Το ασκητικό ταξίδι
Όταν ασκήτευα στη λαύρα των Πυργίων, κοντά στον Ιορδάνη, διηγείται ο επίσκοπος Ρωσσού Θεόδωρος, ήρθε κάποτε ο γέροντας Πέτρος, που καταγόταν από τον Πόντο, και με παρακάλεσε:
-Κάνε αγάπη, αδελφέ Θεόδωρε, και συνόδεψέ με να πάω στο όρος Σινά, επειδή το έχω τάμα.
Εγώ, μη θέλοντας να τον λυπήσω, συμφώνησα.
Μόλις όμως περάσαμε τον Ιορδάνη, μου λέει:
-Ας τάξουμε στον Θεό να μη φάμε τίποτε μέχρι το Σινά.
Του απαντώ:
-Πάτερ, αυτό είναι δύσκολο για μένα! Δεν μπορώ να κάνω τέτοιο τάμα.
Εκείνος γονάτισε και έκανε και το δεύτερο αυτό τάμα. Έτσι δεν έφαγε τίποτε μέχρι που φθάσαμε στην αγία μονή του Σινά! Εκεί, αφού μετέλαβε τα άχραντα μυστήρια, γεύτηκε τροφή.
Ξεκινήσαμε μετά για την Αλεξάνδρεια. Και σ’ αυτή την πολυήμερη οδοιπορία, πάλι δεν έφαγε τίποτε! Μόλις φθάσαμε στην πόλη, πήγαμε στο ναό του αγίου Μηνά. Εκεί πάλι κοινώνησε και στη συνέχεια έφαγε.
Μετά πήραμε τον δρόμο του γυρισμού. Και πάλι ο γέροντας Πέτρος δεν έβαλε τίποτε στο στόμα του μέχρις ότου φθάσαμε στην Ιερουσαλήμ! Και μόνον αφού κοινώνησε στον Πανάγιο Τάφο, άγγιξε τροφή.
Έτσι, σ’ όλο το δύσκολο και πολυήμερο ταξίδι ο γέροντας έφαγε τρεις φορές: Μια στο Σινά, μια στην Αλεξάνδρεια και μια στην Ιερουσαλήμ! ( Λειμωνάριον)
( Χαρίσματα και Χαρισματούχοι, Ι. Μονή Παρακλήτου, τόμος Γ΄, σελ.111-112)

Μπορούμε να ενωθούμε κάνοντας μυστική ζωή
Μόνο με τη θεία χάρη μπορούν δύο άνθρωποι να ενωθούν πραγματικά. Μπορούνε λέγοντας την ευχή να ενωθούν μυστικά κι ας είναι χιλιόμετρα μακριά ο ένας από τον άλλον. Και δίνει πολύ χαρά η ένωση αυτή. Μπορούμε να ενωθούμε, αν κάνουμε μυστική ζωή, χωρίς να λέμε λόγια για την αγάπη. Έτσι, αβίαστα ενώνεσαι με τη μυστική ζωή, με έρωτα. Αυτός που αγαπά στέλνει καλή δύναμη. Αυτή πάει πλούσια αλλά απαλά, σαν " θρούς ", καθώς το γράφει η Παλαιά Διαθήκη. Πολύ χάρηκα που τη βρήκα τη λέξη αυτή. Μπορείς να μάθεις να στέλνεις καλή δύναμη στον άλλο κι εκείνος να σε πλησιάζει, χωρίς να ξέρει το γιατί.
[200 χρόνια μετά. Εκδ. Ακρίτας, σ.372]
(Ανθολόγιο Συμβουλών, Άγιος Πορφύριος, εκδ. Ι. Μονή Μεταμορφώσεως, Μήλεσι, σελ.381-382)

Προσωπική οδηγία για τη νοερή προσευχή
Ένας αδελφός που προσευχόταν νοερά λέγοντας την ευχή " Κύριε Ιησού Χριστέ, Ελέησόν με ", όπως τη δίδασκε ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης στο βιβλίο του " Ο Αόρατος Πόλεμος ", για αρκετό καιρό.
Μιά μέρα που πήγε στον Άγιο Γεράσιμο, όπου υπηρετούσε ο Παππούλης, του λέει του αδερφού :
" Άκουσε, παιδί μου • τώρα θα σταματήσεις να προσεύχεσαι με αυτόν τον τρόπο και θα εφαρμόσεις έναν άλλο, που θα σου πω εγώ τώρα.
Θα αφήσεις το χώρο της καρδιάς και θα έρχεσαι στο κέντρο του κεφαλιού σου και μέσα εκεί ακριβώς, θα λες " Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ και Λόγε του Θεού του Ζώντος, Ελέησόν με ", πολλή ηρεμία, απαλότητα και γλυκύτητα. Να μην ταράζεσαι από τις διάφορες εικόνες που θα σου φέρνει ο πονηρός, ούτε να βιάζεσαι όταν λες τις λέξεις αυτές, και να προσέχεις καλά το νόημά τους.
Είναι έτσι σαν να χτυπά εκεί μέσα μιά καμπάνα πολύ δυνατά προς τα εσωτερικά τοιχώματα του εγκεφάλου. Τότε οι εξωτερικοί λογισμοί του πονηρού δεν μπορούν να μπουν μέσα, γιατί εξοστρακίζονται και ωφελείσαι τα μέγιστα. Να μη δίνεις σημασία στις διάφορες εικόνες που θα βλέπεις, να μην τις απωθείς με απότομο τρόπο, αλλά ήρεμος και πράος να συνεχίζεις να λές αυτή την ευχή ". Συγχρόνως του είπε και ο Παππούλης, με τη δική του φωνή, τρεις φορές το " Κύριε Ιησού Χριστέ, Ελέησόν με ", και ήταν ο τρόπος που του το είπε τόσο καλός και τόσο γλυκιά η φωνή του, που είπε μέσα του : " Αποκλείεται ο Θεός με μιά τέτοια προσευχή να μην τον ελεήσει αυτόν τον άνθρωπο ".
Δυσκολεύτηκε βέβαια ο αδελφός στην αρχή λόγω της αλλαγής του τρόπου προσευχής, που του έμαθε ο Παππούλης, αλλά προσπαθούσε και προσπαθεί μήπως τα καταφέρει μιά μέρα καλύτερα, γιατί διάβασε και σε μιά ετήσια έκδοση της Ιεράς κοινοβιακής Μονής Οσίου Γρηγορίου Αγίου Όρους (Περιόδου Β', έτους 1978, αρθμ. 3, και έτους 1979, αριθ. 4) ότι υπάρχουν οκτώ είδη προσευχής και αυτός που του μάθαινε ο Παππούλης ήταν ένας ανώτερος τρόπος προσευχής στον οποίο έπρεπε να περάσει.
Εδώ, δεν πρέπει να ξεχνάμε, ότι η περίπτωση αφορούσε άτομα σε δική του πνευματική κατάσταση, γιατί σε άλλους ο Παππούλης συμβούλευε διαφορετικά, και τέτοιες οδηγίες είναι τελείως προσωπικές και δίνονται από διακριτικό Γέροντα και δεν αντιγράφονται.
[ Τζ. 134π.]
(Ανθολόγιο Συμβουλών, Άγιος Πορφύριος, εκδ. Ι. Μονή Μεταμορφώσεως, Μήλεσι, σελ.382-383)

«Πολλοί θα μου πουν εκείνη την ημέρα: Κύριε, Κύριε, στο δικό σου όνομα δεν κηρύξαμε και στο δικό σου όνομα δε βγάλαμε δαιμόνια;… Και τότε θα τους πω: Ποτέ δε σας γνώρισα…» (Ματθαίος 7:22-23)

Ο Ουμπέρτο Έκο γράφει: «Ανατράφηκα ως Καθολικός και, παρ΄ότι έχω εγκαταλείψει τη θρησκεία, το Δεκέμβριο θα στολίσω ως συνήθως μια χριστουγεννιάτικη φάτνη για τον εγγονό μου». Πολλοί που ανατράφηκαν σε «χριστιανικές» χώρες, σήμερα είναι αγνωστικιστές κι εγκατέλειψαν τη θρησκεία τους. Κρατούν μόνο «τη φάτνη», το περίβλημα, χωρίς την ουσία. Η θρησκεία πολλών μοιάζει με μια καλοστολισμένη βιτρίνα με χριστουγεννιάτικο διάκοσμο. Μην καυχάσαι για το δόγμα σου, αν η ζωή σου είναι αντίθετη με το πιστεύω σου. Τότε είσαι σαν το κάλπικο νόμισμα, που είναι κατάλληλο μόνο για το καλάθι των αχρήστων. Ο Χριστός είπε, να μην Τον λέμε Κύριε, αν δεν κάνουμε αυτά που μας παραγγέλλει. Ο Χριστός δε θέλει απαθείς θεατές της πολυθρόνας, αλλά ακολούθους πρόθυμους να περπατήσουν στα ίχνη Του. Και πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι ο Χριστιανισμός δεν είναι ένας άλλος –ισμός, αλλά είναι μια σχέση με το Χριστό.
Έχεις εσύ αυτή την προσωπική σχέση με το Θεό, που έγινε άνθρωπος στο πρόσωπο του Χριστού για να μας σώσει από την αμαρτία;

«Όμως αυτά που ήταν για μένα κέρδη, αυτά ακριβώς τα θεώρησα ζημία σε σύγκριση με το Χριστό…για τον οποίο τα απαρνήθηκα όλα. Και πραγματικά τα θεωρώ ότι είναι σκουπίδια για πέταμα προκειμένου να κερδίσω το Χριστό και να βρεθώ ενωμένος μαζί του..» (Φιλιππησίους 3:7-9)

Ο Γερμανός πρίγκηπας Nicolas Ludwig Zinzendorf (1700-1760) ήταν φοιτητής στο Πανεπιστήμιο του Halle όταν αποφάσισε ν’ αφιερώσει τη ζωή του και τα πλούτη του στο Θεό και στο έργο Του. Μια μέρα πήγε να επισκεφτεί μια πινακοθήκη, όπου την προσοχή του την έλκυσε ένας πίνακας που παρουσίαζε το σταυρικό θάνατο του Χριστού. Κάτω από τον πίνακα διάβασε τη φράση: «Να τι έκανα για σένα, εσύ τι έκανες για μένα;». Αυτό ήταν που τον έκανε να καταλάβει ότι η ζωή του ανήκε στο Θεό κι έπρεπε να την επενδύσει για το σκοπό Του. Μετά την αποφοίτησή του απ’ το Πανεπιστήμιο, οδήγησε εκατοντάδες νέους στην ιεραποστολή και ήταν το όργανο που χρησιμοποίησε ο Θεός για να ιδρυθεί μια τεράστια ιεραποστολική κίνηση το 16ο αιώνα που έστειλε κάπου 3.000 ιεραποστόλους σε πολλά μέρη της γης! Δεν μπορούμε να γίνουμε όλοι σαν αυτόν τον νέο, αλλά μας καλεί όλους ο Θεός να Τον υπηρετήσουμε με κάποιον τρόπο. Εκείνος μας κάνει ικανούς και μας έχει δώσει μερικά ιδιαίτερα χαρίσματα που είναι μοναδικά. Αυτά πρέπει να επενδύσουμε στην υπηρεσία Του και να μην τα σπαταλήσουμε άδικα.

(Εκδόσεις «Ο Λόγος»)

323. Η πηγή κάθε αληθινής χαράς, κάθε αληθινής ειρήνης βρίσκεται στον ναό. Εκεί ενισχυόμαστε στην αρετή. Εκεί η χάρις του Θεού μας απαλλάσσει από την αμαρτία. Υπόσχονται πολλά και οι τόποι της κοσμικής χαράς, όπως τα άσεμνα θεάματα και τα κέντρα διασκεδάσεων. Αλλά ό,τι προσφέρουν, ούτε από μακριά δεν μπορεί να συγκριθή με αυτό που μας χαρίζει ο εκκλησιασμός. Η Εκκλησία αναπαύει την ανθρώπινη ψυχή όπως η μητέρα αναπαύει το παιδί στα γόνατά της. Πόσο θα έπρεπε να αγαπάμε την Εκκλησία σαν τόπο, σαν κτίριο! Και αυτό κάνουν όσοι αναγνωρίζουν την αξία της. Και η Εκκλησία δέεται: «Ὑπὲρ ῶν μετὰ πίστεως, εὐλαβείας καὶ φόβου εἰσιόντων. Υπὲρ τῶν κοπιώντων εν αυτή». Υπέρ των αγαπώντων την ευπρέπειαν αυτής».

324. Ο Σταυρός αγιάσθηκε από τον Χριστό, που πέθανε επάνω του και έχυσε το Αίμα του για μας. Γι’ αυτό η θέα ή η παρουσία του Σταυρού είναι φοβερή στους δαίμονες. Γι’ αυτό και η Εκκλησία αγιάζει τα ύδατα, βυθίζοντας σ’ αυτά τον Σταυρό. Με τον Αγιασμό, χαρίζει στους πιστούς υγεία σωματική και πνευματική και τρέπει σε φυγή τους δαίμονες.

(Η εν Χριστώ ζωή μου - Αγ. Ιωάννου της Κροστάνδης, εκδόσεις Παπαδημητρίου, σελ. 138-139)

321. Πολλές ευκαιρίες προσφέρει η ζωή στον θυμό, χάρις στις απειράριθμες ατέλειες που έχουν οι άνθρωποι μεταξύ τους. Ο θυμός δεν δίνει λύσι στα προβλήματα. Τα χειροτερεύει, όπως η καθημερινή πείρα μαρτυρεί. Είναι λοιπόν προτιμότερο να έχουμε συμπεριφορά ειρηνική στις κοινωνικές μας σχέσεις. Ο άνθρωπος δεν είναι άγγελος. Κάθε μέρα πέφτει σε αμαρτίες, ακόμη και παρά τη θέλησί του.
«Οὐ γὰρ ὃ θέλω ποιῶ ἀγαθόν, ἀλλ᾿ ὃ οὐ θέλω κακὸν τοῦτο πράσσω» (Ρωμ. ζ’ 19). Και ο Κύριος μας εντέλλεται να είμαστε επιεικείς στα πταίσματα των άλλων: «ἄφες ἡμῖν τά ὀφειλήματα ἡμῶν ὡς καί ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶν» (Ματθ. ζ’ 12). Και: «Πάντα οὖν ὅσα ἂν θέλητε ἵνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι, οὕτω καὶ ὑμεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς» (Ματθ. ζ’ 12). Και ποιος από μας δεν θέλει να του συμπεριφέρωνται οι άλλοι με επιείκεια και υπομονή, όταν τους στενοχωρή με τις ανάγκες του και τις πτώσεις του; Γι’ αυτό και ο Απόστολος πάλι μας διδάσκει να είμαστε μακρόθυμοι και επιεικείς: «ἡ ἀγάπη», λέγει ο θείος Παύλος, «μακροθυμεῖ, χρηστεύεται … οὐ παροξύνεται, οὐ λογίζεται τὸ κακόν, [13.6] οὐ χαίρει ἐπὶ τῇ ἀδικία, πάντα ὑπομένει … ουδέποτε εκπίπτει» (Α’ Κορ. ιγ’ 4-8).

322. Τι πνευματικές τρικυμίες, θύελλες και καταιγίδες βρίσκουν συχνά τον καλό ποιμένα, που έργο του είναι να σώση όχι μόνο τον εαυτό του, αλλά και πολλούς άλλους! Μονάχα χάρις στο έλεος του Θεού το σκάφος της ζωής μας δεν ανατρέπεται και δεν βουλιάζει μέσα σε τόσες αντιξοότητες.

(Η εν Χριστώ ζωή μου - Αγ. Ιωάννου της Κροστάνδης, εκδόσεις Παπαδημητρίου, σελ. 137-138)

ανοίξας το στόμα
Ματθαίου ε΄2

Είναι σημαντικό γεγονός το άνοιγμα μιας Εκθέσεως, το άνοιγμα ενός Σχολείου, μιας Πηγής, που αρχίζει να ποτίζη με το κρυστάλλινο νερό της τους ανθρώπους… Κι όταν ήλθε η στιγμή ν΄ανοίξη το στόμα του ο Ιησούς, η Πηγή της Σοφίας, το γεγονός σημειώνεται.

Διότι ο Ιησούς ήλθε για να μιλήση. Για ν’ αποκαλύψη. Για να εξηγήση. Αυτό το στόμα το περίμενε αιώνες η ανθρωπότης ν’ ανοίξη. Ο Ίδιος ο Θεός, από καταβολής κόσμου, επιθυμούσε ν’ αποκτήση το στόμα αυτό. Χρησιμοποίησε προπαρασκευαστικά το στόμα των Προφητών. Όταν όμως «ήλθε το πλήρωμα του χρόνου... ελάλησεν ημίν εν υιώ». Ό,τι επομένως πιο πολύτιμο υπήρξε στην ανθρωπότητα είναι το στόμα του Ιησού.
Απ’ το στόμα του Ιησού ξεχύθηκε το ζωντανό νερό, που η πηγή του βρισκόταν στον ουρανό. Ο Ιησούς δεν άνοιγε το στόμα του παρά μόνο για να διδάξη, ν’ αποκαλύψη. Ποτέ ο Ιησούς δεν μίλησε άσκοπα, όπως και ποτέ δεν έκανε θαύματα για επίδειξι δυνάμεως. Όπως ο Ιησούς δεν ήταν θαυματοποιός έτσι και δεν ήταν ψευτοδιδάσκαλος. Ο Ιησούς άνοιγε το στόμα του, όταν υπήρχε ανάγκη «ρημάτων ζωής αιωνίου». Η σαγήνη του λόγου του δεν απλωνόταν παρά μόνο όταν ήταν η ώρα του ψαρέματος. Και δεν άνοιγε το ευλογημένο εκείνο στόμα χωρίς να γεμίζουν οι άνθρωποι τις καρδιές τους με το ατίμητο χρυσάφι των λόγων του.

«Ανέπτυξας τα χείλη σου, Δέσποτα, εκήρυξας τω κόσμω, τον άχραντον Πατέρα και το Πανάγιον Πνεύμα, το συγγενές αμφοτέρων, φυλάττων και μετά σάρκωσιν» (Πεντηκοστάριον 99).

"Θεράπευσον, Ιησού μου, ψυχής τα τραύματα"

(Επισκόπου Αχελώου Ευθυμίου Στυλίου, «Εκείνος» Ο Ιησούς Χριστός, εκδ. Γρηγόρη, σ. 107)

112. «Παρέλαβε την γυναίκα αυτού» (Mατθ. α' 24).

Ο Ιωσήφ πείθεται τελικά απόλυτα από τα όσα του είπε ο ουράνιος συνομιλητής του και σπεύδει να συμμορφωθή. Επισκέπτεται την Παρθένο στο σπίτι της και της ζητεί να τον ακολουθήση στο δικό του σπίτι, σαν νόμιμη μνηστή του. Ο κύκλος της πρώτης δοκιμασίας έκλεισε και για τους δύο τόσο ωραία όσο κανείς τους δεν το περίμενε. Η Θεοτόκος ούτε καν σκεπτόταν πώς θα μπορούσε να πείση τον Ιωσήφ για τα γεγονότα. Και ο Ιωσήφ είχε χαθή μέσα στο λαβύρινθο των συλλογισμών του. Τίποτε δεν ήθελε να δεχθή, αλλά και τίποτε δεν απέκλειε! Και από το τρικυμισμένο αυτό πέλαγος βρίσκονται τώρα και οι δύο στο ήσυχο λιμάνι του σπιτιού τους...
Ο μόνος τρόπος να ξεπερνούμε τις δυσκολίες της ζωής είναι να τις ζούμε με τον Θεό και κοντά στον Θεό. Στις περιπτώσεις αυτές ο άνθρωπος αποκτά φτερό, και πετάει πάνω απ’ τις δυσκολίες.

Ένας Άγιος —λέει το Γεροντικόν— ήθελε να περάση το ποτάμι. Είχε όμως κανόνα στη ζωή του να μη βρέξη ποτέ το σώμα του στο νερό. Όταν έφθασε στο ποτάμι, μια άγνωστη δύναμι τον πέρασε στην αντίπερα όχθη...

Σε άλλη παρόμοια περίπτωσι, ο Θεός έστειλε ένα κροκόδειλο. Ο Άγιος κάθησε πάνω στη ράχη του και διέσχυσε το ποτάμι...

Οι δυσκολίες και τα προβλήματα της ζωής μοιάζουν με τα ποτάμια των ανεκδότων. Εκείνος που πιστεύει είναι βέβαιο ότι θα βρίσκη λύσεις για να τα υπερνικά. Όποιος όμως αμφιβάλλει, θα πνίγεται «σε μια κουταλιά νερό».

(Μητροπολίτου Αχελώου Ευθυμίου Στυλίου, Η Πρώτη, εκδ. Γρηγόρη, σελ. 138)

ΕΙΔΑ κάποτε τον διάβολο έξω από το κελλί του μαθητή μου, έλεγε διορατικός Γέροντας, να παραμονεύει. Έριξα τότε μια ματιά μέσα να δω τί εκανε εκείνος. Είχε ανοιχτή μπροστά του την Αγία Γραφή κι ήταν βυθισμένος στην μελέτη. Μόλις τελείωσε το διάβασμα κι έκλεισε το βιβλίο, όρμησε μεσα ο διάβολος να τον πειράξει.

ΟΙ ΙΕΡΟΙ συγγραφείς της Παλαιάς και Καινής Διαθήκης, με την έμπνευση του Αγίου Πνεύματος, συνέγραψαν βιβλία, έλεγε κάποιος Γέροντας. Οι Πατέρες φρόντισαν να εφαρμόσουν στον βίο τους τα γραφόμενα. Η επόμενη γενιά τα αποστήθισε. Οι νεώτεροι τα αντέγραψαν και τα κλείδωσαν στις βιβλιοθήκες.

ΠΗΓΑΝ καποτε μερικοί Γέροντες να επισκεφθούν τον Όσιο Αντώνιο. Μαζί τους ήταν κι ο Αββάς Ιωσήφ. Ο Μέγας Πατήρ, για να τους δοκιμάσει, διάλεξε κάποιο γραφικό ρητό και ρώτησε έναν-έναν να πει την ερμηνεία του. Άρχισε τότε ο καθένας να το εξηγεί σύμφωνα με τις γνώσεις του.

- Δεν το βρήκες, απαντούσε σ’ όλους ο Όσιος. Έφτασε κι η σειρά του Αββά Ιωσήφ.

- Τί λες εσύ γι’ αυτό, Ιωσήφ; τον ρώτησε ο Μέγας Αντώνιος.

- Εγώ δεν γνωρίζω απ’ αυτά, αποκρίθηκε εκείνος.

- Ο Αββάς Ιωσήφ έδωσε την σωστή απαντηση, είπε τότε ο Όσιος, θαυμάζοντας την ταπεινοσύνη του.

(Γεροντικό, Σταλαγματιές απο την Πατερική Σοφία, Θεοδώρας Χαμπάκη, Εκδόσεις Ορθοδόξου  

Χριστιανικής αδελφότητας "ΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑ", σελ. 172) 

111. «Τέξεται δε υιόν και καλέσεις το όνομα αυτού Ιησούς» (Ματθ. α' 21).

Ο Αρχάγγελος καθορίζει ακόμα και τον ρόλο του καθενός στο μυστήριο της Ενσαρκώσεως: η Παρθένος θα γεννήση και ο Ιωσήφ θα ονομάση το θείο Βρέφος, δίδοντας του το όνομα Ιησούς!
Έτσι ο Ιωσήφ συνειδητοποιεί ότι τα γεγονότα τον ξεπερνούν. Δεν είναι αυτός ο αίτιος του κυοφορούμενου βρέφους. Στην αρχή νόμισε ότι η Παρθένος τον προσέβαλε προσωπικά. Τώρα πείθεται σιγά σιγά ότι και αυτός και η Μαριάμ εκλήθηκαν να παίξουν ένα ρόλο σε γεγονότα που τους ξεπερνούν. Δεν ήταν δική τους εκλογή. Δεν τα πρακάλεσαν οι ίδιοι. Η πηγή και η αιτία των εκπληκτικών αυτών γεγονότων ήταν ο Κύριος! Αυτοί δεν ήταν παρά υπηρέτες των μεγαλείων Του Θεού!
Μακρυά απ’ τη διάστασι του Θεού ο άνθρωπος φαντάζει σαν γίγας! Ο άνθρωπος νομίζει ότι είναι Κύριος της ζωής και της τύχης του εαυτού του, των άλλων και του κόσμου ολοκλήρου. Όταν όμως πέφτη επάνω του η σκιά του Θεού, τότε ο άνθρωπος συνειδητοποιεί την πραγματική του διάστασι. Μπροστά σ’ ένα φυσικό φαινόμενο, μπροστά σ’ ένα ιστορικό γεγονός, μέσα στο μυστηριώδες σύμπαν του Θεού ο άνθρωπος εξαφανίζεται κυριολεκτικά.
Ο Ιωσήφ, μπροστά στη διαδικασία της Ενσαρκώσεως ανακαλύπτει την πραγματική του διάστασι. Συνειδητοποιεί ότι το γεγονός των γεγονότων τον ξεπερνά. Δεν προέρχονται απ’ αυτόν, δεν ρυθμίζονται απ’ αυτόν, δεν μπορεί να τα ελέγξη, να τα αλλάξη, να τα σταματήση.
Ο άνθρωπος θα ήταν αδύνατο να συνειδητοποιήση τη θέσι και τον ρόλο του στη ζωή και την ιστορία, αν δεν υπήρχαν οι επεμβάσεις του Θεού. Ό,τι καθώρισε τον άνθρωπο και τον ρόλο του ήταν η παρουσία του Θεού στα γεγονότα της Ιστορίας. Χωρίς τις θεοφανίες, ο άνθρωπος θα εξελισσόταν σ΄ένα ανθρωπόμορφο δεινόσαυρο· ό,τι τον κράτησε στις διαστάσεις του και στα δημιουργικά του πλαίσια ήταν η παρουσία της αγάπης του Θεού, που σαν φιλανθρωπία εκδηλώθηκε και εκδηλώνεται σ’ όλα τα μεγάλα γεγονότα της ιστορίας.
Αν ο σύγχρονος άνθρωπος κινδυνεύη να αφανισθή είναι γιατί έχασε την δυνατότητα συγκρίσεώς του με τη διάστασι του Θεού και γι΄ αυτό τείνει να εκφυλισθή από γιγαντισμό. Αυτό είναι ένα γεγονός — σημείον που μας λέει, ότι δεν απέχομε πολύ από μια νέα Θεοφανία, που θα σώση τον άνθρωπο από τον επερχόμενο —διαφορετικά— ολοκληρωτικό αφανισμό του...

(Μητροπολίτου Αχελώου Ευθυμίου Στυλίου, Η Πρώτη, εκδ. Γρηγόρη, σελ. 137-138)