Αυξομείωση μεγέθους γραμμάτων.
Κείμενα (blog) - Ιερός Ναός Αγίου Σώστη Νέας Σμύρνης
182.«Μήτηρ και Παρθένος» Η Θεοτόκος είναι λοιπόν η μόνη που συνδύασε ταυτόχρονα και τις δύο καταστάσεις της γυναικείας φύσεως, την παρθενία και την μητρότητα. Είναι η «λοχείαν και παρθενίαν ζευγνύσα». Η Θεοτόκος είναι Παρθένος και Μητέρα, όπως και ο Ιησούς είναι Θεός και άνθρωπος. Αυτό φανερώνει, ότι η συμμετοχή της Θεοτόκου στο μυστήριο του Χριστού της εξασφάλισε μια πληρότητα υπάρξεως που ωλοκληρώθηκε ύστερα, κατά την Κοίμησι και Μετάστασί της. Η Παρθένος και η Μητέρα έχουν διαφορετικά βιώματα και διαφορετική υπαρξιακή παρουσία μέσα στη ζωή. Η Παρθένος δεν έχει τα βιώματα και την παρουσία της Μητέρας και η Μητέρα, αντίστροφα,…
181.«Η Παρθένος σήμερον τον υπερούσιον τίκτει». Το υπέροχο αυτό χριστουγεννιάτικο κοντάκιο αναφέρεται στην «εν τόκω» Παρθενία της Θεοτόκου. «Η Παρθένος σήμερον τίκτει»! Είναι χαρακτηριστική η προσθήκη της λέξεως «σήμερον». Η «υπέρ λόγον» και «υπέρ φύσιν» γέννησις είναι επίσης και «υπέρ χρόνον». Σύμφωνα με την περί «λειτουργικού χρόνου» αντίληψι της ορθοδοξίας, η ενσάρκωσις του Υπερουσίου Θεού είναι ένα υπέρχρονο μυστήριο, το οποίο, μέσα στον λειτουργικό χώρο χρόνο της Εκκλησίας βιώνεται από τους πιστούς σαν σύγχρονη πραγματικότης. Έτσι η Ενσάρκωσις του Λόγου βιούται στο συγκεκριμένο παρόν και οι πιστοί περικυκλώνουν τη Φάτνη του Σωτήρος «μετά Αγγέλων και των ποιμένων». Η συνεργία…
179. «δώσει Κύριος... σημείον ιδού η Παρθένος εν γαστρί έξει (Ήσ. ζ’ 14) Στο εξαίσιο αυτό χωρίο βρίσκομε μια παλαιά και θεόπνευστη μαρτυρία της Παρθενίας της Θεοτόκου. «Η χριστιανική Εκκλησία επίστευσεν έκπαλαι, ότι εν τω παρόντι χωρίω πρόκειται περί της εκ Παρθένου γεννήσεως του Ιησού Χριστού, περί του υπερφυούς τρόπου της συλλήψεως του οποίου πληροφορούμεθα από του ευαγγελίου του Λουκά (α' 35 πρβλ. Ματθ. α' 18 εξ.) και την πίστιν ταύτην συμμερίζεται και μέχρι σήμερον η πιστή θεολογική ερμηνεία του χωρίου» (ΥΗ, 104) . Τη σύλληψι του Ιησού από την Παρθένο ο προφήτης τη χαρακτηρίζει «σημείον», σαν θεόσταλτο δηλαδή…
178. «μετά τόκον Παρθένος» Η Παρθενία της Θεοτόκου «μετά τόκον» αναφέρεται στο γεγονός, ότι η Θεομήτωρ, μετά τη γέννησι του Ιησού και μέχρι τέλους της ζωής της, δεν ήλθε σε συζυγική συνάφεια με τον Ιωσήφ. Ο Ευαγγελιστής Ματθαίος σημειώνει επ’ αυτού: Ο Ιωσήφ «ουκ εγίνωσκεν αυτήν έως ου έτεκε τον υιόν αυτής τον πρωτότοκον» (α' 25). Αυτό όμως δεν έχει την έννοια ότι «μετά τη γέννησι του Ιησού» την εγνώρισε σαν σύζυγο: (περισσότερα για το «έως ου», βλ. ΔΤ/2,210 εξ.). Η Παρθενία της Θεοτόκου «μετά τόκον» είναι μία κατάστασις που μπορούμε να καταλάβουμε ευκολώτερα. Η Ενσάρκωσις ήταν τόσο μεγάλο…
177. «φύσεως μεν πύλας ήνοιξεν... παρθενίας δε κλείθρα ου διέρρηξεν» Για την «εν τόκω» Παρθενία της Θεομήτορος δημιουργείται ίσως η απορία: «πώς φύσεως μεν πύλας ήνοιξεν» (ο Ιησούς) Παρθενίας δε κλείθρα ου διέρρηξεν»; Πώς δηλαδή ο Ιησούς πέρασε την «κεκλεισμένη πύλη» της ζωής; Η απάντησις κατ αρχήν είναι ότι ο Ιησούς γεννήθηκε «απαθώς», χωρίς δηλαδή να πάθη τίποτε η Θεοτόκος: «απαθώς εισήλθεν, αφράστως εξήλθε, κατά τον προφήτην τον λέγοντα· αύτη η πύλη κεκλεισμένη έσται, ουδείς ου μη διέλθη δι’ αυτής, ει μη μόνος Κύριος ο Θεός Ισραήλ». Ο Ιησούς πέρασε την πύλη της ζωής χωρίς να την ανοίξη (βλ.…
176. «εν τόκω Παρθένος» Η Παρθενία της Θεοτόκου «εν τόκω» αναφέρεται αφ’ ενός μεν στο ότι η Παρθένος «άνευ ανδρός» και «εκτός συναφείας συνέλαβε» τον Ιησούν και αφ’ ετέρου στο ότι κατά τον τοκετό ο υμένας της Παρθένου έμεινε άφθορος: «Εξ ασπόρου βλαστήσας γαστρός και φυλάξας ταύτην ώσπερ ην άφθορον». Και τα δύο πρωτοφανή και ανεπανάληπτα αυτά συμβάντα παρατηρήθηκαν μόνο στην περίπτωσι της Θεοτόκου, η οποία έτσι είναι η μόνη γυναίκα μέσα στην ιστορία που συνδύασε την Παρθενία και την Λοχεία: «Χαίρε, η παρθενίαν και λοχείαν ζευγνύσα». Η «εν τόκω» Παρθενία της Θεοτόκου είναι ενδεικτική κατάστασις της «νέας κτίσεως».…
175. «η προ τόκου και «εν τόκω» και «μετά τόκον» πάλιν ούσα Παρθένος. Το κατ’ εξοχήν χαρακτηριστικό της Θεοτόκου είναι η «αειπαρθενία» της, το ότι δηλαδή ήταν παρθένος «προ τόκου» (ante partum), «εν τόκω» (in partum) και «μετά τόκον» (post partum). Ο ι. Αυγουστίνος τονίζει: Η Θεοτόκος virgo concepit (παρθένος συνέβαλε), virgo peperit (παρθένος έτεκε), virgo permansit (παρθένος έμεινε). «Η ονομασία Αειπάρθενος αποκλείει πρωτ’ απ’ όλα κάθε "ερωτική" περιπλοκή, οποιεσδήποτε αισθησιακές και ατομικές επιθυμίες και πάθη, οποιοδήποτε περισπασμό της καρδιάς και του νου. Η σωματική ακεραιότητα ή αφθαρσία δεν είναι παρά το εξωτερικό σημάδι της εσωτερικής καθαρότητας. Το κύριο…
174. «Το μεσότοιχον της έχθρας καθελούσα ειρήνην αντεισήξε» Μετά την πτώσι και ειδικώτερα μετά τον Πύργο της Βαβέλ, οι άνθρωποι διαιρέθηκαν και χωρίσθηκαν σε εχθρικά και αντίπαλα στρατόπεδα. Έχτιζαν μάλιστα ψηλά τείχη, ώστε να μη υπάρχει καμμία επικοινωνία ανάμεσά τους. Από καιρό δε σε καιρό έρχονταν σε φοβερές και αιματηρές συγκρούσεις μεταξύ τους... Την κατάστασι αυτή της ανθρωπότητος άλλαξε η Θεοτόκος «δυνάμει», με τη συμβολή της στην Ενανθρώπησι του Θεού. Η Θεοτόκος με τη συνεργία της στην Ενσάρκωσι του Θεού συνέβαλε στο να έλθη «επί γης ειρήνη» (Λουκ. β' 14). Και πράγματι «ο Χριστός, η ειρήνη ημών, εποίησε τα…
173. «το κάλλος το φυσικόν, ωραιότερον ανέδειξας, εξαστράπτουσα σάρκα θεότητος». Η Παρθένος Μαρία ήταν ωραία και όμορφη. Το φυσικό της κάλλος ήταν αντανάκλασις της σωματικής της αγνότητος και της ψυχικής της καθαρότητος. Εκείνο όμως που την έκανε πιο ωραία και πιο όμορφη ήταν η Ενσάρκωσις. «Η Θεοτόκος, αφ’ ης στιγμής "εύρε χάριν παρά Θεώ” και έτεκεν, είτα, τον Σωτήρα, προσέλαβε και τον θείον κάλλος κατ’ αποκλειστικότητα εις τον γυναικείον κόσμον». Η σύλληψις, η κυοφορία και η γέννησις του Ιησού πρόσθεσε ανυπέρβλητο κάλλος στην ύπαρξί της. Τότε το κάλλος της Θεοτόκου έγινε αστραπηβόλο, εκτυφλωτικό. Και τούτο γιατί το πανάγιο σώμα…
172. «Εύα μεν τω της παρακοής νοσήματι την κατάραν εισωκήσατο˙ Συ δε τω της κυοφορίας βλαστήματι τω κόσμω την ευλογίαν εξήνθησας» Η διαφορά ανάμεσα στην πρώτη και τη «δεύτερη Εύα», τη Θεοτόκο είναι η εξής: η Εύα αρνήθηκε να συνεργασθή με τον Θεό στην εφαρμογή του σχεδίου του για τον άνθρωπο και τον κόσμο, ενώ η Θεοτόκος δέχθηκε. Η Παρθένος Μαρία έγινε έτσι η αποκατάστασις της Εύας, όπως είπαμε. Η υπακοή δε της Θεοτόκου είχε και αυτή συνέπειες, όπως και η παρακοή της Εύας. Η παρακοή της πρώτη Εύας, σαν θανατηφόρο μικρόβιο μεταδόθηκε στο σώμα της ανθρωπότητος, η οποία…