Αυξομείωση μεγέθους γραμμάτων.
29 Ιουν

Ο πιο πλούσιος άνθρωπος στον κόσμο! Ο Απόστολος Παύλος…

Γράφτηκε από τον 

(ομιλία π. Νικολάου Πουλάδα στον Εσπερινό του Απ. Παύλου στις 28-6-2013 στο Παλαιό Φάληρο χοροστατούντος του Σεβ. Μητροπολίτου μας κ. Συμεών)

Σεβασμιώτατε, σεβαστοί πατέρες, αγαπητοί αδελφοί, σήμερα εορτάζει ένας από τους πιο φτωχούς κατά κόσμον αλλά τόσο πλούσιος κατά Θεόν . Ο απόστολος Παύλος δίνει την πιο ωραία περιγραφή για τον εαυτό του: Είμαστε, λέει, εμείς οι Απόστολοι «ὡς πτωχοὶ πολλοὺς δὲ πλουτίζοντες, ὡς μηδὲν ἔχοντες καὶ πάντα κατέχοντες» (Β. Κορ. 6,10). Στον σημερινό κόσμο που φοβάται μήπως φτωχύνει και χάσει αυτά που νομίζει ότι «κατέχει» έρχεται ο Παύλος και μας μιλά για έναν άλλο πλούτο που πρέπει να επιζητούμε. Μας φανερώνει τον αληθινό πλούτο και την αληθινή φτώχεια, αυτήν της ψυχής.

Α. Ο πτωχός κατά κόσμον Παύλος, «ὡς πτωχοὶ …».
Εφάρμοσε την εντολή του Κυρίου στους Αποστόλους «μὴ κτήσησθε χρυσὸν μηδὲ ἄργυρον μηδὲ χαλκὸν εἰς τὰς ζώνας ὑμῶν…» (Ματθ. 10,8). Δεν είχε περιουσία, ούτε σπίτια, ούτε αμάξια, ούτε καταθέσεις σε τράπεζες, ούτε μισθούς και συντάξεις. Δεν είχε σχεδόν τίποτα, ήταν ο μηδέν έχων. Ασκώντας το επάγγελμα του σκηνοποιού έβγαζε τα προς το ζην. Δεν είχε επίσης ανέσεις, απολαύσεις και σαρκικές ηδονές. Τόσο φτωχός για την δική μας κοσμική λογική. Είχε τα απολύτως απαραίτητα υλικά αγαθά. Έλεγε με καύχηση δίνοντάς μας τον ορισμό για την μεγάλη αρετή της χριστιανικής αυτάρκειας που για μας βεβαίως ταυτίζεται με την ολιγάρκεια «ἔχοντες δὲ διατροφὰς καὶ σκεπάσματα, τούτοις ἀρκεσθησόμεθα». (Α Τιμ. 6,8). Αν έχουμε τροφές και σκεπάσματα, ας αρκεστούμε σε αυτά. Πρότυπο ολιγάρκειας στη σύγχρονη καταναλωτική μανία μας. Ασφαλώς και αυτός αν περιδιάβαινε τις αγορές και τα πολυκαταστήματά μας με τα χιλιάδες χρήσιμα και άχρηστα είδη και προϊόντα θα αναφωνούσε σαν τον αρχαίο σοφό που βλέποντας τόσα και τόσα πράγματα σε ένα παζάρι, είπε στο μαθητή του «Δόξα να χει ο Θεός! Κοίταξε εδώ ένα σωρό πράγματα που δεν τα έχω ανάγκη…». Δεν τα έχω ανάγκη! Μάλλον θα μας έλεγε και ο Παύλος: Καλά, τι τα θέλετε όλα αυτά;…

Β. Ο Παύλος κατέχει όμως τα πάντα, «και πάντα κατέχοντες» γιατί κατέχει το Χριστό!
Κατέχει τα πάντα διότι κατέχει αυτόν που κατέχει τα πάντα, τον Παντοκράτορα. Αν ο Κύριος είπε ότι «χωρὶς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιεῖν οὐδέν» (Ιω. 15,5) άρα μετ’ εμού δύνασθε τα πάντα! επομένως με Εκείνον ο Παύλος είχε τα πάντα και μπορούσε τα πάντα. «Πάντα ἰσχύω ἐν τῷ ἐνδυναμοῦντί με Χριστῷ» (Φιλιπ. 4,13).
Κατείχε τα πάντα διότι είχε την αγάπη του Χριστού σε αυτόν. Ήξερε πόσο πολύ ο Χριστός τον αγαπούσε. Αυτήν την αγάπη κανείς δεν μπορούσε να του την πάρει. «τίς ἡμᾶς χωρίσει ἀπὸ τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ; θλῖψις ἢ στενοχωρία ἢ διωγμὸς ἢ λιμὸς ἢ γυμνότης ἢ κίνδυνος ἢ μάχαιρα;».
Είχε την δική του αγάπη προς το Χριστό για την οποία έλεγε «Ἐμοὶ γὰρ τὸ ζῆν Χριστὸς καὶ τὸ ἀποθανεῖν κέρδος» (Φιλιπ. 1,21) και «τὰ πάντα ἐζημιώθην, καὶ ἡγοῦμαι σκύβαλα εἶναι ἵνα Χριστὸν κερδήσω» (Φιλιπ. 3,8). Όλα τα θεωρώ σκουπίδια. Είχε Αυτόν, αυτή τη μονάδα που δίνει την αξία σε όλα τα μηδενικά. Είχε μέσα του Αυτόν που είπε ότι είναι η οδός, η αλήθεια, η ζωή. Αφού κατείχε το Χριστό κατείχε τα πάντα, άρα δεν τον μάγευε η υλη, τα υλικά, τα πράγματα. Όπως λέει ο όσιος Ιωάννης της Κλίμακος «Εκείνος που γεύτηκε τα ουράνια, εύκολα περιφρονεί τα επίγεια, ενώ εκείνος που δεν τα γεύτηκε εκείνα, νοιώθει αγαλλίαση για τα επίγεια υπάρχοντα του» (εκδ. ΕΠΕ Κλίμαξ σελ. 311) ή θα προσθέταμε εμείς νιώθει και υπερβολικό άγχος και κατάθλιψη και φόβο όταν κινδυνεύει να χάσει ή να του ελαττωθούν κάπως  αυτά τα υπάρχοντα. Για αυτό και είναι ικανός, αφού δεν κατέχει το Χριστό, να τινάξει τα μυαλά του στον αέρα ή να απαγχονιστεί μιας και έχασε τα «πάντα» που νόμιζε ότι κατείχε.
Οι σύγχρονοι άνθρωποι, πολλές φορές είναι το ακριβώς αντίθετο με τον Παύλο. Έχουν τα πάντα αλλά δεν κατέχουν τίποτα. Δεν κατέχουν το Χριστό και την πίστη. Όλα όσα έχουν συχνά τα χάνουν, τους ξεγλιστράνε από τη μία στιγμή στην άλλη. «Πλούσιοι επτώχευσαν και επείνασαν…» λέει αιώνες η Εκκλησία μας.  Πόσο συχνά το βλέπουμε αυτό στις ημέρες μας.

Γ. Ο Παύλος κατέχει τα πάντα, διότι κατέχει την Αρετή.
Η Αρετή είναι ο μέγας θησαυρός μας. Ο Παύλος έχει ένα τεράστιο θησαυροφυλάκιο αόρατο στα μάτια και τη λογική του κόσμου. Είναι η ψυχή και η καρδιά του. Εκεί είναι ο μέγας πλούτος του. Τον περιγράφει ο Ιησούς «ὁ ἀγαθὸς ἄνθρωπος ἐκ τοῦ ἀγαθοῦ θησαυροῦ ἐκβάλλει ἀγαθά» (Ματθ. 12,35). Βλέπετε ο Κύριος μιλά για θησαυρό, δηλαδή την καρδιά μας. Από αυτόν τον θησαυρό ο Παύλος έβγαζε κάθε μέρα όλα τα διαμάντια και τα μαργαριτάρια του. Διαμάντια είναι στην ορθόδοξη πνευματική ζωή οι αρετές. Αυτές είναι οι πολύτιμοι λίθοι μας. Αν δεν έχουμε αρετές είμαστε ζητιάνοι, ρακένδυτοι, γυμνοί πνευματικά, έστω και αν έχουμε εκατομμύρια ευρώ.
Είναι οι καρποί του Αγίου Πνεύματος. «ὁ δὲ καρπὸς τοῦ Πνεύματός ἐστιν ἀγάπη, χαρά, εἰρήνη, μακροθυμία, χρηστότης, ἀγαθωσύνη, πίστις, πρᾳότης, ἐγκράτεια» (Γαλατ. 5. 22,23).
Πώς να μην είναι πάμπλουτος ο Παύλος ένας άνθρωπος που είχε μία τέτοια εκπληκτική συγκομιδή καρπών πνευματικών; Τι να τα κάνει τα υλικά όταν έχει μια τέτοια ψυχή; Καλά έλεγε ο φιλόσοφος Επίκτητος «Θα ευεργετήσεις σε μεγάλο βαθμό την πόλη, αν δεν υψώσεις τους ορόφους, αλλά αναπτύξεις και εξυψώσεις τις ψυχές. Γιατί είναι καλύτερο σε μικρά σπιτάκια να κατοικούν μεγάλες ψυχές παρά να φωλιάζουν σε μέγαρα ποταπά ανδράποδα» (Επίκτητος Ανθολ. Στοβαίου, ΜΣΤ,81). Εγώ, θα μας έλεγε ο Παύλος είμαι τόσο πλούσιος που έχω το πιο ευρύχωρο σπίτι, το πιο μεγάλο και πολυτελές μέγαρο, την καρδιά μου! Είναι τόσο μεγάλη και πλατειά και ευρύχωρη που χωράτε εκεί μέσα όλοι σας «ἡ καρδία ἡμῶν πεπλάτυνται· οὐ στενοχωρεῖσθε ἐν ἡμῖν» (Β Κορ. 6 11-12).Τέτοια ευρύχωρη καρδιά ποιός πλούσιος έχει; Η αληθινή φτώχεια, η χειρότερη φτώχεια είναι το να είναι κανείς όχι ανοιχτόκαρδος σαν τον Παύλο, αλλά στενόκαρδος, σκληρόκαρδος, άκαρδος. Αυτή τη φτώχεια έπρεπε να φοβόμαστε. Φτώχυναν οι καρδιές μας. Φτωχοί αληθινά είναι οι αναίσθητοι, οι εγωιστές, οι ατομιστές, οι αδιάφοροι για τις ανάγκες των άλλων, οι άδικοι!  
Άρα ο Παύλος κατείχε τους δύο μεγάλους θησαυρούς. Ψυχή και Χριστό! Και αυτά κανείς δεν μπορούσε να του τα πάρει, καμία κρίση, κανένα ΔΝΤ, όπως και σε μας, όπως λέει ο πατρο - Κοσμάς ο Αιτωλός: «Το κορμί σας ας σάς το καύσουν, ας σάς το τηγανίσουν, τα πράγματα σας ας σάς τα πάρουν. Μη σας μέλλει, δώστε τα, δεν είναι εδικά σας. Ψυχή και Χριστός σας χρειάζεται. Ετούτα τα δύο, όλος ο κόσμος να πέσει, δεν ημπορεί να σας τα πάρει, έξω αν τύχη και τα δώσετε με το θέλημά σας. Αυτά τα δύο να τα φυλάγετε να μην τύχη και τα χάσετε» (Διδαχή Γ). Ο Παύλος αυτά τα κατείχε. Κατείχε μια ψυχή διαμάντι. Τον αγαπούσαν τόσο πολύ οι άνθρωποι ώστε λέει για τους Γαλάτες ότι θα έβγαζαν και τα μάτια τους για αυτόν και θα του τα έδιναν! Τόσο τον αγαπούσαν! «μαρτυρῶ γὰρ ὑμῖν ὅτι εἰ δυνατὸν τοὺς ὀφθαλμοὺς ὑμῶν ἐξορύξαντες ἂν ἐδώκατέ μοι» (Γαλάτας 4,15). Υπάρχει μεγαλύτερος πλούτος από το να σε αγαπάνε τόσο πολύ οι άλλοι; Με πόσα ευρώ ανταλλάσσεται μια τέτοια αγάπη; Πόσοι και ποιοί πλούσιοι πήραν ποτέ τέτοια αγάπη; Να γιατί κατείχε τα πάντα. Είχε την αγάπη του Χριστού και των ανθρώπων.

Δ. Ο πτωχός Παύλος που πλουτίζει τους άλλους με την Αγάπη του.
Ο πλούτος του Παύλου σκορπιζόταν κάθε μέρα στους άλλους. Η περιουσία του ήταν και κινητή και ακίνητη.
Κινητή μεν, αφού συνεχώς μετακινούνταν στους άλλους αδελφούς. Τίποτα δεν έμενε σε αυτόν. Πόσα λεφτά θα πέρασαν από τα χέρια του! Αλλά τα χέρια του ήταν τρύπια όπως ασφαλώς και οι τσέπες του.  
Ακίνητη δε διότι κατέληγε στον ουρανό όπου τίποτα δεν μπορούσε να την μετακινήσει. Πρώτα στον «ουράνιο» ουρανό για τον οποίο είπε ο Χριστός «θησαυρίζετε δὲ ὑμῖν θησαυροὺς ἐν οὐρανῷ, ὅπου οὔτε σὴς οὔτε βρῶσις ἀφανίζει, καὶ ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδὲ κλέπτουσιν·= Να θησαυρίζετε όμως δια τον εαυτόν σας και να αποταμιεύετε θησαυρούς στον ουρανόν, όπου ούτε ο σκόρος ούτε η σαπίλα αφανίζουν, και όπου οι κλέπται δεν τρυπούν τοίχους και δεν κλέπτουν» (Ματθ. 6,20).
Αλλά κατέθετε τον πλούτο του και στους «επίγειους» ουρανούς, τις ψυχές των ανθρώπων, οι οποίες μπορούν όντως να αναδειχτούν σε ουρανό, αφού «ἰδοὺ γὰρ ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντὸς ὑμῶν ἐστιν» (Λουκα 17,21)!
Κάποτε όταν πέθαινε ένας πολύ ελεήμων επίσκοπος πολλοί τον πλησίασαν και τον ρώτησαν αν έχει τίποτα καταθέσεις, χρήματα, υπάρχοντα κλπ; Αυτός απάντησε: Βεβαίως! Και πού τα έχεις κρυμμένα: Στις τσέπες των φτωχών! απάντησε εκείνος. Εκεί πήγε όλος ο πλούτος του. Μια ζωή πλούτιζε τους άλλους.

Ε. Ο Παύλος πλουτίζει τους άλλους με το Χριστό.
Δεν είχε να τους δώσει κυρίως χρυσό αλλά Χριστό! Όπως ακριβώς είπε και ο Πέτρος στον εκ γενετής κουτσό «ἀργύριον καὶ χρυσίον οὐχ ὑπάρχει μοι· ὃ δὲ ἔχω τοῦτό σοι δίδωμι· ἐν τῷ ὀνόματι Ἰησοῦ Χριστοῦ τοῦ Ναζωραίου ἔγειρε καὶ περιπάτει» (Πραξ. γ 6). Δεν έχω να σου δώσω ύλη αλλά το Χριστό. Σε Αυτόν κρύβονται όλα τα βάθη του πλούτου «Ὦ βάθος πλούτου καὶ σοφίας καὶ γνώσεως Θεοῦ!» (Ρωμ. 11,33). Σε Αυτόν βρίσκονται, «εἰσι πάντες οἱ θησαυροὶ τῆς σοφίας καὶ τῆς γνώσεως ἀπόκρυφοι» (Κολ. 2,3). Θα σας κάνω πλούσιους, λέει ο Παύλος, εγώ ο ρακένδυτος, θα σας πλουτίσω μυώντας σας στο βάθος της γνώσης, της σοφίας, της μοναδικής Αλήθειας! Θα σας πλουτίσω προσφέροντάς σας τη θεογνωσία και το νόημα της ζωής. Θα σας αποκαλύψω όλα τα μυστήρια του παρόντος και του μέλλοντος ώστε όχι απλώς να επιβιώνετε, αλλά να ΖΕΙΤΕ αληθινά! Θα σας κάνω, αν ακολουθήσετε τη διδασκαλία μου, παιδιά του Θεού και κληρονόμους του, «εἰ δὲ τέκνα, καὶ κληρονόμοι, κληρονόμοι μὲν Θεοῦ, συγκληρονόμοι δὲ Χριστοῦ» (Ρωμαίους 8,17). Εδώ να δείτε πλούτος και κληρονομιά που σας αναμένει!
Θα σας δώσω τον πολύτιμο μαργαρίτη που βρήκα καθώς πήγαινα στη Δαμασκό για να κυνηγήσω τους Χριστιανούς. Τον πολύτιμο Μαργαρίτη, τον Αναστημένο Χριστό. Αυτόν αγόρασε ο Παύλος, αυτόν πρέπει να αγοράσουμε και εμείς! Όπως μας προτρέπει ο Χριστός «ὁμοία ἐστὶν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν ἀνθρώπῳ ἐμπόρῳ ζητοῦντι καλοὺς μαργαρίτας, ὃς εὑρὼν ἕνα πολύτιμον μαργαρίτην ἀπελθὼν πέπρακε πάντα ὅσα εἶχε καὶ ἠγόρασεν αὐτόν» (Ματθ 13. 45-46).
«Κάποτε, λέει μία ιστορία, μια σοφή γυναίκα βρήκε έναν πολύτιμο λίθο σε ένα ρυάκι. Την επομένη συνάντησε έναν ταξιδιώτη που πεινούσε και η γυναίκα άνοιξε την τσάντα της για να μοιραστεί το φαγητό μαζί του. Ο πεινασμένος ταξιδιώτης είδε τον πολύτιμο λίθο και ζήτησε από τη γυναίκα να του τον δώσει. Αυτή το έκανε χωρίς να διστάσει. Ο ταξιδιώτης έφυγε χαρούμενος για την καλή του τύχη. Ήξερε πως ο λίθος άξιζε τόσα που θα μπορούσε να ζήσει με ασφάλεια όλη του τη ζωή. Όμως λίγες μέρες αργότερα, γύρισε πίσω για να επιστρέψει τον λίθο στη σοφή γυναίκα. «Αναρωτιέμαι, της είπε. «Γνωρίζω πόσο πολύτιμη είναι αυτή η πέτρα, αλλά στην δίνω πίσω με την ελπίδα ότι μπορείς να μου δώσεις κάτι ακόμη πιο πολύτιμο. Δώσε μου αυτό που έχεις, που σου έδωσε τη δυνατότητα να μου δώσεις αυτήν την πέτρα». Πρέπει να έχεις κάτι άλλο τόσο πολύτιμο που σε κάνει να είσαι τόσο υπεράνω του υλικού πλούτου. Δώσε μου αυτόν το θησαυρό σου!

Αυτό να παρακαλέσουμε και εμείς τον Απ. Παύλο. Αγιε Απόστολε Παύλε, δώσε μας Αυτόν που έχεις, το Χριστό, που σου έδωσε τη δυνατότητα να περιφρονήσεις όλα τα πλούτη του κόσμου.
Ευχηθείτε, Σεβασμιώτατε να γίνουμε και εμείς σαν τον Παύλο «ὡς πτωχοὶ πολλοὺς δὲ πλουτίζοντες, ὡς μηδὲν ἔχοντες καὶ πάντα κατέχοντες»

Εύρεση

Δημοφιλή Θέματα (Α-Ω)

αγάπη (600) Αγάπη Θεού (340) αγάπη σε Θεό (248) αγάπη σε Χριστό (166) άγγελοι (68) Αγγλικανισμός (1) Αγία Γραφή (227) Αγιασμός (10) Άγιο Πνεύμα (96) άγιοι (178) άγιος (197) αγνότητα (42) άγχος (36) αγώνας (106) αγώνας πνευματικός (267) αδικία (6) Αθανασία (7) Αθανάσιος ο Μέγας (4) αθεΐα (127) αιρέσει (1) αιρέσεις (362) αιωνιότητα (14) ακηδία (4) ακτημοσὐνη (14) αλήθεια (111) αμαρτία (339) Αμβρόσιος άγιος (3) άμφια (1) Αμφιλόχιος της Πάτμου (4) Ανάληψη Χριστού (4) Ανάσταση (141) ανασταση νεκρών (31) ανθρώπινες σχέσεις (322) άνθρωπος (303) αντίχριστος (11) Αντώνιος, Μέγας (5) αξιώματα (15) απἀθεια (5) απελπισία (9) απιστία (21) απληστία (5) απλότητα (16) αποκάλυψη (8) απόκρυφα (17) Απολογητικά Θέματα (1) αργολογία (3) αρετή (199) Αρσένιος Όσιος (5) ασθένεια (108) άσκηση (63) αστρολογία (2) Αυγουστίνος άγιος (3) αυταπάρνηση (31) αυτεξούσιο (2) αυτογνωσία (147) αυτοθυσἰα (26) αυτοκτονία (9) αχαριστία (6) Β Παρουσία (10) Β' Παρουσία (11) βάπτιση (17) βάπτισμα (31) Βαρβάρα αγία (1) Βαρσανουφίου Οσίου (31) Βασιλεία Θεού (32) Βασίλειος ο Μέγας (30) Βελιμίροβιτς Νικόλαος Άγιος (32) βία (4) βιβλίο (31) βιοηθική (10) βίος (1) Βουδδισμός (5) γαλήνη (1) γάμος (125) Γένεση (5) Γέννηση Κυρίου (14) Γεροντικόν (195) Γερόντισσα Γαβριηλία (1) Γεώργιος Άγιος (1) γηρατειά (11) γιόγκα (4) γλώσσα (64) γνώση (25) Γνωστικισμός (3) γονείς (134) Γρηγόριος Νεοκαισαρείας άγιος (1) Γρηγόριος Νύσσης Άγιος (2) Γρηγόριος ο Θεολόγος (20) Γρηγόριος ο Παλαμάς όσιος (9) γυναίκα (36) δάκρυα (57) δάσκαλος (24) Δεύτερη Παρουσία (26) Δημήτριος Άγιος (1) Δημιουργία (62) διάβολος (233) Διάδοχος Φωτικής όσιος (13) διαίσθηση (1) διακονία (4) διάκριση (147) διάλογος (5) δικαιο (4) δικαιοσύνη (38) Διονύσιος Αρεοπαγίτης Άγιος (2) Διονύσιος Κορίνθου άγιος (1) Δογματικα Θέματα (205) Δογματική Τρεμπέλα (1) δύναμη (68) Δωρόθεος αββάς (10) εγκράτεια (19) εγωισμός (248) εικόνες (34) Ειρηναίος Λουγδούνου άγιος (4) ειρήνη (54) εκκλησία (235) Εκκλησιαστική Ιστορία (24) Εκκλησιαστική περιουσία (3) έκτρωση (5) έλεγχος (16) ελεημοσύνη (114) ελευθερία (62) Ελλάδα (19) ελπίδα (61) εμπιστοσὐνη (58) εντολές (12) Εξαήμερος (2) εξέλιξης θεωρία (16) Εξομολόγηση (167) εξωγήινοι (13) εξωσωματική γονιμοποίηση (5) Εορτή (3) επάγγελμα (17) επιείκεια (2) επιμονἠ (52) επιστήμη (108) εργασία (79) Ερμηνεία Αγίας Γραφής (181) έρωτας (19) έρωτας θείος (9) εσωστρέφεια (1) Ευαγγέλια (190) Ευαγγέλιο Ιωάννη Ερμηνεία (33) Ευαγγελισμός (2) ευγένεια (15) ευγνωμοσὐνη (42) ευλογία (5) Ευμένιος Όσιος γέροντας (7) ευσπλαχνία (34) ευτυχία (65) ευχαριστία (53) Εφραίμ Κατουνακιώτης Όσιος (22) Εφραίμ ο Σύρος όσιος (6) εχεμύθεια (1) ζήλεια (15) ζώα (46) ζωή (34) ηθική (14) ησυχία (32) θάνατος (299) θάρρος (99) θαύμα (253) θέατρο (5) Θεία Κοινωνία (179) Θεία Λειτουργία (127) θεία Πρόνοια (14) θἐλημα (54) θέληση (38) θεογνωσία (2) Θεόδωρος Στουδίτης όσιος (36) θεολογία (29) Θεός (330) Θεοφάνεια (6) Θεοφάνους Εγκλείστου Αγίου (4) θέωση (6) θλίψεις (279) θρησκείες (43) θυμός (100) Ιάκωβος Αδελφόθεος Άγιος (1) Ιάκωβος Τσαλίκης Όσιος (14) ιατρική (13) Ιγνάτιος Θεοφόρος (9) Ιγνάτιος Μπριαντσανίνωφ Άγιος (6) ιεραποστολή (47) ιερέας (177) ιερωσύνη (16) Ινδουισμός (14) Ιουδαίοι (1) Ιουστίνος άγιος (3) Ιουστίνος Πόποβιτς Άγιος (58) Ιππόλυτος άγιος (1) Ισαάκ ο Σύρος (5) Ισίδωρος Πηλουσιώτης όσιος (36) Ισλάμ (11) Ιστορία Ελληνική (8) Ιστορία Παγκόσμια (14) Ιστορικότης Χριστού (1) Ιωάννης Δαμασκηνός Άγιος (1) Ιωάννης Θεολόγος (3) Ιωάννης Κροστάνδης (329) Ιωάννης Χρυσόστομος (397) Ιωσήφ Ησυχαστής Άγιος (5) Καινή Διαθήκη Ερμηνεία (136) Καινή Διαθήκη κριτικό κείμενο NestleAland (5) Κανόνες Εκκλησίας (4) καρδιά (115) Κασσιανός Όσιος (4) κατάκριση (132) καταναλωτισμός (8) Κατηχητικό (4) καύση νεκρών (1) κενοδοξία (14) κήρυγμα (53) Κίνητρα (3) Κλήμης Αλεξανδρέας (1) Κλήμης Ρώμης άγιος (1) Κλίμακα (6) κλοπή (5) Κοίμησις Θεοτόκου (25) κοινωνία (167) κόλαση (50) Κόντογλου Φώτης (4) Κοσμάς Αιτωλός Άγιος (2) Κουάκεροι (1) ΚράτοςΕκκλησία (1) Κρίσις Μέλλουσα (47) Κυπριανός άγιος (1) Κύριλλος Άγιος (1) Λατρεία Θεία (75) λείψανα (9) λογική (1) λογισμοί (114) λόγος Θεού (21) Λουκάς Κριμαίας Άγιος (12) λύπη (60) μαγεία (19) μακροθυμία (5) Μανιχαϊσμός (1) Μάξιμος Ομολογητής (15) Μαρία Αιγυπτία Αγία (1) Μαρκίων αιρετικός (1) μάρτυρες (24) μεγαλοσὐνη (7) Μεθοδιστές (1) μελέτη (59) μετά θάνατον (44) μετά θάνατον ζωή (101) Μεταμόρφωση (11) μετάνοια (364) Μετάσταση (1) μετάφραση (13) Μετενσάρκωση (8) μητέρα (56) Μητροπολίτης Σουρόζ Αντώνιος (2) μίσος (11) ΜΜΕ (4) μνημόσυνα (9) μοναξιά (21) μοναχισμός (114) Μορμόνοι (1) μόρφωση (20) μουσική (8) Ναός (17) ναρκωτικά (4) Νέα ΕποχήNew Age (1) Νεκτάριος άγιος (27) νέοι (27) νεοπαγανισμός (7) νηστεία (67) νήψη (2) Νικηφόρος ο Λεπρός Άγιος (3) Νικόδημος Αγιορείτης Άγιος (1) Νικόλαος Άγιος (8) Νικόλαος Καβάσιλας Άγιος (2) Νικόλαος Πλανάς Άγιος (1) νους (53) οικονομία (2) Οικουμενισμός (4) ομολογία (3) ομορφιά (17) ομοφυλοφιλία (2) όνειρα (35) οραμα (25) οράματα (32) οργή (2) ορθοδο (1) Ορθοδοξία (292) όρκος (1) πάθη (266) πάθος (38) παιδεία (24) παιδιά (138) Παΐσιος Όσιος (380) Παλαιά Διαθήκη (7) Παλαιά Διαθήκη Ερμηνεία (10) παλαιοημερολογίτες (16) Παναγία (333) Παπαδόπουλος Στυλιανός (3) παράδειγμα (38) Παράδεισος (113) Παράδοση Ιερά (9) Παρασκευή Αγία (1) Παρθένιος ο Χίος Όσιος (2) Πάσχα (22) πατήρ Νικόλαος Πουλάδας (21) πατρίδα (9) Πατρολογία (19) Παύλος Απόστολος (4) πειρασμοί (27) Πεντηκοστή (12) περιέργεια (3) Πέτρος Απόστολος (1) πίστη (539) πλησἰον (69) πλούτος (73) Πνευματικές Νουθεσίες (92) πνευματική ζωή (278) πνευματικός πατέρας (120) πνευματισμός (10) ποίηση (21) πόλεμος (28) πολιτική (25) πολιτισμός (9) Πορφύριος Όσιος (270) πραότητα (7) προθυμἰα (28) Πρόνοια (5) Πρόνοια Θεία (90) προορισμός (15) προσευχή (804) προσοχή (51) προσπἀθεια (139) προτεσταντισμός (29) προφητείες (15) ραθυμία (18) Ρωμαιοκαθολικισμός (36) Σάββας Καλύμνου Άγιος (1) Σαρακοστή (12) σεβασμός (28) Σεραφείμ του Σαρώφ Όσιος (11) Σιλουανός Άγιος (2) σιωπή (14) σοφία (54) Σπυρίδων Άγιος (2) σταθερότητα (2) Σταυρός (84) Σταυροφορίες (4) Σταύρωση (52) συγχώρηση (92) συκοφαντία (2) Συμεών Νέος Θεολόγος όσιος (88) συμπὀνια (23) συναξάρι (2) συνείδηση (25) σχίσμα (34) σώμα (49) σωτηρία (47) Σωφρόνιος του Έσσεξ Άγιος (35) τάματα (2) ταπεινοφροσύνη (270) ταπείνωση (195) Τέλος Κόσμου (4) Τερτυλλιανός (1) Τεσσαρακοστή Μεγάλη (6) τέχνη (1) τιμωρία (19) Τριάδα Αγία (35) τύχη (2) υγεία (8) υλικά αγαθά (43) υπακοή (124) Υπαπαντή (2) υπαρξιακά (73) υπερηφἀνεια (55) υποκρισία (25) υπομονή (221) φανατισμός (5) φαντασία (5) φαντάσματα (3) φιλαργυρἰα (9) φιλαυτἰα (10) φιλία (30) φιλοσοφία (23) Φλωρόφσκυ Γεώργιος (3) φόβος (56) φὀβος Θεοὐ (26) φως (44) Φώτιος άγιος (1) χαρά (123) Χαράλαμπος Άγιος (1) χάρις θεία (119) χαρίσματα (39) Χειρόγραφα Καινής Διαθήκης (1) Χριστιανισμός (21) χριστιανός (101) Χριστός (361) Χριστούγεννα (69) χρόνος (36) ψαλμωδία (7) ψεύδος (22) ψυχαγωγία (10) ψυχή (269) ψυχολογία (25)