος, που βρίσκεται στο σβέρκο του αδελφού σου, πηδάει και στο δικό σου σβέρκο και σας χορεύει και τους δύο.

Να αγαπάς τους πειρασμούς

Μόνο ένα να προσέξεις, με συμβούλεψε ο Παππούλης. Να ξεκαθαρίζεις τις σκέψεις σου, που από την πολλή σου ευαισθησία πιέζεσαι και θλίβεσαι. Να τις διώχνεις, να μην παραμένουν. Να αγαπάς τους πειρασμούς που έρχονται και δε θα ταράζεσαι, ούτε θα θλίβεσαι. Να αγαπάς πολύ όλους τους αδελφούς το ίδιο. Να αγαπάς πολύ το Γέροντα. Ένας Γέροντας, ένας Χριστός.

-  Πώς θα αγαπήσω τους πειρασμούς και τις δυσκολίες;

-  Είναι μεγάλη ιστορία αυτή. Έχει τους τρόπους της. Άμα μπει ο Χριστός στην καρδιά, τη γεμίζει με την αγάπή Του. Τότε δεν υπάρχει μη τούτο, μη εκείνο, μη, μη...Μόνο αγάπη...Πάνω απ'όλα η Αγάπη. Τα μη ήσαν προ Χριστού. Τα κατήργησε ο Χριστός. Έφερε την Αγάπη. Παράδεισος είναι η ζωή του Χριστού, η υπακοή, η ταπείνωση.

Να ευχαριστείς το Θεό για τον πειρασμό σου 

Και κάποιος άλλος που είχε πρόβλημα αρκετά σοβαρό και πήγε και κλαιγότανε στο γέροντα και ξανακλαιγόταν, του λέει, αφού ήταν ανθρωπίνως άλυτο. ' Άκου, παιδί μου, σου εμπιστεύθηκε ο Θεός ένα μικρό πειρασμό, μία μικρή δυσκολία, ένα προβληματάκι...Κι εσύ αντί να χαρείς γι'αυτό που σου εμπιστεύθηκε, κάθεσαι και στενοχωριέσαι; Πες, Χριστέ μου, να είναι ευλογημένο! Αφού εσύ επέλεξες αυτό, ή η αδυναμία μου όρισε αυτό κι εσύ το ανέχεσαι, να είνια ευλογημένο...Και ευχαριστώ Θεέ μου. Ξεχνάμε να λέμε ευχαριστώ και στην θλίψη και στον πόνο. Κάποτε ήταν ένα παιδάκι που το πείραζαν τα άλλα παιδιά, γιατί ήταν λίγο αδύνατο, λίγο ντροπαλό κ.λ.π. Και στενοχωριότανε και πονούσε. Πήγαινε στο σπίτι κι έκλαιγε. Παραπονιότανε στη γιαγιά – η μητέρα του είχε πεθάνει. Η γιαγιά ήταν πιστή. Μη στενοχωριέσαι ,παιδί μου, του έλεγε, να ευχαριστείς το Θεό και γι'αυτό και για όλα. Πέρασε καιρός , κατάλαβε. Τα καλά λογάκια όταν πέφτουν στην ψυχή, μένουν, να ξέρετε. Σιγά σιγά καλλιεργούνται, καρποφορούν και βγαίνουν'.

Ζω με το φόβο των  ' παρατηρήσεων ' 

Ήμουν στενοχωρημένος για μερικές παρατηρήσεις και επιπλήξεις που μου έκαναν, ενώ μέσα μου δεν καταλάβαινα ότι έφταιγα.

- Μα γιατί, Γέροντα, συνέχεια με μαλώνουν; Με το παραμικρό ο Γέροντας στο Μοναστήρι, αυτές τις μέρες μου κάνει παρατηρήσεις. Μου έρχονται ουρανοκατέβατες ξαφνικά, ενώ εγώ νόμιζα ότι έκανα καλά. Μέσα μου λυπούμαι πολύ και νιώθω ένα πλάκωμα και φόβο, ότι κάθε στιγμή θα με ξαναπαρατηρήσει.

- Βρε, αυτός πάει να σε αγιάσει κι εσύ κλωτσάς; Τί είναι αυτό που σου λέει ο Γέροντάς σου; Έπρεπε να ήσουν εκεί στα Καυσοκαλύβια. Που λες, μια φορά με συνείχε ο λογισμός για τους γονείς μου. Τους πόνεσα και το εξομολογήθηκα στους Γεροντάδες μου. Πρώτη φορά με ρωτούσαν...

- Πώς αισθάνεσαι, παιδί μου;

- Καλά, είμαι πολύ στενοχωρημένος.

- Ναι, αλλά δε ρώτησες και μας, αν είμαστε στενοχωρημένοι.

- Με συγχωρείτε. Πάντως εγώ νιώθω πολύ ευχαριστημένος. Εύχομαι στο Χριστό μας να γίνω καλός, να είστε κι εσείς ευχαριστημένοι μαζί μου. Στο δρόμο δεν είχα ευλογία να μιλώ με κανένα. - Ευλογείτε – ευλόγησον, και δρόμο... Αργότερα έμαθα ότι ήταν πολύ αυστηροί και κανένας δεν έκανε μαζί τους. Όλοι έφευγαν. Εμένα μου φαίνονταν καλοί. Και στενοχωριόμουν που δεν είχα δυσκολίες.

 (Ανθολόγιο Συμβουλών,Γέροντος Πορφυρίου σελ. 206-219)

«Βρισκόμαστε σ’ ένα πεδίο βολής. Ένας στόχος τεράστιος: η Αλήθεια και μπροστά του στέκεται η ανθρωπότητα έτοιμη να τοξεύσει. Κριτής ο Θεός. Γίνεται πράγματι ο αγώνας και ο Θεός ανακοινώνει τα αποτελέσματα:

Κέντρο η Ορθοδοξία, δεύτεροι οι Αντιχαλκηδόνιοι (=Μονοφυσίτες), τρίτοι οι Ρωμαιοκαθολικοί, τέταρτοι οι Προτεστάντες και στη συνέχεια οι διάφορες θρησκείες.

Τώρα, όσο πηγαίνουμε προς το κέντρο, πλησιάζουμε περισσότερο την Αλήθεια του Θεού και είμαστε σε καλύτερη θέση από τους πιο απομακρυσμένους.

Ο κάθε άνθρωπος, ανάλογα με την αγάπη του προς την Αλήθεια, δέχεται τόση βοήθεια από το Θεό για σκοποβολή, ώστε να φέρει το αντίστοιχο αποτέλεσμα.

Πάντως, όποιος έχει προχωρήσει προς περισσότερη ορθή πίστη, είναι πιο κοντά στο Θεό σε σχέση με την  προηγούμενή του θέση, έχει, όμως, ελλιπή πίστη.

Την πλήρη ορθή πίστη την έχει ο Ορθόδοξος».

 
(Από το βιβλίο: Θεός εφανερώθη, Αρχιμ. Ιωάννου Κωστώφ, σελ 312,Αθήνα 2011)

Πριν πολλά χρόνια ο Σερ Ισαάκ Νεύτων είχε φτιάξει σε μικρογραφία ένα ακριβές αντίγραφο του πλανητικού μας συστήματος. Στο κέντρο του βρισκόταν μια μεγάλη χρυσή σφαίρα πού αντιπροσώπευε τον ήλιο, και γύρω της περιστρέφονταν μικρότερες σφαίρες πού ήταν προσαρμοσμένες στις άκρες από ράβδους πού είχαν διάφορα μεγέθη.

Αντιπροσώπευαν τον Ερμή, την Αφροδίτη, την Γη, τον Άρη και άλλους πλανήτες. Όλα αυτά, ήταν συνδεδεμένα με οδοντωτούς τροχούς και ιμάντες τα έκαναν να περιστρέφονται γύρω από τον "ήλιο" σε απόλυτη αρμονία.
Μια μέρα καθώς ο Νεύτων μελετούσε το κατασκεύασμα, ένας φίλος πού δεν πίστευε στην Βιβλική εξήγηση της δημιουργίας, πέρασε να τον επισκεφτεί. Καθώς είχε μείνει έκθαμβος με το κατασκεύασμα και ακολουθώντας τον επιστήμονα, ο οποίος έκανε τα ουράνια σώματα να κινούνται γύρω από τις τροχιές τους, ο φίλος του είπε όλο θαυμασμό: "Φίλε , Νεύτων, τί υπέροχο κατασκεύασμα είναι αυτό! Ποιος σού το έφτιαξε;"
Χωρίς να κοιτάξει, ο Σερ Ισαάκ απάντησε, "Κανένας."!
-"Κανένας;" Τον ρώτησε ο φίλος του. -" Όπως το άκουσες! Κανένας! Όλες οι τροχαλίες και οι ιμάντες και τα γρανάζια βρέθηκαν από μόνα τους και, ως εκ θαύματος(!) από δική τους τύχη, άρχισαν να περιστρέφονται καθορισμένες τροχιές τους και με τέλειο συγχρονισμό.

Ο άπιστος έπιασε το νόημα! Το να υποθέτεις πώς κατασκευάστηκε από μόνο του ήταν ανόητο. Αλλά ήταν ακόμα μεγαλύτερη ανοησία το να αποδεχθεί την θεωρία πως η γη και το ατέλειωτο Σύμπαν έλαβαν τυχαία τη μορφή πού έχουν. Το να στηρίζουμε πώς ένας κόσμος τόσο περίπλοκος, όσο ο δικός μας αναδύθηκε από το χάος είναι σαν να ισχυριζόμαστε πώς τα έργα του Σαίξπηρ γράφτηκαν από πιθήκους πού ήταν αμολημένοι μέσα σε ένα γραφείο!

Περιοδικό ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ - ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ ΑΓ.ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΠΕΥΚΑΚΙΩΝ ΤΕΥΧΟΣ 84-86


http://www.egolpion.com

Προσκυνητής: Την ευχή σου, Γέροντα.

Γέροντας: Του Θεού, παιδί μου. Καλωσόρισες στην Καλύβη μας. Πήγαινε μέσα να προσκυνήσεις τον ΄Αγιό μας, να κεραστείς και να ξεκουραστείς. Εγώ θα κατέβω στον κήπο να μαζέψω ό,τι έδωσε ο Θεός. ΄Εχουμε πολλούς προσκυνητές απόψε. Θα σε δω αργότερα, μετά τον Εσπερινό.

Προσκυνητής: Γέροντα, θέλω νά ΄ρθω μαζί σου στον κήπο. Θέλω να σε βοηθήσω. Εγώ είμαι νέος, δεν είμαι κουρασμένος.

Γέροντας: Ευλογημένο νά ΄ναι, έλα.

Προσκυνητής: Γέροντα, θέλω να σε ρωτήσω κάτι.

Γέροντας: Τί, παιδί μου;

Προσκυνητής: ΄Εχω ακούσει ότι εδώ ζει ένας Γέροντας με χάρισμα προορατικό, ένας άγιος άνθρωπος, που γαληνεύει όσους εξομολογούνται σ’ αυτόν. Γι΄ αυτό έχω έλθει. Να εξομολογηθώ σ΄ αυτόν. ΄Εχω αγωνία και φόβο.

Γέροντας: Ναι, έχουμε ένα Γέροντα, εξομολόγο. Δεν ξέρω όμως, αν είναι άγιος, όπως λες. ΄Ενα ξέρω με βεβαιότητα, ότι, ενώ μισεί την αμαρτία, αγαπάει τον αμαρτωλό. Και ξέρω τί θα σου πει πρώτα.

Προσκυνητής: Τί, Γέροντα;

Γέροντας: Θα σου πει να έχεις εμπιστοσύνη στο έλεος του Θεού. και όταν ακόμη - ίσως τότε πιο πολύ - εσύ δεν μπορείς να δεις τον δρόμο της σωτηρίας. Θα σε βεβαιώσει ότι κανείς δε γνωρίζει ποιούς δρόμους παίρνει το “Αρνίον”, “ίνα γνωρίση εις ημάς οδούς ζωής”.

Προσκυνητής: Με κάνεις να ελπίζω, Γέροντα. ΄Ομως, ο δικός μου φόβος είναι πολύ μεγάλος”.

Γέροντας: Δεν υπάρχουν μικροί και μεγάλοι φόβοι για τον Θεό. Μετά τον Εσπερινό, έλα στην απλωταριά. Απόψε έχουμε πανσέληνο. Το φεγγάρι πρώτα θα βγει μέσα από το πέλαγος. Θα φωτίσει πρώτα την κορυφή του ΄Αθωνα, όπου έχουμε χτίσει μια εκκλησούλα, αφιερωμένη στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος. Από κει ψηλά το φως θα αρχίσει να κατεβαίνει και να μεταμορφώνει τα πάντα. Κράτα τα μάτια της ψυχής ανοικτά για να χαρείς το φως. ΄Οταν εγώ άρχισα να βλέπω το φως μέσα στο δικό Του φως, ελευθερώθηκα.

Προσκυνητής: ΄Ωστε, Γέροντα, εσύ είσαι ο εξομολόγος; Τότε δεν έχω να σου πω τίποτα άλλο. Τώρα όλα τα ξέρεις. Με ελευθέρωσες.

Γέροντας: ΄Οχι, δεν τελείωσε η εξομολόγηση. Αύριο, μετά τη Θεία Λειτουργία, μπροστά στην εικόνα του Χριστού θα σου διαβάσω συγχωρητική ευχή. ΄Ομως, θέλω όταν θα ψάλλεται η Δοξολογία να ακούσεις τούτο το ελπιδοφόρο μήνυμα:“Εν τω Φωτί Σου οψόμεθα Φως”.

Από το Αγιορείτικο περιοδικό “Πρωτάτο”

- Γέροντα, γιατί ο Άγιος Κύριλλος Ιεροσολύμων λέει ότι οι Μάρτυρες των εσχάτων χρόνων θα είναι “υπέρ πάντας Μάρτυρας”;

- Γιατί παλιά είχαμε μεγάλα αναστήματα. Στην εποχή μας λείπουν τα παραδείγματα -μιλώ γενικά για την Εκκλησία και τον Μοναχισμό. Τώρα πλήθυναν τα λόγια και τα βιβλία και λιγόστεψαν τα βιώματα.Θαυμάζουμε μόνον τους Αγίους Αθλητές της Εκκλησίας μας, χωρίς να καταλαβαίνουμε το πόσο κοπίασαν, γιατί δεν κοπιάσαμε, για να μπορέσουμε να καταλάβουμε τον κόπο τους, για να τους αγαπήσουμε και να αγωνισθούμε από φιλότιμο να τους μιμηθούμε. Ο Καλός Θεός βέβαια θα λάβη υπ' όψιν Του την εποχή και τις συνθήκες στις οποίες ζούμε και ανάλογα θα ζητήση. Άν λίγο αγωνισθούμε, θα στεφανωθούμε περισσότερα από τους παλαιούς.

Παλιά που υπήρχε το αγωνιστικό πνεύμα και ο καθένας προσπαθούσε να μιμηθή τον άλλο, δεν μπορούσε να σταθή ούτε το κακό ούτε η αμέλεια. Ήταν και το καλό πολύ και αγωνιστικό πνεύμα υπήρχε, γι' αυτό ένας αμελής δεν μπορούσε να σταθή. Τον έπαιρναν σβάρνα οι άλλοι. Θυμάμαι, μια φορά στην Θεσσαλονίκη περιμέναμε τα φανάρια, για να περάσουμε από το ένα πεζοδρόμιο στο άλλο. Σε μια στιγμή αισθάνθηκα ένα κύμα να με σπρώχνη προς τα εμπρός, γιατί όλοι πήγαιναν προς τα εκεί. Μόλις που σήκωνα το πόδι και προχωρούσα. Θέλω να πω δηλαδή ότι, όταν όλοι πάνε προς ένα μέρος, ένας, και να μη θέλη να πάη, δυσκολεύεται να μην πάη, γιατί τον πάνε οι άλλοι. Σήμερα, αν κάποιος θέλη να ζήση τίμια και πνευματικά, δεν χωράει στον κόσμο, δυσκολεύεται. Και αν δεν προσέξη, θα τον πάρη ο κατήφορος, το κοσμικό κανάλι. Παλιότερα, ήταν πολύ το καλό, πολλή η αρετή, πολύ το καλό παράδειγμα, και το κακό πνιγόταν στο πολύ καλό και η λίγη αταξία που υπήρχε στον κόσμο ή στα Μοναστήρια δεν φαινόταν και ούτε έβλαπτε. Τώρα τι γίνεται; Το κακό παράδειγμα είναι πολύ, και το λίγο καλό που υπάρχει, περιφρονείται. Φαίνεται δηλαδή το αντίθετο, πνίγεται το λίγο καλό στο πολύ κακό, και έτσι κυβερνάει το κακό.

Όταν ένας άνθρωπος ή ένα σύνολο ανθρώπων έχη αγωνιστικό πνεύμα, αυτό πολύ βοηθάει. Γιατί, όταν ένας προχωράη πνευματικά, δεν ωφελεί μόνον τον εαυτό του, αλλά βοηθάει και τον άλλον που τον βλέπει. Και ένας που είναι χαλαρός, πάλι το ίδιο, επιδρά και στους άλλους. Όταν ο ένας χαλαρώνη, ο άλλος χαλαρώνη, τελικά, χωρίς να το καταλαβαίνουν, δεν μένει τίποτε. Γι' αυτό το αγωνιστικό πνεύμα πολύ θα βοηθήση μέσα σ' αυτήν την χαλάρωση που υπάρχει. Αυτό θα πρέπη να το προσέξουμε πολύ, γιατί έφθασαν δυστυχώς σε τέτοιο σημείο οι σημερινοί άνθρωποι, που κάνουν και νόμους ακόμη χαλαρούς και τους επιβάλλουν και στους αγωνιζομένους να τους εφαρμόσουν. Γι' αυτό οι αγωνιζόμενοι όχι μόνο δεν πρέπει να επηρεάζονται από το κοσμικό πνεύμα, αλλά και να μη συγκρίνουν τον εαυτό τους με τους κοσμικούς και νομίζουν ότι είναι άγιοι και μετά χαλαρώνουν και γίνονται χειρότεροι και από τους πιο κοσμικούς.

Στην πνευματική ζωή δεν θα βάλη κανείς για πρότυπο τους κοσμικούς αλλά τους Αγίους. Καλά είναι να παίρνη κάθε αρετή και να βρίσκη τον Άγιο που την είχε, να μελετά τον βίο του, και τότε θα βλέπη ότι δεν έχει κάνει τίποτε και να προχωρή με ταπείνωση. Στο στάδιο αυτοί που τρέχουν, δεν κοιτάζουν πίσω να δουν που βρίσκονται οι τελευταίοι, γιατί, αν το κάνουν, θα μείνουν αυτοί τελευταίοι. Όταν προσπαθώ να μιμηθώ τους προχωρημένους, η συνείδηση λεπτύνεται. Όταν όμως βλέπω τους πίσω, δικαιολογώ τον εαυτό μου και λέω ότι δεν είναι σπουδαία τα σφάλματά μου εν συγκρίσει με τα δικά τους. Επαναπαύομαι στον λογισμό μου ότι υπάρχει και ο κατώτερός μου. Έτσι πνίγω την συνείδησή μου ή καλύτερα, καταλήγω να έχω μια καρδιά σοβαντισμένη, αναίσθητη.

(*Από το βιβλίο Λόγοι Α΄)

ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΩΝ ΠΡΟΤΕΣΤΑΝΤΩΝ

FRANK SCHAEFFER

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ : "ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΠΙΣΤΗ ΣΤΟΝ ΑΙΩΝΑ ΤΩΝ ΨΕΥΤΙΚΩΝ ΘΡΗΣΚΕΙΩΝ"

Ἀντιαιρετικὸν Ἐγκόλπιον    www.egolpion.com

      Όσοι από μας ανατραφήκαμε ως Ευαγγελικοί έχουμε ακούσει ότι, σε αντίθεση με τους Ορθοδόξους και τους ρωμαιοκαθολικούς χριστιανούς, εμείς οι Προτεστάντες λατρεύουμε τον Θεό «εν πνεύματι και αλήθεια». Να γιατί, μας έλεγαν, εμείς δεν χρειαζόμαστε τη Θεία Λειτουργία ή τις «ανούσιες ιεροτελεστίες», για να μας βοηθήσουν να λατρεύσουμε τον Θεό. Εμείς ακόμη δεν χρειαζόμασταν να μελετήσουμε την εκκλησιαστική ιστορία, διότι το μόνο που μάς ενδιέφερε ήταν οι προσωπικές μας ιστορίες για τη σωτηρία. 

 Δεν χρειαζόμασταν ούτε και αυτήν ακόμη την Ιερά Παράδοση, διότι είχαμε μία κατ' ευθείαν προσωπική σχέση με τον Ιησού. Εφ' όσον αισθανόμασταν πνευματικοί, άρα και ήμασταν. Το τι κάναμε ή το πώς λατρεύαμε τον Θεό δεν είχε καμία σχέση με τη σωτηρία μας, την οποία καταλαβαίναμε ως ένα στιγμιαίο, σχεδόν μαγικό, προκαθορισμένο γεγονός και όχι ως μία πορεία.

Πιστεύαμε στη Βίβλο· όχι όμως στην Εκκλησία. Δεν πιστεύαμε στην ανάγκη να εξομολογηθούμε σε κάποιον ιερέα, να συμμετάσχουμε στην τέλεση της θείας Ευχαριστίας, και πολύ περισσότερο, να ανάψουμε ένα κερί, να προσκυνήσουμε μία εικόνα ή να απαγγείλουμε μία γραπτή προσευχή . Είχαμε διδαχθεί ότι είμαστε ελεύθεροι από όλες αυτές τις «νέο-ειδωλολατρικές προλήψεις». Πώς τώρα άλλοι χριστιανοί ακολουθούσαν κάποιους τρόπους λατρείας για χιλιάδες χρόνια το τι πίστευαν ή πώς έφθασαν να πιστεύουν, δεν μας ενδιέφερε καθόλου.

Δεν χρειαζόμασταν άλλη ερμηνεία από εκείνη, με την οποία εμείς οι ίδιοι αποκρυπτογραφούσαμε το μήνυμα των Γραφών.Κανένας επίσκοπος με αποστολική διαδοχή ή με άλλο τρόπο δεν εθεωρείτο από μας ότι είχε κάποια ειδική αυθεντία, για να μας καθοδηγήσει να βρούμε το αληθινό νόημα των Γραφών.Κανένας πατέρας της Εκκλησίας δεν διέθετε κάποια ειδική εμπειρία, που έπρεπε να ακούσουμε.Στην πραγματικότητα διδαχθήκαμε ότι η χριστιανική μας ζωή ήταν, όπως και η υπόλοιπη ζωή, μέσα στην πλουραλιστική, ελεύθερη - μέχρι ατομικιστική - κοινωνία. Ήταν δηλαδή μία προσωπική επιλογή, ένα ζήτημα ατομικής πρωτοβουλίας.

Ο Χριστιανισμός μας ήταν στ' αλήθεια ό,τι θέλαμε εμείς να είναι, αν και ίσως ποτέ δεν το παραδεχθήκαμε αυτό.Ισχυριζόμασταν πώς ό,τι πιστεύαμε ήταν Βιβλικό. Όμως συχνά ίσχυε το αντίθετο- δηλαδή η Βίβλος έλεγε ό,τι εμείς θέλαμε να πει.Τείναμε να απορρίψουμε την αρχαία Χριστιανική Πίστη ότι το άγιο Πνεύμα καθοδηγεί την Εκκλησία. Ακόμη διακηρύτταμε με αρκετή ευκολία ότι είχαμε την «καθοδήγηση» του αγίου Πνεύματος σ' ένα προσωπικό υποκειμενικό επίπεδο. Κι αυτό το χρησιμοποιούσαμε ως απόδειξη ότι αξιολογούσαμε σωστά τα θεολογικά ζητήματα και «εκτελούσαμε το θέλημα του Κυρίου», όταν αντιμετωπίζαμε ,τα προσωπικά μας θέματα. Εάν διαφωνούσαμε με τη διδασκαλία μιας Ομολογιακής παράταξης ή με κάποιον πάστορα, μπορούσαμε να αλλάξουμε «μαγαζί» πηγαίνοντας σε μια καινούρια «Εκκλησία», έως ότου καταλήγαμε σε αυτή που μας άρεσε.

Κατά τραγική ειρωνεία, παρά τους ισχυρισμούς μας για ανεξαρτησία από την Παράδοση και την αυθεντία της Εκκλησίας, κολλήσαμε πεισματικά στις δικές μας «ελεύθερες» συνήθειες της λατρείας. Η τάξη των δικών μας αυτοσχεδίων εκκλησιαστικών ακολουθιών σπάνια ήταν διαφοροποιημένη μέσα στις υπάρχουσες Ομολογίες.

Προσευχόμασταν πάντοτε κατά τον ίδιο μονότονο τρόπο είτε διαβάζαμε τις προσευχές μας είτε όχι (π.χ. «Αγαπημένε μας ουράνιε Πατέρα, θα θέλαμε αυτό, θα θέλαμε εκείνο...»). Εάν ανήκαμε στους Μεταρρυθμιστές Πρεσβυτεριανούς, θα είχαμε κολλήσει στην καλβινική μας παράδοση, -όπου ως «εκκλησία» νοούνταν τέσσερις γυμνοί τοίχοι και ένα μακροσκελές κήρυγμα.Εκεί η «λατρεία» ήταν τα αισθήματα που δημιουργούσε μέσα μας το καλό κήρυγμα.Εάν ήμασταν Βαπτιστές του Νότου θα βαπτίζαμε μόνον ενήλικες.Εάν συνέβαινε να ανήκουμε σε κάποια από τις λεγόμενες χαρισματικές Ομολογίες, τότε η άτακτη λατρεία, οι γλώσσες, η προφητεία, τα σημεία και τέρατα και τα παρόμοια δημιουργούσαν ένα οργανωμένο χάος.

Στις συνάξεις αυτές η εξωστρέφεια ήταν τόσο μονότονη και τυποποιημένη όσο και η συμπλήρωση των φορολογικών δηλώσεων. Στην πραγματικότητα το φαινόμενο αυτό δεν ήταν μία πρόκληση της προτεσταντικής ελευθερίας κατά της αρχαίας Ιεράς Παραδόσεως, αλλά μάλλον η πρόκληση, για να επιλέξουμε ποια Παράδοση, ποιο τελετουργικό και ποια Λειτουργία θα ακολουθήσουμε .

Κάθε προτεσταντική «Παράδοσις» εξέλαβε τον εαυτό της πολύ σοβαρά. Ακόμη στην πλουραλιστική μας κοινωνία ήταν σπάνιο κάποιος να ισχυρισθεί ότι οι δικές του σχετικά νέες «Παραδόσεις» ήταν καλύτερες ή πιο αληθινές από κάποιες άλλες και μάλιστα κατά ένα απόλυτο τρόπο.Έτσι, ίσως ασυναίσθητα, η πίστη μας στον πλουραλισμό έφθασε να θεωρείται από πολλούς περισσότερο απόλυτη από κάθε μοναδική θρησκευτική Παράδοση.

Ο ισχυρισμός ότι του ενός η «εκκλησία» ήταν καλύτερη ή η λατρεία του πιο αληθινή από τις λατρείες των άλλων τον στιγμάτιζε εκκεντρικό ή και ακόμη ως μη γνήσιο αμερικανό. Σε μία τέτοια ατμόσφαιρα δογματικής ανεκτικότητας, ιδέες σχετικές με την απόλυτη, υπερβατική ή αιώνια και ανεξερεύνητη αλήθεια ήταν σχεδόν αδύνατο να υποστηριχθούν.Αυτό ΙΣΧΥΕ ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΓΙΑ ζητήματα σχετικά με τα ήθη και τη λατρεία. Περιτριγυρισμένοι από τη συγχορδία του πολυδιασπασμένου Προτεσταντισμού, οι αμερικανοί εύρισκαν όλο και πιο δύσκολο να ορίσουν κάποια ιδέα ή τη διδασκαλία μιας θρησκευτικής Ομολογίας, καθόσον αυτή αποδεικνυόταν αληθινή με τον αποκλεισμό των άλλων. Με εξαίρεση τις εκφράσεις, που αφορούσαν κάποιες ιδέες του συρμού για το ρατσισμό και τα παρόμοια, το «Εγώ είμαι σωστός και συ σφάλλεις» ήταν μία έκφραση σχεδόν άγνωστη στις επίσημες μοντέρνες συζητήσεις ηθικού περιεχομένου, για να μη μνημονεύσω τις συζητήσεις γύρω από τη θρησκεία.

Όταν ο πυρετός της αυθεντικότητας του πρώιμου Προτεσταντισμού διαλύθηκε, η ιδέα «Αυτός είναι ο δικός μου τρόπος να ζω και να ενεργώ, αλλά και ο δικός σου επίσης σωστός», τυπικά αντιπροσώπευε το φρόνημα των πιο πολλών Προτεσταντών. Δεν ήταν, όμως, όλοι οι αμερικανοίΙΣΟΙ; Δεν ήταν όλες οι ιδέες εξίσου αξιόλογες; Δεν ήταν η έκφραση της ατομικής ελευθερίας το μέγιστο από όλα τα αγαθά; Πώς τότε μπορούσε μία ομάδα ή μία θρησκευτική παράταξη να ισχυρίζεται ότι είναι σωστή ως προς τη λατρεία, τη διδασκαλία ή τα ήθη σε βάρος εκείνων των δοξασιών που έπρεπε να υποστηρίζει μία άλλη ομάδα;Σίγουρα η ιδιοφυΐα της Αμερικής πέτυχε να καθιερώσει την αρχή ότι όλες οι ομάδες με ειδικά ενδιαφέροντα μπορούσαν να ευδοκιμούν ως ίσες μέσα στον δημοκρατικό μας πολιτισμό!

«... Ο κατακερματισμός, που προκλήθηκε από τον Προτεσταντισμό, ήταν καίριος εκεί οπού ένας ενιαίος... θρησκευτικός πολιτισμός θα είχε προβάλει μεγαλύτερη αντίσταση στην εκκοσμίκευση»

[ Steve Bruce]

Ολοφάνερα ο αμερικανικός ατομικισμός μπορούσε να «δουλέψει» μόνο με την προϋπόθεση ότι όλες οι αντιλήψεις για την αλήθεια θεωρούνταν στη βάση τους σχετικές.

Υπήρχε μία μικρή απόσταση από την ιδέα ότι όλες οι δογματικές Ομολογίες, ακόμη και ολόκληρες θρησκείες, πρέπει να αντιμετωπίζονται με τον ίδιο σεβασμό,μέχρι την πεποίθηση ότι όλες οι θρησκείες είναι εξ ίσου αληθινές.Τελικά η άκαμπτη λογική του πλουραλισμού των δογματικών Ομολογιών οδήγησε στο ένα και μοναδικό συμπέρασμα: Εφ όσον όλες οι θρησκευτικές δοξασίες είναι εξ ίσου αληθινές, ακόμη και όταν έρχονται σε αντίθεση η μία με την άλλη, τότε πρέπει να θεωρούνται εξ ίσου άσχετες για τον δημόσιο βίο και επομένως δεν εξυπηρετούν κανένα σκοπό εκτός από ιδιωτικές ατομικές θεραπευτικές ανάγκες.

Με την ανατολή του εικοστού αιώνα το μόνο απόλυτο πού πραγματικά επιβίωσε στη δημόσια κονίστρα ήταν η εκκοσμικευμένη πολιτική. Μόνο στο πολιτικό σύστημα, πού συμπεριλάμβανε την πανίσχυρη δικαστική εξουσία, η οποία προστάτευε το δικαίωμα της υλιστικής απόλαυσης, μόνον εκεί συνέπιπταν οι αντιλήψεις των αμερικανών.Ο,τι κατανοούνταν ως συνταγματικό, θεωρούνταν πολύ περισσότερο σχετικό με τον δημόσιο βίο από εκείνο που είχε κάποτε πιστευθεί ως ηθικά ορθό ή λανθασμένο. Η θρησκεία υποβιβάστηκε σε απλή υποκειμενική άποψη, σε μία «προσωπική υπόθεση».

Στη δεκαετία του '70, όταν οι Ευαγγελικοί ξύπνησαν από την απειλή που δεχόταν το κατεστημένο τους εξ αιτίας του ογκούμενου κύματος του ηθικού χάους, θα έλεγα και της αναρχίας, στον εκκοσμικευμένο αμερικανικό μας πολιτισμό είχε' απομείνει ακόμη μία μικρή αίσθηση του απόλυτα και αδιαμφισβήτητα ηθικά ορθού και λανθασμένου, στην οποία αυτοί μπορούσαν να προσφύγουν.Στην καλύτερη περίπτωση το μόνο που μπορούσαν να κάνουν οι Προτεστάντες ήταν να χρησιμοποιήσουν απομονωμένα χωρία της Βίβλου ή λαϊκά επιχειρήματα ή τα αποτελέσματα επιστημονικών ερευνών για να υποστηρίξουν τις εκκλήσεις τους για «επιστροφή στις χριστιανικές αξίες».

Είχαν χάσει την ικανότητα να συζητούν για την αναλλοίωτη αλήθεια πέρα από ΤΙΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ αναφορές για το «τι λέγει η Βίβλος για μένα» ή από του να χρησιμοποιούν τα τετριμμένα επιχειρήματα, που άρχιζαν με τη φράση: «Η επιστημονική έρευνα έχει αποδείξει...».

Εφ' όσον προωθήθηκε η εγκατάλειψη της Ιεράς Παραδόσεως, εφ' όσον η έννοια του Φυσικού Νόμου ενσωματώθηκε στην αυθεντία και στην ηθική σοφία, που παραδόθηκε από τους πατέρες της Χριστιανικής Εκκλησίας, και εφ' όσον έγινε αποδεκτό ότι ήταν φυσιολογικό για την «Εκκλησία» να είναι χωρισμένη σε είκοσι τρεις χιλιάδες ανταγωνιζόμενες και πολλές φορές αντικρουόμενες Ομολογίες,τι είδους αναφορά μπορούσε να γίνει από τους Προτεστάντες στην ιστορική κατανόηση της ηθικότητας, πολύ δε περισσότερο στην αδιαπραγμάτευτη αλήθεια; Πώς θα μπορούσε κάποιος να υποστηρίζει ορισμένες θεμελιώδεις αρχές, όταν το ιστορικό προηγούμενο είχε εγκαταλειφθεί χάριν της αυτόνομης «προόδου»; 

«Η αναπόφευκτη αλλά ακούσια συνέπεια της ανάπτυξης του θρησκευτικού πλουραλισμού ήταν η επέκταση του εκκοσμικευμένου κράτους»

      Γύρω στα τέλη του εικοστού αιώνα η προτεσταντική κοινωνία είχε χάσει την ικανότητα της να αντιδρά μ' έναν αξιόπιστο τρόπο στην εκκοσμίκευση, πού την απειλούσε. Οι Προτεστάντες μπορούσαν να παίζουν τα δάκτυλα τους από αμηχανία ή να οργανώνονται πολιτικά, όπως κάθε άλλη ομάδα με ειδικά ενδιαφέροντα, όμως είχαν ολοφάνερα χάσει την υψηλή ηθική τους βάση.Αποδεχόμενος ο Προτεσταντισμός τον πλουραλισμό των ποικίλων αντιτιθεμένων δογμάτων ως ισόκυρης έκφρασης του πολυδιάστατου δογματικά Χριστιανισμού, συνέβαλε τόσο πολύ στη δημιουργία του πλουραλιστικού πολιτισμού μας, ώστε έχασε την ικανότητα να προσκαλεί τους ανθρώπους να επιστρέψουν στο υψηλό επίπεδο των απόλυτων ηθικών αληθειών.

Ως θρησκευτική ομάδα οι Προτεστάντες δεν μπορούν καν να συμφωνήσουν για το νόημα των μυστηρίων τους και για τη θρησκευτική ιστορία. Η θεμελιώδης αρχή του Προτεσταντισμού ήταν ότι:

έπρεπε να ξεκοπεί από αυτή τη δική του ιστορία των μυστηρίων. Πώς λοιπόν θα μπορούσαν οι Προτεστάντες να υπαγορεύουν όρους ή έστω να κάνουν προτάσεις στον εκκοσμικευμένο πολιτισμό, πού τους περιβάλλει, στο όνομα της αιώνιας και αναλλοίωτης μυστηριακής αλήθειας;

 «Όσο περισσότερο οι Συντηρητικοί θα επιχειρούν να ερμηνεύσουν τον «εκκοσμικευμένο ανθρωπισμό» ως μία συνεκτική ιδεολογία, η οποία απειλεί τη θρησκεία τους, αυτό πού θα προξενεί τη ζημία θα είναι η αντιμετώπιση της θρησκείας μέσα στα πλαίσια της δημοκρατίας, όπως αυτή εκφράζεται στο θαυμάσιο εκείνο τμήμα των αμερικανικών εντύπων, στο οποίο καλείται κάποιος να σημειώσει «τη θρησκεία της αρεσκείας του». Οι Προτεστάντες ποτέ ξανά δεν θα κατορθώσουν να επικρατήσουν πολιτισμικά, επειδή η επιτυχία τους είναι αυτοπεριορισμένη»

Steve Bruce

Ίσως οι πρώτοι προτεστάντες Μεταρρυθμιστές δεν είχαν ιδέα για τον θανάσιμο κίνδυνο, τον όποιο άφησαν ανεξέλεγκτο· κίνδυνο για τα ίδια τα υποστυλώματα του πολιτισμού τους. Ακόμη την περίοδο πού ζούσαν ο Λούθηρος και ο Καλβίνος οι ραγδαία πολλαπλασιαζόμενες Προτεσταντικές Ομολογίες αισθάνθηκαν την ανάγκη να έχουν μία ιστορικά νομιμοποιημένη Παράδοση. Αυτή η ανάγκη προέκυψε, επειδή οι Προτεστάντες άρχισαν να διαπληκτίζονται μεταξύ τους (ακόμη και να σκοτώνουν ο ένας τον άλλο) για τις διαφορετικές ερμηνείες της Γραφής. Επειδή ακριβώς δεν είχαν ενιαία Ιερά Παράδοση, την οποία να επιδοκιμάζουν όλοι, η μόνη πηγή για τις διαιρεμένες Προτεσταντικές Ομολογίες ήταν η ατομική και υποκειμενική προσφυγή στη Γραφή. Το πρόβλημα έγινε ολοφάνερο· η Βιβλική ερμηνεία του ενός συχνά δεν ήταν σύμφωνη με την ερμηνεία των άλλων . Σύντομα οι Προτεστάντες βρέθηκαν παγιδευμένοι, σε ατέλειωτες πολεμικές αντιπαραθέσεις, στις οποίες μέχρι, και σήμερα παραμένουν έρμαιοι. Σήμερα όμως υπάρχει μία σημαντική διαφορά: Στον ευρύτατα εκκοσμικευμένο πολιτισμό μας κανένας πλέον δεν ακούει .

Ο Πλουραλισμός είχε απονευρώσει τους περισσότερους από τους θρησκευτικούς ανθρώπους. Για την αποκαλούμενη «Τάξη των ειδημόνων» μόνο η πολιτική είναι ιερή και απαραβίαστη. Η θρησκεία συχνά στις μέρες μας εκλαμβάνεται ως μια ενοχλητική υποσημείωση στην πολιτική πραγματικότητα.Ο Πολιτισμός έχει παραβλέψει τον Προτεσταντισμό.

Μόνοι με τη Βίβλο τους και τις υποκειμενικές τους ερμηνείες σ' αυτή χωρίς σταθερό και αμετάβλητο ιστορικό ηθικό θεμέλιο για τη νομιμοποίηση των ιδεών και των ισχυρισμών τους οι Προτεστάντες επεξεργάστηκαν οι ίδιοι την καταστροφή τους και επί πλέον υπονόμευσαν ασυναίσθητα την ιδέα του υπερβατικού και μυστηριακού απολύτου.

Οι Προτεσταντικές Ομολογίες έχασαν τη συνάφεια με τον ευρύτερο πολιτισμό.Στην πραγματικότητα έγιναν εξάρτημα αυτού του πολιτισμού.

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ :

 "ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΠΙΣΤΗ ΣΤΟΝ ΑΙΩΝΑ ΤΩΝ ΨΕΥΤΙΚΩΝ ΘΡΗΣΚΕΙΩΝ"

Ἀντιαιρετικὸν Ἐγκόλπιον    www.egolpion.com

Αναδημοσίευση από: http://paterikakeimena.blogspot.gr

Μετάφραση - Λογοτεχνική απόδοση: Καίτη Χιωτέλλη

1. Άνθρωπος κανείς δε θα μπορέσει ποτέ, άξια τη μετάσταση την ιερή να υμνήσει της Θεομήτορος, μακάρι μύριες νάχε γλώσσες και μύρια στόματα· μ' ακόμα κι αν όλες των σκόρπιων ανθρώπων οι γλώσσες μαζεύονταν ποτέ, δε θα φτιάναν τα επάξια εγκώμια.

Γιατί εκείνη βρίσκεται ψηλότερα από κάθε μέτρο δοξολογικό. Και λόγω που αγαπά ο Θεός το κατά δύναμη, όταν μ' αγάπη του δωρίζεται και ζήλο και με προαίρεση αγαθή, κι αφού κι η μάνα του Θεού αγαπά όσα στο Γιο είναι αρεστά κι ευχάριστα, ας ξαναρχίσουμε τα εγκώμια με υποταγή στις διαταγές σας, άριστοι μες στους ποιμενάρχες κι αγαπημένοι του Θεού, αφού πρώτα το Λόγο, που από κείνην σαρκώθηκε, βοηθό μας γυρέψουμε, που κάθε στόμα οπού σ' αυτόν ανοίγεται γεμίζει, κι οπού για κείνην μοναχό στολίδι και δοξαστικό τραγούδι Εκείνος φύτρωσε· κι αφού καλά το ξέρουμε, πως χρέος ξεπληρώνουμε αρχίζοντας τα εγκώμια κι όταν το ξεπληρώσουμε πάλι σε χρέος μπαίνουμε, για να κρατά παντοτινά το χρέος, όλο αρχίζοντας και τέλος να μην έχει.

Κι ας γίνει σπλαχνική σε μας εκείνη που ανυμνούμε, η πέρα απ' όσα πλάστηκαν, κυρία σ' όλη την πλάση, σα μάνα πούναι του Θεού, του κτίστη και δημιουργού και πάνω σ' όλα αφέντη. Σχωράτε ελόγου σας και σεις, που απ' αγάπη τα θεία ν' ακούσετε λόγια συνάζεστε· την πρόθεση την αγαθήν αποδεχθείτε, τον πόθο χαρείτε, μα πονέστε μαζί μας και σεις για τη φτώχεια του λόγου.

Γιατί να, πέστε πως κάποιος έρχεται στον αυτοκράτορα, που στα χέρια του μέσα ο Θεός το πηδάλιο του λαού εμπιστεύτη, που όλα τάχει στο τραπέζι του πλούσια και περισσεύουν φαγητά κάθε λογής, και μύρου μοσκοβόλημα πολύτιμου ευωδιάζει το παλάτι, και του κομίζει εκτός καιρού ή μενεξέ στο χρώμα της στολής του, ή ρόδο που βλασταίνει ευωδιαστό πάνω στ' αγκάθι, με πράσινους τους κάλυκες απ' όπου δίχρωμο προβάλλει και λίγο - λίγο φτάνει στη φλογάτη του ομορφιά, και ζουμερό καρπό στο γλυκό χρώμα του μελιού· κι εκείνος δίνει προσοχή στα παράξενα δώρα και θαυμάζει που βρέθηκαν, δεν τονε νοιάζει αν είναι φτωχικά, γιατί ξέρει να κρίνει και κατέχει τα πράγματα, και με άφθονα κι όμορφα δώρα τον αγρότη θ' αμείψει· έτσι και μεις μακάρι όλο και πιότερο ν' αποδειχτεί, πως φέρνουμε των λόγων τα λουλούδια μες στο χειμώνα στη βασίλισσα, και πως οπλίζουμε τις μεταχειρισμένες λέξεις να πάρουν μέρος στον αγώνα για τα εγκώμια, κι ακόμα πως προσφέρουμε σε σας, που ακρόαμα και λόγον αγαπάτε, κάποιο αμυδρό σπινθήρα από την προστριβή του πόθου μας πάνω στο νου, όπως σε σίδερο λιθάρι, κι σπ' το ξεζούμισμα σσν αγουρίδας του μυαλού, τις ιστορίες που γεννά, το καταστάλαγμα του λόγου.

Γιατί τι άλλο από λόγο να χαρίσουμε στη μάνα του Λόγου; Αφού με τα όμοια χαίρονται τα όμοια και μάλιστα τ' αγαπητά. Τώρα λοιπόν που ανοίξαμε τη στρόφιγγα των λόγων, και λίγο ξαμολύσαμε τα γκέμια, να τρέξει λεύτερα ας αφήσουμε το λόγο, σαν άτι που στο δρόμο τ΄οδηγήσαμε. Όμως εσύ, Λόγε Θεού, γίνε βοηθός και γέμισε με λόγο εσύ τη σκέψη μου την άλογη, και κάνε με το λόγο σου βατό το μονοπάτι μου, κι οδήγησε το δρόμο μου στην ευαρέστησή σου Εκεί, που ο κάθε λόγος του σοφού κι η σκέψη κατευθύνεται.

2. Στην υπερκόσμια σήμερα και στην ουράνια εκκλησιά η άγια και μοναδική παρθένα οδηγιέται, αυτή που τόσο πολύ την παρθενία πόθησε, που λές κι έγινε καθαρώτερη φωτιά και τη μετάλλαξε. Γιατί βέβαια η κάθε κόρη που γεννά, παρθένα πιά δεν είναι, όμως παρθένα μένει αυτή πριν κι ύστερα απ' τη γέννα ως και την ώρα που γεννά.

Σήμερα, η ζώσα κιβωτός του ζώντος Θεού η αγία, που στην κοιλιά της κράτησε μέσα τον τεχνουργό της, σ' αχειροποίητη εκκλησιά σχολάζει του Κυρίου. Χορεύει από χαρά ο Δαβίδ, που είν' απ' τη γενιά του και κείνη κι ο θεάνθρωπος, κι οι άγγελοι αντάμα του χορεύουνε, οι αρχάγγελοι χειροκροτούν, δοξάζουν οι δυνάμεις μαζί κι οι αρχές αγάλλονται, οι εξουσίες ευφραίνονται κι οι κυριότητες χαίρουν, θρόνοι πανηγυρίζουνε, τα χερουβίμ υμνούνε, δοξολογούν τα σεραφίμ· γιατί καθώς δοξάζουνε της δόξας τη μητέρα, πιότερο αυτοί δοξάζονται.

Σήμερα, η περιστέρα η πιο ιερή, η ακέρια κι άκακη ψυχή, η αγιασμένη από το Θείο Πνεύμα, φτερούγισε απ' την κιβωτό, λέω απ' το σώμα που Θεό δέχτηκε κι έγινε η αρχή για τη ζωή, κι ανάπαψε τα πόδια της Εκεί στον κόσμο το νοητό που πέταξε και τη σκηνή της έστησε στη γη την άσπιλη της θείας κληρονομιάς.

Σήμερα δέχεται η Εδέμ του νέου Αδάμ το λογικό παράδεισο, που μες σ' αυτόν η τιμωρία χαρίστηκε, το δεντρο της ζωής φυτεύτηκε κι η γύμνωσή μας πήρε τέλος. Γιατί γυμνοί δεν είμαστε πια τώρα κι ούτε ανέντυτοι, με δίχως τη λαμπρότητα της θεϊκιάς εικόνας κι έρημοι απ' την πλούσια του Πνεύματος τη χάρη, κι ούτε, την παλιά γύμνωση κλαίγοντας, θε να πούμε· «Έβγαλα το χιτώνα μου και πώς θα τον φορέσω;» Γιατί, σε τούτον τον παράδεισο δεν τρύπωσε το φίδι, που για να πεθυμήσουμε την ψεύτικιά του θέωση, κατάντησε να μοιάσουμε στα ζώα τα δίχως γνώση.

Γιατί ο ίδιος του Θεού ο Γιός ο μονογεννημένος, πούναι Θεός έχοντας την ίδια ουσία του Πατέρα, άνθρωπον επλαστούργησε ο ίδιος τον εαυτό του από τούτη την καθαρή και την παρθένα γη. Κι ο άνθρωπος εγώ θεώθηκα, αθανατίστηκα ο θνητός, κι έβγαλα τους δερμάτινους χιτώνες. Γιατί ξεντύθηκα το ντύμα της φθοράς, και φόρεσα την αφθαρσία καθώς τυλίχτηκα την αλουργίδα της θεότητας.

Σήμερα η παρθένα η άχραντη, που καμιά με τα πάθη της γης δεν είχε συγγένεια, αλλά με ουράνια εθράφη νοήματα, δεν εγύρισε πίσω στο χώμα της γης, μα καθώς ουρανός ζωντανός είχε γίνει, στ' ουρανού πια τα δώματα κατοικεί.

Γιατί ποιός, που θα την πει ουρανό, αληθινός δε θάναι, εκτός και μιλήσει κανείς που τη γνώση κατέχει καλά, και την ύψωση ασύγκριτα ψηλότερ' απ' τους ουρανούς; Γιατί εκείνος πού 'φτιαξε και συγκρατεί τους ουρανούς, πούναι ο τεχνίτης κάθε πλάσματος εγκόσμιου κι υπερκόσμιου, βλεπόμενου κι αόρατου, που τόπος δεν είναι γι' αυτόν κανείς στους τόπους όλους —αν καθορίζουμε σαν τόπο για τα πράγματα αυτό που τα περιέχει—, μέσα σ' αυτήν χωρίς σπορά τον εαυτό του βρέφος έπλασε, και την απόδειξε κατοικία ευρύχωρη για τη θεότητά του, που γεμίζει τα πάντα και που μένει μονάχη αυτή απερίγραφτη, ολόκληρος μικραίνοντας για να χωρέσει μέσα της, χωρίς ν' αλλοιωθεί, και μένοντας έξω απ' αυτήν ολόκληρος, κι έχοντας τόπο του τον αχώρητο σε όλα εαυτό του.

Σήμερα ο πλούτος της ζωής κι η άβυσσο της χάρης —πώς να τολμήσω μ' άτρεμα να το προφέρω χείλη— κρύβεται μές σε θάνατο από ζωή γιομάτο, και τον πλησιάζει ατρόμητη, που στην κοιλιά της κράτησε τον εξολοθρευτή του, αν είναι μπορετό να πούμε θάνατο τ' όλο ζωή κι όλο αγιοσύνη ξόδι της.

Γιατί, εκείνη που την αληθινή για όλα ανάβρυσε ζωή πώς γίνεται στο θάνατο υποταχτική να γένει; Αλλά στου σπλάχνου της το νόμο υπακούει, κι ως θυγατέρα του παμπάλαιου Αδάμ το πατρικό της χρέος ξεπληρώνει, αφού κι ο Γιός της, η ζωή η ίδια, δεν τ' αρνήθηκε· μα ως γενάμενη του ζωντανού Θεού μητέρα, καθώς πρέπει, κοντά του μεταφέρεται.

Γιατί αφού λέει ο Θεός· «Μήπως κι απλώσει χέρι» ο άνθρωπος ο πρωτόπλαστος «κι από το δέντρο πάρει της ζωής και το γευτεί και αιώνια ζήσει», πώς να μη ζήσει στον αιώνα τον απέραντο, κείνη που εδέχτη τη ζωή την άναρχη κι ατέλειωτη, που όρια δεν την κυβερνούν της αρχής και του τέλους;

3. Παλιά λοιπόν, Κύριος ο Θεός, κείνους που κάναν την αρχή στο γένος των θνητών, κι ήπιαν και γέμισαν απ' της παρακοής το κρασί το άκρατο, κι ενύσταξε το βλέμμα της ψυχής μέσα στη μέθη απ' το ξεστράτισμα, κι ύπνο κοιμήθηκαν θανατερό, σα βάρυναν του πνεύματος τα μάτια τους μες στην ακολασία της αμαρτίας, τους έβγαλε έξω απ' τον εδεμικό παράδεισο, να πορευτούν εξόριστοι. και τώρα τούτην που αποτίναξε του πάθους κάθε επίθεση κι αύξησε το φυντάνι της υπακοής στο Θεό και Πατέρα, κι έκανε αρχή για τη ζωή σ' ολόκληρο το γένος, γίνεται να μην την δεχτεί παράδεισος; να μην ανοίξει διάπλατα τις πύλες του απ' τη χαρά του ο ουρανός;

Το δίχως άλλο. Αφού η Εύα, του φιδιού το μήνυμα ν' ακούσει που έστερξε και που τη συμβουλή του όχτρού εδέχτη, κι η αίσθηση μαγεύτηκε απ' τ' άγγιγμα της ψεύτικης κι απατηλής χαράς, κέρδισε την απόφαση του πόνου και της θλίψης, γεννά μ' ωδίνες τα παιδιά, και καταδίκη παίρνει εις θάνατον μαζί με τον Αδάμ, και μες στους κόλπους του άδη κατοικεί.

Κι αυτήν εδώ, που αλήθεια είναι μακαριστή, που έκλινε μ' υποταγή το αυτί στο λόγο του Θεού, κι απ' τις ενέργειες γέμισε του Πνεύματος, και στην κοιλιά της κράτησε με τη φωνή του αγγέλου εκείνον που είναι η ευδοκία του Πατρός, αυτήν που δίχως ηδονή κι ανέγγιχτη από άνδρα συνέλαβε του Θεού Λόγου την υπόσταση που γεμίζει τα πάντα, και δίχως πόνους γέννησε ως έπρεπε, κι ενώθηκε με τον Θεόν ολάκερη, πώς να την καταπιεί ο θάνατος; πώς να την πάρει μέσα του ο άδης; πώς η φθορά θα τόλμαγε ν' αγγίξει το σώμα που εδέχτη εντός του τη ζωή; Ολωσδιόλου τούτα ξένα και παράδοξα για την ψυχή και για το σώμα που βάσταξαν το Θεό.

Και μόνο να τη βλέπει ο θάνατος φοβήθηκε. Γιατί και με το Γιό της τάβαλε, κι έμαθε αφού έπαθε, κι η πείρα του τον δίδαξε κι εσωφρονίστη. Κι έτσι γι' αυτήν αδιάβατες οι σκοτεινές κατηφοριές του άδη, μα ο δρόμος για τον ουρανό ίσιος κι ομαλός κι εύκολος για κείνην ετοιμάστη.

Γιατί αφού λέει ο Χριστός πού 'ναι η αλήθεια κι η ζωή «Όπου είμαι εγώ, εκεί κι ο υπηρέτης ο δικός μου θά 'ναι», πόσο μάλλον αυτή πού 'ναι μητέρα του κοντά του να μη μείνει; Πριν να πονέσει γέννησε και δίχως πόνους ήταν κι η θανή της. «Κακό το ξόδι των αμαρτωλών»· πώς λοιπόν να τηνε πούμε αυτήν που μέσα της νεκρώθηκε η αμαρτία, του θανάτου το κεντρί, πώς αλλιώς από αρχή ζωής, ατέλειωτης και πιο καλής; «Τίμιος» αλήθεια «ο θάνατος των οσίων» Κυρίου, του Θεού των δυνάμεων και της μητέρας του Θεού η μετάσταση απάνω κι από τίμια.

Τώρα, «οι ουρανοί ας ευφραίνονται», κι οι άγγελοι ας χειροκροτούν τώρα «ας αγάλλεται η γη» κι οι άνθρωποι ας χορεύουν· τώρα τραγούδια ας αντηχεί μες στη χαρά του ο αγέρας, κι ας βγάλει η νύχτα η άφεγγη το αγέλαστο το σκότος, το θλιβερό, κι ας μιμηθεί γιορταστικά της μέρας τη λαμπρότη με τις μαρμαίρουσες φωτιές.

Γιατί, του Θεού η πόλη η ζωντανή, του Κύριου των δυνάμεων, πάνω απ' τη γην υψώνεται, κι απ' του Κυρίου το ναό της ξακουστής Σιών, πρός την ελεύθερη Ιερουσαλήμ την άνω, βασιλιάδες οι απόστολοι, που άρχοντες γίνανε για το Χριστο πάνω σ' όλη τη γη, τη μάνα τους φέρνουνε, δώρο πολύτιμο, την παντοτινή παρθένα και μητέρα του Θεού.

4. Κι ούτε που διόλου το θαρρώ παράκαιρο, να περιγράψω με λόγια κι όσο δύναμαι και να εικονίσω και σχηματικά να δείξω, όλα όσα τελέστηκαν θαύματα, πάνω σ' αυτή την άγια μάνα του Θεού, κείνα που μέτρια και πολύ συνοπτικά, κατά πώς λέμε, από πατέρα σε παιδί κι απ' την αρχή τα παραλάβαμε.

Γιατί θαρρώ πως τούτη, μες στους αγίους πιο άγια, κι οσιώτερη στους όσιους, του μάννα η στάμνα η γλυκιά, κι αληθινά καλύτερα να πούμε η πηγή του, έγειρε σ' ένα ανάκλιντρο μέσα στην πόλη του Δαβίδ την ξακουσμένη και θεϊκιά, μες στην περίβλεφτη Σιών την πολυδοξασμένη, που μέσα της ήρθε το πλήρωμα του κατά γράμμα νόμου, κι αναγορεύτηκε ο νόμος ο πνευματικός· που μέσα της, ο νομοθέτης ο Χριστός στο τυπικό το πάσχα έβαλε τέλος και της παλιάς και της καινούργιας διαθήκης ο Θεός το αληθινό το πάσχα μάς παράδωσε· στην πόλη αυτή το μυστικό το δείπνο εμυσταγώγησε στους μαθητές του ο αμνός του Θεού, που πήρε απάνω του την αμαρτία του κόσμου, και τον εαυτό του πρόσφερε για χάρη τους σα μόσχο σιτευτό, και της αληθινής κληματαριάς πάτησε μες στο πατητήρι το ζουμερό καρπό· στην πόλη αυτή, στους αποστόλους φανερώνεται ο Χριστός, απ' τους νεκρούς ως ανασταίνεται και το Θωμά στην πίστην οδηγάει και διαμέσου αυτού της γης τα πέρατα, πως είναι αυτός Θεός και Κύριος, δυό φύσεις φέροντας κι ύστερ' απ' την ανάσταση, και τις δυο αντίστοιχες σ' αυτές ενέργειες, κι αυτεξούσια θελήματα, που στον αιώνα τον απέραντο διαμένουν.

Αυτή είναι των εκκλησιών το φρούριο· των μαθητών η διαμονή· μέσα σ' αυτήν η επιφοίτηση του παναγίου Πνεύματος, μ' άπειρες γλώσσες κι ήχους και μορφές φωτιάς, στους αποστόλους χύθηκε· μέσα σ' αυτήν ο μαθητής ο θεολόγος τη Θεοτόκο που μαζί του την παρέλαβε, φρόντιζε σ' ό,τι χρειάζονταν αυτή, η μάνα των εκκλησιών όλης της οικουμένης, κατοικητήριο έγινε της μάνας του Θεού, ύστερ' από την εκ νεκρών επιστροφή του Γιου της στους ανθρώπους. Σ' αυτή την πολιτεία λοιπόν, μακάρια η παρθένα, σ' ένα κλινάρι κείτονταν, το τρισευτυχισμένο.

5. Αλλά σ' ετούτο ως έφτασα το σύνορο του λόγου, για να μπορέσω να εκφραστώ το δυνατό μου πάθος, κι ενώ από θέρμη καίγομαι κι από την κοχλαστή φωτιά του πόθου, με συνεπαίρνουν δάκρυα χαράς και κάποιο ρίγος, λες κι αγκαλιάζω τ' όλβιο και ποθεινό κλινάρι, το ξέχειλο από θαύματα, που δέχτηκε το ζωαρχικό το σώμα και τον αγιασμό μοιράστηκε απ' τη γειτονιά του, αυτό το ίδιο το άγιο, πανάγιο, κι άξιο του Θεού σκήνωμα, μ' ετούτα δω τα χέρια μου θαρρούσα πως αγκάλιαζα.

Μάτια, χείλη και μέτωπα ως άγγιζαν τα μέλη μου, τα μάγουλα και το λαιμό, την αίσθηση είχα της αφής, λες και το σώμα ήταν όλο ένα παρόν, κι ωστόσο εστάθη αδύνατο, μ' όλον πολύ που επάσχισα, κείνο που επόθουν με τα μάτια μου να δω. Γιατί πώς θάταν μπορετό να δω ό,τι αρπάχτηκε ψηλά, στου ουρανού τα ιερά; Κι έτσι έχουνε τα τωρινά.

6. Όμως ποιες έκανε τότε γι' αυτήν τιμές, κείνος που όρισε να τιμάμε τους γεννήτορες; Και πρώτα αυτούς που εσπάρησαν σ' όλο το πρόσωπο της γης, για να ψαρεύουν με του Πνεύματος τις γλώσσες τις ποικίλες κι εναρμόνιες και με του λόγου τους το δίχτυ, τους ανθρώπους απ' της πλάνης το βυθό, και να τους φέρνουν στο ουράνιο και πνευματικό του μυστικού δείπνου τραπέζι της ιερής χαράς για τους πνευματικούς τ' ουράνιου νυμφίου γάμους, που ο Πατέρας για του Γιου τη χάρη του ομοούσιου κι ισοδύναμου λαμπρά και με βασιλικές τιμές γιορτάζει, σύννεφο, καθώς δίχτυ που στοιβιάζει και μαζεύει αϊτούς, από της γης τις άκριες στην Ιερουσαλήμ, σύμφωνα με το θείο πρόσταγμα, τους φέρνει. «Όπου είν' το σώμα» είπεν η αλήθεια, ο Χριστός, εκεί κι οι αϊτοί θα μαζευτούνε.

Και μ' όλο που το είπε αυτό προφητικά, για τη μεγάλη, δεύτερη, δική του παρουσία, τη μεγαλοπρεπή, κι από τον ουρανό τον ερχομό του, κι εδώ ωστόσο άσχημα δεν πάει, το λόγο να ομορφήνουμε.

Φτάσαν λοιπόν αυτοί, το Λόγο που είδανε και που τον υπηρέτησαν, για να φροντίσουν και τη μάνα του ως ώφειλαν, και πλούσιο και πολύτιμο μεράδι την ευλογία απ' αυτήν ν' αντλήσουνε. Γιατί ποιος αμφιβάλλει, πως είναι αυτή της ευλογίας η πηγή, κι όλων των αγαθών το κεφαλάρι;

Κι ήταν μαζί τους οι οπαδοί τους κι οι διάδοχοι, να πάρουν μέρος στη φροντίδα και στην ευλογία. Γιατί όσοι μαζί κοπιάζουνε, ανάλογα και τον καρπό του κόπου τους κερδίζουν.

Κι ήταν ακόμα εκεί όλη των εκλεκτών του Θεού η κοινότητα που κατοικούσαν στην Ιερουσαλήμ.

Αλλά κι από τους δίκαιους, παλιούς προφήτες, έπρεπε οι σπουδαιότεροι να δώσουν το παρόν, να πάρουν μέρος στην ιερή ακολουθία, όσοι δηλαδή προφητέψανε, πως θα γεννιόταν απ' αυτήν για χάρη μας, και σάρκα θα φορούσε απ' αγάπη στους ανθρώπους, ο Λόγος του Θεού.

Μα ούτε κι οι άγγελοι έπρεπε να λείπουν απ' τη σύναξη. Γιατί όπως στη γνώμη στάθηκαν του βασιλιά υπάκουοι και να τον παραστέκουνε τιμητικά αξιώθηκαν, έτσι και τη μητέρα του την κατά σάρκα έπρεπε τιμητικά να συνοδεύουν, την τρισευδαίμονη κι αληθινά μακαριστή, που απ' όλες τις γενιές κι όλη την κτίση είναι ψηλότερα.

Όλοι σ' εκείνηνε σιμά σταθήκανε, που έλαμπε απ' τη φωτιά του Πνεύματος και με λαμπρές μαρμαρυγές εφώτιζε, όσους με σεβασμό και φόβο και με πόθο σταθερό, το καθαρό του νου τους βλέμμα της απέθεταν.

Γιατί καμιά δεν είναι ύπαρξη που έτσι να μην έκανε ή το πολύ νάναι μία· γιατί κανείς όσο ψηλά κι αν στέκει τα προσφερόμενα δεν τα καταφρονεί· κι ούτε που γίνεται, μια και προς όλα συγκατέβη κι αυτόν που πράττει και την προσφορά να μη δεχτεί.

7. Εδώ, λόγοι εμπνευσμένοι απ' το Θεό, που ο Θεός τους λέει. Εδώ κάποια ποιήματα που στο Θεό ταιριάζουνε φτιαγμένα για το ξόδι. Γιατί να υμνήσουν έπρεπε μ' αυτή την ευκαιρία, του Θεού την αγαθότητα, την πάνω κι από άπειρη και τη μεγαλοσύνη, που κάθε μέτρο ξεπερνά, τη δύναμη, που όλα αυτή τα δύναται, και τη δική του καταδεχτικότητα σε μας, που από κάθε ύψος και μέτρο πέρα βρίσκεται, και της ακατανόητης καλωσύνης του τον πλούτο τον υπέρπλουτο, και της αγάπης του το χάος το αγέμιστο· πώς δίχως ν' αποχωριστεί το μεγαλείο του, κατέβηκε ως την κένωση όπου τον ύψωσε, καθώς μαζί μ' αυτόν το θέλησε ο Πατέρας και το Πνεύμα· πώς ο υπερούσιος ουσία γίνεται από κοιλιά γυναίκας με τρόπο υπερούσιο· πώς είναι και θεός, κι άνθρωπος έγινε, και μένει, και συνάμα υπάρχει και τα δυό· πώς ούτε την ουσίαν αφήκε της θεότητας, και «όμοια, κοινή» με μας «έλαβε σάρκα κι αίμα»· πώς, ο που τα σύμπαντα πληροί κι υπάρχει πάνω απ' όλα και συγκρατεί τους κόσμους με το λόγο των χειλιών του, κατοίκησε τόπο στενό· πώς το φθαρτό και χορταρένιο σώμα εκείνης της πανένδοξης γυναίκας, δέχτηκε τη θεοτική φωτιά την καταλύτρα, και σαν χρυσάφι καθαρό ακατάλυτον εδείχτη. Με του Θεού τη θέληση γένηκαν όλα τούτα· γιατί όλα είναι δυνατά, όταν ο Θεός το θέλει, κι αδύνατο να γίνουνε εκείνος σα δε θέλει.

Πάνω σε τούτα, βάλθηκαν οι λόγοι να φιλονικούν και ν' αναμετριούνται, όχι πως πιο ψηλά θα φτάσουνε ο ένας απ' τον άλλο — αυτό θα ταίριαζε σ' ένα μυαλό ματαιόδοξο και μακριά πολύ από ό,τι το Θεό ευχαριστεί — μα πώς λειψοί να μην φανούν σε δύναμη και ζήλο, και στου Θεού την ύμνηση και στης μητέρας του Θεού το σέβας.

8. Τότε λοιπόν, τότε ο Αδάμ κι η Εύα, του γένους οι προπάτορες, με χείλη οπού 'σταζαν χαρά φωνάζανε και λέγαν· κόρη μακαριστή, εσύ μας ελευθέρωσες απ' της απείθειας την ποινή. Σώμα φθαρτό εμείς για σε κληρονομιάν αφήσαμε, και συ για μας μες στην κοιλιά σου ετοίμασες της αφθαρσίας το ρούχο.

Την ύπαρξη εσύ πήρες απ' τη σάρκα μας κι αντίδωρο ευδαιμονία μας χάρισες· τις λύπες τις κατάργησες, τα σάβανα έσκισες που μας τυλίγαν του θανάτου· την πρώτη κατοικία για μας την εξανάφτιαξες. Εμείς κλείσαμε τον παράδεισο, εσύ το δρόμο προς το δέντρο της ζωής πλατύ μας άνοιξες.

Αιτία εμείς που απ' τα καλά προκύψανε τα θλιβερά, χάρη σε σε απ' τα θλιβερά μας ήρθαν τα καλύτερα. Και πώς εσύ η αμόλευτη το θάνατο να τον γευτείς; Γιοφύρι εσύ προς τη ζωή, κι ο θάνατος σου θα γενεί σκάλα που πάει στους ουρανούς, μικρό καράβι που περνάει προς την αθανασία. Αληθινά μακαριστή εσύ 'σαι τρισμακάριστη. Γιατί ποιος θα προσφέρονταν, ο Λόγος αν δεν ήτανε, να πάθει αυτό που ανάλαβε να πράξει;

Κι η σύναξη των προφητών εσυμφωνούσεν όλη. Εσύ τις προφητείες μας έκανες ν' αληθέψουν. Εσύ την που προσμέναμε μας έφερες χαρά. Γιατί λευτερωθήκαμε απ' του θανάτου τα δεσμά για χάρην εδική σου. Έλα κοντά μας, θησαυρέ θεϊκέ, ζωή που φέρνεις, έλα σε μας τους διψασμένους, συ που προσκόμισες του πόθου μας το πλήρωμα.

Αλλά κι απ' τη μεριά την άλλη πλήθος άγιοι, τραβούσανε την προσοχή με λόγους αρκετούς καθώς σωματικά γυροστεκόντανε. Μείνε μαζί μας, η παρηγοριά μας, λέγανε, μοναδικό στη γη κουράγιο μας· μη μας αφήσεις ορφανούς, μητέρα, που για του Γιου σου την αγάπη κινδυνεύουμε.

Άσε να σ' έχουμε στους κόπους μας ανάπαυλα και στους ιδρώτες μας δροσιά. εσύ, κι αν θες να μείνεις το μπορείς, κι αν βιάζεσαι να φύγης εμπόδιο δε θα βρής. Αν εσύ φύγεις, του Θεού η κατοικία, και μεις μακάρι αντάμα σου να φύγουμε, που για το Γιό σου εμείς λαός σου είμαστε. Μονάχα εσύ μας έμεινες να σ' έχουμε πάνω στη γη παρηγοριά. Ευτυχισμένοι θάμαστε αν ζεις ζώντας μαζί σου, κι αν πεθάνεις πεθαίνοντας. Μα τι θα πει αν πεθάνεις; Αφού για σε κι ο θάνατος ζωή, και πιο καλή ζωή, κι απ' την ζωήν ετούτην ασύγκριτα υπέρτερη· αλλά για μας τι ζωή θάναι τούτη να τη ζούμε, όταν εσέ μαζί μας δε θα σ' έχουμε;

9. Έτσι θαρρώ απάνω - κάτω οι απόστολοι, μ' όλη μαζί της εκκλησίας τη σύναξη στην όλβια παρθένα θα μιλούσανε. Αλλά επειδή βλέπαν τη Θεομήτορα ανυπόμονα την εκδημία της να ορέγεται, ύμνους άρχισαν κατευόδιους, καταγεμάτοι από τη θεία χάρη, το στόμα τους δανείζοντας στο Πνεύμα, απ' το κορμί τους σ' έκσταση και με βαθιάν αποθυμιά να την ακολουθήσουν στο ταξίδι της τη μάνα του Θεού, φεύγοντας απ' τον κόσμο πριν την ώρα τους αν ήταν μπορετό κατά τη δύναμη του πόθου τους.

Κι έπειτα όλοι, όταν τον πόθο και το χρέος ξεπληρώσανε, και πολυλούλουδο πολύχρωμο με τα ιερά τραγούδια τους στεφάνι πλέξανε, την ευλογία ως θησαυρό ελάβαιναν θεόσταλτο, καθώς και τα στερνά της λόγια που όπως έφευγε τους έλεγε. Κι απ' όσο ξέρω ήταν για τη ζωήν ετούτη που κυλά και χάνεται, και φανερώναν τα κρυμμένα μυστήρια των αγαθών των μελλούμενων.

10. Κι ύστερα κοντά με τούτα και συνέχεια κι άλλα γίνανε, να, κάπως έτσι, όπως εγώ θαρρώ· ο ερχομός του βασιλιά σ' αυτήν που τον εγέννα, για να δεχτεί στα θεϊκά κι άχραντα χέρια του την ιερή της την ψυχή, την καθαρή κι αμόλευτη. Και δίχως άλλο έτσι αυτή του μίλησε.

Στα χέρια σου το πνεύμα μου, τέκνο μου, παραδίνω. Δέξου τήν π' αγαπάς ψυχή μου, που άψογην εκράτησες. σε σένανε, κι όχι στη γη, το σώμα μου τ' αφήνω· το κατοικιά σου πούκαμες άβλαβο φύλαξέ το, παρθενικό που εκράτησες κι απ' όταν εγεννήθης.

Κοντά σου πάρε με, μαζί με σε να κατοικήσω κι εγώ, όπου θα είσαι εσύ, των σπλάχνων μου η φύτρα· σε σένα βιάζομαι να ρθω πούρθες και μ' επισκέφτεις, δίχως να χωριστείς απ' τον Πατέρα. Συ στα παιδιά μου π' αγαπώ, κι αδέρφια σου να τα ονομάσεις δέχτηκες, γίνε παρηγοριά για το ταξίδι μου· καθώς τα χέρια μου πάνω τους θ' ακουμπήσω, βάνε ευλογία πάνω στην ευλογία τους.

Ύστερα, καθώς να φανταστεί κανείς μπορεί, τα χέρια της υψώνοντας τους συναγμένους βλόγησε, αφού λόγια ως ετούτα είπε, κι ως άκουσε: «Έλα ευλογημένη» μου μητέρα, «να ξεκουραστείς». «Σήκω, γειτόνισσά μου, έλα» μες στις γυναίκες «η ομορφότερη», «γιατί, να, διάβηκε ο χειμώνας, ήρθεν η ώρα για να κόψουμε κλαδιά»· «γειτόνισσά μου όμορφη, κι ούτε πούχεις ψεγάδι»· «η ευωδιά των μύρων σου πάνω απ' τ' αρώματα όλα».

Ετούτα δω ως άκουσε η Παναγιά, το πνεύμα της στου Γιου τα χέρια αφήνει.

11. Και τώρα τι γίνεται; Κίνηση των στοιχείων θαρρώ, κι αλλαγή και φωνές και πάταγοι κι επάξιες υμνωδίες αγγέλων που συνοδεύουν, προπορεύονται, ακολουθούν· κι άλλοι μπαίνουνε στην ακολουθία της πανάγιας κι αψεγάδιαστης ψυχής, και στα ουράνια ως ανεβαίνει ανεβαίνουνε μαζί της, ώσπου στο θρόνο το βασιλικόν έφεραν τη βασίλισσα, κι άλλοι το θείο κι ιερό κυκλώνουν σώμα το άγιο, και με τραγούδια που σ' αγγέλους πρέπουνε τη μάνα του Θεού υμνούνε.

Και τι να κάναν όσοι στο πανάγιο και στο πανίερο σώμα παραστέκονταν; με σεβασμό και πόθο και δάκρυα καυτής χαράς, κυκλώνοντας το άγιο και τρισευτυχισμένο σκήνωμα, το αγκάλιαζαν, το ασπάζονταν, κι όλα τα μέλη τους φέρναν κοντά στο σώμα, γιομίζοντας απ' τ' άγγιγμα αγιωσύνη κι ευλογία.

Τότε οι αρρώστιες χάνονταν, κοπαδιαστά δαιμόνια φεύγαν τρέχοντας, συμμαζωμένα από παντού, μόνο προς τα βασίλεια του άδη· αγέρι, αιθέρας κι ουρανός αγιάζονταν το πνεύμα όπως ανέβαινε, καθώς κι η γη, το σώμα ως της απόθεσαν.

Αλλά κι η φύση των νερών μεράδι δε στερήθηκεν από την ευλογία· γιατί με καθαρό νερό τη λούζουν, που αντίς να δώσει καθαρμό, αυτό από κείνη αγνίζεται. Εδώ οι κουφοί βρίσκουν ξανά ακέρια την ακοή τους, για τους κουτσούς στεργιώνονται οι βάσεις των ποδιών τους, καινούργιο φως χαρίζεται και στους τυφλούς, τα χρέη σκίζονται των αμαρτωλών με πίστη που πλησιάζουν.

Ύστερα τι άλλο; Το καθάριο σώμα το τυλίγουν σε καθαρά σεντόνια εντός, και πάλι στο κλινάρι αποθέτουν τη βασίλισσα. Κατόπι μύρα και κεριά, κι άσματα κατευόδια, καθώς οι άγγελοι ψαλμωδούν στις εδικές τους γλώσσες τον ύμνο τον καλύτερο, κι ως τραγουδούν οι απόστολοι κι οι θεοφόροι πατέρες ωδές που ευφραίνουν το Θεό και που εμπνέει το Πνεύμα.

12. Τότε λοιπόν, τότε Κυρίου η κιβωτός, τ' όρος αφήνοντας της Σιών, φερμένη στους ονομαστούς ώμους των αποστόλων, μες απ' τον τάφο στ' ουρανού την εκκλησιά περνάει. και πρώτα την περνούν μέσα απ' την πόλη, σα νύφη απειρόκαλλη, του Πνεύματος την άφθαστη τη λάμψη στολισμένη, κι έτσι τη φέρνουν στο ιερώτατο χωριό Γεθσημανή, καθώς άγγελοι τρέχουν μπρος κι άλλοι πιο πίσω ακολουθούν και με τις φτερούγες όλην τηνε σκεπάζουν, κι όλο μαζί της πάει της εκκλησίας το πλήρωμα.

Κι όπως εκάλεσε ο βασιλιάς ο Σολομών, σαν ήτανε ν' αναπαυτεί η κιβωτός μες στου Κυρίου την Εκκλησιά, που ο ίδιος είχε χτίσει, «τους γέροντες του Ισραήλ όλους να 'ρθούνε στη Σιών, κι από την πόλη του Δαβίδ να φέρουνε την κιβωτό της διαθήκης του Κυρίου (που αυτή είναι η Σιών)· και σήκωσαν οι ιερείς την κιβωτό και τη σκηνή του μαρτυρίου και τ' ανέβασαν οι λευΐτες κι οι ιερείς· κι ήταν μπροστά στην κιβωτό ο βασιλιάς κι ο λαός όλος, βόδια θυσιάζοντας αμέτρητα και πρόβατα· και φέρνουν μέσα οι ιερείς την κιβωτό της διαθήκης του Κυρίου, στον τόπο της και στο δαβίρ της εκκλησιάς, στ' άγια των αγίων, κάτω απ' τις φτερούγες των χερουβίμ»· έτσι και τώρα το λοιπόν, σαν ήτανε ν' αναπαυτεί η κιβωτός η νοητή, όχι της διαθήκης του Κυρίου, αλλά της ίδιας της υπόστασης του Λόγου και Θεού, ο ίδιος ο νέος Σολομών πούν' της ειρήνης ο άρχοντας κι όλου του κόσμου ο τεχνουργός, σήμερα κάλεσε στην Ιερουσαλήμ όλες τις τάξεις των πνευμάτων τ' ουρανού τις υπερκόσμιες και τους εξέχοντες της νέας διαθήκης, δηλαδή τους απόστολους, μαζί μ' ολάκερο το λαό των μαθητών.

Και την ψυχή μ' αγγέλους του τη φέρνει και την οδηγεί μες των αγίων τ' άγια, τ' αρχέτυπα κι αληθινά κι ουράνια, πάνω στις φτερούγες των ζώων των τετράμορφων, και την εκάθισε κοντά στο θρόνο του, μέσα απ' το καταπέτασμα, που πρώτος και σωματικά ο ίδιος έχει μπει ο Χριστός, κι ως για το σώμα, μεταφέρεται στα χέρια των απόστολων, καθώς ο βασιλιάς των βασιλέων το συγκαλύπτει κάτω απ' τη λάμψη της αόρατης θεότητας, και μ' όλη των πιστών τη σύναξη να τρέχει εμπρός, κραυγές αφήνοντας ιερές, κι «αινέσεως θυσίαν» θυσιάζοντας, ώσπου στον τάφο, σαν σε κάμαρη νυφιάτικη, το απόθεσαν, κι απ' αυτόν μέσα στης Εδέμ τη χαρμονή και στα ουράνια δώματα.

13. Μπορεί ακόμα κι απ' τους Ιουδαίους να βρέθηκαν, όσοι δεν ήτανε παραπολύ αχάριστοι. και δεν θάναι παράκαιρο, καθώς στο πιάτο το γαρνίρισμα, αν μες στο λόγο κάτι ανακατέψουμε που σε πολλά χείλη κυκλοφορεί.

Γιατί λέν, πως καθώς κατηφόριζαν την πλαγιά κείνοι που το μακάριο σώμα σήκωναν της μάνας του Θεού, ένας Εβραίος, της αμαρτίας δούλος και της πλάνης οπαδός, κάνοντας όπως έκανε ο δούλος του Καϊάφα (που το θεϊκό, δεσποτικό του Χριστού και Θεού μας πρόσωπο ράπισε) και του διαβόλου όργανο γενάμενος, μες στην ορμή του θράσους την αλόγιστη, σπρωγμένος από δαίμονα κακόν ερρίχτηκε σ' εκείνο το θείο σκήνωμα, που τρέμοντας το πλησιάζουν οι άγγελοι, και το κλινάρι με τα δυό του χέρια μανικά και ξέφρενα αρπάζοντας το τραβούσε να το ρίξει στη γης· αποτέλεσμα φθόνου του αρχεκάκου διαβόλου και τούτο το πήδημα· μα ο καρπός τον κόπο πρόλαβε, και τρύγησε πικρό σταφύλι, αντάξιο εκείνου που βουλήθηκε.

Γιατί λεν πως του λείψανε τα χέρια. και μπόρειες να τον δεις κείνον που τ' άπρεπο τόλμησε με τα ίδια του τα χέρια, ολομεμιάς να εμφανιστεί κουλός, ώσπου τη γνώμη του άλλαξε κι εστράφη προς την πίστη και μετάνοιωσε. Γιατί εκείνοι που σηκώνανε την κλίνη ευθύς εστάθηκαν, κι όπως τα χέρια του ακούμπησε ο δύστυχος στο σκήνωμα το ζωαρχικό που γέννησε τα θαύματα, πάλι γερός από κουλός ξανάγινε. Γιατί γνωρίζει η δύσκολη ώρα πως πολλές, σοφές απόφασες και σωστικές να γεννάη. Αλλά στην ιστορία μας ας ξανάρθουμε.

14. Από δω προς την ιερώτατη Γεθσημανή τη φέρνουν πάλι ασπασμοί, αγκαλιάσματα, και παινέματα, ύμνοι ιεροί, χαιρετισμοί και δάκρυα και ποταμοί να τρέχουν οι ίδρωτες και της αγωνίας και του πόθου. Κι ήταν να βλέπης ίδρωτες και δάκρυα ν' ανταγωνίζονται στους ποταμούς που έφτιαχναν. Κι έτσι το σώμα το πανάγιο αποτίθεται στο δοξασμένο και στο θαυμαστό του μνήμα, κι από κει τρεις μέρες μετά, ψηλά στα ουράνια ανυψώνεται.

Γιατί ετούτη η κατοικία η αντάξια του Θεού, η πηγή η άσκαφτη του νερού της συγγνώμης, η γη η ανόργωτη του ψωμιού του ουράνιου, τ' αμπέλι τ' απότιστο πούδωσε της αθανασίας το σταφύλι, η πάντα πράσινη με τους ωραίους καρπούς ελιά της ευσπλαχνίας του πατέρα, δεν γίνονταν μέσα στης γης τα χάη να κλειστεί· αλλά καθώς το σώμα που απ' αυτήν ο Θεός Λόγος ένωσε με την υπόστασή του, το άγιο κι αμόλευτο, την τρίτη μέρα ανέστη από το μνήμα, έτσι και τούτη έπρεπε από τον τάφο ν' αρπαχτεί και νάβρει άλλο λιμάνι, κοντά στο Γιο η μητέρα· κι όπως αυτός σ' εκείνηνε κατέβηκε, έτσι κι εκείνη προς αυτόν έπρεπε ν' ανέβει, προς «το ναό το μεγαλύτερο και τελειότερο, στον ουρανό τον ίδιο».

Έπρεπε εκείνη που το Λόγο και Θεό μες στην κοιλιά της φιλοξένησε, να κατοικήσει μες στου Γιου της τις θείες σκηνές· κι όπως είπεν ο Κύριος πως έπρεπε στην κατοικία του Πατέρα του να βρίσκεται, έτσι κι η μάνα έπρεπε μες στο βασίλειο του Γιου να κατοικεί, «στο σπίτι του Κυρίου» και «στις αυλές του Θεού μας». Γιατί αν βρίσκεται σ' αυτόν «όλων που χαίρονται η κατοικία» άραγε πού να κατοικήσει θα μπορούσε η αιτία της χαράς;

Έπρεπε αυτή που φύλαξε την παρθενία και μες στη γέννα απείραχτη, αδιάφθορο το σώμα. της να φυλαχτεί κι από το θάνατο ύστερα.

Έπρεπε αυτή που στην αγκάλη της βρέφος τον κτίστη εκράτησε στα θεϊκά να κατοικεί σκηνώματα.

Έπρεπε η νύφη που ο Πατέρας διάλεξε, στους νυφικούς θαλάμους τ' ουρανού να μένει.

Έπρεπε αυτή που στο σταυρό το Γιο τον εδικό της αναγνώρισε, και δέχτηκε μες στην καρδιά τη μαχαιριά του πόνου, που απόφυγε στη γέννα της, να τον θεωρεί με τον Πατέρα του μαζί να κάθεται.

Έπρεπε η μάνα του Θεού όλα τα πράγματα του Γιου και κείνη να κατέχει, κι απ' όλη να προσκυνηθεί την κτίση ως μάνα του Θεού και δούλη του.

Γιατί πάντα η κληρονομιά κατέρχεται απ' τους γονιούς στα τέκνα. μα τώρα, ως είπε ένας σοφός, πάνω οι πηγές των ποταμών των ιερών ανεβαίνουν.

Γιατί ο Γιος υπόταξε στη μάνα όλη τη χτίση.

15. Ελάτε γι' αυτό και μεις σήμερα την εξόδια γιορτή της μητέρας του Θεού να γιορτάσουμε, χωρίς σουραύλια και ντελίρια, και όργια ομαδικά της μάνας, όπως λένε, των ψευτοθεών, που οι ανόητοι στη φαντασία τους την πλάθουνε πολύτεκνη, ενώ ο λόγος της αλήθειας τη δείχνει άτεκνη.

Τέτοιες της φαντασίας σκιές είναι οι θεοί αυτοί, χυδαία που υποκρίνονται πως είναι ό,τι ποτέ δεν ήτανε, έχοντας για βοήθεια την ανοησία αυτών που βρίσκονται στην πλάνη. Πώς μπορεί να γεννήσει με σύζευξη το ασώματο; και με ποιό τρόπο θα ενωθεί; και πώς μπορεί νάναι θεός κείνο που, μη όντας πρώτα, έγινε με τη γέννηση;

Γιατί το γένος των θεών πως είναι ασώματο είναι ολοφάνερο ακόμα και σ' αυτούς πούναι τυφλοί στο πνεύμα. Γιατί είπε κάπου μες στα λόγια του ο Όμηρος μιλώντας για την κατάσταση των θεών που τιμούσε:
Ψωμί δεν τρώνε και πυρρό δεν πίνουνε κρασί
για τούτο αίμα δεν έχουνε κι αθάνατους τους λένε.

Λέει πως δεν τρώνε ψωμί κι ούτε κρασί θερμαντικό πως πίνουν, για τούτο είναι αναίμονες, δηλαδή χωρίς αίμα και τους λένε αθάνατους. Τόπε πολύ σωστά ότι «τους λένε». Γιατί τους λένε αθάνατους· μα ό,τι τους λέν δεν είναι· γιατί πέθαναν της κακίας το θάνατο.

Όμως εμείς που είναι Θεός αληθινός εκείνο που λατρεύουμε, Θεός, που δεν ήρθε στην ύπαρξη απ' την ανυπαρξία, μα αιώνιος απ' τον αιώνιο, πέρα από κάθε αιτία και λογική και νόημα του χρόνου και της φύσης, τη μάνα του Θεού τιμούμε και σεβόμαστε, χωρίς να λέμε πως αυτή τούδωσε της θεότητας τη γέννηση την άχρονη - γιατί του Θεού Λόγου η γέννηση και άχρονη είναι κι αιώνια μαζί με του Πατέρα—, μα δεύτερην ομολογούμε γέννηση, με την εκούσια σάρκωση, που την αιτία της καλά γνωρίζουμε και λέμε.

Γιατί εκείνος που είναι αιώνια ασώματος, σαρκώνεται για χάρη μας, για το δικό μας το σωσμό, για να μπορέσει τ' όμοιο με τ' όμοιο να το σώσει· και σαρκωμένος, απ' αυτήν την ιερή παρθένα, γεννιέται δίχως σύζευξη, και μένει ολάκερος Θεός κι ακέριος γίνεται άνθρωπος, ο ίδιος Θεός ολόκληρος μαζί με το κορμί του, κι άνθρωπος είν' ολόκληρος με τη θεότητά του την πάνω απ' τις θεότητες.

Έτσι, αναγνωρίζοντας την κόρη αυτή για μάνα του Θεού, την κοίμησή της την πανηγυρίζουμε χωρίς θεά και να τη λέμε· προς Θεού· τα παρόμοια παραμύθια ταιριάζουνε στην αγυρτεία την ελληνική· αφού και τη θανή της την κηρύττουμε· αλλά αφού ο Θεός σαρκώθηκε την ξέρουμε για μάνα του Θεού.

16. Εκείνην μ' άσματα ιερά σήμερα ας την υμνήσουμε, εμείς που μας χαρίστηκεν ο πλούτος νάμαστε λαός Χριστού και να λεγόμαστε. Εκείνην ας τιμήσουμε με προσευχές ολονύχτιες· εκείνην ας ευφράνουμε με την αγνότητα του σώματος και της ψυχής, γιατί είναι αγνή αληθινά, ύστερα απ' το Θεό απάνω απ' όλους· γιατί έτσι ασφαλώς αρμόζει: στους όμοιους τα όμοια να υποσχόμαστε. Αυτήν ας υπηρετήσουμε βοηθώντας και συμπάσχοντας μ' αυτούς πόχουν ανάγκη.

Γιατί αν στου Θεού τη δούλεψη, τίποτα ως η αγάπη, ποιος θα πει πώς με τα όμοια κι η μάνα δε θ' αγάλλεται; Αυτή στ' αληθινά την ανείπωτη άβυσσο της αγάπης του Θεού εχάρισε σε όλους.

Χάρη σ' αυτήν ο πόλεμος που κάναμε ο πολύχρονος ενάντια στο δημιουργό σταμάτησε.

Χάρη σ' αυτήν κηρύχτηκε συμφιλίωση ανάμεσα σε μας και κείνον, μας δωρίστηκε η χάρη κι η ειρήνεψη, κι οι άνθρωποι χορεύουνε μαζί με τους αγγέλους, και γίναμε τέκνα Θεού οι καταφρονεμένοι.

Kαι το σταφύλι της ζωής τρυγήσαμε από τούτη, της αφθαρσίας το βλαστό τον κόψαμε από τούτη. Αυτή έγινε μεσίτρια για τ' αγαθά μας όλα. Μέσα της ο Θεός έγινε άνθρωπος και σε Θεό ο άνθρωπος υψώθη.

Τι πιο παράδοξο απ' αυτό; και τι ευδαιμονικώτερο; Ζαλίζομαι απ' τον τρόμο μου, φοβάμαι για ό,τι λέω. Ελάτε να χορέψουμε, εσείς νεανικές ψυχές, με την προφήτιδα Μαριάμ στον ήχο των τύμπανων, νεκρώνοντας «τα μέλη μας που βρίσκονται πάνω στη γης»· γιατί αυτό είν' το μυστικό νόημα του τυμπάνου· με της ψυχής μας την κραυγή μπρος στου Κυρίου και Θεού την κιβωτό ας φωνάξουμε, και της Ιεριχώς ευθύς θα γκρεμιστούν τα τείχη, λέω τα εχθρικά οχυρά του κράτους του διαβόλου. Πνευματικά ας χορέψουμε με το Δαβίδ αντάμα· γιατί ανεπαύτη σήμερα η κιβωτός Κυρίου.

Ας πούμε με τον άγγελο Γαβριήλ τον πρωτοστάτη·
«Χαίρε, γιομάτη χάρη εσύ, ο Κύριος μαζί σου».
Χαίρε, της χαρμονής εσύ, το πέλαγος τ' αξόδευτο.
Χαίρε, τη λύπη μόνο εσύ μπορείς κι εξουθενώνεις.
Χαίρε, γιατρειάς το βάλσαμο σε κάθε καρδιάς πόνο.
Χαίρε, που φεύγει ο θάνατος κι η ζωή μπαίνει εντός μας.

17. Και συ, πούσαι ο πιο ιερός μέσα στους τάφους τους ιερούς, ύστερ' απ' το ζωαρχικό τον τάφο του Κυρίου, εκείνον πούγινε πηγή κι ανάβρυσε η ανάσταση, — θα σου μιλήσω ως νάσουνα ύπαρξη ζωντανή —, πούν' ο χρυσός ο καθαρός όπου τα χέρια μέσα σου κρύψαν των αποστόλων; πούναι τ' αξόδευτα αγαθά; πούν' το κειμήλιο που Θεόν εδέχτη; πούν' το ζωντανό τραπέζι, το νέο κι άκοπο πού βρίσκεται βιβλίο, που δίχως χέρι εγράφτηκεν άρρητα ο Θεός Λόγος; πούναι της χάρης η άβυσσος; το πέλαο της γιατρειάς; πούν' η πηγή που τη ζωή γέννησε; πούν' το σώμα της Θεομάνας τ' ακριβό και πολυαγαπημένο;

Στον τάφο τι ζητάτε αυτήν που πέταξε στα ουράνια δώματα; Σαν νάμουν φρουρός τι μου ζητάς ευθύνες; Ν' αντισταθώ δεν δύναμαι στις διαταγές τις θείες. Το σώμα τ' άγιο κι ιερό, αφού το σάβανο άφησε και μούδωσε τον αγιασμό, καθώς με γέμισε ευωδιές και μύρα κι ιερό ναό μ' έκανε, σα να τ' άρπαξαν έφυγε, με τη συνοδεία αγγέλων κι αρχαγγέλων κι όλων των επουράνιων δυνάμεων. Τριγύρω μου τώρα φτερουγίζουνε άγγελοι.

Τώρα μέσα μου η θεία χάρη κατοικεί. Εγώ για τους αρρώστους έγινα γιατρικό, μακριά τους πόνους τους που διώχνει· εγώ πηγή ιαματική παντοτινή· σκορπίζω εγώ τους δαίμονες μακριά. Έγινα εγώ η πόλη που δίνει καταφύγιο για τους κατατρεγμένους. Με πίστη ελάτε, οι λαοί, ν' αντλήσετε χαρίσματα ποτάμι.

Με την πίστη σας ακλόνητη πλησιάστε. «Όσοι διψάτε στο νερό πηγαίνετε» προστάζει ο Ησαΐας, «κι από σας όσοι λεφτά δεν έχουν, πάτε και δίχως πληρωμή αγοράστε». Εγώ σ' όλους κατά το ευαγγέλιο φώναξα.

Απ' τις αρρώστιες όποιος διψά τη γιατρειά, απ' της ψυχής τα πάθη τη λύτρωση, οι αμαρτίες να χαθούν, να νεκρωθούν οι επιδρομές οι διάφορες, της βασιλείας των ουρανών την τέρψη ν' απολαύσει, με πίστη ας έρχεται κοντά μου απ' τα νερά της χάρης ν' αντλήσει που πολλά μπορούν και σ' όλα χρησιμεύουν.

Γιατί καθώς η ενέργεια του νερού πούναι μία κι απλή, όπως της γης κι όπως του αέρα και του ήλιου του λαμπερού, κι ωστόσο αλλάζει ανάλογα μ' εκείνου τη φύση που τη δέχεται, στο κλίμα γίνεται κρασί και στο λιόδεντρο λάδι· έτσι κι η χάρη, ενώ είναι απλή και μία, διάφορα δίνει δώρα σ' όσους μετέχουνε, ανάλογα με τη χρεία του καθενός. Δεν είναι από τη φύση μου τη χάρη που κατέχω· γιατί ο κάθε τάφος ξέχειλος βρωμιά, τη θλίψη φέρνει, τη χαρά τη μάχεται.

Δέχτηκα μύρο ατίμητο, πήρα απ' την ευωδιά του, κι έτσι το μύρο ευωδιαστό και δυνατόν εστάθη, που για το λίγο οπού 'μεινε παντοτινή ν' αφήσει τη μυρωδιά «γιατί ποτέ» στ' αλήθεια «δεν παίρνει πίσω ο Θεός κείνο πούχει χαρίσει»· στης ευφροσύνης την πηγή έδωσα κατοικία, κι ο πλούτος μου χαρίστηκε να την πηγάζω αιώνια.

18. Βλέπετε αγαπητοί πατέρες κι αδελφοί, με τι λόγια μας απαντά ο πολυδοξασμένος τάφος· και πως αυτά είν' αληθινά το μαρτυρούν όσα στην ιστορία την Ευθυμιακή, στον τρίτο λόγο, τεσσαρακοστό κεφάλαιο έτσι αυτολεξεί είναι γραμμένα.

Είπαμε πριν πως στην Κωνσταντινούπολη πολλές έχτισεν εκκλησιές για το Χριστό η αγία Πουλχερία. Μία απ' αυτές κι εκείνη, που στις Βλαχέρνες χτίστηκε όταν πρωτοβασίλεψε ο Μαρκιανός, που βρήκε θείο θάνατο.

Αυτοί λοιπόν σαν έχτισαν εκεί ναό σεβάσμιο για την πολυτραγουδισμένη και παναγία, Θεοτόκο Μαρία την παρθένα την παντοτινή, και μ' όλα τα στολίδια τον στολίσανε το σώμα της ζητούσαν το πανάγιο που εδέχτη το Θεό· στείλαν λοιπόν και κάλεσαν τον Ιουβενάλη, στα Ιεροσόλυμα επίσκοπο, και τους επίσκοπους της Παλαιστίνης, που στη βασιλεύουσα βρισκόταν, τότε για τη σύνοδο της Χαλκηδόνας κείνον τον καιρό, και τους λένε· Μάθαμε στην Ιερουσαλήμ πως βρίσκεται της παναγιάς η πρώτη κι εξαιρετική εκκλησιά της Θεοτόκου κι αειπάρθενης Μαρίας, σ' ένα χωριό, Γεσθημανή το λένε, όπου το σώμα της που εκράτει τη ζωή, σε φέρετρο τ' απόθεσαν. Λοιπόν αυτό το λείψανο θέλουμε να το φέρουμε εδώ για να φυλάει αυτή την πόλη την πρωτεύουσα.

Πήρε το λόγο ο Ιουβενάλης κι αποκρίθη· Μες στη θεόπνευστη Γραφή και την αγία, δεν αναφέρεται τίποτα για το θάνατο της Παναγίας Θεοτόκου Μαρίας· όμως από παράδοση αρχαία κι αληθινή πολύ, μάθαμε ότι τον καιρό που ένδοξα κοιμήθηκε, όλοι οι άγιοι απόστολοι που πάνω -κάτω τρέχανε στην οικουμένη ολόκληρη τα έθνη για να σώσουνε, σε μια στιγμή μαζεύτηκαν στα Ιεροσόλυμα, πετώντας πάνωθε απ' τη γη, κι όπως κοντά της έφτασαν όραμα αγγελικό τους φανερώνεται, και ψαλμωδία θεϊκιά ακούγονταν απ' τις καλύτερες δυνάμεις κι έτσι με δόξα θεϊκή κι ουράνια παράθεσε μες στου Θεού τα χέρια την άγια της ψυχή με τρόπον άρρητο.

Κι ως για το σώμα της που εδέχθη το Θεό με υμνωδία αγγελική κομίσθη κι αποστολική, το κήδεψαν και τόθεσαν στον τάφο στη Γεθσημανή· όπου τρεις μέρες δε σταμάτησαν οι υμνωδίες των αγγελικών χορών.

Κι από την τρίτη μέρα κι ύστερα, η υμνωδία όταν σταμάτησε η αγγελική, οι απόστολοι πούταν εκεί ανοίξανε το φέρετρο, να προσκυνήσει το θεοδόχο σώμα ως το θέλησε, κι ένας ακόμα, που έλειπε κι ήρθε μετά την τρίτη μέρα.

Κι ούτε που διόλου μπόρεσαν να βρουν το σώμα της το πολυδοξασμένο, κι αφού τα σάβανά της βρήκανε που κείτονταν μονάχα και γέμισαν απ' την ευωδιά που χύναν την ανείπωτη, το φέρετρο ξανάκλεισαν.

Κι έκπληχτοι μπρος στο θαυμαστό μυστήριο μονάχα ετούτο να σκεφτούν μπορούσαν ότι αυτός που ευδόκησε να σαρκωθεί προσωπικά κι άνθρωπος να γενεί απ' αυτήν και με σάρκα να γεννηθεί Θεός Λόγος και Κύριος της δόξας, αυτός που φύλαξε άβλαβη την παρθενία της και μετά τη γέννα, αυτός εδέχτη το άχραντο κι αμόλευτό της σώμα, αφού απ' τον κόσμον τούτον έφυγε, να το τιμήσει κάνοντάς το άφθαρτο και μεταθέτοντάς το πριν απ' την ανάσταση που κοινή θάναι για όλους.

Και βρέθηκαν εκεί με τους απόστολους τότε κι ο τιμιώτατος Τιμόθεος ο απόστολος και πρώτος μες στην Εκκλησία των Εφεσίων επίσκοπος, κι ο αρεοπαγίτης Διονύσιος, καθώς το μαρτυρεί ο ίδιος Διονύσιος ο μέγας μες στους λόγους του πούγραψε στον απόστολο Τιμόθεο, εκείνον που αναφέραμε, με θέμα του τον Ιερόθεο το μακάριο, που κι αυτός τότε ήταν εκεί, μ' αυτά εδώ τα λόγια:
«Το ίδιο και μεις κοντά στους θεοφώτιστους ιεράρχες μας, όπως κι εσύ το ξέρεις κι αυτός και πολλοί απ' τους αγίους μας αδερφούς, συμμαζευτήκαμε το ζωαρχικό και θεοδόχο να δούμε σώμα· κι ήταν μπροστά κι ο αδελφόθεος Ιάκωβος, κι ο Πέτρος, ο κορυφαίος και γηραιότατος μέσα στους θεολόγους.

Ύστερα αποφασίσαμε, αφού το σώμα είδαμε, οι ιεράρχες όλοι ν' ανυμνήσουμε, όπως μπορούσε ο καθείς, την καλωσύνη με τη δύναμη την άπειρη της θεαρχικής αδυναμίας. Μετά τους θεολόγους, όπως ξέρεις, όλους τους άλλους ιερομύστες ξεπερνούσε, σαν κάπου αλλού να βρίσκονταν ολόκληρος, ολόκληρος σ' έκσταση απ' τον εαυτό του, πάσχοντας απ' τη σχέση του μ' εκείνα που ανυμνούσε, κι όλοι εκεί που τον άκουγαν, τον έβλεπαν, τον γνώριζαν και δεν τον γνώριζαν, τον κρίναν για θεοφώτιστο και ιερό υμνολόγο.

Αλλά γιατί να σου μιλώ για όσα εκεί θεολογικά ειπωθήκανε; Γιατί, εκτός και μ' απατά η μνήμη μου, ξέρω πως από σένα πολλές φορές άκουσα κάποια κομμάτια από τις εμπνευσμένες κείνες υμνωδίες».
Κι οι βασιλιάδες αφού τούτα τάκουσαν, γύρεψαν απ' τον ίδιον αρχιεπίσκοπο Ιουβενάλη εκείνο τ' άγιο φέρετρο μ' όσα είχε μέσα ρούχα και σεντόνια της Μαρίας, της δοξασμένης παναγίας Θεοτόκου, να τους το στείλει βουλλωμένο μ' ασφάλεια· κι όταν το λάβαν τ' αποθέσανε στο σεβαστό ναό που στις Βλαχέρνες χτίστηκε της παναγίας Θεοτόκου. Κι όσο γι' αυτά έτσι έγιναν.

19. Όμως εμείς στον τάφο τι θ' αποκριθούμε; Μπορεί νάναι η χάρη σου παντοτινή κι αδιάκοπη, ωστόσο η θεία δύναμη δεν κλείνεται σε τόπους, κι ούτε της μάνας του Θεού οι ευεργεσίες κατοικούν μόνο μέσα στο μνήμα· γιατί αν στον τάφο μόνο περιορίζονταν, λίγοι τη θεία δωρεά θα λάβαιναν· μα τώρα ως τα πέρατα όλα του κόσμου άφθονα έχουν μοιραστεί.

Λοιπόν στη Μάνα του Θεού τη μνήμη μας ας φτιάξουμε για κατοικία. Πώς τάχα; Παρθένα η ίδια ήταν και την παρθενίαν αγάπαε· αγνή ήταν κι η ίδια και αγάπαε την αγνότητα. Όταν λοιπόν αγνίσουμε τη μνήμη με το σώμα μας μαζί, θα την κατέχουμε τη χάρη της να κατοικεί παντοτινά μαζί μας. Γιατί το βούρκο κάθε λογής τον αποφεύγει, και τ' ακόλαστα τα πάθη τ' αποστρέφεται, τη βουλιμία απεχθάνεται, την πορνεία τη μάχεται· τους λόγους τους αισχρούς αηδιάζει· τους βρώμικους τους λογισμούς τους αποφεύγει, σαν όχεντρας γεννήματα· μισεί του θυμού τα πρηξίματα· δεν πλησιάζει όπου είν' απανθρωπιά και φθόνος κι όπου μάχονται· τη ματαιοδοξία που κοπιάζει άδικα αποστρέφεται· τον όγκο της υπερηφάνειας σαν οχτρός αντιμάχεται· τη μνησικακία μισεί που στη σωτηρία είν' αντίθετη· κάθε κακία θανατερό φαρμάκι λογαριάζει και χαίρεται στ' αντίθετα απ' αυτά.

Γιατί στ' αντίθετα, τ' αντίθετα είναι γιατρικά. Με τη νηστεία ευφραίνεται και την εγκράτεια και με τραγούδια ψαλμικά· με την αγνότητα, την παρθενία και τη σωφροσύνη αγάλλεται, ειρηνικά περνά μαζί τους πάντοτε και τις φιλεί μ' αγάπη.

Το ειρηνικό και πράο φρόνημα φιλεί· την αγάπη, τη σπλαχνιά, την ταπεινότητα, τις αγκαλιάζει ως νάταν παραμάνες της. Και με δυο λόγια στις κακίες όλες θλίβεται και στενοχωριέται, και σ' όλες τις αρετές, σαν για δικό της χάρισμα ευφραίνεται.

Λοιπόν απ' τις παλιές κακίες αν φύγουμε ολόψυχα, και μ' όλη μας τη δύναμη τις αρετές ποθήσουμε, και συνοδεία τις έχουμε, συχνά στους υπηρέτες της θε νάρχεται, μαζί της φέρνοντας κι όλη τη σύναξη των αγαθών, και το Χριστό το Γιο της και των όλων βασιλέα και κύριο μαζί της θα τον φέρει στις καρδιές μας να κατοικεί· που δόξα και τιμή του πρέπει, δύναμη και μεγαλωσύνη και μεγαλοπρέπεια, μαζί με τον Πατέρα και το Άγιο και ζωοποιό Πνεύμα, τώρα, και πάντα και στων αιώνων τους αιώνες. Αληθινά.

-------------------------------------
πηγή:  Ᾱγίου Ιωάννου Δαμασκηνού, Η Θεοτόκος - Τέσσερις Θεομητορικές ομιλίες, εκδ. Αποστολική Διακονία, 1970.

Αναδημοσίευση από: http://paterikakeimena.blogspot.gr