Τα γεράματα ταπεινώνουν τον άνθρωπο

Πόσο ταπεινώνεται ο άνθρωπος στα γεράματα!
Οι γέροι σιγά-σιγά χάνουν τις δυνάμεις τους και μοιάζουν σαν το γερασμένο γεράκι.
Όταν γεράση το γεράκι, πέφτουν τα φτερά του και οι φτερούγες του μετά είναι σαν σπασμένες τσατσάρες.
Θυμάμαι, στην Μονή Φιλοθέου ήταν ένας Προϊστάμενος που είχε πάει το 1914 εθελοντής από την Σμύρνη στην Αλβανία,
για να εκδικηθή τους Τούρκους, που είχαν σφάξει τον πατέρα του.
Μια φορά έπιασε έναν Τούρκο και πήγε να τον σφάξη.
Εκείνος του είπε: «Η δική μας θρησκεία είναι άχαρη.Μας λέει και να σφάζουμε και να σκοτώνουμε.
Η δική σας όμως δεν είναι τέτοια. Ο Χριστός σας λέει να μη σκοτώνετε».
Μόλις το άκουσε αυτό, τόσο συγκινήθηκε, που πέταξε το ντουφέκι και σηκώθηκε και πήγε στο Αγιον Όρος, για να γίνη καλόγερος.
Έγινε καλόγερος, έγινε και Προϊστάμενος, αλλά το αντάρτικο δεν του έφυγε.
Είχε όλα τα διακονήματα και όλα τα κλειδιά από τις αποθήκες τα είχε κρεμασμένα στην ζώνη του.
Κανείς δεν τολμούσε να του μιλήση. Αν ξεχνούσε κανένας Πατέρας να τον φωνάξη με τον τίτλο του, «Γέροντα Σπυρίδων»,
γινόταν θηρίο. Μια Μεγάλη Σαρακοστή πήγαν στο μοναστήρι συμμορίτες και τους ζήτησαν τυριά.
«Βρέ γουρούνια, τους λέει αυτός, την Σαρακοστή ζητάτε τυριά;». Τους πέταξε έξω.
Μια άλλη φορά οι Πατέρες είχαν λύσει τους πολυελαίους, για να τους καθαρίσουν.
Είδαν οι συμμορίτες τα διάφορα εξαρτήματα που γυάλιζαν και νόμιζαν ότι είναι χρυσά.
Πήγαν, τα έβαλαν σε τσουβάλια και μάζεψαν τα ζώα της περιοχής, για να τα μεταφέρουν.
Μόλις τους είδε αυτός, τους πιάνει και παίρνει και τα αδειάζει από τα τσουβάλια.
«Βρέ σαβούρες, τους λέει, μπρούντζα είναι αυτά, μπρούντζα σαν εσάς!». Καθόλου δεν δείλιαζε.
Στα γεράματά του όμως είχε αρρωστήσει και είχε ταπεινωθή. Με είχαν βάλει να τον βοηθώ λιγάκι.
Μια φορά μου είπε: «Κάνε προσευχή, Αβέρκιε, δεν νιώθω καλά».
Σηκώθηκα και άρχισα να κάνω κομποσχοίνι: «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον τον δούλον Σου, τον Γέροντα Σπυρίδωνα».
«Μωρέ, "τον Σπύρο", πές!», μου λέει. Πόσο τον είχαν ταπεινώσει η αρρώστια και τα γεράματα!
Πρώτα που να τολμούσες να μην τον πής «Γέροντα Σπυρίδωνα»!
Νά, και ο πατέρας μου στα γεράματά του από μια μύγα ταπεινώθηκε. Μια μέρα τον βρήκε η αδελφή μου να κλαίη.
«Τί έπαθες, πατέρα; τον ρωτάει. Μήπως κανένα εγγονάκι σε πείραξε;». «Όχι, όχι, της λέει. Τί είναι ο άνθρωπος!
Προσπαθούσα να σκοτώσω μια μύγα με την μυγοσκοτώστρα και δεν μπορούσα. Έκανα έτσι να την χτυπήσω, έφευγε από εδώ•
έκανα έτσι, έφευγε από εκεί. Εγώ, όταν ήμουν νέος, είχα τέτοιο σημάδι που τους Τσέτες δεν τους σκότωνα•
τους σημάδευα γύρω-γύρω και τους ανάγκαζα να παραδοθούν. Δεκαέξι χρονών σημάδεψα ένα λιοντάρι,
το πλήγωσα και πάλεψα με το λαβωμένο λιοντάρι, και τώρα μια μύγα να μην μπορώ να σκοτώσω!
Ά, τίποτε δεν είναι ο άνθρωπος». Ένιωθε ο καημένος ένα τίποτε, σαν να μην είχε κάνει τίποτε στην ζωή του.
Και στο Άγιον Όρος, στα γηροκομεία των Μονών, πόσο ταπεινώνονται τα γεροντάκια! Περνούν και δεύτερη... κουρά!
Τους κόβουν τα μαλλιά, για να μην έχουν πολλά και δυσκολεύονται να τα λούζουν.
Τους κόβουν και τα γένια, γιατί τρέχουν τα σάλια, τα φαγητά, και πώς να τα καθαρίσουν;
Αυτή είναι η τελευταία κουρά. Η ταπεινή κουρά!

(Λόγοι Παϊσίου, τόμος Δ΄, Οικογενειακή Ζωή, Εκδ. Ιερού Ησυχαστηρίου "Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος", σελ. 137-139)

Του Αββά Μάρκου,
μαθητή του Αββά Σιλουανού
α'. Έλεγαν για τον Αββά Σιλουανό, ότι είχε μαθητή σε Σκήτη, ονόματι Μάρκο, οπού είχε υπακοή μεγάλη και ήταν καλλιγράφος. Τον αγαπούσε δε ο γέρων για την υπακοή του. Είχε δε άλλους ένδεκα μαθητές, όπου θλίβονταν, γιατί τον αγαπούσε περισσότερο απ’ αυτούς. Και ακούοντας οι γέροντες, λυπήθηκαν. Ήρθαν λοιπόν κάποτε οι γέροντες και τον κατηγορούσαν. Τους πήρε τότε, βγήκε και χτυπώντας την πόρτα κάθε κελλιού, έλεγε: «Αδελφέ δείνα, έλα γιατί σε χρειάζομαι».  Αλλά ούτε ένας τους δεν τον ακολούθησε ευθύς. Και φτάνοντας στο κελλί του Μάρκου, χτύπησε, λέγοντας: «Μάρκε». Και εκείνος, ακούοντας τη φωνή του γέροντος, ευθύς πετάχθηκε έξω. Και τον έστειλε σε διακονία. Τότε, λέγει στους γέροντες: «Πατέρες, που είναι οι άλλοι αδελφοί;». Μπαίνοντας δε στο κελλί του, εξέτασε το χαρτί οπού έγραφε. Και βρήκε ότι είχε αρχίσει να φτιάχνη το γράμμα ω. Και ακούοντας τον γέροντα, δεν ολοκλήρωσε το ψηφίο. Λέγουν λοιπόν οι γέροντες: «Αληθινά, αυτόν οπού συ αγαπάς, Αββά, τον αγαπάμε και εμείς, γιατί και ο Θεός τον αγαπά».
 β’  Έλεγαν για τον Αββά Σιλουανό, ότι, περνώντας κάποτε στη Σκήτη με τους γέροντες και θέλοντας να τους δείξη την υπακοή του μαθητή του Μάρκου και γιατί τον αγαπούσε, μόλις είδε ένα μικρό αγριόχοιρο, του λέγει: «Βλέπεις, τέκνο μου, εκείνο το μικρό βουβάλι;». Του λέγει: «Ναι, Αββά». «Και τα κέρατά του τι μεγάλα είναι;». Λέγει: «Ναι, Αββά». Και θαύμασαν οι γέροντες την απόκρισή του και οικοδομήθηκαν με την υπακοή του.
γ’ Κατέβηκε κάποτε η μητέρα του Αββά Μάρκου για να τον δη. Και είχε πολύ φανταχτερή εμφάνιση. Και βγήκε ο γέρων να τη συναντήση. Και του λέγει: «Αββά, πες στον γυιο μου να βγή, για να τον δω». Μπαίνοντας δε ο γέρων, Του λέγει: «Βγες, να σε δη η μητέρα σου». Φορούσε δε παλιό μανδύα και ήταν γανωμένος από το μαγείρεμα. Και βγαίνοντας για χάρη της υπακοής, μισόκλεισε τα μάτια. Και τους είπε τρεις φορές: «Είθε να σωθήτε». Και δεν τους είδε.  Αλλά και η μητέρα του δεν τον ανεγνώρισε. Πάλι λοιπόν μηνά στον γέροντα, λέγοντας: «Αββά, στείλε μου τον γυιο μου, για να τον δω». Και είπε στον Μάρκο: «Δεν σου είπα να βγης, για να σε δη η μητέρα σου;». Και του απαντά ο Μάρκος: «Βγήκα όπως με πρόσταξες, Αββά. Πλην σε παρακαλώ, μη μου ξαναπής να βγω, για να μη σε παρακούσω». Βγαίνει τότε ο γέρων και της λέγει: Εκείνος ήταν όπου σας συνάντησε, λέγοντας: Είθε να σωθήτε». Και αφού την παρηγόρησε, την έστειλε στο καλό.
δ'. ’Άλλοτε του συνέβη να βγη από Σκήτη και να παη στο όρος Σινά και να μείνη εκεί. Και του εμήνυσε η μητέρα του Μάρκου, εξορκίζοντάς τον με δάκρια να βγη ο γυιος της και να τον δη. Ο δε γέρων του έδωσε την άδεια. Και καθώς ετοίμαζε τον μανδύα του για να βγη και πήγε στον γέροντα να τον χαιρετήση, ευθύς έβαλε τα κλάμματα και δεν έβγαινε.
ε . Έλεγαν για τον Αββά Σιλουανό, ότι, καθώς ήθελε να βγη στη Συρία, του είπε ο μαθητής του Μάρκος: «Πάτερ, δεν θέλω να φύγω από εδώ.  Αλλά ούτε και σένα, Αββά, σε αφήνω να φυγής. Μείνε εδώ άλλες τρεις μέρες». Και την τρίτη μέρα, κοιμήθηκε.

(Είπε Γέρων,Το Γεροντικόν εκδ. Αστήρ, Αθήνα 1996)

" Να ενεργείς με την ευλογία της εκκλησίας και του πνευματικού "
Έλεγε ο π. Πορφύριος στον Σέρβο μετέπειτα
Επίσκοπο Ειρηναίο Μπούλοβιτς :
" Άκουσε, παιδί μου. Όταν όλα αυτά σου τα ζητά η Εκκλησία και τα επευλογεί ο πνευματικός σου κι εσύ κάνεις αυτή την υπακοή ειλικρινώς, τότε, με την αγάπη του Χριστού μας, αυτή σου η υπακοή θα μπορέσει να μετατρέψει όλη αυτή την εξωτερική σε προσευχές, χωρίς να το καταλαβαίνεις εσύ ο ίδιος. Αν πάλι διαλέξεις και το πιο ήσυχο μέρος του Αγίου Όρους ή μία οποιαδήποτε Μονή, αλλά αυτό το κάνεις με το δικό σου θέλημα, για να βολευτείς εσύ ο ίδιος, έστω πνευματικώς, για ένα βόλεμα πνευματικό ας το πούμε, και χωρίς την ευλογία της Εκκλησίας ή του πνευματικού σου, τότε, ό,τι και να κάνεις, όλα θα παραμείνουν χαμερπή, δεν θα φθάσουν πουθενά ".
Και, μας λέγει ο ίδιος, μπορώ να σας ομολογήσω ότι έκτοτε, οσάκις δυσκολευόμουν, θυμόμουν αυτά τα λόγια του κι αμέσως ανακουφιζόμουν. Και αυτό ισχύει μέχρι σήμερα.
[Γερ. 59]
(Ανθολόγιο Συμβουλών, εκδ. Ι. Μονή Μεταμορφώσεως, Μήλεσι, σελ. 345)

" Να ενεργείς με την ευλογία της εκκλησίας και του πνευματικού "
Έλεγε ο π. Πορφύριος στον Σέρβο μετέπειτα
Επίσκοπο Ειρηναίο Μπούλοβιτς :
" Άκουσε, παιδί μου. Όταν όλα αυτά σου τα ζητά η Εκκλησία και τα επευλογεί ο πνευματικός σου κι εσύ κάνεις αυτή την υπακοή ειλικρινώς, τότε, με την αγάπη του Χριστού μας, αυτή σου η υπακοή θα μπορέσει να μετατρέψει όλη αυτή την εξωτερική σε προσευχές, χωρίς να το καταλαβαίνεις εσύ ο ίδιος. Αν πάλι διαλέξεις και το πιο ήσυχο μέρος του Αγίου Όρους ή μία οποιαδήποτε Μονή, αλλά αυτό το κάνεις με το δικό σου θέλημα, για να βολευτείς εσύ ο ίδιος, έστω πνευματικώς, για ένα βόλεμα πνευματικό ας το πούμε, και χωρίς την ευλογία της Εκκλησίας ή του πνευματικού σου, τότε, ό,τι και να κάνεις, όλα θα παραμείνουν χαμερπή, δεν θα φθάσουν πουθενά ".
Και, μας λέγει ο ίδιος, μπορώ να σας ομολογήσω ότι έκτοτε, οσάκις δυσκολευόμουν, θυμόμουν αυτά τα λόγια του κι αμέσως ανακουφιζόμουν. Και αυτό ισχύει μέχρι σήμερα.
[Γερ. 59]
(Ανθολόγιο Συμβουλών, εκδ. Ι. Μονή Μεταμορφώσεως, Μήλεσι, σελ. 345)

" Η μελαγχολία, η ταπεινοφροσύνη και ο εξομολόγος "
Κάποια βράδια είχαμε συγκεντρωθεί μιά ομάδα μαζί με έναν Αγιορείτη. Νύχτωσε. Ο καιρός ήταν ανταριασμένος και απειλητικός. Όμως, κοντά στο Γέροντα και για όσους ακόμη δεν ήταν μαθημένοι στη σκοτεινή νύχτα της φύσης, δεν ταραζότανε η γαλήνη. Ο Γέροντας μιλούσε για τη διαφορά της ταπεινοφροσύνης από το πλέγμα της κατωτερότητας. Ο ταπεινός, έλεγε, δεν είναι μία προσωπικότητα διαλυμένη. Έχει συνείδηση της κατάστασής του, αλλά δεν έχει χάσει το κέντρο της προσωπικότητάς του. Ξέρει την αμαρτωλότητά του, τη μικρότητά του και δέχεται τις παρατηρήσεις του πνευματικού του, των αδελφών του. Θλίβεται, αλλά δεν εξουθενώνεται και δεν οργίζεται. Ο κυριευμένος από το πλέγμα κατωτερότητας, εξωτερικά και στην αρχή, μοιάζει με τον ταπεινό. Αν, όμως, λίγο τον θίξεις ή και τον συμβουλεύσεις, τότε το αρρωστημένο εγώ εξανίσταται, ταράζεται, χάνει κι αυτή τη λίγη ειρήνη που έχει. Το ίδιο, έλεγε, συμβαίνει και με τον παθολογικά μελαγχολικό σε σχέση με τον εαυτό του και μόνο. Ο αμαρτωλός, που μετανοεί και εξομολογείται, βγαίνει από τον εαυτόν του και μόνο. Ο αμαρτωλός, που μετανοεί κι εξομολογείται, βγαίνει από τον εαυτό του. Αυτό το μεγάλο έχει η πίστη μας : τον εξομολόγο, τον πνευματικό. Έτσι και το πεις στο Γέροντα κι έλαβε τη συγχώρηση, μη γυρνάς πίσω ". Αυτό το τόνιζε πολύ. Να μην ξαναγυρνά κανείς στα προηγούμενα, αλλά να προχωρά. Πόσους αιχμαλωτισμένους στη μαύρη χώρα της απελπισίας δεν είχε σώσει την έσχατη ώρα τραβώντας τους με τη δύναμη της παρρησίας του στο Θεό !
[Ί 237]
(Ανθολόγιο Συμβουλών, εκδ. Ι. Μονή Μεταμορφώσεως, Μήλεσι, 346-347)

Μια δυναμική προσευχή
Ο μαθητής του Μ. Αντωνίου όσιος Παύλος ο Απλούς αξιώθηκε να λάβη το κατά δαιμόνων χάρισμα. Έφεραν κάποτε στον Μ. Αντώνιο ένα δαιμονισμένο, με δαιμόνιο φοβερό, που έβριζε και τον ίδιο τον ουρανό. Το πρόσεξε αυτό ο όσιος και λέει:
-Δεν είναι έργο δικό μου να βγάζω τέτοια δαιμόνια. Τέτοιο χάρισμα έχει ο Παύλος.
Τους πήγε λοιπόν στον όσιο Παύλο και του είπε:
-Αββά Παύλε, βγάλε το δαιμόνιο από τον άνθρωπο αυτόν, για να γυρίση υγιής στο σπίτι του.
-Γιατί δεν το βγάζης εσύ;
-Δεν ευκαιρώ εγώ. Έχω άλλο έργο.
Τους άφησε ο Μ. Αντώνιος και έφυγε. Ο όσιος Παύλος προσευχήθηκε θερμά και λέει στο δαιμόνιο.
-Είπε ο αββάς Αντώνιος να βγης από τον άνθρωπο αυτόν.
-Δεν βγαίνω, παλιόγερε, απαντά εκείνο.
-Βγες, το είπε ο αββάς Αντώνιος.
Το δαιμόνιο τότε άρχισε να βρίζη και τον Μ. Αντώνιο. Τότε ο όσιος βγήκε από το κελλί του μέσα στο καταμεσήμερο, ανέβηκε σε μια πέτρα πυρωμένη από τον ήλιο και φώναξε:
-Κύριε Ιησού Χριστέ, δεν θα κατεβώ απ’ αυτήν την πέτρα, δεν θα φάω και δεν θα πιω τίποτε μέχρι να πεθάνω, αν δεν βγάλης το πονηρό πνεύμα και δεν ελευθερώσης αυτόν τον δούλο Σου.
Πριν τελειώση η προσευχή του οσίου, το δαιμόνιο είχε εξαφανισθή.
(Λαυσαϊκή Ιστορία)
( Χαρίσματα και Χαρισματούχοι, Ι. Μονή Παρακλήτου, τόμος Α΄, σελ. 194-195)

Οι πειρασμοί του Μ. Αντωνίου

Από την αρχή της μοναχικής του ζωής ο Μ. Αντώνιος δοκίμασε φοβερούς πειρασμούς. Ο διάβολος του ψιθύριζε:

-Αντώνιε, τι θα πη ασκητική ζωή; Ξέχασες τα πατρικά σου κτήματα, τους συγγενείς, τα πλούτη, τη δόξα, τις ανέσεις; Δεν ξέρεις ότι έχεις κι εσύ δικαιώματα στη ζωή; Ότι ο δρόμος της αρετής είναι δύσκολος και σχεδόν ακατόρθωτος; Ότι το σώμα σου είναι ασθενικό και δεν θα υποφέρη την πολλή κακοπάθεια;

Άλλοτε πάλι του τάραζε την σκέψη στις ώρες του ύπνου με ανήθικους λογισμούς. Έπαιρνε ακόμα διάφορες μορφές ασέμνων γυναικών, για να τον οδηγήση στην ακολασία ή αγρίων θηρίων, για να του προκαλέση πανικό.

Σε όλα αυτά ο όσιος πολεμούσε με την προσευχή, τη νηστεία, την κακοπάθεια, τις άγιες σκέψεις που εξύψωναν το νου του στον Χριστό. Σκέψεις για την αθανασία της ψυχής, τη μέλλουσα κρίσι, την αιώνια μακαριότητα των αγίων και την ατελεύτητη κόλασι των αμαρτωλών, έσβηναν τις φλόγες των πειρασμών και τον ελευθέρωναν από τις παγίδες του διαβόλου.

Κάποτε μαζεύτηκαν πολλοί δαίμονες μέσα στη νύχτα κοντά στο ασκητήριο του Μ. Αντωνίου και έκαναν τέτοιο θόρυβο που νόμιζε κανείς ότι καταστρεφόταν το σύμπαν. Του φάνηκε ότι γκρεμίστηκε το καλύβι του και πως από παντού ωρμούσαν αγριεμένα θηρία.
Ο τόπος γέμισε λιοντάρια, αρκούδες, πάνθηρες, ταύρους, λύκους, φίδια και σκορπιούς. Το κάθε θηρίο ενεργούσε με το δικό του τρόπο. Το λιοντάρι βρυχόταν έτοιμο να ριχθή στο θύμα του. Ο ταύρος πρότεινε τα κέρατα του. Ο λύκος τεντωνόταν για να ορμήση. Το φίδι σερνόταν κοντά του. Όλα έκαναν ένα τρομακτικό θόρυβο.
Σε λίγο άρχισαν τα δαγκώματα και τα χτυπήματα. Ο άγιος ένιωθε φοβερό σωματικό πόνο. Η ψυχή του όμως δεν λύγισε. Ενώ στέναζε από τον πόνο, απευθύνθηκε στους εχθρούς:

- Εάν είχατε πραγματική εξουσία πάνω μου, θ’ αρκούσε ένα θηρίο για να με θανατώση. Επειδή όμως ο Θεός μου σας έχει συντρίψει, προσπαθείτε να με φοβίσετε με το πλήθος σας.

Οι εχθροί έτριξαν τα δόντια και εξαφανίστηκαν.

Οι δαίμονες μακάρισαν κάποτε τον Μ. Αντώνιο, για να τον ρίξουν στην υπερηφάνεια, και αυτός αμέσως τους καταράστηκε.
Άλλη φορά του προφήτευσαν πλημμύρα του Νείλου, και αυτός τους ρώτησε:

-Και σας, τι σας νοιάζει;

Άλλη φορά του παρουσιάσθηκαν σαν αγριεμένοι πάνοπλοι στρατιώτες, και αυτός άρχισε να ψάλλη: «Ούτοι εν άρμασι και ούτοι εν ίπποις, ημείς δε εν ονόματι Κυρίου Θεού ημών μεγαλυνθησόμεθα».

Άλλη φορά ήρθαν με φωτεινή μορφή λέγοντας:
-Ήρθαμε να σου φέξουμε!

Εκείνος έκλεισε τα μάτια και άρχισε την προσευχή, μέχρις ότου έφυγαν ντροπιασμένοι.

Κάποτε παρουσιάσθηκε στον Μ. Αντώνιο ο διάβολος σαν ένας μεγαλοπρεπής γίγαντας και του είπε:

- Εγώ είμαι η δύναμις του Θεού! Τι θέλεις να σου χαρίσω;

Τότε ο όσιος προσευχόμενος στον Θεό τον φύσηξε και ο γίγαντας εξαφανίσθηκε.

Σε καιρό νηστείας ο διάβολος πλησίασε τον Μ. Αντώνιο με μορφή μοναχού κρατώντας ψωμιά και του είπε:

- Αδελφέ, φάγε τώρα και άσε τις υπερβολές. Θ’ αρρωστήσης και τι θα γίνης;

Ο όσιος άρχισε τότε την προσευχή και ο πανούργος διάβολος σαν καπνός βγήκε από την πόρτα και χάθηκε.

(Βίος οσίου Αντωνίου)

("Χαρίσματα και Χαρισματούχοι", Ι. Μονή Παρακλήτου, τόμος Α΄, σελ. 190-192)

Στο βίο του αγίου Ευθυμίου του μεγάλου (4ος αι.) αναφέρεται μια εντυπωσιακή εμφάνιση θεϊκής φωτιάς σε ώρα θείας λειτουργίας. Μια Κυριακή λειτουργούσε ο όσιος με το μαθητή του Δομετιανό. Κάποια στιγμή ο Τερέβωνας, που ήταν πριν Σαρακηνός και στεκόταν εκεί κοντά, βλέπει να κατεβαίνει φωτιά από τον ουρανό, ν’ απλώνεται πάνω στο θυσιαστήριο σαν ένα μεγάλο λευκό ύφασμα και να σκεπάζει το μεγάλο Ευθύμιο και το Δομετιανό. Βλέποντας το εξαίσιο θαύμα ο Τερέβωνας φοβήθηκε κι έκανε πίσω. Η θεϊκή φωτιά διατηρήθηκε από την αρχή μέχρι το τέλος του τρισαγίου ύμνου.

Εκτός από τον μεγάλο Ευθύμιο και το Δομετιανό, που βρέθηκαν μέσα στη φωτιά, το θαύμα το είδε και ο μοναχός Γαβριήλιος, που είχε τότε είκοσι πέντε χρόνια στο μοναστήρι και διακρινόταν για την ψυχική του καθαρότητα. Πολλές φορές, όταν λειτουργούσε ο όσιος Ευθύμιος, έβλεπε αγγέλους να συλλειτουργούν μαζί του. Συχνά επίσης, όταν μετέδιδε στους μοναχούς τη θεία Κοινωνία, έβλεπε άλλους να φωτίζονται και άλλους να κατακρίνονται απ’ αυτήν σαν ανάξιοι του θείου φωτισμού. Γι’ αυτό τους συνιστούσε πάντοτε προσοχή, δοκιμασία και μετάνοια πριν προσέλθουν στο μυστήριο της θείας ευχαριστίας.

("Θαύματα και Αποκαλύψεις από τη Θεία Λειτουργία", Ι. Μονή Παρακλήτου, σ. 61 )

Το υδρόμελο 

Ο ευσεβής πρίγκιψ Ιζιασλάβος έτρεφε πολλή αγάπη και σεβασμό προς τον όσιο Θεοδόσιο του Κιέβου (ΙΑ΄ αιών) και συχνά ερχόταν για να ευφρανθή από τα γλυκά σαν το μέλι λόγια του. Κάποια φορά παρέτεινε τη συνομιλία μαζί του ως το απόγευμα. Έπειτα παρακολούθησε και την εσπερινή ακολουθία, οπότε σε λίγο – αυτό ήταν το θέλημα του Θεού – πιάνει μια καταρρακτώδης βροχή. Τότε ο όσιος δίνει εντολή στον κελλάρη να ετοιμάση στον πρίγκιπα βραδινό φαγητό. Εκείνος όμως του ανήγγειλε πως τους τελείωσε το απαραίτητο για την τράπεζα υδρόμελο (μείγμα από μέλι και νερό) και έτσι δεν θα μπορούσαν να παραθέσουν ποτό στον πρίγκιπα και στη συνοδεία του.

- Δεν υπάρχει καθόλου; ρώτησε ο άγιος.

- Όχι, απάντησε ο αποθηκάριος.

- Για κοίταξε καλά μήπως έμεινε έστω και λίγο.

- Πίστεψέ με, πάτερ, πως το έχουμε αναποδογυρίσει το δοχείο.

- Πήγαινε και εν ονόματι ημών Ιησού Χριστού θα βρης, του λέει γεμάτος θεία χάρι ο όσιος.

Σαν έφτασε εκεί ο κελλάρης, βρήκε το δοχείο όρθιο και γεμάτο από υδρόμελο! Θαμπωμένος από το θαύμα έτρεξε να το αναγγείλη στον άγιο.

- Να κρατήσης σιωπή, παιδί μου, του σύστησε εκείνος. Και να μην πης σε κανένα τίποτε. Τακτοποίησε τώρα το τραπέζι για τον πρίγκιπα και βάλε και στους αδελφούς υδρόμελο, γιατί πρόκειται για ευλογία του Θεού.

Αργότερα η βροχή σταμάτησε και ο πρίγκιπας επέστρεψε στο μέγαρο του. Το ευλογημένο εκείνο ποτό κράτησε πολύ καιρό στο μοναστήρι και το γεύτηκαν πλούσια οι αδελφοί.

(Όσιος Θεοδόσιος του Κιέβου)

("Χαρίσματα και Χαρισματούχοι", Ι. Μονή Παρακλήτου, τόμος Β΄, σ. 138-139)

    Kαθώς λοιπόν η πυρκαγιά του διωγμού αυξανόταν και μύριοι ήρωες στεφανώνονταν με μαρτυρικά στεφάνια, τέτοιος έρωτας για το μαρτύριο κυρίευσε την ψυχή του Ωριγένη, ο οποίος ήταν ακόμη εντελώς παιδί, ώστε να προχωρεί ακράτητος προς τους κινδύνους, να αναπηδά και να ορμά με προθυμία προς τον αγώνα.

    Παρ’ ολίγον δεν θα απέφευγε την ευκαιρία να απαλλαχτεί από τον βίο, εάν η θεία και ουράνια πρόνοια, χάριν της ωφέλειας των πολλών, δεν είχε προβάλλει εμπόδια στην προθυμία του διαμέσου της μητέρας του.

    Αυτή λοιπόν κατά πρώτον μεν τον παρακαλούσε με ικετευτικά λόγια να λυπηθεί τη μητρική της διάθεση, καθώς όμως τον είδε να ερεθίζεται περισσότερο από τον πόθο, όταν, αφού έμαθε αυτός τη σύλληψη και φυλάκιση στο δεσμωτήριο του πατέρα του, κυριεύτηκε ολόκληρος από την ορμή προς το μαρτύριο, αφού έκρυψε όλα τα ενδύματά του, τον ανάγκασε να μείνει στο σπίτι.

Αυτός λοιπόν αφού δεν είχε τι άλλο να κάνει, επειδή η προθυμία του υπερέβαλλε την ηλικία του, εξαιτίας του οποίου και δεν μπορούσε να ηρεμήσει, στέλνει στον πατέρα προτρεπτική επιστολή για το μαρτύριο, στην οποία τον συμβουλεύει κατά λέξη:
«Πρόσεχε μην αλλάξεις γνώμη για χάρη μας»

(Εκκλησιαστική Ιστορία Ευσεβίου, ΕΠΕ 2, σ. 221)